Kodeks pracy

Pracodawców docisną wyższe grzywny? Za opóźnienia w wypłacie pensji. Dziś to tylko grzywna 1000 zł (minimalna) do 30 000 zł (maksymalna). O dyskusji w ministerstwie pracy o zaostrzeniu tych kar informują dzisiaj media.

Dnia 26 kwietnia 2023 r. znaczącemu przemodelowaniu uległy przepisy o umowach na okres próbny, niektóre zasady wykreślono a wiele nowych dodano. Założeniem przy tym była poprawa sytuacji pracowników na okresie próbnym. Czy się to udało? Oceniamy po roku stosowania.

Agnieszka Dziemianowicz-Bąk - ministra rodziny, pracy i polityki społecznej - poinformowała, że chce, aby do końca tej kadencji (czyli do 2027 roku) wdrożone w Polsce zostały przepisy skracające czas pracy. Są dwie opcje - albo 4-dniowy tydzień pracy albo skrócenie tygodnia pracy do 35 godzin. 

Sejm uchwalił w czwartek nowelizację Kodeksu pracy, która wdraża dyrektywę UE ws. ochrony pracowników przed działaniem czynników rakotwórczych lub mutagenów. Dyrektywa rozszerza ich wykaz o substancje reprotoksyczne, czyli szkodliwe m.in. dla płodności i funkcji seksualnych.

Kiedy stosuje się urlop proporcjonalny? Co w przypadku zmiany pracy? Prezentujemy najważniejsze zasady.

To będzie prawdziwa rewolucja! Rząd szykuje projekt nowelizacji Kodeksu pracy. Do stażu pracy wliczane będą okresy wykonywania pracy na innej podstawie niż umowa o pracę.

Urlop z powodu działania siły wyższej to prawo do zwolnienia od pracy w przypadku nagłych zdarzeń rodzinnych, takich jak choroba lub wypadek, wymagających natychmiastowej obecności pracownika. Omawiamy, jak w praktyce można skorzystać z tego urlopu.

Niespełna 50 lat temu uchwalono Kodeks Pracy. To niezwykle ważny akt prawny, który reguluje prawa i obowiązki pracowników oraz pracodawców. Kodeks był wielokrotnie nowelizowany, ponieważ realia życia społeczno-gospodarczego ciągle się zmieniają. Aktualny rynek pracy nie jest już tym samym rynkiem pracy co 10 czy 20 lat temu, a tym tym bardziej 50! Jednak na ten moment nie będzie rewolucyjnych zmian w KP, ponieważ rząd postanowił znieść funkcjonowanie Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Pracy. Szkoda, tym bardziej, że powołano nowe Komisje: Komisja Kodyfikacyjna Prawa Cywilnego (KKPC), Komisja Kodyfikacyjna Prawa Karnego (KKPK), Komisje, tj: Kodyfikacyjna Prawa Rodzinnego oraz Komisja Kodyfikacyjna Ustroju Sądownictwa i Prokuratury.

Nowe przepisy w kodeksie pracy mają wyeliminować (albo ograniczyć) kontakt pracowników z takimi substancjami jak toluen, styren, etoksyetanol, nitrobenzen, tlenek węgla, bisfenol A, estry kwasu ftalowego czy metale – ołów, kadm, rtęć i ich związki. To tzw. substancje reprotoksyczne.

Pracownik, który wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków pracowniczych ze swojej winy wyrządził pracodawcy szkodę, ponosi odpowiedzialność materialną według zasad określonych w Kodeksie pracy.

Spór – bo rzadko racjonalna dyskusja – o czterodniowy tydzień pracy w Polsce trwa w najlepsze. Przeciwnicy krótszego tygodnia pracy nie odrobili jednak lekcji z historii: sięgają po te same, często demagogiczne, argumenty co pół wieku temu oponenci wolnych wszystkich sobót. Tymczasem prawda jest dla nich brutalna: to trwały trend, a walka z nim to nic innego jak syndrom zawracania kijem Wisły…

Najczęstszy wariant czasu pracy, to pięciodniowy tydzień pracy z wolną sobotą i niedzielą. W takim wariancie pracownikom należy się dodatkowy dzień wolny od pracy tylko za święta wypadające w soboty. Z tego powodu (co do zasady) pracodawca nie ma obowiązku dawać pracownikom dodatkowego dnia wolnego od pracy za święta wypadające w niedziele – np. w niedzielę 31 marca (Wielkanoc), czy 19 maja (Zielone Świątki) 2024 roku. Ale nie dotyczy to tych wyjątkowych przypadków, w których praca jest świadczona w niedziele i święta zgodnie z art. 151(10) Kodeksu pracy. Bo w takich przypadkach pracodawca ma obowiązek zapewnić (wyznaczyć) pracownikom inny dzień wolny od pracy.

Mimo ostrych przepisów prawa mających eliminować mobbing w miejscu pracy, zjawisko to zamiast maleć upowszechnia się. W ciągu ostatniego półrocza zmieniły się tylko najczęściej stosowane formy: zajmujące pierwsze miejsce krzyki i przekleństwa ustąpiły złośliwemu stawianiu bezsensownych zdań.

