Tematy - Prawo - Kodeks pracy, Obowiązki pracodawcy - INFOR.PL

Senat poparł ograniczenie do 50 proc. ulg we wpłatach na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, co ma zapewnić stabilność funkcjonowania PFRON. Wymiar kar dla pracodawców, którzy źle wyliczą kwotę wpłaty na PFRON ma wynosić trzykrotność różnicy między tym, co należało się funduszowi, a co do niego nie wpłynęło, jednak nie więcej niż 30 proc. należnej ulgi.

Prawo pracy wyróżnia m.in. odszkodowanie w razie naruszenia przez pracodawcę zasady równego traktowania w zatrudnieniu, w razie niezgodnego z prawem rozwiązania umowy przez pracodawcę, w razie rozwiązania umowy o pracę na skutek mobbingu, za ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków przez pracodawcę, za nieuzasadnione rozwiązanie umowy o pracę.

Pracodawca może ponieść odpowiedzialność, jeżeli nie zapewnia pracownikom warunków bhp przy wykonywaniu pracy. Ponadto może ponieść odpowiedzialność za niezapewnienie warunków bhp osobom zatrudnionym na podstawie umów cywilnoprawnych.

Pracodawca ma obowiązek zagwarantowania pracownikom nieprzerwanego odpoczynku dobowego oraz tygodniowego. Naruszenie przepisów o odpoczynkach dobowych oraz tygodniowych stanowi wykroczenie przeciwko prawom pracowniczym i jest zagrożone karą grzywny od 1 tys. zł do 30 tys. zł.

Młodocianych, którzy nie posiadają kwalifikacji zawodowych, można zatrudniać w celu przygotowania zawodowego. Stosunki pracy młodocianych zatrudnianych w celu przygotowania zawodowego podlegają szczególnej ochronie.

Ochrona pracy kobiet może przejawiać się w kilku aspektach: w ochronie kobiet w ciąży, pracownic korzystających z uprawnień związanych z rodzicielstwem czy zakazie zatrudniania na stanowiskach wzbronionych kobietom pracownicom w ciąży. Pracownicy w ciąży nie można wypowiedzieć ani rozwiązać z nią umowy o pracę. Dopuszczalne jest to tylko wówczas, gdy następuje z przyczyn przez nią zawinionych i zakładowa organizacja związkowa wyraziła na to zgodę oraz jeżeli pracownica była zatrudniona na podstawie umowy o pracę na okres próbny nieprzekraczający 1 miesiąca.

Pracodawca ma obowiązek informowania pracowników o istniejącym na danym stanowisku ryzyku zawodowym łączącym się z wykonywaną pracą oraz o ustalonych procedurach i zasadach ochrony przed zagrożeniami. W tym celu ocenia i dokumentuje ryzyko zawodowe związane z wykonywaną przez pracownika pracą oraz stosuje niezbędne środki profilaktyczne zmniejszające to ryzyko.

Pracownik zawierając umowę o pracę zobowiązuje się do sumiennego i starannego świadczenia pracy, stosowania się do poleceń przełożonych, wykonywania ciążących na nim obowiązków i dbania o dobro zakładu pracy. Podstawowe obowiązki pracownika zostały wskazane w Kodeksie pracy. Za niewypełnianie lub niewłaściwe wypełnianie obowiązków pracownik może ponieść odpowiedzialność porządkową, a nawet może zostać zwolniony dyscyplinarnie.

Podstawowe obowiązki pracodawcy wskazuje Kodeks pracy. Obowiązki pracodawcy mogą być związane z nawiązaniem stosunku pracy (zawarcie z pracownikiem umowy o pracę, skierowanie na szkolenie bhp), trwaniem stosunku pracy (organizowanie pracy i zapewnianie odpoczynków) bądź jego zakończeniem (wydanie świadectwa pracy).

