Zmiana prawa
Co istotne, opisywana zmiana dotyczy wyłącznie spadków otwartych od 28 czerwca 2009 r. – czyli takich sytuacji, w których spadkodawca zmarł po tej dacie. Nie ma znaczenia, kiedy zostało przeprowadzone postępowanie spadkowe, czy ogłoszony testament - ważna jest data śmierci.
Jeśli więc jesteś wujkiem, czy kuzynem spadkodawcy, przed tobą nie ma innych spadkobierców, a spadkodawca zmarł przed 28 czerwca, mamy złą wiadomość – spadek przypadnie gminie ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy, jak miało to miejsce do tej pory.
Niniejszy tekst nie uwzględnia rozporządzeń testamentowych.
Zobacz również: Nowe zasady dziedziczenia - poradnik
Kiedy dziedziczy wujek (ciotka)
W obecnym stanie prawnym (mając na uwadze poprzedni akapit) wujostwo spadkodawcy stanowi potencjalny krąg jego spadkobierców ustawowych.
Aby jednak mogli dziedziczyć, osoby wyprzedzające je w prawie do dziedziczenia muszą nie dożyć otwarcia spadku lub go odrzucić (czy podpisać ze spadkodawcą umowę o zrzeczeniu się dziedziczenia). Osobami tymi są:
- zstępni spadkodawcy (dzieci, wnuki itd.),
- małżonek spadkodawcy,
- rodzice spadkodawcy,
- rodzeństwo spadkodawcy ( ich zstępni),
- dziadkowie spadkodawcy.
Co istotne, rodzeństwo rodziców spadkodawcy(czyli wujkowie, ciotki, stryjowie i stryjenki) mogą dziedziczyć w zbiegu z dziadkami spadkodawcy.
Otóż jeśli jedno z dziadków nie żyje w momencie otwarci spadku, jego udział przypada jego zstępnym, a nie pozostałym dziadkom (tak dzieje się jedynie jeśli dany dziadek nie miał żyjących zstępnych). Jak widać udział dziedziczony przez zstępnych dziadków jest w takiej sytuacji niewielki (podziałowi podlega 1/4 spadku).
Jeśli żaden z dziadków nie dożył otwarcia spadku po wnuku, całość spadku przypada ich zstępnym w częściach równych.
Warto zauważyć, że dziedziczenie przebiega za równo po stronie rodziny ojca jak i matki spadkodawcy.
Kiedy dziedziczą kuzyni
Wyobraźmy sobie uproszczoną sytuację, w której żadne z dziadków spadkodawcy nie żyje- i powinny dziedziczyć ich dzieci (czyli rodzeństwo danego rodzica spadkodawcy). Jeśli, któreś z nich nie dożyje otwarcia spadku – jego udział spadkowy przypada jego zstępnym – czyli kuzynom, i dzieli się pomiędzy nich po równi.
Jak widać kuzyni mają zazwyczaj niewielką szansę na dziedziczenie ustawowe- z uwagi na to, że wielu innych spadkobierców wyprzedza ich w prawie do spadku. Należy pamiętać jednak, że dziedziczenie nie kończy się na kuzynach – ponieważ jeśli któreś z nich otwarcia spadku nie dożyło – udział spadkowy przypada jego zstępnym (i tak In finitum).
Zobacz również serwis: Spadki