Dziś pensja minimalna 4666 zł nie podlega komornikom. Wystarczy podpisać umowę o pracę na 4666 zł brutto a rzeczywiste wynagrodzenie otrzymywać poza umową "pod stołem" i komornik niestraszny. Nie dotyczy to jedynie alimentów, ale te są wyznaczane najczęściej w oparciu o kwotę w umowie, czyli pensję minimalną. W 2025 r. do rządu (MRPiPS) trafił wniosek o zakończenie ochrony pensji minimalnej przed egzekucją komorniczą (plik z petycją w formacie PDF na końcu artykułu).
W 2025 r. gminy żądają wpuszczenia komorników na pensję minimalną (4666 zł brutto) w celu jej zajęcia. Mają dużo mieszkańców, którzy nie płacą opłat np. za mieszkania. Dłużnikom nie można nic zrobić, jeżeli zarabiają w okolicach pensji minimalnej. Samorządy chcą móc zabrać na np. zaległe opłaty na mieszkania choć 15% z 4666 zł. W 2021 r. było oczekiwanie poziomu 25%.
Wynika to z tego przepisu kodeksu pracy:
art. 871 kodeksu pracy
Wolna od potrąceń jest kwota „minimalnego wynagrodzenia za pracę – przy potrącaniu sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne”.
Utrzymać wyłączenie pensji minimalnej spod zajęcia przez komornika czy jednak poddać pensję 4666 zł brutto komornikom? Taki dylemat ma rząd.
I nie jest to nowy problem, który ujawnił się dopiero w 2025 r.
Do parlamentu i poszczególnych ministerstw wpływają od kilku lat trafiały wnioski o umożliwienie komornikom zajmowanie egzekucyjne od 15% do 25% pensji minimalnej. Na zaległe opłaty za mieszkanie (dla spółdzielni mieszkaniowej), wodę, kablówkę. telefony komórkowe, chwilówki.
Petycja: Czy komornik będzie mógł zająć 15%-25% pensji minimalnej 4666 zł brutto? Na zaległy czynsz za mieszkanie? Za opłaty na wodę?
Gmin skarżą się, że wzrost płacy minimalnej do 4666 zł prowadzi do wzrostu ochrony dłużników kosztem wierzycieli. I płacą za to wyższymi opłatami inni mieszkańcy. Np. poziom zadłużenia w gminie Czerwionka-Leszczyny - 40 000 mieszkańców, a zaległe opłaty to aż 10 min zł. I ciągły wzrost płacy minimalnej utrzymuje ten poziom niespłaconych wobec gminy zobowiązań. Gmina twierdzi, że brakujące 10 mln zł musi pokryć np. wyższymi opłatami czynszowymi od osób solidnych płatniczo.
Pamiętajmy, że w skali całej Polski chodzi o 8 milionów mieszkań należących do spółdzielni i wspólnot mieszkaniowych, TBSów.
Czego chcą gminy? Nowelizacji art. 87 §1 kodeksu pracy. Jak ma wyglądać nowelizacja? Np. dopuszczenie, aby 15% z 4666 zł podlegało zajęciu komorniczemu.
Gminy podnoszą takie przykłady:
Pracownik na zajęcie komornicze na około 1000 zł miesięcznie. Formalnie zarabia 4666 zł brutto. Nie podlega jego pensja egzekucji. Ale pracownik tak naprawdę zarabia 7000 zł brutto – nadwyżka ponad 46666 zł jest wypłacana „pod stołem”. Dlatego gmina nie może wyegzekwować zaległej opłaty czynszowej 1000 zł.
Jak jest dzisiaj z komornikiem i egzekucją pensji minimalnej 4666 zł?
Zasadniczo „normalny” wierzyciel taki jak gmina, spółdzielnia mieszkaniowa, operator komórkowy, telewizja kablowa nie mogą przeprowadzić egzekucji z pensji minimalnej. Wynika to z art. 871 kodeksu pracy wolna od potrąceń jest kwota „minimalnego wynagrodzenia za pracę – przy potrącaniu sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne”.
Kluczowy jest fragment „innych niż świadczenia alimentacyjne”. To fragment wprowadzający wyjątek dla tych świadczeń. Te można egzekwować w wysokości aż 60%. 40% pensji minimalnej można zachować. W tym wypadku pensja minimalna nie może być traktowana jako kwota wolna od egzekucji.
Od 1 stycznia 2025 r. kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę wynosi 4 666,00 zł brutto. Daje to nam 3510,98 zł netto (na rękę). Komornik może potrącić z tego aż 2106,59 zł. Ale tylko na alimenty.
Komornik weźmie pod uwagę trzy zasady:
Zasada 1. Kwota minimalnego wynagrodzenia (4666 zł jest pracownika),
Zasada 2. 50% kwoty powyżej 4666 zł jest pracownika,
Zasada 3. W przypadku alimentów pensja minimalna 4666 zł jest chroniona tylko w 40%.
Polecamy: Wynagrodzenia 2025. Rozliczanie płac w praktyce
Do rządu i Sejmu wciąż wpływają pieniądze od instytucji, które chcą wysłać komornika po pensję minimalną 4666 zł brutto
W 2021 r. podobna petycja wpłynęła do Sejmu. W czasie obrad padały argumenty, że wiele osób zagrożonych egzekucją w rzeczywistości zarabia więcej niż minimalna, a wynagrodzenie powyżej tego poziomu otrzymuje pod stołem. Kodeks pracy po nowelizacji pozwalałby na egzekucję 15% z pensji minimalnej.
W propozycji z 2021 r. Kodeks pracy miałby zakładać wolną od potrąceń kwotę 85% minimalnego wynagrodzenia. Pomysł nie wszedł w życie.
Petycja o zdjęcie ochrony z pensji minimalnej 4666 zł w 2025 r.
Petycja w sprawie zmiany art. 87 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy w zakresie zwiększenia skuteczności prowadzenia egzekucji m.in. przez jednostki samorządu terytorialnego wobec dłużników.
Petycja w sprawie pensji minimalnej (plik PDF do ściągnięcia):
Data złożenia: 10.01.2025 r.
Data załatwienia sprawy: nie później niż do 10 kwietnia 2025 r.