W 2024 roku świadczenie pielęgnacyjne wyniesie 2988 zł, po podwyżce o 530 zł. Świadczenie wspierające to około 3500 zł. Po prawdopodobnej waloryzacji będzie 3700 zł. Co wybrać?
- Podwyżka świadczenia pielęgnacyjnego w 2024 r. o 530 zł
- Świadczenie wspierające w 2024 r.
- Nowe zasady od 2024 r. dla świadczenia pielęgnacyjnego
- Świadczenie wspierające w 2024 r.
- Wariant 1 - w 2024 r. pozostajesz w poprzednim systemie i kontynuujesz pobieranie świadczenia pielęgnacyjnego
- Wariant 2 - tracisz świadczenie pielęgnacyjne
- Wariant 3 - wstrzymanie świadczenia pielęgnacyjnego (po złożeniu wniosku o świadczenie wspierające)
- Świadczenie pielęgnacyjne - pozostałe zasady dla 2024 r.
- Kiedy wysokość świadczenia pielęgnacyjnego, podwyższa się o 100% na drugą i każdą kolejną osobę, nad którą sprawowana jest opieka
- Komu nie przysługuje świadczenie pielęgnacyjne w 2024 r.
- Świadczenie wspierające: Co wojewódzki zespół sprawdzi przed wypełnieniem formularza?
- Świadczenie wspierające to około 3500 zł w 2024 r.
Pozostanie w poprzednim systemie pomocy, czy przejście na nowy system oparty o świadczenie wspierające?
Podwyżka świadczenia pielęgnacyjnego w 2024 r. o 530 zł
Podwyżka wprowadziło obwieszczenia Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z 13 listopada 2023 r. w sprawie wysokości świadczenia pielęgnacyjnego w 2024 roku. Na tej podstawie świadczenie to będzie w 2024 r. wypłacane w kwocie 2988 zł. W 2023 r. było to 2458 zł (+530 zł).
Waloryzacja odbywa się w ślad za zmianami wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Od 1 stycznia 2024 r. świadczenie pielęgnacyjne będzie przysługiwało m.in. rodzicom jeżeli sprawują opiekę nad osobą w wieku do ukończenia 18. roku życia legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.
UWAGA! Opiekunowie mogą pracować i otrzymywać świadczenie pielęgnacyjne - znika ograniczenie w zakresie łączenia świadczenia z pracą.
Świadczenie wspierające w 2024 r.
Jako opiekun osoby niepełnosprawnej możesz:
- kontynuować korzystanie ze świadczenia pielęgnacyjnego w 2024 r.
- mieć zawieszone to świadczenie albo
- odebrane.
Polecamy też artykuł o trzech wzorach stosowanych w procedurze przyznawania świadczenia wspierającego:
Nowe zasady od 2024 r. dla świadczenia pielęgnacyjnego
Od 1 stycznia 2024 r. świadczenie pielęgnacyjne będzie przysługiwało rodzicom lub innym osobom, które opiekują się dzieckiem z niepełnosprawnością do 18 roku życia. Po ukończeniu przez dziecko 18 lat, jako osoba pełnoletnia, będzie mogła ubiegać się o świadczenie wspierające.
Przy czym świadczenie pielęgnacyjne na nowych zasadach będzie przysługiwało opiekunowi na każde uprawnione dziecko z niepełnosprawnością w rodzinie, a nie tylko na jedno jak dotychczas.
WAŻNE! Jeśli rodzic/opiekun sprawuje opiekę nad więcej niż jednym dzieckiem z niepełnosprawnościami, świadczenie pielęgnacyjne będzie podwyższane o 100 proc. na drugie i każde kolejne dziecko z niepełnosprawnościami. Opiekun, który będzie pobierał świadczenie pielęgnacyjne na nowych zasadach będzie miał możliwość podjęcia zatrudnienia, które nie koliduje z opieką nad osoba niepełnosprawną bez względu na wysokość uzyskanego dochodu.
