Nie wszystko dziedziczymy. Co nie wchodzi w skład spadku? [5 przykładów]

Wioleta Matela-Marszałek
Autorka licznych publikacji o tematyce prawnej
rozwiń więcej
Nie wszystko dziedziczymy. Co nie wchodzi w skład spadku? [5 przykładów] / Nie wszystko dziedziczymy. Co nie wchodzi w skład spadku? [5 przykładów] / Shutterstock

Zgodnie z Kodeksem cywilnym prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób. Jest to zasada, od której przepisy przewidują wyjątki. Jakie? Oto przykładowe sytuacje!

Niektóre prawa i obowiązki związane ze spadkodawcą

Nie należą do spadku prawa i obowiązki zmarłego ściśle związane z jego osobą

Przykład

Przykładowo, na spadkobierców zobowiązanego nie przechodzi obowiązek alimentacyjny, jaki ciążył na spadkodawcy. Przyjmuje się, iż z chwilą śmierci rodzica wygasa również prawo do samych świadczeń alimentacyjnych. Do spadku jako długi spadkowe wchodzą jednak przysługujące uprawnionemu dziecku do chwili śmierci rodzica raty alimentacyjne.

Przykład

Innym przykładem jest zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę. Roszczenie o zadośćuczynienie przechodzi na spadkobierców tylko wtedy, gdy zostało uznane na piśmie albo gdy powództwo zostało wytoczone za życia poszkodowanego.

Przykład

Dziedziczeniu nie podlega również prawo dożywocia. Wygasa ono wraz ze śmiercią osoby uprawnionej (dożywotnika). Inaczej jest jednak, w sytuacji, gdy umiera właściciel nieruchomości. W takim przypadku prawa i obowiązki wynikające z umowy dożywocia przejmują spadkobiercy.

Prawa i obowiązki przechodzące na oznaczone osoby

Do spadku nie należą też prawa i obowiązki, które z chwilą śmierci zmarłego przechodzą na oznaczone osoby niezależnie od tego czy są one spadkobiercami.

Przykład

Tak jest w przypadku dyspozycji wkładem na wypadek śmierci. Przepisy Prawa bankowego umożliwiają polecenie bankowi dokonania po śmierci wypłaty z rachunku wskazanym osobom określonej kwoty pieniężnej. Takimi osobami mogą być: małżonek, wstępny, zstępny lub rodzeństwo. W ten sposób wypłacona kwota nie wchodzi do spadku po posiadaczu rachunku.

Przykład

Innym przykładem może być zapis windykacyjny. To instytucja prawa spadkowego, która umożliwia spadkodawcy przekazanie określonego przedmiotu wybranej osobie. Odpowiednie postanowienie zawiera się w testamencie notarialnym. Przedmiotem zapisu windykacyjnego może być: 

  • rzecz oznaczona co do tożsamości;
  • zbywalne prawo majątkowe;
  • przedsiębiorstwo lub gospodarstwo rolne;
  • ustanowienie na rzecz zapisobiercy użytkowania lub służebności;
  • ogół praw i obowiązków wspólnika spółki osobowej.

Co jeszcze nie wejdzie do spadku?

Warto nadmienić, iż w skład spadku nie wchodzą również obowiązki spadkodawcy o charakterze publicznoprawnym (np. obowiązek zapłaty grzywny). Na spadkobierców nie przechodzą też prawa i obowiązki o charakterze niemajątkowym

Prawo
Składka zdrowotna w dół! Senat zatwierdził zmiany. Co to oznacza?
23 kwi 2025

Co dalej ze składką zdrowotną? Dzisiaj Senat nie wniósł poprawek do ustawy obniżającej składkę zdrowotną dla przedsiębiorców od 2026 r. Nowelizacja wiąże się z ubytkiem wpływów ze składki do NFZ w kwocie ok. 4,6 mld zł, co rząd deklaruje pokryć z budżetu państwa. Wiceszef MF Jarosław Neneman zapewnił, że zmiana uwzględniona jest w konstrukcji budżetu na kolejne lata.

Zdrowie kosztuje coraz więcej, a planu wciąż brak
23 kwi 2025

Senat rozpatruje projekt ustawy obniżającej składki zdrowotne dla przedsiębiorców, co uszczupli wpływy do NFZ o 4,6 mld zł. Tymczasem plan finansowy Funduszu na 2025 r. wciąż nie został zatwierdzony przez ministra finansów. Między resortami zdrowia i finansów trwają przeciągające się rozmowy, a konkretów brak.