Umowa o pracę jest nieważna wtedy kiedy nie ma określonych stron umowy oraz brak jest określenia rodzaju pełnionej pracy. Ponadto pamiętać należy, że umowa o pracę musi być pisemna. Za niepotwierdzenie na piśmie zawartej z pracownikiem umowy pracodawcy grozi grzywna w wysokości od 1 tys. do 30 tys. zł.

Dopuszczalne jest zatrudnianie osób niepełnosprawnych na podstawie umów o pracę. Pracodawca, który zatrudnia pracowników niepełnosprawnych, powinien zapewnić im dodatkowe uprawnienia, które przysługują jedynie takim pracownikom.

Mobbing oznacza działania lub zachowania dotyczące pracownika lub skierowane przeciwko niemu, polegające na jego uporczywym i długotrwałym nękaniu bądź zastraszaniu, wywołujące u niego zaniżoną ocenę przydatności zawodowej, powodujące lub mające na celu: poniżenie lub ośmieszenie, izolowanie lub wyeliminowanie z zespołu współpracowników (art. 943 § 2 k.p.). Pracodawca powinien przeciwdziałać mobbingowi w pracy.

Powołanie w rozumieniu przepisów Kodeksu spółek handlowych oznacza wyłącznie nawiązanie stosunku organizacyjnego. Spółka, spełniając opisane powyżej warunki może również nawiązać z członkiem zarządu stosunek pracy na podstawie powołania. Ta podstawa stosunku pracy jest wygodna dla spółki, bowiem ogranicza ona pracowniczą ochronę członka zarządu, nie czyniąc spółki zakładnikiem stosunku pracy.

Nowelizacja Kodeksu pracy, która wchodzi w życie 2 stycznia 2016 r., wprowadza m.in. zmiany w przepisach dotyczących urlopu wychowawczego. Przede wszystkim z urlopu wychowawczego będzie można skorzystać dłużej niż dotychczas, bo do ukończenia przez dziecko 6 roku życia.

Harmonogram czasu pracy określa indywidualny rozkład czasu pracy konkretnego pracownika lub poszczególnych grup pracowników w ustalonym dla nich okresie rozliczeniowym. Kiedy pracodawca ma obowiązek sporządzać harmonogram czasu pracy oraz co musi się w nim znaleźć?

Z wynagrodzenia pracownika może być prowadzona zarówno egzekucja administracyjna, jak i komornicza. Organ egzekucyjny wysyła do pracodawcy osoby zadłużonej i do dłużnika zawiadomienie o zajęciu wynagrodzenia. W związku z prowadzeniem egzekucji na pracodawcy spoczywa szereg obowiązków. Za ich niewypełnienie grozi kara grzywny do 2 tys. zł.

Zaległych urlopów wypoczynkowych za 2014 r. należy udzielać pracownikom najpóźniej do 30 września. Pracodawca może zobowiązać pracownika do wykorzystania zaległych dni wolnych, bowiem Kodeks pracy nie określa możliwości wypłacenia ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystane dni wolne.

Jedną z podstawowych zasad prawa pracy jest zakaz wszelkiej dyskryminacji. Zabroniona jest dyskryminacja w szczególności ze względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, religię, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, pochodzenie etniczne, wyznanie, orientację seksualną, a także ze względu na zatrudnienie na czas określony lub nieokreślony albo w pełnym lub w niepełnym wymiarze czasu pracy.

Jednym z podstawowych obowiązków pracodawcy jest ułatwianie pracownikom podnoszenia kwalifikacji zawodowych. Podnoszenie kwalifikacji pracownik może odbywać za zgodą pracodawcy lub z jego inicjatywy. Pracownikom podnoszącym swoje kwalifikacje przysługuje płatny urlop szkoleniowy oraz zwolnienie z całości lub części dnia pracy na czas szkoleń.