Od 1 stycznia 2024 r. osoby, które dotychczas nie pobierały świadczeń opiekuńczych, nie będą mogły ubiegać się już o specjalny zasiłek opiekuńczy oraz o świadczenie pielęgnacyjne na niepełnosprawne osoby dorosłe.
Zmiany te są efektem wprowadzenia świadczenia wspierającego.
Świadczenie wspierające w 2024 r.
Świadczenie wspierające otrzyma bezpośrednio osoby z niepełnosprawnością (o ile ma ukończone 18 lat i zamieszkuje na terenie Polski). Bez znaczenia jest jej dochód. Oznacza to, że opiekun osoby niepełnosprawnej, który do tej pory otrzymywał świadczenie pielęgnacyjne, straci je.
Wariant 1 - w 2024 r. pozostajesz w poprzednim systemie i kontynuujesz pobieranie świadczenia pielęgnacyjnego
I wtedy jako opiekun osoby niepełnoprawnej w dalszym ciągu otrzymujesz:
- świadczenie pielęgnacyjne,
- specjalny zasiłek opiekuńczy lub
- zasiłek dla opiekuna
Osoby, które będą otrzymywały świadczenia opiekuńcze na „starych” zasadach, nie mogą także w 2024 r. podjąć zatrudnienia, by "dorobić sobie". Jest to takie samo ograniczenie jak obecnie. Podkreślamy, że dotyczy to pozostania w starym systemie bez świadczenia wspierającego. Takie informacje znajdują się na stronach www ośrodków pomocy społecznej. Przykładem jest Miejskie Centrum Pomocy Społecznej w Pabianicach:
Opiekunowie osób z niepełnosprawnościami, którzy obecnie otrzymują świadczenia opiekuńcze: świadczenie pielęgnacyjne (ŚP), specjalny zasiłek opiekuńczy (SZO) lub zasiłek dla opiekuna (ZDO) będą mogli otrzymywać je na dotychczasowych zasadach. Dotyczy to również opiekunów, którzy nabędą prawa do świadczeń opiekuńczych przed wejściem w życie ustawy (do 31 grudnia 2023 r.). Osoby, które będą otrzymywały świadczenia opiekuńcze na „starych” zasadach, nie będę jednak mogły podjąć zatrudnienia i dorabiać do tych świadczeń.
Opiekunowie, którzy nabędą prawa do końca 2023 r. będą mogli wybrać czy pozostają przy świadczeniach opiekuńczych według starych zasad czy przechodzą na nowy system. Natomiast wszyscy, którzy po raz pierwszy będą ubiegać się o świadczenie pielęgnacyjne po 1 stycznia 2024 r, będą otrzymywali wsparcie już na nowych zasadach. Nie będą mieli prawa do świadczenia na „starych” zasadach."
WAŻNE! Wariant 1 w przypadku dorosłej niepełnosprawnej zależy od jej decyzji - jeżeli pełnoletnia osoba z niepełnosprawnością wybierze świadczenie wspierające, to opiekun nie będzie mógł pobierać już świadczenia pielęgnacyjnego. Jest to logiczna konsekwencja tego, że świadczenie wspierające zastępuje świadczenie pielęgnacyjne.
Wariant 2 - tracisz świadczenie pielęgnacyjne
Taka sytuacja powstaje, gdy osoba niepełnosprawna będzie korzystać ze świadczenia wspierającego.
Wariant 3 - wstrzymanie świadczenia pielęgnacyjnego (po złożeniu wniosku o świadczenie wspierające)
Ten wariant jest pośredni między wariantem 1 a wariantem 2. Będzie miał miejsce, kiedy jeszcze nie wiemy, co się stanie w zakresie przyznania świadczenia wspierającego. Ale już została wszczęta procedura jego przyznania.
Wypłata świadczenia pielęgnacyjnego lub specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna, podlega wstrzymaniu, jeżeli osoba wymagająca opieki lub osoba uprawniona do jej reprezentowania złożyła wniosek o ustalenie prawa do świadczenia wspierającego.