Proszę mi wytłumaczyć, czym się różni Emerytka mająca np. najniższą emeryturę która w chwili śmierci męża miała skończone 55 od emerytki mającej tak samo niską emeryturę tylko że w chwili śmierci współmałżonka miała np. 54 lata?
23 kwi 2025

Takie pytania stale trafiają do dziennikarzy Infor.pl. Pomimo tego, że już od pół roku wszyscy wiedzą jak ostatecznie wyglądają zasady przyznawania renty wdowiej. Wydawało się, że wraz z upływem czasu temat wygaśnie. Z listów do redakcji wynika, że tak się nie dzieje. I wszyscy dalej i konsekwentnie krytykują limity wieku dla wdów i wdowców - renta przyznana jest tylko wtedy, gdy śmierć małżonka nastąpiła wtedy, gdy żona miała 55 lat (i więcej) a mąż 60 lat (i więcej). Nie wiemy, co odpowiadać na pytania czytelników. Nie ma bowiem żadnego uzasadnienia dla tej zasady i tych limitów wieku.

Stracisz prawo jazdy od razu w całej UE. Cyfrowe prawo jazdy, samoocena zdrowia i nowe surowsze przepisy. Kiedy zmiany wejdą w życie?
23 kwi 2025

W Unii Europejskiej na ukończeniu są prace nad pakietem reform, które na nowo definiują zasady przyznawania i respektowania prawa jazdy we wspólnocie. Ich skutki będą odczuwalne przez kierowców, jak i firmy transportowe. Jedną z najważniejszych zmian jest wzajemnie uznawanie orzeczeń o zakazie prowadzenia pojazdów. Oznacza to, że utrata prawa jazdy w jednym kraju członkowskim będzie automatycznie skutkować zakazem jazdy w całej Unii. Ale to nie jedyna nowość. Co konkretnie się zmieni i na jakich zasadach? Co to oznacza dla kierowców i przewoźników?

Darowizna lub spadek? Wprowadzają w błąd, a później słono za to płacimy
23 kwi 2025

Uwaga na oszustwa! Mieszkanka powiatu karkonoskiego straciła niemal 64 tysiące złotych, wierząc w fałszywą darowiznę od rzekomej obywatelki Czech.

Ukraina wybiera Trzaskowskiego jako najbezpieczniejszego kandydata na prezydenta Polski w 2025 r.
23 kwi 2025

Ukraina jest bardzo zainteresowana wyborami prezydenckimi w Polsce. Jak elity ukraińskie oceniają pierwszą trójkę kandydatów na Prezydenta RP w 2025 r.? Okazuje się, że Rafał Trzaskowski to ich zdaniem najbezpieczniejsza opcja. Dlaczego? Tłumaczy politolog dr Łukasz Adamski.

Zmiany w naliczaniu stażu pracy od 1 stycznia 2026 r. Co z umowami cywilnoprawnymi? [Projekt nowelizacji z 7 kwietnia 2025 r.]
23 kwi 2025

Zmiany w naliczaniu stażu pracy od 1 stycznia 2026 r. Co z umowami cywilnoprawnymi? Projekt nowelizacji z 7 kwietnia 2025 r. Projekt ten ma na celu zmiany dotyczące rozszerzenia form zatrudnienia, które wliczać się będą do stażu pracy.

DGP Magazyn na Majówkę
23 kwi 2025

Magazyn na Majówkę „Dziennika Gazety Prawnej” (DGP) to wyjątkowe wydanie przygotowane z myślą o dłuższym, majówkowym weekendzie – 74 strony interesujących treści w kolorowej oprawie. Tematy ważne, kontrowersyjne i odważne dla wszystkich ciekawych świata czytelników.

1 maja i tyle pytań: Co to za święto? Czy 1 maja wolne od pracy? Czy 1 maja msza święta jest obowiązkowa?
23 kwi 2025

1 maja i tyle pytań: co to za święto? Czy 1 maja jest wolne od pracy? Czy 1 maja msza święta jest obowiązkowa? Czy 1 maja to święto kościelne? Skąd się wzięło święto 1 maja? Warto znać odpowiedzi na powyższe pytania, ale warto też w tym szczególnym momencie zgłębić istotę pracy zawartą Konstytucji RP ale i poznać bliżej podstawowe zasady prawa pracy. Może to też dobry czas, żeby poprosić o podwyżkę, czy też po prostu dać ją pracownikom.

Dziś Światowy Dzień Książki i Praw Autorskich: Co się wydarzy?
23 kwi 2025

Dzisiaj, 23 kwietnia obchodzony jest ustanowiony przez UNESCO Światowy Dzień Książki i Praw Autorskich. W całym kraju w bibliotekach i księgarniach będą się odbywać spotkania z autorami, seanse głośnego czytania, wystawy i odczyty.

pokaż więcej
Proszę czekać...