Sprawy karne

W procesie karnym uprawnieniem oskarżonego jest uczestnictwo w każdej dokonywanej przez sąd czynności procesowej. Od wskazanej reguły ustawodawca przewidział jedno odstępstwo: w wyjątkowych wypadkach, gdy należy się obawiać, że obecność oskarżonego mogłaby oddziaływać krępująco na wyjaśnienia współoskarżonego albo na zeznania świadka lub biegłego, przewodniczący może zarządzić, aby na czas przesłuchania danej osoby oskarżony opuścił salę sądową.

Przepisy procedury karnej przewidują instytucję uroczystego złożenia przez świadka przyrzeczenia co do jego prawdomówności. Wskazana podniosła procedura ma na celu nadać odpowiednią rangę zeznaniom świadka, chociaż nie jest powiązana bezpośrednio z kwestią ewentualnej odpowiedzialności karnej świadka za fałszywe zeznanie lub za zatajenie prawdy.

Zgodnie z treścią przepisu art. 187-188 Kodeksu postępowania karnego od świadka można odebrać uroczyste przyrzeczenie, co do złożenia przez świadka zeznań zgodnych z prawdą. Należy wskazać, iż instytucja ta nie jest powiązana z kwestią odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznanie – takie bowiem ponosi każdy świadek (niezależnie od tego, czy składał przyrzeczenie) pod warunkiem, że został przez sąd pouczony o odpowiedzialności za składanie fałszywych zeznań.

Zgodnie z treścią przepisu art. 418 § 3 Kodeksu postępowania karnego po ogłoszeniu wyroku przewodniczący lub jeden z członków składu orzekającego podaje ustnie najważniejsze powody wyroku. Należy tę instytucję odróżnić od instytucji pisemnego sporządzenia uzasadnienia wyroku, które następuje na wniosek strony.

W Kodeksie karnym część przestępstw została określona przez ustawodawcę jako wnioskowe, co oznacza, iż ściganie tych przestępstw następuje na wniosek pokrzywdzonego (co wynika z charakteru wskazanych przestępstw). Złożenie wskazanego wniosku powoduje wszczęcie przez organy śledcze postępowania z urzędu, z tym, że istnieje możliwość cofnięcia wniosku o ściganie (z wyjątkiem przestępstwa gwałtu) za zgodą odpowiednio prokuratora lub sądu.

Zgodnie z treścią przepisu art. 304 § 1 Kodeksu postępowania karnego, każdy dowiedziawszy się o popełnieniu przestępstwa ściganego z urzędu ma społeczny obowiązek zawiadomić o tym prokuratora lub policję. Użyte określenie oznacza, iż jest to moralny obowiązek każdego praworządnego człowieka. Z uwagi na to, iż jest to moralny obowiązek, to za jego naruszenie (tj. nie zgłoszenie zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa) nie grozi żadna kara, za wyjątkiem wyraźnie prawem przewidzianych szczególnych sytuacji.

Zagadnienie prowadzenia czynności sprawdzających reguluje art. 307 Kodeksu postępowania karnego. Są to czynności, które mogą być podejmowane po otrzymaniu zawiadomienia o przestępstwie, mające na celu zweryfikowanie wstępne czy zachodzi konieczność wszczęcia postępowania. Czynności te są obligatoryjne, jeśli zawiadomienie o przestępstwie jest anonimowe. Można je również przeprowadzić w celu weryfikacji tzw. informacji własnych organu ścigania.

Zgodnie z art. 107 kw kto w celu dokuczenia innej osobie złośliwie wprowadza ją w błąd lub w inny sposób złośliwie niepokoi, podlega karze ograniczenia wolności, grzywny do 1.500 złotych albo karze nagany.

Ministerstwo Sprawiedliwości proponuje projekt nowelizacji pakietu ustaw karnych, które miałyby zwiększyć bezpieczeństwo na stadionach, szczególnie w okresie rozgrywek Euro 2012. Szybsze karanie pseudokibiców, ograniczenia łamania zakazów stadionowych oraz surowsze kary za fałszywe alarmy bombowe to główne założenia projektowanych zmian.

