REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Co trzeba zrobić, żeby dostać orzeczenie o niepełnosprawności? Zasady na 2025 r. to: elementy biologiczny, ekonomiczny i socjalny

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa, Administracji i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego.
orzeczenie o niepełnosprawności, 2025,
Co trzeba zrobić, żeby dostać orzeczenie o niepełnosprawności? Zasady na 2025 r. to: elementy biologiczny, ekonomiczny i socjalny
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

Co trzeba zrobić, żeby dostać orzeczenie o niepełnosprawności? Zasady na 2025 r. są zmienione bo wydane zostały wytyczne. Dotyczą one jednak orzeczeń wydawanych na stałe przez PZON i WZON. Jeżeli chodzi o czasowe orzeczenia, to na przykładzie ciekawej i rzeczywistej sprawy, która dotarła aż do Sądu Najwyższego opisujemy jak ważne dla WZON, PZON, ZUS, SADÓW są takie elementy jak: elementy biologiczny; element ekonomiczny, element socjalny przy orzekaniu o niepełnosprawności.
rozwiń >

Co nowego dla niepełnosprawnych w 2025 r.?

Sporo nowego dla niepełnosprawnych w 2025 r. Jak wiadomo, w ostatnim czasie wydano nowe wytyczne. W 2025 r. zmieniły się więc wytyczne dla organów orzekających o niepełnosprawności. W sumie są to 4 dokumenty dla WZON i PZON. Treść zawarta w dokumentach ma znaczenie dla dla osób niepełnosprawnych mających prawo do otrzymania orzeczenia stałego o niepełnosprawności. WZON i PZON w oparciu o nowe wytyczne będą wydawały orzeczenia na stałe dla dzieci ale i dla dorosłych chorujących na jedną z wskazanych w wytycznych chorób. Tak więc nowe wytyczne mające uprościć proces uzyskiwania orzeczeń o niepełnosprawności. Celem obecnego systemu jest ocena, czy stan zdrowia osoby wpływa na jej zdolność do pełnienia ról społecznych w sposób równy innym, z uwzględnieniem prognoz medycznych i funkcjonowania w lokalnym środowisku. Dotychczas brakowało jasnych wytycznych w tej kwestii. Resort pracy popiera takie rozwiązanie, bo jak podkreśla: "Zdarzały się sytuacje, w których uznawano, że stan zdrowia tych osób może ulec poprawie, mimo innych opinii przedstawianych przez specjalistów w dziedzinie genetyki klinicznej".

REKLAMA

Ważne

Pełnomocnik Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych Łukasz Krasoń wydał zalecenia dla zespołów orzeczniczych, które ułatwią uzyskiwanie orzeczeń o niepełnosprawności osobom z Zespołem Downa oraz z diagnozami genetycznych chorób rzadkich.

Jaki organ orzeka o stopniu niepełnosprawności?

O niepełnosprawności orzekają zespoły orzecznicze określone w ustawie z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 44, 858, 1089, 1165, 1494, 1961, dalej ustawa). Orzeczenie o stopniu niepełnosprawności jest wydawane przez:

  • powiatowe zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności – jako pierwsza instancja;
  • wojewódzki zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności – jako druga instancja;
  • rejonowe sądy pracy i ubezpieczeń społecznych jako organ odwoławczy dokonuje kontroli prawidłowości orzekania przez organy administracji publicznej. Rejonowy sąd pracy i ubezpieczeń społecznych rozpatruje sprawy z odwołania od orzeczeń wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności poprzez poddanie oceny ustalonej przez składy orzekające pod ocenę biegłych lekarzy sądowych oraz innych biegłych, których przewodniczący składu orzekającego powołuje w zależności od problematyki indywidualnej sprawy.
Ważne

Właściwość miejscową powiatowego i wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności ustala się według miejsca stałego pobytu osoby, który ubiega się o orzeczenie.

Tak więc postępowanie orzecznicze ma na celu ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności. Takie postępowanie jest co do zasady dwuinstancyjne i odbywa się w zespołach orzeczniczych. Oznacza to, że w posiedzeniu składu orzekającego zespołu powiatowego i wojewódzkiego uczestniczy co najmniej dwóch specjalistów – członków zespołu orzekającego, z których co najmniej jednym jest lekarz sprawujący jednocześnie funkcję przewodniczącego składu orzekającego. Drugim członkiem składu orzekającego może być pedagog, psycholog, pracownik socjalny, doradca zawodowy albo inny lekarz.