Dni wolne od pracy to dni, w których pracownik nie świadczy pracy. Przepisy prawa pracy wyróżniają następujące rodzaje dni wolnych od pracy, m.in. niedziela, święto, dzień wolny za święto. Ponadto Kodeks pracy ściśle określa kiedy pracownik może pracować w niedziele i święta.

Od lutego 2016 roku w życie wejdzie nowelizacja Kodeksu pracy, zgodnie z którą obecnie obowiązujące przepisy dotyczące umów zawieranych na czas określony zostaną zmienione. Co do zasady, umowy na czas określony będą zawierane maksymalnie na okres 33 miesięcy między tymi samymi stronami a łączna liczba tych umów nie może przekraczać trzech co oznacza, że każdorazowo czwarta umowa na czas określony powinna być zawierana na czas nieokreślony. Od tej zasady przewidziane zostały wyjątki.

Pracownik otrzymał wypowiedzenie umowy o pracę drogą mailową. Jednocześnie w treści wypowiedzenia, pracodawca zwolnił pracownika z obowiązku świadczenia pracy w okresie 3 miesięcznego wypowiedzenia. Czy za czas nieświadczenia pracy w okresie wypowiedzenia, pracownik otrzyma wynagrodzenie?

Zaległy urlop wypoczynkowy jest urlopem wypoczynkowym niewykorzystanym przez pracownika w poprzednim roku kalendarzowym. Niewykorzystanie przez pracownika przysługującego mu urlopu wypoczynkowego w roku kalendarzowym, w którym nabył do niego prawo może być uzasadnione wieloma przyczynami. Kodeks pracy wyraźnie wskazuje sytuacje, których wystąpienie uzasadnia przesunięcie termin urlopu wypoczynkowego na inny termin. Czy zaległy urlop wypoczynkowy musi być udzielony do 30 września?

Pracodawca ma obowiązek chronić zdrowie i życie swoich pracowników poprzez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Przed dopuszczeniem pracownika do pracy, pracodawca powinien przeprowadzić szkolenie bhp.

Zakład pracy, w którym występują czynniki szkodliwe lub uciążliwe dla zdrowia pracowników, powinien w szczególny sposób chronić swoich pracowników, m.in. poprzez dokonywanie pomiarów w środowisku pracy, eliminować zagrożenie a także kierować na okresowe badania lekarskie.

W przypadku stwierdzenia u pracownika objawów choroby zawodowej, pracodawca powinien go przenieść do innej pracy, w której nie występuje narażenie na działanie czynników szkodliwych wywołujących te objawy. Jakie jeszcze inne obowiązki spoczywają na pracodawcy w przypadku rozpoznania u pracownika choroby zawodowej?

Pracodawca ma obowiązek prowadzić akta osobowe każdego pracownika. Są one zbiorem dokumentów dotyczących nawiązania, przebiegu i zakończenia stosunku pracy. Jak prawidłowo prowadzić akta osobowe pracowników?

Zadaniowy system czasu pracy polega na wykonywaniu zadań ustalonych pomiędzy pracownikiem a pracodawcą. Zadania powinny być wyznaczone tak, by nie przekraczały norm wynoszących 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w przeciętnie 5-dniowym tygodniu pracy. Czy pracodawca ma obowiązek prowadzić ewidencję czasu pracy?

Platforma Obywatelska przedstawiła ideę jednego kontraktu jako sposobu na pomoc całej rzeszy zatrudnionych na umowy cywilno-prawne. Jak propozycja jednego kontraktu może wpłynąć na rynek pracy?

Objęcie szerszą ochroną prawną osób zatrudnionych - nie tylko pracowników, ale również wykonujących prace zarobkowe (np. na podstawie umowy zlecenia) nie jest konieczne. Obecne rozwiązania są wystarczające i pozwalają właściwym organom kontroli i nadzoru stosować wiele sankcji w przypadku nieprzestrzegania przepisów prawa pracy, w tym bezpieczeństwa i higieny pracy - uważa Konfederacja Lewiatan oceniając poselski projekt zmian w kodeksach: karnym i pracy.