Jeżeli policjant naruszy dyscyplinę służbową lub nie będzie przestrzegał zasad etyki zawodowej musi liczyć się z tym, że zostanie ukarany. Ustawa o Policji przewiduje kilka rodzajów kar dyscyplinarnych, a to, jaka zostanie wymierzona policjantowi zostało pozostawione do uznania jego przełożonego.

Rozporządzenie ministra zdrowia w sprawie przechowywania zwłok i szczątków, określa warunki, w jakich powinna być dokonywana ekshumacja. Jakie to warunki?

W dniu 6 czerwca 2011 r. wchodzi w życie zmiana ustawy Kodeks karny z dnia 25 lutego 2011 r. Zmiana wprowadza do Kodeksu karnego zupełnie nowe przestępstwo tzw. stalking.

Ustawa o Policji wskazuje okoliczności, kiedy policjant zostanie obligatoryjnie zwolniony ze służby, a także takie, kiedy jego przełożony może tego dokonać. Jednym z powodów zwolnienia policjanta może być „ważny interes służby”. Co możemy rozumieć pod tym pojęciem?

Dnia 8 maja 2011 r. weszła w życie przeważająca część przepisów nowelizacji ustawy - Kodeks karny, ustawy - Kodeks postępowania karnego oraz ustawy - Kodeks karny skarbowy (Dz. U. z 2011 r. Nr 48, poz. 245, dalej „nowelizacja”), które wprowadzają istotne zmiany w Kodeksie karnym oraz Kodeksie postępowania karnego i w tym zakresie będą przedmiotem niniejszej publikacji.

W przypadku, gdy ofiara nie może uzyskać należytej rekompensaty za krzywdy i szkody od sprawcy przestępstwa na drodze postępowania karnego lub cywilnego, przysługuje jej kompensata państwowa. Maksymalna wysokość tej kompensaty to 12 000 zł.

Uchwalona przez Sejm nowelizacja ustawy o usługach detektywistycznych wprowadza kilka istotnych zmian. Po pierwsze, egzamin będzie jednakowy dla wszystkich kandydatów. Zmienią się również zasady przeprowadzania egzaminu.

Coraz częstszym problemem stają się fałszywe alarmy bombowe. Wezwania takie najczęściej mają charakter głupiego żartu ich wykonawcy, a reakcja na takie zawiadomienie angażuje wiele służb i generuje wysokie koszty.

Powstał projekt zmian w przepisach dotyczących stadionowych wybryków chuligańskich. Elektroniczne bransolety dla kibiców mają ruszyć już w styczniu 2012 roku.

Zgodnie z treścią przepisu art. 202 Kodeksu postępowania karnego w razie uzasadnionych wątpliwości, co do poczytalności oskarżonego (podejrzanego) sąd, a w postępowaniu przygotowawczym prokurator, powołuje co najmniej dwóch biegłych lekarzy psychiatrów. W razie zgłoszenia przez biegłych takiej konieczności, badanie stanu zdrowia psychicznego oskarżonego może być połączone z obserwacją w zakładzie leczniczym, ale może to mieć miejsce tylko wtedy, gdy zebrane dowody wskazują na duże prawdopodobieństwo, że oskarżony popełnił przestępstwo.

Kodeks postępowania karnego przewiduje dwa tryby wydania wyroku skazującego na warunkach ustalonych z oskarżonym, w trybie art. 335, lub 387 kodeksu postępowania karnego.

Policjant jest uprawniony do zatrzymania dowodu rejestracyjnego w ściśle określonych przypadkach, które zostały wskazane w ustawie prawo o ruchu drogowym. Zatrzymanie dowodu rejestracyjnego może nastąpić jedynie za pokwitowaniem, w którym wskazuje się przyczynę zatrzymania dokumentu.

