REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

REKLAMA

Dłużnik, Encyklopedia prawa

Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail

Właściwość wyłączna

Właściwość wyłączna oznacza, że powództwo można wytoczyć tylko przed sąd określony w przepisach wskazanych poniżej.

Wolność gospodarcza

Wolność gospodarcza oznacza, iż podejmowanie, wykonywanie i zakończenie działalności gospodarczej jest wolne dla każdego na równych prawach, z zachowaniem warunków określonych przepisami prawa.

Spadek

Spadek to ogół praw i obowiązków należących do spadkodawcy, które w chwili jego śmierci przechodzą na spadkobierców (następców prawnych) w drodze dziedziczenia.

Służebność mieszkania

Służebność mieszkania to służebność osobista, na podstawie której uprawnionemu przysługuje prawo do zamieszkiwania w budynku położonym na cudzej nieruchomości.

REKLAMA

Służebność drogi koniecznej

Służebność drogi koniecznej polega na tym, że jeżeli nieruchomość nie ma odpowiedniego dostępu do drogi publicznej lub należących do tej nieruchomości budynków gospodarskich to właściciel może żądać od właścicieli gruntów sąsiednich ustanowienia za odpowiednim wynagrodzeniem służebności drogowej.

Wspólność majątkowa małżonków

Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Służba bezpieczeństwa i higieny pracy

Pracodawca zatrudniający więcej niż 100 pracowników tworzy służbę bezpieczeństwa i higieny pracy pełniącą funkcje doradcze i kontrolne w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, zaś pracodawca zatrudniający do 100 pracowników powierza wykonywanie zadań służby bhp pracownikowi zatrudnionemu przy innej pracy.

Współwłasność

Współwłasność polega na tym, że własność jednej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom.

REKLAMA

Składka ubezpieczeniowa

Składka ubezpieczeniowa to kwota jaką ubezpieczony płaci ubezpieczającemu w zamian za udzieloną ochronę.

Wyjaśnienia oskarżonego

Wyjaśnienia oskarżonego to szczególny dowód w postępowaniu karnym. Dotyczą one przedmiotu sprawy, a także stanowią środek obrony oskarżonego. Oskarżony ma prawo składać wyjaśnienia; może jednak bez podania powodów odmówić odpowiedzi na poszczególne pytania lub odmówić składania wyjaśnień. O prawie tym należy go pouczyć. Obecny przy czynnościach dowodowych oskarżony ma prawo składać wyjaśnienia co do każdego dowodu.

Skład sądu [w postępowaniu cywilnym]

Skład sądu to liczba sędziów, którzy orzekają w danej sprawie.

Skład sądu [w postępowaniu karnym]

Skład sądu w postępowaniu karnym to liczba sędziów, którzy orzekają w danej sprawie.

Wykonawca testamentu

Wykonawca testamentu to osoba powołana przez spadkodawcę w testamencie dla realizacji jego postanowień – przede wszystkim poleceń i zapisów. Wykonawca testamentu musi posiadać pełną zdolność do czynności prawnych.

Skazany

Skazany to osoba, wobec której wydano prawomocny wyrok skazujący.

Wykroczenie

Mianem wykroczenia określamy czyn społecznie szkodliwy, zabroniony przez ustawę obowiązującą w czasie jego popełnienia pod groźbą kary aresztu, ograniczenia wolności, grzywny do 5 000 zł lub nagany. Nie popełnia wykroczenia sprawca czynu zabronionego, jeżeli nie można mu przypisać winy w czasie czynu.

Skarga pauliańska [Ochrona wierzyciela w razie niewypłacalności dłużnika]

Mianem skargi paulińskiej określa się roszczenie, które umożliwia uznanie czynności za bezskuteczną gdy, sytuacja wierzyciela pogorszyła się wskutek tej czynności, a korzyść majątkową osiągnęła osoba trzecia.

Wyłączenie pracownika oraz organu [w postępowaniu administracyjnym]

Wyłączenie pracownika bądź organu dotyczy sytuacji, w której pracownik bądź organ zostaje odsunięty od orzekania w danej sprawie administracyjnej.

Skarga o uchylenie wyroku sądu polubownego

Od wyroku sądu polubownego wydanego w Rzeczypospolitej Polskiej przysługuje skarga o jego uchylenie. Jeżeli strony ustaliły, że postępowanie przed sądem polubownym będzie obejmowało więcej niż jedną instancję, skarga dotyczy ostatecznego wyroku sądu polubownego rozstrzygającego o żądaniach stron.

Wyłączenie sędziego [w postępowaniu cywilnym]

Wyłączenie sędziego dotyczy sytuacji, w której sędzia zostaje odsunięty od orzekania w danej sprawie.