Szersza ochrona praw pracowników, m.in. przez zapis w kodeksie karnym , że kto narusza prawa „osoby wykonującej pracę zarobkową" wynikające ze stosunku pracy lub ubezpieczenia społecznego podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2, zdaniem ekspertów z Konfederacji Lewiatan jest niepotrzebna, gdyż zgodnie z obowiązującym stanem prawnym interesy pracownika są dostatecznie chronione.

Wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną o czym stanowi art. 80 k.p., jednak dopuszcza on także prawo do wynagrodzenia w razie niewykonywania pracy przez pracownika. Dzieje się tak w przypadku przestoju, który nastąpił z przyczyn spowodowanych przez pracodawcę lub pracownika.

Rzecznik Praw Obywatelskich skierowała do Trybunału Konstytucyjnego wniosek w sprawie rekompensaty za pracę w godzinach nadliczbowych. Jej zdaniem przepisy siedmiu ustaw - w tym Kodeksu pracy - w sprawie rekompensowania pracownikom pracy wykonywanej w godzinach nadliczbowych są niezgodne z Europejską Kartą Społeczną.

Większość pracodawców i pracowników nie zdaje sobie sprawy z tego, że ma do czynienia z nanomateriałami. Ze względu na ich mikroskopijne rozmiary nie ma możliwości natychmiastowej ich identyfikacji np. wzrokowej czy zapachowej. Tymczasem jednym z powszechnie występujących źródeł niezamierzonej emisji nanocząsteczek są biurowe urządzenia laserowe, kopiarki faksy drukarki itp. urządzenia.

Obecnie urlop wychowawczy może trwać nawet 36 miesięcy. Taki urlop przysługuje rodzicom dziecka do ukończenia przez dziecko 5 roku życia. Jeden z rodziców może maksymalnie wykorzystać 35 miesięcy urlopu wychowawczego, ponieważ jeden miesiąc jest zagwarantowany dla drugiego rodzica.

Projekt nowelizacji Kodeksu pracy przygotowany przez Ministerstwo Gospodarki zakłada, że tylko wybrane dokumenty, m.in. świadectwo pracy, wypowiedzenie umowy mają być przechowywane przez 50 lat od ustania zatrudnienia pracownika. Projekt wymaga jednak dalszych prac i nie będzie skierowany do Sejmu w tej kadencji.

Nowelizacja Kodeksu pracy zmieni w 2016 r. zasady zawierania umów na czas określony. Niewielkie zmiany pojawią się również w przypadku zawierania umów na okres próbny. Ustawodawca postanowił doprecyzować zapisy w tym zakresie. Co do zasady na okres próbny będzie można zatrudnić pracownika tylko raz. Ale przewidziano tu pewne wyjątki.

Pracodawca ma obowiązek udzielić pracownikowi zaległego urlopu wypoczynkowego za poprzedni rok najpóźniej do 30 września. Nieudzielenie zaległego urlopu w tym terminie grozi pracodawcy grzywną w wysokości od 1 tys. do 30 tys. zł.

Kontrole przestrzegania przepisów prawa pracy w okresach przedświątecznych oraz respektowania zakazu pracy w święto przeprowadzone przez Państwową Inspekcję Pracy w 2014 r. nie wykazały znaczących naruszeń prawa w sklepach wielkopowierzchniowych, w przeciwieństwie do mniejszych placówek handlowych.

Pracodawcy, którzy w 2015 r. obowiązkowo utworzyli zakładowy fundusz świadczeń socjalnych, powinni przekazać do końca września na wyodrębniony rachunek funduszu pozostałą część równowartości odpisu podstawowego i odpisy fakultatywne, jeżeli do 31 maja br. przekazali co najmniej 75% odpisu podstawowego. Tego obowiązku nie mają pracodawcy, którzy w terminie wpłaty I raty przekazali 100% odpisu na fundusz.

