REKLAMA
Zarejestruj się
REKLAMA
W dniu 1 stycznia 2025 roku weszły w życie nowe przepisy ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, które dadzą prawo do tzw. renty wdowiej. Chodzi o możliwość łączenia wypłaty renty rodzinnej (nie tylko tej wypłacanej przez ZUS) z innym świadczeniem wypłacanym przez ZUS, np. emeryturą, rentą. Od tego dnia można składać wnioski ERWD o to świadczenie ale wypłata nastąpi najwcześniej od 1 lipca przyszłego roku. Ile wyniesie renta wdowia i jak oblicza to świadczenie ZUS?
Opinią publiczną wstrząsnęła ostatnio informacja o przerwaniu 9 miesięcznej ciąży w szpitalu w Oleśnicy. Zdarzyło się w 2024 roku ale informacja o tym fakcie dotarła do szerszej opinii publicznej w bieżącym roku. Wiele osób jest zaszokowanych tym, że zamiast doprowadzić do urodzenia dziecka, lekarz doprowadził do jego śmierci. W tej sprawie Prokuratura Okręgowej we Wrocławiu prowadzi postępowanie wyjaśniające. Sprawą zainteresował się Rzecznik Praw Obywatelskich. Natomiast Naczelna Rada Lekarska apeluje do Ministra Zdrowia o doprecyzowanie przepisów prawnych dot. dopuszczalności przerywania ciąży. O wyjaśnienia co do pojęcia przerwanie ciąży apeluje też Zarząd Główny Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników. Prezes PTGiP prof. Sieroszewski wskazuje, że słowo +aborcja+" pochodzi z łaciny; +abortus+ oznacza poronienie. Z poronieniem mamy do czynienia do 23 tygodnia ciąży i tym samym z aborcją. Powyżej 24 tygodnia nie ma żadnej aborcji, a poród" – wyjaśnia prof. Sieroszewski. W tle całej sprawy są wydane w sierpniu 2024 r. wytyczne Ministra Zdrowia w sprawie obowiązujących przepisów prawnych dotyczących dostępu do procedury przerwania ciąży.
Sprzątanie, pościel, zakupy, posiłki. Częsty element wywiadów środowiskowych. MOPS skrupulatnie gromadzą wykaz prostych czynności opiekuńczych twierdząc, że nie uzasadniają wypłaty świadczenia pielęgnacyjnego 3287 zł (stare świadczenie). Jest to świadczenie dla opiekunów osób niepełnosprawnych ze znacznym stopniem niepełnosprawności. Sądy zgadzają się z MOPS. Takie czynności jak np. sprzątanie mieszkania, zmiana pościeli, robienie zakupów, przygotowywanie posiłków, zasadniczo nie wymagają rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej. Dlaczego więc MOPS przegrywają w sądach i opiekunowie mają szanse na świadczenie pielęgnacyjne? Właśnie za te czynności opiekuńcze?
Przeliczyć na nowo emeryturę można po dostarczeniu nowych dowodów lub ujawnienie nowych okoliczności. ZUS potrafi zakwestionować nawet tak oczywisty dowód błędnego obliczania emerytury jak listy płac. W artykule przykład wygranego przez emeryta wyroku sądowego na podstawie dokumentów aż z okresu 1971-1974 r.
REKLAMA
Nowe przepisy dotyczące renty wdowiej wywołały oburzenie wśród seniorów. Skargi dotyczą przede wszystkim wprowadzonych limitów wieku oraz wysokości świadczeń z ZUS, które zdaniem wielu osób nie chronią wystarczająco osób starszych po śmierci małżonka. Zmiany weszły od stycznia 2025 roku, ale ich weryfikacja nastąpi dopiero w 2028 roku.
Wprowadzenie świadczenia "500 plus dla małżeństw" to nowy pomysł, który może zrewolucjonizować wsparcie dla długoletnich związków małżeńskich w Polsce. Zgodnie z propozycją, pary z co najmniej 50-letnim stażem mogą liczyć na jednorazowe wsparcie finansowe, które wynosi od 5000 zł do 8000 zł, zależnie od długości małżeństwa. Czy uda się wprowadzić to wsparcie w życie? Prace nad ustawą są już w toku.