Przepisy ustawy Prawo o ruchu drogowym wskazują kilka sytuacji, kiedy policjant może zatrzymać prawo jazdy za pokwitowaniem. Kiedy tak się stanie? Czy na podstawie pokwitowania można dalej prowadzić pojazd?

Zgodnie z projektowanym rozporządzeniem w sprawie warunków lokalizacji, sposobu oznakowania i dokonywania pomiarów przez urządzenia rejestrujące, fotoradary będą lepiej widoczne i umieszczane nie bliżej niż 1 km od siebie w obszarze zabudowanym. Jakie inne zmiany znajdziemy w projekcie?

Niezłożenie zeznania PIT w terminie jest wykroczeniem skarbowym. Ostatnim dniem na złożenie deklaracji jest 2 maja 2011 r. Jakie sankcje grożą za niezłożenie deklaracji podatkowej w terminie?

Od 1 marca 2011 roku obowiązuje zmienione rozporządzenie w sprawie wykroczeń, za które strażnicy straży gminnych są uprawnieni do nakładania grzywien w drodze mandatu karnego. O co rozszerzył się katalog ich uprawnień?

Sytuację prawną osoby, która otrzymała wyrok z warunkowym zawieszeniem wykonania kary (tzw. "zawiasy") i następnie popełniła nowe przestępstwo we wskazanym okresie próby (oraz w okresie 6 miesięcy od jej zakończenia) określa przepis art. 75 Kodeksu karnego. Zgodnie z tym przepisem obligatoryjne jest "odwieszenie" kary, jeżeli nowe przestępstwo było podobne do umyślnego przestępstwa, za które ta osoba została skazana. Jest to jedynie fakultatywne, jeżeli jest to inne, nowe przestępstwo (niepodobne do przestępstwa umyślnego, za które dana osoba została skazana) oraz jeżeli osoba rażąco narusza porządek prawny (w tym uchyla się od uiszczenia grzywny, od dozoru, wykonania nałożonych obowiązków lub orzeczonych środków karnych).

Zgodnie z treścią przepisu art. 9 § 1 Kodeksu postępowania karnego organy procesowe prowadzą postępowanie i dokonują czynności z urzędu, chyba że ustawa uzależnia je od wniosku określonej osoby, instytucji lub organu albo od zezwolenia władzy. Zasada ta dotyczy nie tylko postępowania przygotowawczego, ale również niektórych czynności sądowych. Ustawodawca przewidział jednak w art. 9 § 2 Kodeksu postępowania karnego możliwość, iż strony i inne osoby bezpośrednio zainteresowane mogą składać wnioski o dokonanie również tych czynności, które organ może lub ma obowiązek podejmować z urzędu. Są to właśnie tzw. wnioski o działanie (przez dany organ) z urzędu.

Rowerzysta będzie mógł pojechać po chodniku w razie złych warunków atmosferycznych. Otrzymają również szereg innych uprawnień, które mają sprawić, że będą bardziej widoczni i bezpieczni na drodze.

Osoba, która zainterweniuje na widok aktu chuligaństwa jest chroniona jak funkcjonariusz publiczny. Ci, którzy napadną na osobę interweniującą muszą liczyć się z dużo surowszymi karami.

Sąd karny może wobec sprawcy przestępstwa zastosować warunkowe zawieszenie kary jednocześnie poddając go próbie. Warunkiem zawieszenia kary jest pozytywna prognoza, że cele kary wobec sprawcy zostaną osiągnięte szczególnie zaś, że nie powróci on do przestępstwa.

Aktualnie, kierowca, który zgromadził pewną liczbę punktów karnych ma możliwość zredukowania ich jednorazowo o 6. Za dwa lata zostanie pozbawiony takiej możliwości. Czy uzyska coś w zamian?

Projekt ustawy o centralnej ewidencji pojazdów i centralnej ewidencji kierowców wprowadza wiele rozwiązań, które mają ułatwić życie obywatelom

Zarówno aplikant adwokacki, jak i radcowski mogą być zatrudnieni na stanowisku asystenta sędziego lub sekretarza sądowego. Kontrowersje budzi jednak pytanie, czy łączenie tych dwóch funkcji nie rodzi konfliktu interesów.