Kolejna zmiana w podejściu Ministerstwa Finansów do świadczeń niepieniężnych udzielanych pracownikom przez pracodawców. Tym razem chodzi o szczepienia dla urzędników przeciwko chorobom zakaźnym. Resort finansów zmienił stare interpretacje i uznał, że wydatki na zakup szczepionki i przeprowadzenie szczepień nie są przychodem pracowników.

Niejednokrotnie nie mamy możliwości pójścia na urlop wypoczynkowego wtedy, kiedy nam to odpowiada. Często także nawał obowiązków służbowych lub trudna sytuacja firmy nie pozwalają na wykorzystanie należnego urlop w terminie, jaki nakazuje Kodeks pracy. Warto mieć jednak świadomość, że niewykorzystany urlop wypoczynkowy nie przepada, i że możemy, a nawet powinniśmy, wykorzystać go jak najszybciej.

21 sierpnia br. opublikowana została w Dzienniku Ustaw nowelizacja Kodeksu pracy. Nowe przepisy wiążą się ze zdecydowanym wzmocnieniem pozycji pracownika oraz dążeniem ustawodawcy do zwiększenia stabilności stosunku pracy. Jakie zmiany, począwszy od 22 lutego 2016 r., w umowach terminowych wprowadzą nowe regulacje?

Niestety, od jakiegoś czasu obserwujemy duże luki w wiedzy osób zajmujących się kadrami. Problemem okazuje się nie tylko rozwiązanie skomplikowanych zagadnień kadrowych i płacowych. Jeden z potocznie znanych tematów – urlop wypoczynkowy – staje się dla takich osób wyzwaniem. Zatem żeby rozwiać wszelkie wątpliwości – poniżej najważniejsze informacje o urlopach wypoczynkowych.

Zgodnie z polskim prawem pracodawca nie może nakładać na pracownika obowiązku bycia w stałym kontakcie z firmą w czasie urlopu. W związku z tym pracownik nie ma obowiązku zabierania na wakacyjny wyjazd telefonu służbowego ani odpowiadania na SMS-y czy e-maile od pracodawcy.

Wakacje są okresem podejmowania przez młode osoby tymczasowego zatrudnienia, którego celem jest uzyskanie przez nich środków na bieżące wydatki jak również zdobycie doświadczenia, nie tylko zawodowego. Jeśli chodzi o stronę prawną tego zjawiska, warto zapoznać się z zasadami zawierania umów z nieletnimi – są one specyficzne z racji tego, że osoby poniżej 18 roku życia wg prawa są osobami nie posiadającymi pełnej zdolności do czynności prawnych.

Poniesione przez pracodawcę koszty profilaktycznych badań lekarskich z zakresu medycyny pracy wynikają z jego obowiązków i nie stanowią dla pracownika podstawy wymiaru składek ZUS. Inaczej wygląda sytuacja w przypadku zleceniobiorców. Jeśli zleceniodawca skieruje zleceniobiorcę na badania, to ich koszt będzie stanowił dla zleceniobiorcy przychód podlegający oskładkowaniu.

Maksymalna temperatura w pracy nie została określona przepisami prawa pracy. Przyjmuje się, że dla pracy w biurze to 30°C, a dla ciężkiej pracy fizycznej 28°C. Przepisy bhp regulują jednak temperaturę minimalną oraz obowiązek zapewniania pracownikom przez pracodawców zimnych napojów w upalne dni.

Osobom pracującym jedynie na część etatu również należy się urlop. Jego długość będzie proporcjonalna do skróconego wymiaru pracy i w pierwszej kolejności będzie zależała od stażu pracy. Absolwenci szkół wyższych mają na start 8 lat stażu, co np. w pierwszej pracy podjętej po studiach daje im od razu prawo do 20 dni urlopu.