Co robi powiatowy zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności?

Powiatowy zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności wydaje orzeczenia o:

  • niepełnosprawności;
  • stopniu niepełnosprawności;
  • wskazaniach do ulg i uprawnień.

Co trzeba zrobić, żeby dostać orzeczenie o niepełnosprawności? Zasady na 2025 r.

Żeby dostać orzeczenie o niepełnosprawności w 2025 r. trzeba złożyć wniosek. Przykładowy wzór wniosku znajduje się tutaj: https://kontakt.krakow.pl/c/document_library/get_file?uuid=59a9446b-a80c-2813-890f-d4ce432f833a&groupId=536063. Orzeczenie o niepełnosprawności wydaje się na wniosek złożony do powiatowego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności przez przedstawiciela ustawowego dziecka. Przykładowo we wniosku wskazuje się, że dana osoba zwraca się z prośbą o wydanie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności dla celów:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  • odpowiednie zatrudnienie,
  • szkolenie,
  • uczestnictwo w terapii zajęciowej,
  • konieczność zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze,
  • korzystanie z systemu środowiskowego wsparcia w samodzielnej egzystencji, (korzystanie z usług socjalnych, opiekuńczych, terapeutycznych i rehabilitacyjnych),
  • świadczenia pieniężne z pomocy społecznej,
  • zasiłek pielęgnacyjny,
  • korzystanie z karty parkingowej,
  • inne.

Podstawą uznania osoby, która nie ukończyła 16 roku życia za niepełnosprawną jest ustalenie, że: ma naruszoną sprawność fizyczną lub psychiczną; przewidywany okres trwania upośledzenia stanu zdrowia przekracza 12 miesięcy; wymaga zapewnienia jej całkowitej opieki lub pomocy w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych w sposób przewyższający wsparcie potrzebne osobie w danym wieku z powodu wady wrodzonej, długotrwałej choroby lub uszkodzenia organizmu. Niepełnosprawność dziecka orzeka się na czas określony, jednak na okres nie dłuższy niż do ukończenia przez dziecko 16 roku życia. Chyba, że dziecko ma jedną z chorób określoną w ww. wykazie zaleceniach dla komisji orzeczniczych, wówczas orzeka się na stałe! Decyduje ocena możliwości poprawy funkcjonowania dziecka.

Kto wystawia orzeczenie o niezdolności do pracy?

Z niepełnosprawnością wiąże się niezdolność do pracy. Orzeczenie do celów rentowych o niezdolności do pracy jest wydawane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) i stanowi podstawę ubiegania się o rentę. Orzekaniem o niezdolności do pracy do celów rentowych zajmuje się lekarz orzecznik Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Ważne

Lekarz orzecznik i komisja lekarska wydają orzeczenie na podstawie dokumentacji dołączonej do wniosku oraz po przeprowadzeniu bezpośredniego badania stanu zdrowia osoby, w stosunku do której ma być wydane orzeczenie.

W świetle obowiązujących przepisów niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu, przy tym:

  • całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy;
  • częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji;

Co trzeba zrobić, żeby dostać orzeczenie o niepełnosprawności?

Na przykładzie sprawy, która toczyła się przed sądami poniżej opisane są ważne elementy, którymi kierują się organy i sądy ustalając prawo do świadczeń, ustalają niepełnosprawność i jej stopień oraz ewentualną niezdolność do pracy. Dla WZON, PZON, ZUS, SADÓW ważne są takie elementy jak:

  • Elementy biologiczny
  • Element ekonomiczny
  • Element socjalny.

Te 3 elementy stopni niepełnosprawności stanowią przesłanki uznania za osobę niepełnosprawną.

Czy warto się odwoływać do sądu w sprawie orzeczenia o niepełnosprawności?

Tak, zdecydowanie warto się odwoływać do sądu w sprawie orzeczenia o niepełnosprawności. Pokazują to liczne sprawy, które trafiają aż do samego Sądu Najwyższego.

