Ulga na dziecko w 2021 r. a komornik
Komornik może zająć wierzytelności ze środków należnych z tzw. ulgi na dziecko. Stanowi o tym art. 9022 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego. Zgodnie z tym przepisem zajęcie wierzytelności z tytułu nadpłaty lub zwrotu podatku w rozumieniu ustawy – Ordynacja podatkowa obejmuje także wierzytelności przyszłe, wynikające z nadpłaty lub zwrotu podatku powstałych w ciągu roku od dnia dokonania zajęcia.
Ponadto wierzytelności z tytułu zwrotu albo nadpłaty podatku, związane z ulgą na dzieci nie zostały uwzględnione w wyłączeniach i ograniczeniach egzekucji.
Ulga na dziecko a komornik – czy będą zmiany?
Z prośbą o rozważenie możliwości wprowadzenia zmian legislacyjnych ukierunkowanych na wyłączenie środków przysługujących z tytułu ulgi na dzieci spod egzekucji komorniczej zwrócił się poseł Piotr Sak w interpelacji poselskiej nr 18127.
Zdaniem posła interesariusze wskazują, iż wskutek prowadzonych w stosunku do nich postępowań egzekucyjnych coraz częściej organy komornicze stosują praktykę zajęcia wierzytelności urzędu skarbowego, powołując się na regulację art. 902 K.p.c. W większości przypadków zwrot podatku dotyczy ulgi na dziecko, która w rezultacie przejmowana jest w postępowaniu egzekucyjnym. „W ich opinii należy uznać to za swoiste niedopatrzenie i pominięcie, bowiem podejmując analizę intencji i ratio legis ustawodawcy, wyrażonej w szeregu przepisów ukierunkowanych na wsparcie polityki prorodzinnej, relewantna wykładnia teleologiczna chociażby wyrażona w wyłączeniu spod zajęć komorniczych np. środków z programu 500+ w sposób niebudzący wątpliwości daje asumpt, aby koncypować klarowną wolę wielowymiarowej pomocy rodzinie, którą realizuje w sposób oczywisty ulga prorodzinna. Tym bardziej praktyka komorników nadzwyczaj często sięgających po zwroty podatku z tego tytułu wydaje się stać w ewidentnej sprzeczności z działaniami stanowiącymi jeden z filarów polityki prospołecznej zdynamizowanej w okresie ostatnich 5 lat” – przekonuje poseł.
W odpowiedzi udzielonej 17 marca 2021 r. Anna Dalkowska - podsekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości poinformowała, iż nie ma dostatecznych podstaw, aby zmieniać aktualnie obowiązujące normy prawne.
Zdaniem podsekretarz stanu ustawodawca zapewnił pozostawienie dłużnikowi minimalnych środków utrzymania, przedmiotów niezbędnych w życiu codziennym zarówno do egzystencji, jak i osobistej pracy zarobkowej, nauki, praktykowania religii czy też mających szczególne znaczenie osobiste.
„Ustalony ustawowo katalog ograniczeń egzekucji stanowi kompromis między zasadą, że podstawowym celem postępowania egzekucyjnego jest przymusowe zaspokojenie należności wierzyciela stwierdzonej tytułem wykonawczym, a potrzebą ochrony dłużnika poprzez zapewnienie mu minimum egzystencji” – pisze Dalkowska.
Dodaje też, że jakkolwiek możliwość zajęcia zwrotu nadpłaconego podatku stanowi pewną uciążliwość dla dłużnika i jego rodziny, to nie godzi ona w podstawy jego egzystencji. W odpowiedzi podkreślono, iż kwoty przypadające z tytułu ulgi rodzinnej nie są świadczeniem celowym „dla dzieci”, lecz stanowią formę rekompensaty dla podatnika kosztów związanych z wychowywaniem i utrzymaniem dzieci.
Opracowano na podstawie:
Interpelacja nr 18127 w sprawie wyłączenia ulgi prorodzinnej z egzekucji komorniczej z wierzytelności urzędu skarbowego