Komu przysługuje świadczenie wspierające w 2025 r. i ile wynosi? Jak przyznawane są punkty? Prezentujemy najważniejsze informacje i przykładowe kwoty dla poszczególnych progów.
REKLAMA
Nie wiadomo dlaczego rodzaj świadczeń jest zależny od wieku nabycia niepełnosprawności. Piotr o kulach od 17. roku życia, to np. renta socjalna (albo stare świadczenie pielęgnacyjne ewentualnie przejście na nowe świadczenie wspierające). Paweł o kulach od 30-ego roku to renta z tytułu niezdolności do pracy. Piotr może się starać o dodatek dopełniający (jeżeli spełni kryterium niesamodzielności). Paweł spełniając to samo kryterium nie otrzyma tego dodatku do renty chorobowej bo dodatku nie ma. Został obiecany przez rząd pół roku, ale trwają praca analityczne nad ustawą.
Niedopełnianie obowiązków rodzinnych może wpływać na późniejsze kwestie dotyczące dziedziczenia. Niekiedy jednak odsunięcie krewnych od spadku nie należy do najłatwiejszych. Trzeba pamiętać o szeregu wymogów.
Jakie zmiany czekają osoby pobierające rentę socjalną? Czy nadchodzące zmiany wpłyną na wysokość wypłaty świadczeń? Ile wynosi renta socjalna po waloryzacji 1 marca 2025 r.? Co z dodatkiem dopełniającym do renty socjalnej w 2025 r.? Kto musi złożyć wniosek, by otrzymać dodatek dopełniający, a kto nie musi składać wniosku?
Zakład Ubezpieczeń Społecznych przypomina osobom, które rozpoczęły pracę przed 1999 rokiem, o możliwości zwiększenia przyszłej emerytury poprzez dostarczenie brakujących dokumentów potwierdzających zatrudnienie.
Nadzieja dla osób niepełnosprawnych (stopień umiarkowany i lekki) na korzystne zmiany w świadczeniu wspierającym? Mają polegać na obniżeniu progu punktów w decyzji wydawanej przez WZON (tzw. poziom potrzeby wsparcia). Obecnie próg jest tak ustawiony, że preferuje co do otrzymania świadczenia wspierającego, osoby niepełnosprawne ze znacznym stopniem niepełnosprawności. Było to 87 punktów w 2024 r. (teraz jest 78 punktów). W efekcie np. w październiku 2024 r. świadczenie to otrzymało tylko około 5%-6% osób z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności (w całej puli beneficjentów).
„Jestem już na emeryturze, którą wypłaca mi ZUS. Mój stan zdrowia w ostatnim czasie znacznie się pogorszył. Czy w związku z tym mogę ubiegać się o stopień niepełnosprawności? Co daje orzeczenie w przypadku osoby starszej” – pyta Czytelniczka.
„Stare” świadczenie pielęgnacyjne może otrzymać osoba niepełnosprawna ze stopniem umiarkowanym niepełnosprawności (jako opiekun). Osoba ta może bowiem podjąć pracę, a warunkiem otrzymania tego świadczenia była sytuacja, kiedy opiekun dokonywał wyboru: 1) będę pracował albo 2) będą opiekunem osoby niepełnosprawnej. Wniosek? Opiekunem osoby niepełnosprawnej ze znacznym stopień niepełnosprawności, nie może być inna osoba niepełnosprawna (stopień umiarkowany albo lekki), która nie może pracować (potencjalnie). Jeżeli jednak osoba niepełnosprawna może pracować, to hipotetycznie może otrzymać status opiekuna i świadczenie pielęgnacyjne (stare).
Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyjaśnia, że wniosek o ponowne przeliczenie emerytury może skutecznie złożyć emeryt, jeśli są ku temu podstawy. Jest to możliwe na przykład, gdy emeryt dysponuje nowymi dokumentami dotyczącymi dodatkowego stażu pracy czy dodatkowych zarobków uzyskanych przed lub po przyznaniu świadczenia emerytalnego.