Przykład

O. M. był osobą niepełnosprawną z powodu przyczyny oznaczonej kodem 04-0, kryterium niepełnosprawności: konieczność stałego współudziału na co dzień opiekuna w procesie leczenia, rehabilitacji i edukacji a stan zdrowia chłopca zupełnie się nie zmienił i nie uległ żadnej poprawie

Najpierw była decyzja Wojewódzkiego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w której nie zaliczono O.M. do osób niepełnosprawnych. Później na skutek odwołani do sądu rejonowego, a następnie przegrania w nim i odwołania O.M. do sądu okręgowego, znowu doszło do przegrania sprawy. Sąd Okręgowy w pełnił podzielił ocenę prawną Sądu pierwszej instancji i ustalone przez ten Sąd okoliczności. W ocenie Sądu Okręgowego, występująca u wnioskodawcy jednooczność nie spełnia przesłanek medycznych do uznania go za osobę niepełnosprawną z powodów dysfunkcji narządu wzroku. Ponadto wnioskodawca nie spełnia przesłanek społeczno-ekonomicznych, pozwalających na uznanie go za osobę niepełnosprawną z tego powodu. Może on bowiem funkcjonować na tzw. otwartym rynku pracy, z uwzględnieniem ograniczeń powodowanych przez posiadane schorzenie. Odwołujący się nie wymaga również wsparcia osoby trzeciej w uczestnictwie w życiu społecznym. Pełnomocnik O.M. złożył skargę kasacyjną od wyroku Sądu Okręgowego.

REKLAMA

Sąd Najwyższy zajął się sprawą z odwołania O. M. przeciwko Wojewódzkiemu Zespołowi do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Krakowie o ustalenie stopnia niepełnosprawności. Doszło do wniesienia skargi kasacyjnej przez odwołującego się od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Krakowie z dnia 22 kwietnia 2022 r., sygn. akt VII Ua 104/21. W postanowieniu Sądu Najwyższego - Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 27 marca 2024 r., sygn. I USK 16/23, sąd w swojej tezie wskazuje:

Analiza przesłanek określonych w każdym ze stopni niepełnosprawności (art. 4 ust. 1-3 ustawy) wskazuje, że trzy elementy chrakteryzujące niepełnosprawność, zawarte w definicji tego pojęcia (art. 2 ust. 10 ustawy) występują także w ramach poszczególnych stopni niepełnosprawności. I tak:

  1. element biologiczny (medyczny) występuje w stopniach znacznym i umiarkowanym, gdzie jest mowa o osobie „z naruszoną sprawnością organizmu” (art. 4 ust. 1 i 2) i w stopniu lekkim, gdzie mowa o osobie „o naruszonej sprawności organizmu (art. 4 ust. 3);
  2. element ekonomiczny określony został przez zaliczenie do stopnia znacznego i umiarkowanego osoby „niezdolnej do pracy albo zdolnej do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej” (art. 4 ust. 1 i 2), a do lekkiego osoby o „obniżonej zdolności do wykonywania pracy, w porównaniu do zdolności, jaką wykazuje osoba o podobnych kwalifikacjach zawodowych z pełną sprawnością psychiczną i fizyczną” (art. 4 ust. 3);
  3. element socjalny przez zaliczenie do znacznego stopnia osoby „wymagającej, w celu pełnienia ról społecznych, stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innych osób w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji” (art. 4 ust. 1), do stopnia umiarkowanego osoby „wymagającej czasowej albo częściowej pomocy innych osób w celu pełnie-nia ról społecznych” (art. 4 ust. 2), a do lekkiego osoby „mającej ograniczenia w pełnieniu ról społecznych dające się kompensować przy pomocy wyposażenia w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze lub środki techniczne” (art. 4 ust. 3).
Ważne

Co istotne, elementy te występują w każdym ze stopni niepełnosprawności z różnym nasileniem i w różnych konfiguracjach, aby w ten sposób wyodrębnić cechy odróżniające poszczególne stopnie od siebie i aby nadać im odpowiednią gradację. Innymi słowy, poszczególne stopnie niepełnosprawności wymienione w art. 4 ust. 1-3 ustawy różnią się między sobą konfiguracją trzech elementów (biologicznego, ekonomicznego i socjalnego) oraz ich natężeniem, czemu ustawodawca dał wyraz między innymi za pomocą spójników (funktorów), użytych w poszczególnych ustępach