Pracownik może powstrzymać się od pracy w sytuacjach określonych przepisami prawa pracy. Regulacje dotyczące takich sytuacji zawiera artykuł 210 Kodeksu pracy. O jego treści pracownicy powinni być informowani w trakcie szkolenia wstępnego BHP, które jest obowiązkowe przed rozpoczęciem wykonywania pracy. Przepis ten stanowi istotny element ochrony przed niebezpiecznymi warunkami pracy. Mimo to nie jest wykorzystywany na szerszą skalę przez pracowników. Na czym polegają uprawnienia pracownicze na podstawie art. 210 Kodeksu pracy? Wyjaśniamy.

Można by sądzić, że czas pracy jest wyjątkowo precyzyjnie regulowany przez przepisy prawa w tym Kodeksu pracy w szczególności, co dotyczy także pracy w godzinach nadliczbowych czy w dni ustawowo wolne od pracy. Tymczasem nic z tych rzeczy – praktyka pokazuje, że podobnie jak telepraca była nieadekwatna do pracy zdalnej, tak obecne normy o pracy w godzinach nadliczbowych nijak się mają do problemu nadgodzin.

Wyrok Sądu Najwyższego. Nie jest wykluczone zatrudnienie u kilku pracodawców jednocześnie, ale musi się to odbywać na takich warunkach, żeby praca mogła być faktycznie świadczona. Inaczej umowy o pracę mogą zostać uznane za pozorne i niedające podstawy do objęcia ubezpieczeniami społecznymi.

Wprowadzenie do Kodeksu Pracy nowego artykułu 148(1), który reguluje kwestię zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych, stanowi istotną zmianę dla pracowników w Polsce. Ten artykuł daje pracownikom prawo do zwolnienia od pracy w przypadku nagłych zdarzeń rodzinnych, takich jak choroba lub wypadek, wymagających ich natychmiastowej obecności. W tym artykule omówimy, jak pracownicy mogą korzystać z tego nowego przepisu.

Dzień wolny za 11 listopada. Chociaż tegoroczny Dzień Niepodległości wypada w sobotę, to pracownicy nie stracą prawa do wypoczynku z tego tytułu. Według obowiązujących przepisów pracodawca musi udzielić dnia wolnego od pracy w innym terminie dla osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę i pracujących 5 dni w tygodniu.

Czy pracownik może upoważnić do odbioru świadectwa pracy każdą dowolną osobę, czy musi to być ktoś z rodziny? Jaki zakres danych osoby upoważnionej powinno się ująć w takim upoważnieniu? Czy musi być w nim wpisany np. PESEL, numer dowodu osobistego upoważnionej osoby czy jeszcze jakieś inne dane?

Pracownik zatrudniony na podstawie umowy o pracę na czas określony może wystąpić do pracodawcy o zmianę tej umowy na umowę na czas nieokreślony. Pracownikom przysługuje ponadto prawo do wystąpienia o bardziej przewidywalne i bezpieczne warunki pracy. Na czym polegają te uprawnienia pracownicze? Wyjaśniamy.

Jak Polacy oceniają zmiany w Kodeksie pracy? Czy chętnie korzystają z możliwości pracy zdalnej? A co ze szkoleniami z przydatnych narzędzi. Kto nigdy nie miał okazji pracować zdalnie lub hybrydowo? 

Pracownicy i pracodawcy różnie rozumieją dobrostan. Niezależnie jednak od różnic obie grupy mają duże nadzieje na jego poprawę w związku z nowymi przepisami, które zaczęły obowiązywać wiosną 2023 roku – wynika z raportu Koalicji Bezpieczni w Pracy „Bezpieczeństwo Pracy w Polsce 2023. Dobrostan pracownika, czyli wellbeing w pracy”. 

Wprowadzenie, w perspektywie dekady, 4-dniowego tygodnia pracy, jest najbardziej prawdopodobne w branżach nowoczesnych usług, doradztwa, w IT, finansach, czy ubezpieczeniach. Skrócenie zaś tygodnia pracy będzie bardzo trudne, czy wręcz niemożliwe w usługach publicznych, zwłaszcza w służbie zdrowia oraz w wielu sektorach przemysłu, budownictwa i handlu.

Pracodawcy nie mogą zwolnić niektórych pracowników, o ile ci weszli w spór sądowy z pracodawcą o legalność zwolnienia z pracy. Na czas procesu nie podlegają zwolnieniu. Sądy są obciążone pozwami i zablokowanie zwolnienia z pracy może potrwać kilka lat.

Praca zdalna uregulowana jest przepisami Kodeku pracy, które weszły w życie na początku kwietnia 2023 r. Ze względu na ich nowy charakter, wymagają wyjaśnienia. Odpowiadamy na niektóre wątpliwości dotyczące pracy zdalnej. Powinny one zainteresować zarówno pracodawców, jak i pracowników.