Z początkiem 2025 roku weszły w życie nowe przepisy ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, które dadzą prawo do tzw. renty wdowiej. Chodzi o możliwość łączenia wypłaty renty rodzinnej (nie tylko tej wypłacanej przez ZUS) z innym świadczeniem wypłacanym przez ZUS, np. emeryturą, rentą. Ile wyniesie renta wdowia i jak oblicza to świadczenie ZUS?
Od czerwca ZUS będzie wypłacał 800 złotych na jedno dziecko w ramach nowego okresu świadczeniowego 2025/2026. Jeśli chcesz dostawać przelewy z ZUS-u musisz złożyć wniosek w formie elektronicznej, bo Zakład z urzędu nie przedłuży wypłaty na nowy sezon.
Osoby, które pobierają rentę rodzinną po zmarłym rodzicu i oboje rodzice nie żyją (albo zmarła im tylko matka a ojciec jest nieznany), mogą ubiegać się w ZUS o dodatek dla sierot zupełnych. Dodatek ten nie przysługuje wdowom, które pobierają rentę rodzinną po mężu - informuje Katarzyna Krupicka, regionalna rzeczniczka prasowa ZUS w województwie podlaskim. I wyjaśnia dlaczego.
Istotą obowiązku alimentacyjnego jest zaspokajanie bieżących, usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego przez zobowiązanego. Wyrok zasądzający alimenty określa ich wysokość oraz termin i sposób zapłaty. Kiedy można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego?
Wszystkie osoby posiadające prawo do świadczeń zdrowotnych, mają także prawo do bezpłatnej opieki stomatologicznej, którą mogą uzyskać w placówkach mających podpisaną umowę z NFZ. Do stomatologa nie potrzeba skierowania.
Wysokość nowego dodatku do renty, czyli dodatku dopełniającego wynosi 2610,72 zł miesięcznie brutto. Renciści dostaną wyrównanie w maju, na łączną kwotę w wysokości 12 870 zł brutto. Komu przysługuje i gdzie należy złożyć wniosek o dodatek?
Wyższa renta wdowia! Dzięki waloryzacji świadczeń ZUS podnosi limity – minimalna emerytura wzrasta do 1 878,91 zł brutto, a maksymalna kwota renty wdowiej skacze do 5 636,73 zł brutto. To oznacza więcej pieniędzy na koncie! Sprawdź, kto zyska i jakie są zasady wypłat!
Czy kobiety powinny pracować dłużej? Wyrównanie wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn staje się nieuniknione, a w przyszłości może czekać nas jego dalsze podnoszenie. To efekt zmian demograficznych oraz wyzwań ekonomicznych, z którymi musi zmierzyć się system emerytalny. Co nas czeka?
PFRON wspiera likwidację barier architektonicznych, umożliwiając dostosowanie łazienki do potrzeb osób z niepełnosprawnościami. Dzięki dofinansowaniu możesz przeprowadzić niezbędne prace remontowe, takie jak montaż uchwytów, przebudowa wanny na kabinę prysznicową czy poszerzenie drzwi, co znacząco poprawia komfort i bezpieczeństwo. Dowiedz się, kto może ubiegać się o wsparcie.
Miało być tak. Osoba niepełnosprawna otrzymuje świadczenie wspierające w wysokości np. 30 000 zł. Za okres np. 10 miesięcy. Po otrzymaniu tych pieniędzy opiekun osoby niepełnosprawnej oddaje (do MOPS) równoważne 30 000 zł (świadczenie pielęgnacyjne). Chodziło o to, aby w okresie rozpatrywania wniosku o przyznanie świadczenia wspierającego, rodzina osoby niepełnosprawnej (najczęściej stopień znaczny) miała środki na utrzymanie osoby niepełnosprawnej. Finansować to miało świadczenie pielęgnacyjne, które następnie (jako pewien kredyt społeczny) trzeba zwrócić do MOPS. Taki miał być model rozliczenia między świadczeniem wspierającym a pielęgnacyjnym. W praktyce nie mamy z obu stron po 30 000 zł. Dla 2024 r. za okres 10 miesięcy otrzymywało się 29 880 zł świadczenia pielęgnacyjnego (miesięcznie 2988 zł), a maksymalna wysokość świadczenia wspierającego to za 10 miesięcy 39 180 zł (miesięcznie 3918 zł). W zależności od tempa przyznawania świadczenia wspierającego można było tak rozliczać okresy 5 miesięcy jak i np. 14 miesięcy.