Na koniec warto odnieść się do słów przedstawicieli doktryny, którzy podkreślają, że współczesnym zadaniem polityki społecznej państwa wobec niepełnosprawnych obywateli jest stwarzanie warunków uczestnictwa we wszystkich aspektach życia społecznego i gospodarczego. Celem nadrzędnym jest tutaj włączenie do społeczeństwa przez usamodzielnienie osób niepełnosprawnych, zapewnienie dostępu do instytucji publicznych i stworzenie możliwości korzystania z wszelkich uprawnień oraz realizacji obowiązków na równi z pozostałymi członkami społeczeństwa (zob. A. Kurzynowski: Osoby niepełnosprawne w polityce społecznej (w:) Polity-ka społeczna wobec osób niepełnosprawnych. Drogi do integracji, (red.) J. Mikulski, J. Auleytner, Warszawa 1996, cyt. za: B. Kołaczek: Polityka społeczna wobec osób niepełnosprawnych, Warszawa 2010, s. 29).

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Reklama

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Kupujesz mieszkanie, wynajmujesz, a pieniądze same lecą? Nic bardziej mylnego. Dlaczego boimy się wynajmować? Jak może pomóc najem instytucjonalny?

- Nie jest sztuką zrobić zdjęcia kuchni, łazienki i pokoju telefonem, a następnie wrzucić do Internetu i liczyć na to, że mieszkanie zarówno w ujęciu krótko jak i długoterminowym będzie na siebie pracować. Klienci oczekują, że oferta będzie jasna i czytelna, a wynajmujący chciałby być spokojny o stan swojej nieruchomości i nie martwić się o bieżące zarządzanie obiektem. Najem instytucjonalny w polskim prawie jest relatywnie nowym pojęciem, a w obecnej sytuacji z roku na rok dynamicznie zyskuje na popularności. Polska w tym zakresie staje się europejskim czempionem, choć oczywiście ten wzrost mógłby być jeszcze bardziej dynamiczny – mówi Daniel Makowski, ekspert rynku nieruchomości.

Teraz surowe kary za brak meldunku. Zameldowania w terminie powinny szczególnie pilnować osoby zamożne, dlaczego

Brak zameldowania na pobyt stały lub czasowy to wykroczenie. Kodeks wykroczeń przewiduje za niedopełnienie obowiązku meldunkowego różne kary. Jedną z nich jest kara grzywny – przy czym nietypowo jej wysokość nie jest z góry ustalona, ale uzależniona od statusu majątkowego osoby dopuszczającej się wykroczenia.

Co oznaczają i do czego uprawniają wskazania w orzeczeniu o niepełnosprawności?

Wskazania są ważnym elementem orzeczenia o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności. Jakie są możliwe punkty i do czego uprawniają? Oto najważniejsze informacje.

Praca emerytów. Kiedy emerytura zostanie zmniejszona?

Emeryci, którzy osiągnęli powszechny wiek emerytalny, mogą uzyskiwać dodatkowe przychody bez żadnych ograniczeń. Liczba pracujących emerytów wzrasta - na koniec 2024 r. liczba pracujących emerytów wyniosła 872,6 tys. osób. W ciągu ostatnich dziewięciu lat wzrosła o 51,7 proc.

REKLAMA

Co trzeba zrobić, żeby dostać orzeczenie o niepełnosprawności? Zasady na 2025 r. to: elementy biologiczny, ekonomiczny i socjalny

Co trzeba zrobić, żeby dostać orzeczenie o niepełnosprawności? Zasady na 2025 r. są zmienione bo wydane zostały wytyczne. Dotyczą one jednak orzeczeń wydawanych na stałe przez PZON i WZON. Jeżeli chodzi o czasowe orzeczenia, to na przykładzie ciekawej i rzeczywistej sprawy, która dotarła aż do Sądu Najwyższego opisujemy jak ważne dla WZON, PZON, ZUS, SADÓW są takie elementy jak: elementy biologiczny; element ekonomiczny, element socjalny przy orzekaniu o niepełnosprawności.

