SN: Czy można zasiedzieć cały dom? Albo mieszkanie? Sąd Najwyższy określił warunki dla takiego zasiedzenia

tomasz.krol@infor.pl Tomasz Król
prawnik - prawo pracy, cywilne, gospodarcze, administracyjne, podatki, ubezpieczenia społeczne, sektor publiczny
rozwiń więcej
SN: Czy można zasiedzieć cały dom? Albo mieszkanie? Sąd Najwyższy określił warunki dla takiego zasiedzenia / Shutterstock

Jeżeli poprosiłeś o czasową opiekę nad domem (np. na czas wyjazdu za granicę), to nie grozi Ci zasiedzenie tej nieruchomości, ale pod kilkoma prostymi warunkami.

Sprecyzował je w POSTANOWIENIU z 17 grudnia 2024 r. Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej w składzie: SSN Krzysztof Wesołowski (sygn. I CSK 667/24).

Sedno wskazówek Sądu Najwyższego: - Jeżeli oddajesz komuś mieszkanie albo dom pod opiekę, to podkreśl np. w umowie użyczenia, że to jest czasowa opieka i nie zrezygnowałeś z prawa własności. Zobowiąż osoby, które będą czasowo mieszkać w Twoim domu (albo mieszkaniu), aby potwierdziły, że są tzw. posiadaczami zależnymi, a nie samoistnymi (a więc akceptują, że Ty jesteś właścicielem).

Pełna treść postanowienia poniżej w pliku PDF:

postanowienie SN

postanowienie SN

W dalszej części artykułu przykłady i omówienie stanowiska SN.

Czy grozi zasiedzenie za powierzenie domu pod opiekę

Przyjrzyjmy się takiemu casusowi. Brat przekazał siostrze klucze do domu i zezwolił na czasowe zamieszkanie w posadowionym na działce domu w zamian za opiekę nad nieruchomością. Podstawą prawną było użyczenie. Na tej podstawie umożliwiono siostrze i jej mężowi zamieszkanie i korzystanie z domu. Dlaczego tak? Raz, był wyjazd zagraniczny brata. Dwa, brat chciał pomóc siostrze w trudnej sytuacji mieszkaniowej.

WAŻNE! Brat przez 1 minutę nie miał woli pozbycia się praw właścicielskich do domu. Nie było przez choćby jedną chwilę woli i zamiaru wyzbycia się przez brata jako właściciela nieruchomości władzy prawnej nad domem.

Przykład

Brat wyjechał za granicę. W jego domu czasowo zamieszkała siostra. Doszło do konfliktu między rodzeństwem. Brat wielokrotnie wzywał siostrę i jej męża do wydania powrotnego domu. Brat wielokrotnie pytał się sąsiadów, co się dzieje z jego domem. Dodatkowo siostra w pełnie aprobowała, że brat wykonuje uprawnienia właścicielskie, a ona korzysta z domu czasowo. Co chwilę tłumaczyła się z przedłużania tego korzystania w nieakceptowalnym czasie i deklarowała szybki zwrot domu (czego nie robiła).

Do zasiedzenia domu potrzebne jest posiadanie samoistne

Dlatego w takich sprawach korzystanie z domu (albo mieszkania) w granicach określonych przez właściciela nie jest posiadaniem samoistnym.

Wnioski: Podział posiadania na samoistne i zależne, można postrzegać jedynie jako zależne. Samo umożliwienie przez uprawnionych właścicieli korzystania z ich własności, nie stanowi wyzbyciu się własnego posiadania przez właścicieli i rezygnacji z woli „posiadania go dla siebie”. Właściciel może dysponować przedmiotem swojego prawa w dowolny sposób, łącznie z udostępnianiem go innym osobom w ramach posiadania zależnego.

Przykład: POSTANOWIENIE z 17 grudnia 2024 r. Sąd Najwyższy (sygn. I CSK 667/24)

W podobnej sprawie co przedstawiona w przykładzie w uzasadnieniu postanowienia SN czytamy:

"Z ustalonych w sprawie okoliczności wynika także, że wnioskodawczyni i jej mężowi klucze do domu przekazał brat uczestniczki, zezwalając na czasowe zamieszkanie w posadowionym na działce domu w zamian za opiekę nad nieruchomością. Samo umożliwienie wnioskodawczyni i jej mężowi zamieszkania i korzystania z przedmiotowej nieruchomości, miało charakter użyczenia. Miało stanowić rozwiązanie tymczasowe, stanowiąc przejaw pomocy członkom rodziny znajdującym się w trudnej sytuacji mieszkaniowej, w tym przy uwzględnieniu pobytu właścicieli za granicą. Brak zatem w niniejszej sprawie woli wyzbycia się przez właściciela nieruchomości – E.S. władztwa nad przedmiotową nieruchomością.

Ustalono również, że matka uczestniczki, jak i sama uczestniczka na przestrzeni lat podejmowały działania o charakterze właścicielskim, w tym wielokrotnie wzywały zamieszkujących na nieruchomości H.M. i jej męża by opuścili oni wymienioną nieruchomość. Dążąc do uregulowania sytuacji mieszkaniowej małżonków M. matka uczestniczki podjęła działania celem przekazania przez państwa M.1 nieruchomości położonej […]. Co więcej same właścicielki zarówno E.S., jak i uczestniczka D.W. interesowały się stanem nieruchomości, utrzymywały kontakt z T.M. i jego żoną. Uzyskiwały również informacje o tym co dzieje się na przedmiotowej nieruchomości od sąsiadów.

Konkludując, zebrany w sprawie przed Sądem obu instancji materiał dowodowy potwierdza, że zakres władania wnioskodawczyni i jej męża z założenia miał charakter przejściowy i był wyrazem pomocy w związku z trudną sytuacją mieszkaniową, nie miał charakteru samoistnego."