Sądy administracyjne bronią staruszków i staruszek pozbawianych starego świadczenia pielęgnacyjnego. MOPS od 11 lat nie wykonują korzystnego wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 2014 r. Postępowanie urzędników w MOPS jest niezrozumiałe biorąc pod uwagę stanowisko WSA i NSA - sędziowie w dziesiątkach wyroków uznają moc wyroku TK z 2014 r. Wszystko staje się jasne, gdy się zrozumie, że za wykonanie wyroku TK, gmina nie otrzyma środków od wojewodów na wypłatę świadczenia pielęgnacyjnego. Dlatego MOPS muszą łamać prawo. Od 11 lat.
Nie wiadomo dlaczego świadczenia dla niepełnosprawnych są zależne od wieku nabycia niepełnosprawności (tak jest np. w rencie socjalnej). Najbardziej drastyczna sytuacja była w świadczeniu pielęgnacyjnym (starym). Przepisy mówiły, że niepełnosprawność musi powstać generalnie przed pełnoletniością (wyjątki dla nauki). Jednak w 2014 r. Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że jest to niezgodne z Konstytucją RP - nie ma żadnego uzasadnienia, aby starego świadczenia pielęgnacyjnego nie dostał opiekun osoby niepełnosprawnej niewidomej albo jeżdżącej na wózku od trzydziestego roku życia.
Od lat najpopularniejszą ulgą, stosowaną przez podatników podatku dochodowego od osób fizycznych jest ulga prorodzinna - potocznie zwana „ulgą na dziecko”. Jak rozliczyć ulgę na dziecko w 2025 roku (za 2024 rok)? Ile wynosi ulga na dziecko? Ile można odliczyć? Kto może odliczyć tę ulgę, a kto nie ma do tego prawa? Czy można liczyć na ulgę, gdy brakuje podatku do odliczenia?
Większa część programów PFRON jest przeznaczona tylko dla osób niepełnosprawnych ze znacznym stopniem niepełnosprawności. PFRON przewiduje specjalne punkty. Np. liczba punktów preferencyjnych 10 - wnioskodawcy posiadają znaczny stopień niepełnosprawności, a w przypadku osób do 16 roku życia – w orzeczeniu o niepełnosprawności posiadają więcej niż jedną przyczynę wydania orzeczenia o niepełnosprawności lub orzeczenie to jest wydane z powodu całościowych zaburzeń rozwojowych (12-C).
W lipcu rozpoczną się pierwsze wypłaty tzw. renty wdowiej. Z Danych ZUS wynika, że od 1 stycznia 2025 r. wpłynęło 694 359 wniosków o rentę wdowią, z czego 90 proc. wszystkich wniosków stanowiły wnioski złożone przez kobiety.
Osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności często zastanawiają się nad tym, z jakiego rodzaju form wsparcia mogą korzystać. Na jakie przywileje w pracy można liczyć? Ile wynosi dofinansowanie z PFRON w 2025 r.? Jakie zasiłki z MOPS przysługują z orzeczeniem? Oto najważniejsze świadczenia i aktualne kwoty!
W jakich sytuacjach i kto może dostać zasiłek pogrzebowy. Ile wynosi w 2025 roku ten zasiłek? Jak i gdzie złożyć wniosek? Od kiedy podwyżka zasiłku pogrzebowego do 7000 zł?
Czy trzeba zdawać ustną maturę, czy wystarczy zdać egzaminy pisemne? Niedługo wystartują egzaminy, ale czy każdy abiturient będzie musiał przystąpić do egzaminów ustnych, skoro nie mają one znaczenia przy rekrutacji na studia?
7 dni wolnego w czasie majówki 2025 – na to mogą liczyć uczniowie szkół, w których będą się odbywały egzaminy maturalne. Majówka rozpocznie się w czwartek, a egzaminy maturalne wystartują tuż po weekendzie.