Pracodawca może odwołać pracownika z urlopu wypoczynkowego jedynie w wyjątkowych sytuacjach. Najczęstszymi powodami odwołania są awaria, choroba osoby wyznaczonej na zastępstwo czy niespodziewana kontrola. Odwołanie pracownika z wakacji oznacza, że firma musi zwrócić zatrudnionemu środki, które ten poniósł w związku z odwołaniem. Mogą to być środki wydane na organizację wypoczynku i koszty powrotu do domu. Zwrotem mogą zostać objęte również wydatki związane z podróżą rodziny.

Kodeks pracy, Obowiązki pracodawcy

Senat za ograniczeniem ulg we wpłatach na PFRON

Odszkodowania w prawie pracy

Odpowiedzialność pracodawcy za naruszenie przepisów BHP

Dobowy i tygodniowy odpoczynek - obowiązek pracodawcy

Ochrona pracy młodocianych w Kodeksie pracy

Ochrona kobiet w ciąży

Ocena ryzyka zawodowego - obowiązek pracodawcy

Podstawowe obowiązki pracownika w prawie pracy

Podstawowe obowiązki pracodawcy

Kiedy umowa o pracę jest nieważna?

Uprawnienia pracownika niepełnosprawnego

Na czym polega mobbing w miejscu pracy?

Zatrudnienie członka zarządu na podstawie powołania

IFK poleca: Dłużej skorzystasz z wychowawczego

Jak sporządzić harmonogram czasu pracy

Obowiązki pracodawcy w związku z prowadzeniem egzekucji z wynagrodzenia

Zaległy urlop za 2014 r. tylko do 30 września

Dyskryminacja w pracy - definicja

Podnoszenie kwalifikacji zawodowych pracownika - obowiązek pracodawcy

Pojęcie dnia wolnego od pracy

Umowy na czas określony po nowelizacji Kodeksu pracy

Wypowiedzenie drogą mailową a zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy

Zaległy urlop wypoczynkowy - najważniejsze informacje

Zatrudnienie pracownika - szkolenie BHP

Ochrona pracowników przed czynnikami szkodliwymi i uciążliwymi w pracy

Choroba zawodowa pracownika a obowiązki pracodawcy

Jak prowadzić akta osobowe pracowników

Zadaniowy czas pracy a ewidencja czasu pracy

Jednolity kontrakt w miejsce różnych obecnych form zatrudnienia

IFK poleca: Wyższe kary dla pracodawców

Wyższe kary dla pracodawców za nieprzestrzeganie przepisów - projekt

Wynagrodzenie w razie przestoju

Przepisy o rekompensatach za pracę w nadgodzinach zaskarżone do TK

Groźne nanomateriały w pracy - mikrocząstki np. z kserokopiarki

Powrót z urlopu wychowawczego a zmiana czasu pracy

Zmiany w dokumentacji pracowniczej

Umowy na okres próbny - co się zmieni w 2016 roku

IFK poleca: Grzywna za nieudzielenie zaległego urlopu

Zakaz pracy w święta w handlu - duże sklepy respektują, mniejsze nie zawsze

IFK poleca: Druga rata odpisu na ZFŚS do 30 września

Wydatki na przeprowadzenie szczepień nie stanowią przychodu dla pracowników

Zaległy urlop wypoczynkowy wykorzystaj do końca września

Nowe regulacje dotyczące umów terminowych od 22 lutego 2016 r.

Szczegółowe zasady udzielania urlopu wypoczynkowego

Pracownik nie musi odbierać służbowych e-maili i telefonów podczas urlopu

Nastolatek pracuje – co z umową?

IFK poleca: Profilaktyczne badania lekarskie a składki ZUS

Maksymalna temperatura w miejscu pracy

Urlop wypoczynkowy dla pracowników zatrudnionych na część etatu

Kiedy pracodawca może odwołać pracownika z urlopu wypoczynkowego - porady