Wnioski: Sąd odmówił rozpoznania sytuacji zasiedzenia domu.

PROMOCJA: Polecamy prenumeratę startową DGP. Opłata tylko 19,99 zł

Prawo
Wojsko wezwie 230 tysięcy Polaków. Na tej liście są nawet 60-latkowie i kobiety
16 mar 2025

Strach obleciał tych, do których trafiło to wezwanie? Tocząca się od trzech lat wojna na Ukrainie sprawia, że rutynowe stawienie się przed wojskową komisją kwalifikacyjną, zyskuje inny wymiar. Jak co roku armia sprawdza kto nadaje się na żołnierza. Musi mieć w rezerwie tych, których weźmie w kamasze, kiedy przyjdzie najgorsze.

Komunikat ZUS: Ograniczenia w PUE/eZUS
15 mar 2025

Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje o ograniczeniach w funkcjonowaniu portalu PUE/eZUS.

Sąd dopuścił się licznych błędów i nadinterpretacji – polemika z wyrokiem SO w Suwałkach kwestionującym wskaźnik WIBOR
15 mar 2025

W opublikowanym 4 marca 2025 r. na portalu Infor.pl artykule pt.: „Sąd: Umowa kredytu z WIBOR-em jest nieważna - pierwszy taki wyrok w Polsce. Argumenty Sądu i komentarz radcy prawnego” pani mecenas Beata Strzyżowska – pełnomocnik kredytobiorców w tej sprawie – szeroko omawia tezy zawarte w uzasadnieniu nieprawomocnego wyroku Sądu Okręgowego w Suwałkach o sygnaturze I C 332/24. Jako pełnomocnik banku w tej sprawie, wnoszący apelację od przywołanego wyroku, chciałbym polemicznie odnieść się do pewnych tez Sądu i Pani Mecenas, aby czytelnicy mieli zapewniony szerszy, a nie jednostronny obraz sprawy.

Rząd o mundurowych: Nie będzie transferu środków z ZUS. Jedna emerytura albo dwie emerytury (data graniczna 1 stycznia 1999 r.)
14 mar 2025

Podwójna emerytura a przeniesienie składek z ZUS do MON. Rząd nie zgadza się na takie rozwiązanie. Jest to jeden z pomysłów, aby rozwiązać problem żołnierzy, którzy po odejściu ze służby pracowali w cywilu i odprowadzali składki do ZUS. Mają więc zgromadzone składki emerytalne „żołnierskie” i „cywilne”. Inne reguły dotyczą osób służących przed 1999 r., inne dla rozpoczynających służbę po tej dacie granicznej. Problemy z tym podziałem mogłoby uratować ten pomysł: "Przenieśmy składki „zusowskie” do MON. I dokonajmy korzystnych przeliczeń emerytalnych."

Masz dużo niepotrzebnych rzeczy? Oddaj do paczkomatu InPost. Ekozwroty są za darmo. Co można oddać?
14 mar 2025

Paczkomaty InPost uruchomiły nową usługę - ekozwroty. Nie każdy jednak o niej wie. Można przesyłać bez żadnych opłat niepotrzebne rzeczy do wybranych fundacji. Co można oddać w paczkomacie?

Nie ma jeszcze wyroku TSUE w sprawie WIBOR! [Polemika]
14 mar 2025

Niniejszy artykuł jest polemiką Marcina Bartczak, partnera kancelarii ITMA z fragmentem artykułu opublikowanego na naszym portalu pt. „Umowy z WIBOR-em coraz częściej podważane przez sądy. Kredyt w złotych bez odsetek i prowizji jak dla frankowiczów?” Śródtytuły i wyróżnienia tekstu pochodzą od redakcji portalu infor.pl.

Paczkomaty InPost w 20 szpitalach w Polsce. Do końca 2025 r. będą w 50 placówkach
14 mar 2025

Nowość: paczkomatu InPost instalowane są w polskich szpitalach. Już 20 szpitali posiada takie miejsca. Do końca 2025 roku pacjenci będą mogli odbierać przesyłki w paczkomatach 50 szpitali i uzdrowisk. Usługa zostanie rozszerzona na sanatoria.

Pożyczka edukacyjna w wysokości do 400 proc. przeciętnego wynagrodzenia
14 mar 2025

Pożyczka edukacyjna w wysokości do 400 proc. przeciętnego wynagrodzenia. Dla kogo pożyczka edukacyjna? Na jakich zasadach będzie przyznawana? Gdzie złożyć wniosek o pożyczkę edukacyjną?

Dłuższy termin na złożenie wniosku o świadczenie interwencyjne, zmiana zasad udzielania pożyczek. Będzie nowelizacja ustawy powodziowej
14 mar 2025

Będzie nowelizacja ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi. Poszkodowani zeszłoroczną powodzią mogą spodziewać się ułatwień w uzyskaniu świadczenia interwencyjnego, zmiany zasad udzielania i rozliczania pożyczek oraz możliwości uzyskania środków na naprawy w lokalach użytkowych.

14 dni wolnych od pracy w 2025 roku – sprawdź, kiedy możesz odpocząć!
14 mar 2025

Pracownicy w 2025 roku mają aż 14 dni ustawowo wolnych od pracy. Opublikowany jednolity tekst ustawy o dniach wolnych uwzględnia zmiany, w tym ustanowienie Wigilii Bożego Narodzenia jako dnia wolnego. Poniżej przedstawiamy pełną listę dni wolnych w 2025 roku oraz szczegóły dotyczące zmian.

pokaż więcej
Proszę czekać...