Skarga na czynności komornika

Skarga na czynności komornika przysługuje do sądu rejonowego, o ile ustawa nie stanowi inaczej. Przysługuje także na zaniechanie przez komornika dokonania czynności. Do rozpoznania skargi na czynności komornika właściwy jest sąd, przy którym działa komornik. Jeżeli do prowadzenia egzekucji został wybrany komornik poza właściwością ogólną, skargę rozpoznaje sąd, który byłby właściwy według ogólnych zasad.

Skarga kasacyjna [postępowanie cywilne]

Skarga kasacyjna to środek odwoławczy (wnoszony do Sądu Najwyższego) przysługujący stronie, Prokuratorowi Generalnemu, Rzecznikowi Praw Obywatelskich lub Rzecznikowi Praw Dziecka od wydanego przez sąd II instancji prawomocnego wyroku lub postanowienia w przedmiocie odrzucenia pozwu albo umorzenia postępowania kończących postępowanie w sprawie.

Skarb państwa

Skarb państwa to państwo występujące jako podmiot prawa cywilnego (określany również jako fiskus). Skarb państwa nie posiada organów.

Wyłączenie sędziego [w postępowaniu karnym]

Wyłączenie sędziego dotyczy sytuacji, w której sędzia zostaje odsunięty od orzekania w danej sprawie.

Separacja

Separacja to rozdzielenie małżonków „od stołu i łoża”, sposób rozwiązania wspólnoty małżeńskiej bez możliwości wstąpienia w nowy związek małżeński.

Sąd polubowny przy Rzeczniku Ubezpieczonych

Sąd Polubowny przy Rzeczniku Ubezpieczonych rozstrzyga spory z zakładami ubezpieczeń, powszechnymi towarzystwami emerytalnymi, Ubezpieczeniowym Funduszem Gwarancyjnym oraz Polskim Biurem Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Warunkiem przeprowadzenia rozprawy jest wyrażenie zgody przez stronę pozwaną (np. zakład ubezpieczeń, towarzystwo emerytalne) na rozstrzygnięcie sporu przez sąd polubowny.

Sąd Najwyższy

Sąd Najwyższy to naczelny organ władzy sądowniczej w Polsce.

Wyrok

Mianem wyroku określamy orzeczenie sądu, które dotyczy rozstrzygnięcia kwestii merytorycznej w postępowaniu sądowym. W postępowaniu karnym będzie on dotyczył kwestii winy oskarżonego, lecz może również orzekać o karze, środkach karnych czy środkach zabezpieczających. W postępowaniu cywilnym (w procesie) wyrok rozstrzyga o zasadności dochodzonego przez powoda roszczenia lub innej kwestii będącej przedmiotem postępowania.

Samorząd radców prawnych

Radcowie prawni zorganizowani są na zasadach samorządu zawodowego. Jednostkami organizacyjnymi samorządu posiadającymi osobowość prawną są okręgowe izby radców prawnych i Krajowa Izba Radców Prawnych. Samorząd jest niezależny w wykonywaniu swych zadań i podlega tylko przepisom prawa.

Wyrok rozwodowy

W wyroku orzekającym rozwód sąd rozstrzyga o władzy rodzicielskiej nad wspólnym małoletnim dzieckiem obojga małżonków i o kontaktach rodziców z dzieckiem oraz orzeka, w jakiej wysokości każdy z małżonków jest obowiązany do ponoszenia kosztów utrzymania i wychowania dziecka. Sąd uwzględnia porozumienie małżonków o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem po rozwodzie, jeżeli jest ono zgodne z dobrem dziecka. Rodzeństwo powinno wychowywać się wspólnie, chyba że dobro dziecka wymaga innego rozstrzygnięcia.

Samorząd notarialny

Notariusze tworzą samorząd notarialny. Samorząd notarialny obejmuje izby notarialne i Krajową Radę Notarialną. Izby notarialne i Krajowa Rada Notarialna posiadają osobowość prawną.

Wyrok zaoczny

Sąd wydaje wyrok zaoczny, jeżeli pozwany nie stawił się na posiedzenie wyznaczone na rozprawę albo mimo stawienia się nie bierze udziału w rozprawie.

Samorząd adwokacki

Adwokatura zorganizowana jest na zasadach samorządu zawodowego.

Samodzielny lokal mieszkalny

Samodzielny lokalem mieszkalnym to wydzielona trwałymi ścianami w obrębie budynku izba lub zespół izb przeznaczonych na stały pobyt ludzi, które wraz z pomieszczeniami pomocniczymi służą zaspokajaniu ich potrzeb mieszkaniowych. Dotyczy to także (odpowiednio) samodzielnych lokali wykorzystywanych zgodnie z przeznaczeniem na cele inne niż mieszkalne. Spełnienie powyższych wymagań stwierdza starosta w formie zaświadczenia.