Emerytalna dyskryminacja polega na tym, że przy świadczeniu wspierającym korzystniej są opłacane składki ubezpieczeniowe (emerytalna i rentowa) niż przy świadczeniu pielęgnacyjnym. Dla pielęgnacyjnego składki są opłacane tylko 20 i 25 lat. Dla świadczenia wspierającego nie ma tego ograniczenia. W obu przypadkach składki płacą w imieniu rządu samorządowcy (na przykład wójt). Z niewiadomych powodów w przypadku świadczenia pielęgnacyjnego składki płaci się tylko przez krótszy okres. Dotyczy to nie tylko świadczenia pielęgnacyjnego, ale także specjalnego zasiłku opiekuńczego i zasiłku dla opiekuna. Szczegóły w artykule.
Umowna rozdzielność majątkowa jest bardzo popularnym sposobem regulowania majątkowych stosunków małżeńskich, ponieważ daje ona małżonkom poczucie większej swobody i niezależności, jednocześnie zabezpieczając ich przed ewentualnymi kłopotami finansowymi drugiego małżonka. Co obejmuje?
Pół miliona seniorów w Polsce nie ma spadkobierców, co oznacza, że ich majątek może trafić do gminy lub Skarbu Państwa. Jak temu zapobiec? Testament, darowizna czy umowa o dożywocie to rozwiązania, które pozwalają samodzielnie zdecydować o losach dorobku życia. Sprawdź, jakie masz opcje.
W połowie zeszłego roku posłowie w interpelacji zapytali Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, dlaczego opłata za pobyt w domu opieki społecznej (tzw. DPS-ie) zależy tylko od dochodów osób zobowiązanych do jej wnoszenia a nie zgromadzonego majątku (czyli zamożności tych osób). W odpowiedzi minister wskazał, że postulat wprowadzenia do ustawy o pomocy społecznej możliwości uwzględniania w odpłatności za pobyt w DPS majątku mieszkańca, budzi poważne wątpliwości w zakresie zgodności z Konstytucją RP. Zdaniem Ministra obecne przepisy w tym zakresie wydają się być optymalne ale będą jeszcze analizowane.
W dniu 15 lipca 2024 r. opublikowano w Dzienniku Ustaw rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie nowych (wyższych) kwot kryteriów dochodowych i zasiłków z pomocy społecznej na 2025 rok. Co się zmieniło się od nowego roku? Wzrosły kwoty kryteriów dochodowych i samych zasiłków. O ile?
Na podstawie ustawy o pomocy państwa w wychowaniu dzieci (art. 5 ust. 2a), w przypadku gdy dziecko, zgodnie z orzeczeniem sądu, jest pod opieką naprzemienną obydwojga rodziców rozwiedzionych, sprawowaną w porównywalnych i powtarzających się okresach, kwotę świadczenia wychowawczego (tzw. 800 plus) ustala się każdemu z rodziców w wysokości połowy kwoty przysługującego za dany miesiąc świadczenia wychowawczego. W praktyce jednak przed orzeczeniem rozwodu świadczenie przyznawane jest jednemu z rodziców w pełnej wysokości. Czy zatem ZUS ma podstawy do żądania w takiej sytuacji zwrotu połowy wypłaconych świadczeń? - odpowiedź na to pytanie zawiera uzasadnienie wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (WSA) we Wrocławiu wydanego 18 lipca 2024 r., sygn. akt: IV SA/Wr 768/23.
Od połowy 2025 roku będzie wypłacana tzw. renta wdowia. Ale wnioski można składać już od 1 stycznia 2025 roku. W poradniku ZUS radzi jak postąpić, gdy wdowie lub wdowcowi przysługuje renta rodzinna, ale ma także prawo do innego świadczenia. Jak wybrać najkorzystniejszy wariant wypłaty przy zbiegu świadczeń (czyli prawie do kilku świadczeń jednocześnie)?