Jest to tylko czasowe wstrzymanie wypłaty świadczenia pielęgnacyjnego będące efektem złożenia wniosku w sprawie o świadczenie wspierające, o ile świadczenie nie zostanie przyznane. Brak świadczenia wspierającego oznacza:
- wypłaty z wyrównaniem świadczeń pielęgnacyjnych za czas załatwienia tej sprawy,
- kontynuowanie wypłat świadczenia pielęgnacyjnego.
Świadczenie wspierające otrzyma osoba, która uzyska minimum 70 punktów. Ilość przyznanych punktów jest kwestią indywidualną zależną od wieku, zdolności osoby do pracy bądź zdolności osoby do samodzielnego wykonywania czynności związanych z codziennym funkcjonowaniem.
W pierwszym roku obowiązywania ustawy (od 1 stycznia 2024 r.) świadczenie wspierające będzie dostępne dla osób z najwyższym ustalonym poziomem potrzeb wsparcia (87-100 pkt). Dopiero w następnych latach wskaźniki te będą obniżane - od stycznia 2025 r. dla osób ze średnim poziomem potrzeb wsparcia (78-86 pkt), a od 1 stycznia 2026 r. – świadczenie wspierające będzie dostępne także dla osób z niepełnosprawnościami z najniższym poziomem potrzeb wsparcia (70-77 pkt).
Dlatego sytuacje, kiedy ktoś starał się od 1 stycznia 2024 r. o świadczenie wspierające, ale go nie otrzymał może być częsta. Co wtedy?
Dla jasności ponownie piszemy, że w przypadku:
1) odmowy przyznania osobie wymagającej opieki świadczenia wspierającego lub
2) pozostawienia wniosku o to świadczenie bez rozpatrzenia,
- odpowiednio świadczenie pielęgnacyjne albo specjalny zasiłek opiekuńczy albo zasiłek dla opiekuna wypłaca się od miesiąca, w którym wstrzymano ich wypłatę do końca okresu na jaki je przyznano.
Czyli wracamy do stanu sprzed rozpoczęcia się starań o świadczenie wspierające.
Świadczenie pielęgnacyjne - pozostałe zasady dla 2024 r.
Od 1 stycznia 2024 r. świadczenie pielęgnacyjne przysługiwać będzie między innymi:
- rodzinie zastępczej;
- osobie prowadzącej rodzinny dom dziecka;
- dyrektorowi placówki opiekuńczo – wychowawczej;
- dyrektorowi regionalnej placówki opiekuńczo – terapeutycznej;
- dyrektorowi interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego,
Warunek? Sprawują opiekę nad osobą w wieku do ukończenia 18, roku życia legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.
Kiedy wysokość świadczenia pielęgnacyjnego, podwyższa się o 100% na drugą i każdą kolejną osobę, nad którą sprawowana jest opieka
Rodzinie zastępczej i osobie prowadzącej rodzinny dom dziecka sprawującym opiekę nad więcej niż jedną osobą w wieku do ukończenia 18, roku życia legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopni niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami, konieczności stałej i długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby, w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji, wysokość świadczenia pielęgnacyjnego, podwyższa się o 100% na drugą i każdą kolejną osobę, nad którą sprawowana jest opieka
Komu nie przysługuje świadczenie pielęgnacyjne w 2024 r.
Świadczenie pielęgnacyjne nie będzie przysługiwać, jeżeli:
- osoba sprawująca opiekę ma ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekuna;
- osoba wymagająca opieki została umieszczona lub przebywa w domu pomocy społecznej, zakładzie opiekuńczo – leczniczym, zakładzie pielęgnacyjno – opiekuńczym, placówce zapewniającej całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku, zakładzie karnym, zakładzie poprawczym, areszcie śledczym lub schronisku dla nieletnich;
- osoba wymagająca opieki jest uprawniona za granicą do świadczenia na pokrycie wydatków związanych z opieką, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej;
- na osobę wymagającą opieki inna osoba jest uprawniona za granicą do świadczenia na pokrycie wydatków związanych z opieką, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej;
- na osobę wymagającą opieki jest ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, prawo do świadczenia pielęgnacyjnego lub prawo do zasiłku dla opiekuna.