Wyzysk

Wyzysk to sytuacja polegająca na wykorzystaniu trudnego położenia innej osoby i zawarciu z nią umowy z zastrzeżeniem dla siebie bądź osoby trzeciej świadczenia nieproporcjonalnego do świadczenia wzajemnego.

Rezerwy obowiązkowe banków

Rezerwę obowiązkową banków stanowi wyrażona w złotych część środków pieniężnych w złotych i walutach obcych zgromadzonych na rachunkach bankowych.

Wznowienie postępowania administracyjnego

Wznowienie postępowania administracyjnego to instytucja procesowa, która umożliwia uchylenie prawomocnego orzeczenia sądu i ponowne rozpoznanie sprawy wskutek zaistnienia nadzwyczajnych przyczyn wymienionych w ustawie.

Rada Polityki Pieniężnej

Rada Polityki Pieniężnej to organ Narodowego Banku Polskiego. Ustala ona corocznie założenia polityki pieniężnej i przedkłada je do wiadomości Sejmowi równocześnie z przedłożeniem przez Radę Ministrów projektu ustawy budżetowej. Rada składa Sejmowi sprawozdanie z wykonania założeń polityki pieniężnej w ciągu 5 miesięcy od zakończenia roku budżetowego.

Rachunek powierniczy

Na rachunku powierniczym mogą być gromadzone wyłącznie środki pieniężne powierzone posiadaczowi rachunku – na podstawie odrębnej umowy – przez osobę trzecią. Stronami umowy rachunku powierniczego są bank i posiadacz rachunku (powiernik).

Przygotowanie [popełnienia przestępstwa]

Przygotowanie to jedna z form popełnienia przestępstwa.

Wznowienie postępowania cywilnego

Wznowienie postępowania cywilnego to instytucja procesowa, która umożliwia uchylenie prawomocnego orzeczenia sądu i ponowne rozpoznanie sprawy wskutek zaistnienia nadzwyczajnych przyczyn wymienionych w ustawie.

Przerywany czas pracy

Jeżeli jest to uzasadnione rodzajem pracy lub jej organizacją, może być stosowany system przerywanego czasu pracy według z góry ustalonego rozkładu przewidującego nie więcej niż jedną przerwę w pracy w ciągu doby, trwającą nie dłużej niż 5 godzin.

Wznowienie postępowania karnego

Wznowienie postępowania karnego to instytucja procesowa, która umożliwia uchylenie prawomocnego orzeczenia sądu i ponowne rozpoznanie sprawy wskutek zaistnienia nadzwyczajnych przyczyn wymienionych w ustawie.

Przedstawicielstwo

Przedstawicielstwo to instytucja prawa cywilnego polegająca na tym, że czynność prawna dokonywana zostaje przez osobę zwaną przedstawicielem, w imieniu osoby zwanej reprezentowanym, oraz że pociąga za sobą skutki bezpośrednio dla reprezentowanego.

Przedsiębiorstwo

Mianem przedsiębiorstwa określamy zorganizowany zespół składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.

Wzorce umów

Przez wzorzec umowny należy rozumieć wszelkie jednostronnie ustalone z góry przed zawarciem umowy, gotowe klauzule umów np. ogólne warunki umów, wzór umowy, regulamin.

Protokół [w postępowaniu karnym]

Protokół to pisemne sprawozdanie, wymagające sporządzenia w odniesieniu do niektórych czynności podejmowanych w toku postępowania karnego.

Promesa koncesji

Przedsiębiorca, który zamierza podjąć działalność gospodarczą wymagającą uzyskania koncesji, może ubiegać się o przyrzeczenie wydania koncesji. W promesie uzależnia się udzielenie koncesji od spełnienia warunków wykonywania działalności gospodarczej wymagającej uzyskania koncesji.

Wynagrodzenie za pracę

Wynagrodzenie za pracę to świadczenie wypłacane w kwocie odpowiadającej w szczególności rodzajowi wykonywanej pracy i kwalifikacjom wymaganym przy jej wykonywaniu, a także uwzględniającej ilość i jakość świadczonej pracy.

Prokura

Prokura jest pełnomocnictwem udzielonym przez przedsiębiorcę podlegającego obowiązkowi wpisu do rejestru przedsiębiorców, które obejmuje umocowanie do czynności sądowych i pozasądowych, jakie są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa.

Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej [Prezes UKE]

Prezes UKE jest organem regulacyjnym w dziedzinie rynku usług telekomunikacyjnych i pocztowych. Prezes UKE jest centralnym organem administracji rządowej.

REKLAMA