NSA: nieważna uchwała dot. opłaty miejscowej w Zakopanem. Większość hotelarzy nadal pobiera tę daninę od turystów. TIG chce podatku turystycznego pod Tatrami

W dniu 1 kwietnia 2025 r. Naczelny Sąd Administracyjny oddalił kasację miasta Zakopane i podtrzymał wcześniejszy wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, który stwierdził nieważność uchwały o pobieraniu opłaty miejscowej w Zakopanem. Po tym NSA hotelarze i wynajmujący pokoje pod Giewontem nie wiedzą, czy mają nadal mają pobierać tę daninę od turystów. Tatrzańska Izba Gospodarcza (TIG) proponuje likwidację opłaty miejscowej i zastąpienie jej lokalnym podatkiem turystycznym.

Od kwietnia 2025 r. ruszą wypłaty dodatku do prądu, nawet do 600 zł

Udało się dotrzeć do zapowiedzi instytucji pomocowej, z której wynika, że najwcześniej od II kwartału 2025 r. czyli od kwietnia ruszą wypłaty dodatku do prądu. Kwota sięga nawet do 600 zł. Kto, kiedy i w jakich warunkach może otrzymać takie świadczenie? Okazuje się, że nie jest skierowane do tak szerokiej grupy, jakiej powinna przysługiwać ta pomoc finansowa, także zarzuca się rządowi dyskryminację części osób potrzebujących.

WZON i 43 punkty dla osoby niepełnosprawnej na wózku. Za test samodzielności. Bez świadczeń. Sprawne ciało powyżej pasa [stopień znaczny]

Do redakcji wpłynął list od osoby niepełnosprawnej, która ma przerwany rdzeń kręgowy od 25 lat. Stopień znaczny niepełnosprawności. Orzeczenie stałe. Otrzymała niezwykle niską liczbę punktów w WZON od komisji ustalającej poziom potrzeby wsparcia. Nie ma żadnej szansy na świadczenie wspierające (co do zasady 70 punktów, w okresie przejściowym dla 2025 r. 78 punkty). Nie ma też starego świadczenia pielęgnacyjnego. Jest to kolejny list od czytelników z informacją o bardzo niskich wartościach punktów dla ciężko doświadczonych. Kilka dni temu opublikowaliśmy list czytelniczki, która jako osoba niewidoma otrzymała 61 punktów (czyli nie będzie świadczenia wspierającego.

REKLAMA

Rewolucja dla palaczy i zakaz sprzedaży wyrobów tytoniowych. Prezydent RP podpisał ustawę: wejście w życie 17 kwietnia 2025 r.

Stało się to faktem, zmiany przepisów wejdą w życie. To prawdziwa rewolucja dla palaczy. Jest już podpisana ustawa przez Prezydenta, która wchodzi w życie, w połowie kwietnia 2025 r., tuż przed Świętami Wielkanocnymi. Przedstawiciele Ministerstwa Zdrowia nie kryją radości. Podkreślają: mniej dymu, więcej zdrowia. Prawda jest jednak taka, że kto chce palić, to i tak palić będzie.

W rządzie projekt: 5 lat pracy da aż 2 dni urlopu, 10 lat pracy 4 dni, 15 lat pracy 6 dni, 20 lat pracy 8 dni, 25 lat pracy 10 dni. Przywilej dla opiekunek

Rok temu (4 kwietnia 2024 r.) Ministerstwo Rodziny Pracy i Polityki Społecznej na konferencji prasowej zapowiedziało wprowadzenie nowego typu urlopu. To była (wtedy i dziś) rewolucja prawna. Za każde 5 lat pracy (stażu) pracownik otrzyma dodatkowe 2 dni urlopu. Za 25 lat pracy przysługuje więc aż 10 dni dodatkowego, płatnego urlopu wypoczynkowego. To bardzo hojny przywilej pracowniczy. Nie dziwi więc, że prawo do tego urlopu mają tylko niektórzy pracownicy. W tym wypadku opiekunki opiekunowie dzieci do lat 3 pracujący w żłobkach. Po roku (także 4 kwietnia tym razem 2025 r.) okazuje się, że urlop ten ma szansę na wejście w życie (być może od 2026 r. jest możliwy jednak także 2027 r.) - trwają konsultacje społeczne odpowiedniego projektu ustawy nowelizującej przepisy.

REKLAMA