Wniosek o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego na dziecko umieszczone w pieczy zastępczej będzie mógł złożyć wyłącznie odpowiednio rodzina zastępcza, osoba prowadząca rodzinny dom dziecka, dyrektor placówki opiekuńczo – wychowawczej, dyrektor regionalnej placówki opiekuńczo – terapeutycznej albo dyrektor interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego.
Wniosek o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego składa się w urzędzie gminy lub miasta właściwym ze względu na miejsce zamieszkania (albo w ośrodku pomocy społecznej lub w innej jednostce organizacyjnej gminy, jeżeli to właśnie im przekazana została w danej gminie realizacja świadczeń rodzinnych).
Świadczenie wspierające: Co wojewódzki zespół sprawdzi przed wypełnieniem formularza?
Sprawdzi zdolność osoby niepełnosprawnej do samodzielnego wykonywania czynności związanych z obszarami codziennego funkcjonowania, co obejmuje:
1) zdolność osoby zainteresowanej do świadomego i samodzielnego zainicjowania wykonania czynności;
2) zdolność osoby zainteresowanej do celowego, efektywnego i bezpiecznego wykonywania czynności w standardowym czasie uwzględniając wiek osoby zainteresowanej,
3) zdolność osoby zainteresowanej do kontrolowania wykonywania czynności od początku do końca;
4) konieczność wsparcia przez inną osobę lub technologię wspomagającą;
5) okoliczności związane z niepełnosprawnością osoby zainteresowanej;
6) nadmierną troskę ze strony innych osób;
7) utrwalenie stanu zdrowia, w którym znajduje się osoba zainteresowana.
Potrzebę wsparcia ustala się poprzez ocenę 32 czynności związanych z obszarami codziennego funkcjonowania. Można to określić jako "test 32", w co m.in. wchodzi:
zmiana pozycji ciała; poruszanie się w znanym i nieznanym środowisku; sięganie, chwytanie i manipulowanie przedmiotami użytkowymi; przemieszczanie się środkami transportu; klasyfikacja docierających bodźców; przekazywanie informacji innym osobom; prowadzenie rozmowy; opanowanie nowej umiejętności praktycznej.
Pełny wykaz tych czynności i algorytm obliczania punktów przez wojewódzki zespół w naszym kompendium: Od 1 stycznia 2024 r test 32 czynności u osoby niepełnosprawnej jako warunek otrzymania świadczenia wspierającego [Kompendium]
Warto także zapoznać się z projektem rozporządzenia MRiPS w sprawie ustalania poziomu potrzeby wsparcia [świadczenie wspierające 2024 r.]
Świadczenie wspierające to około 3500 zł w 2024 r.
Świadczenie wspierające ma wartość od 40 proc. do 220 proc. renty socjalnej:
1) 220% renty socjalnej – jeżeli w decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia potrzebę tę określono na poziomie od 95 do 100 punktów w skali potrzeby wsparcia (około 3495 zł wyliczone w odniesieniu do wysokości renty socjalnej z 2023 r.),
2) 180% renty socjalnej – jeżeli w decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia potrzebę tę określono na poziomie od 90 do 94 punktów w skali potrzeby wsparcia,
3) 120% renty socjalnej – jeżeli w decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia potrzebę tę określono na poziomie od 85 do 89 punktów w skali potrzeby wsparcia itd.
Przyznawanie i wypłaty świadczenia wspierającego odbędzie się etapami.
- od 1 stycznia 2024 r. - osoby od 87-100 punktów;
- od 1 stycznia 2025 r. - osoby od 78 do 86 pkt;
- od 1 stycznia 2026 r. - osoby od 70 do 77 pkt.