Komisja Kodyfikacyjna Prawa Karnego pracuje nad zmianami w procedurze karnej. Zmiany mają dotknąć przepisów o skazaniu bez rozprawy, dobrowolnego poddania się karze oraz wprowadzić nową podstawę umorzenia postępowania.

Nowelizacja Kodeksu karnego wykonawczego wprowadziła zmiany w zakresie szczególnej ochrony skazanego, którego życie lub zdrowie jest poważnie zagrożone. Jakie warunki muszą być spełnione, by skazany został objęty ochroną? Kto może o nią wnioskować?

Problem posiadania narkotyków na własny użytek był odmiennie traktowany przez polskie sądy. Jedne podkreślały, że zakaz ich posiadania jest niezależny od celu i czasu trwania, inne zaś – że krótkotrwałe posiadanie substancji odurzających nie jest czynem zabronionym. Jak rozstrzygnął spór Sąd Najwyższy?

11 czerwca 2011 roku wchodzi w życie nowelizacja kodeksu postępowania karnego, która rozszerza zakres sądowej kontroli nad stosowaniem podsłuchów. Wraz ze złożeniem wniosku o zgodę na założenie podsłuchu niezbędne będzie załączenie materiałów uzasadniających taką potrzebę.

Biegły podobnie jak sędzia oraz inni uczestnicy procesu (tacy jak protokolant, stenograf) również podlega wyłączeniu od udziału w procesie, jeśli ujawnią się wobec niego przesłanki ustawowo określone (np. powodujące wyłączenie sędziego – art. 40 Kodeksu postępowania karnego) oraz gdy zaistnieją inne okoliczności, które sprawią, iż potencjalnie będzie mogło powstać uzasadnione podejrzenie co do bezstronności tego biegłego.

25 lutego 2011 roku została uchwalona nowelizacja kodeksu karnego. Definiuje ona pojęcie stalkingu (uporczywego nękania) oraz określa kary i środki karne, którym będzie podlegać tego typu zachowanie.

11 marca 2011 roku weszło w życie rozporządzenie zmieniające zasady przyjęć do służby w Policji. Zmieniła się m.in. forma ogłaszania o terminie naboru oraz zakres testu z wiedzy kandydata. Wprowadzona została również możliwość ponownego ubiegania się o udział w postępowaniu kwalifikacyjnym.

Jeżeli akt oskarżenia odpowiada warunkom formalnym, prezes sądu zarządza doręczenie jego odpisu oskarżonemu, wzywając go do składania wniosków dowodowych w terminie 7 dni od doręczenia mu aktu oskarżenia. Sąd poucza również oskarżonego, że ma prawo wniesienia, w terminie 7 dni od doręczenia mu aktu oskarżenia, pisemnej odpowiedzi na akt oskarżenia.

Przemoc w rodzinie jest często spotykanym obecnie zjawiskiem. Jej ofiarą padają zarówno kobiety jak i mężczyźni. W 1998 roku powstał program prowadzony przez Policję nazwany „Niebieską Kartą”.

Kto, będąc uprawniony do głosowania, przyjmuje korzyść majątkową lub osobistą albo takiej korzyści żąda za głosowanie w określony sposób, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

Przedstawiciel organizacji społecznej może zgłosić swój udział w celu ochrony praw pokrzywdzonego, oskarżonego bądź innych uczestników postępowania. Przesłanką jego udziału w postępowaniu karnym jest potrzeba ochrony interesu społecznego lub ważnego interesu indywidualnego.

W dniu 26 marca 2011 roku weszły w życie przepisy ustawy o zmianie ustawy-Kodeks karny wykonawczy, które przewidują szczególna ochronę sędziów.

W potocznym rozumieniu, często używa się tych dwóch określeń przestępstw zamiennie mówiąc o tym samym czynie. Z punktu widzenia prawa są to jednak dwa odrębne czyny zabronione, uregulowane w różnych przepisach kodeksu karnego.