To zła wiadomość dla osób niepełnosprawnych oraz ich opiekunów. NSA wydał niekorzystny dla nich wyrok w sprawie roszczeń MOPS o zwrot zasiłków pielęgnacyjnych, świadczeń pielęgnacyjnych i innych świadczeń. Osoby niepełnosprawne i opiekunowie mogą stracić od 3500 zł do nawet 90 000 zł. Bo w czasie pandemii nie zanieśli nowego orzeczenia o niepełnosprawności do MOPS. Często bali się tam iść. Orzeczenia te najczęściej były kontynuacją poprzednich. Rząd przedłużył ważność "starych" orzeczeń o niepełnosprawności. Ale jeżeli ktoś jednak uzyskał "nowe" orzeczenie, to powinien je donieść do MOPS. Wyszło to dopiero teraz i dało MOPS pretekst do żądania zwrotu od opiekunów nawet 90 000 zł. Podstawa roszczenia: "Orzeczenie "nowe" było, ale w MOPS go nie okazano."
Ile wynosi w 2025 roku renta rodzinna i kto ma do niej prawo? Czy renta rodzinna może być zawieszona albo zmniejszona? Na czym polega pozostawanie w faktycznej wspólności małżeńskiej do dnia śmierci małżonka w kontekście prawa do renty rodzinnej?
Zakład Ubezpieczeń Społecznych wypłaca oczywiście emerytury i renty, ale także dodatki do tych świadczeń. Ile wynoszą te dodatki w 2025 roku i kto ma do nich prawo? Jakie kwoty dodatków po waloryzacji od 1 marca 2025 r.?
W nowym okresie zasiłkowym (rozpoczął się 1 listopada 2024 r. i potrwa do 31 października 2025 r.) nie zmienią się kwoty świadczeń rodzinnych i kryteriów dochodowych uprawniających do tych świadczeń. O waloryzacji można myśleć dopiero na jesieni bieżącego roku. Cały czas - także w 2025 roku - na dziecko przysługiwać będzie od 95 zł do 135 zł zasiłku rodzinnego. A dochód rodziny w przeliczeniu na osobę albo dochód osoby uczącej się uprawniające do świadczeń rodzinnych nie będzie mógł przekroczyć 674 zł netto (albo 764,00 zł netto w rodzinie z niepełnosprawnym dzieckiem). Wynika to z rozporządzenia Rady Ministrów z 13 sierpnia 2024 r. w sprawie wysokości dochodu rodziny albo dochodu osoby uczącej się stanowiących podstawę ubiegania się o zasiłek rodzinny i specjalny zasiłek opiekuńczy, wysokości świadczeń rodzinnych oraz wysokości zasiłku dla opiekuna - Dz.U. 2024 poz. 1238, które weszło w życie 15 sierpnia 2024 r.
Od pół roku osoby niepełnosprawne, renciści i ich rodziny stale pytają wszędzie, gdzie to ma sens o dodatek dopełniający dla rencistów z tytułu niezdolności do pracy. Kierują pisma do rządu, Sejmu, Senatu i także naszej redakcji Infor.pl. Jest to drugi dodatek dla rencistów. Pierwszym jest dodatek do renty socjalnej. Niestety przedłużają się analizy wewnątrz rządu co do kształtu projektu odpowiedniej ustawy dla drugiego dodatku (tym razem do renty chorobowej). I trwają negocjacje z Ministerstwem Finansów skąd wziąć pieniądz na drugi dodatek, które prawdopodobnie zgłasza ograniczenia budżetowe na najbliższe 2– 3 lata. Pytania o drugi dodatek do renty formułują posłowie w Sejmie pytając o to rząd. W artykule omawiamy najnowszą odpowiedź Ministerstwa Rodziny na takie zapytanie.
W 2025 r. są dostępne tylko dwa dodatki pieniężne do cen prądu. Pierwszy wypłaca PFRON, drugi to ryczałt energetyczny wypłacany przez ZUS. Oba dodatki nie są świadczeniami powszechnie dostępnymi. Przeszkodą w otrzymaniu dodatku z PFRON jest to, że otrzymają go osoby niepełnosprawne, które korzystają z terapii tlenowej, ale tylko prowadzonej przez wyspecjalizowane przychodnie. A ryczałt energetyczny jest przeznaczony dla osób mających status kombatanta albo zbliżony określony w ustawie o kombatantach. Oznacza to, że w 2025 r. dodatki do prądu nie są powszechnym wsparciem dla każdego potrzebującego rekompensaty do wysokich cen prądu.
REKLAMA