W dniu 24 marca 2011 r. Prezydent RP podpisał nowelizację kodeksu karnego, zgodnie z którą stalking, czyli uporczywe nękanie będzie podlegać karze pozbawienia wolności do lat trzech.

Maksymalna dopuszczalna prędkość na autostradach wzrosła do 140 km/h. To jednak nie jedyne zmiany, jakie przygotowują nam rządzący. Ustawa o kierujących pojazdami wprowadza liczne zmiany i nowości w przepisach o ruchu drogowym. Jakie?

Weszły w życie nowe przepisy, na mocy których, jeżeli sąd innego kraju Unii Europejskiej skaże polskiego obywatela na wyższą karę pozbawienia wolności niż przewiduje prawo krajowe, polski sąd będzie musiał ją obniżyć.

Uchylenie mandatu to specyficzna prawna i wyjątkowa konstrukcja. Może mieć miejsce tylko, w sytuacji w której mandat został nałożony na daną osobę za czyn niebędący czynem zabronionym jako wykroczenie. Uchylenie następuje na wniosek ukaranego złożony w zawitym terminie 7 dni od daty uprawomocnienia się mandatu lub z urzędu.

Kiedy może mieć miejsce zeznanie świadka pod nieobecność oskarżonego?

Kiedy sąd przyjmuje przyrzeczenie świadka?

Przyrzecznie prawdomówności świadka a jego odpowiedzialność karna

Ustne uzasadnienie wyroku

Wniosek o ściganie przestępstwa

Obowiązek zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa

Czym są czynności sprawdzające?

Dokuczanie innej osobie jako wykroczenie

Zmiany w przepisach karnych przed Euro 2012

Kiedy policjant odpowiada dyscyplinarnie?

Kiedy można dokonać ekshumacji?

Czy stalking jest przestępstwem?

Kiedy policjant może zostać zwolniony ze służby?

Sąd polski uwzględni orzeczenie skazujące z UE

Kiedy ofierze przestępstwa przysługuje państwowa kompensata?

Jak wygląda egzamin na detektywa?

Co grozi za wywołanie fałszywego alarmu bombowego?

Elektroniczne bransolety na stadionach

Umieszczenie oskarżonego w zakładzie leczniczym na czas badań psychiatrycznych

Apelacja od wyroku skazującego

Kiedy policjant zatrzyma dowód rejestracyjny?

Kiedy prawo jazdy może zostać zatrzymane?

Fotoradary będą lepiej widoczne

Co grozi za brak zeznania podatkowego?

Za co mandatem ukarze nas straż miejska?

Kiedy popełnienie nowego przestępstwa powoduje odwieszenie zawieszonej kary?

Czym jest wniosek o działanie z urzędu?

Rowerzysta będzie miał więcej praw na drodze

Osoba broniąca porządku publicznego chroniona jak policjant

Zarządzenie wykonania kary zawieszonej

Zniknie możliwość redukcji punktów karnych?

Będzie można jeździć bez dokumentów?

Czy aplikant może być asystentem w sądzie?

Jakie zmiany w procedurze karnej?

Szczególna ochrona skazanych

Czy posiadanie narkotyków na własny użytek jest karalne?

Kiedy obywatel może być podsłuchiwany?

Wyłączenie biegłego od udziału w sprawie

Jaka kara za uporczywe nękanie?

Nowe zasady przyjęć do służby w Policji

Odpowiedź na akt oskarżenia

Czym jest Niebieska karta?

Przestępstwo wyborcze kupowania głosów

Czy w postępowaniu karnym może brać udział przedstawiciel organizacji społecznej?

Szczególna ochrona więźniów

Pomówienie a znieważenie

Pozbawienie wolności za uporczywe nękanie

Jakie zmiany przyniesie ustawa o kierujących pojazdami?

Obniżenie kary więzienia orzeczonej przez zagraniczny sąd

Kiedy można uchylić mandat karny?