REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Co się zmieni w prawie spadkowym? Oto najważniejsze przepisy

Co się zmieni w prawie spadkowym? Oto najważniejsze przepisy
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Z dniem 15 listopada 2023 roku wchodzą w życie istotne zmiany w prawie spadkowym. Przedstawiamy najważniejsze aspekty tych zmian, aby pomóc zrozumieć, jakie nowe przepisy będą obowiązywały.
rozwiń >

Odrzucenie spadku przez dzieci

REKLAMA

Jedną z kluczowych zmian jest uproszczenie procedury odrzucenia spadku w imieniu małoletnich dzieci. Wcześniej rodzice musieli uzyskać zgodę sądu opiekuńczego przed złożeniem oświadczenia o odrzuceniu spadku w imieniu dziecka. To często prowadziło do komplikacji, gdy rodzice po uzyskaniu zgody sądu sądzili, że sprawa jest już zamknięta, a tymczasem ich dzieci dziedziczyły majątek z dobrodziejstwem inwentarza,, ze względu na upływ 6-miesięcznego terminu na złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku.

REKLAMA

Od 15 listopada 2023 roku procedura stanie się prostsza. Wystarczy, że rodzic złoży oświadczenie przed notariuszem lub w sądzie, bez uprzedniej zgody sądu opiekuńczego. Będzie to możliwe pod warunkiem, że dziecko zostało powołane do spadku na skutek wcześniejszego odrzucenia spadku przez innego rodzica, a drugi rodzic wyrazi zgodę na dokonanie ww. czynności..

Te nowe zasady dotyczą również spadków otwartych przed datą wejścia w życie zmian, jeśli termin na złożenie oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku nie upłynął przed 15 listopada 2023 roku.

Jednakże nadal istnieją sytuacje, w których konieczne będzie uzyskanie zgody sądu, np. gdy dziecko jest powołane do dziedziczenia w pierwszej kolejności po jednym z rodziców.

Zgoda sądu dalej wymagana

Zgoda sądu opiekuńczego lub sądu spadku będzie jednak wymagana w sytuacji, gdy dziecko jest powołane do dziedziczenia w pierwszej kolejności, np. po jednym ze swoich rodziców. W takiej sytuacji nie znajdzie zastosowania uproszczona procedura odrzucenia spadku, o której pisałam powyżej. W takiej sytuacji konieczne będzie uzyskanie zgody sądu opiekuńczego, jeżeli postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku nie zostało wszczęte lub sądu spadku, jeżeli sprawa jest już w toku. 

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Ponadto zgoda sądu opiekuńczego lub sądu spadku będzie niezbędna, gdy drugi rodzic, któremu przysługuje władza rodzicielska nie wyraża wyraza zgody na ww. czynności. 

Co więcej opiekun dziecka dalej zobowiązany będzie uzyskać zezwolenie sądu opiekuńczego lub sądu spadku we wszelkich ważniejszych sprawach, które dotyczą osoby lub majątku małoletniego.

Zmiana właściwości sądu

Zgoda na przyjęcie lub odrzucenie spadku wcześniej należała zawsze do sądu opiekuńczego. Od 15 listopada 2023 roku, w przypadku czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu majątkiem dziecka lub osoby pozostającej pod opieką, zwłaszcza przyjęcia lub odrzucenia spadku, zgoda w toku postępowania o stwierdzenie nabycia spadku, będzie wydawana przez sąd spadku. Jeśli postępowanie w tej sprawie zostanie wszczęte przed sądem opiekuńczym, wniosek zostanie przekazany do sądu spadku. Natomiast sąd opiekuńczy będzie wydawał zgodę na dokonanie ww. czynności jedynie w przypadku, gdy postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku nie zostało jeszcze wszczęte. 

To nowe rozwiązanie ma na celu usprawnienie i przyspieszenie procesu dziedziczenia.

Ograniczenie tzw. trzeciej grupy spadkobierców

Kolejna istotna zmiana dziedziczenia w tzw. trzeciej grupie spadkowej. Do tej pory spadek mogli otrzymać dalsi zstępni dziadków spadkodawcy.  Według nowych przepisów majątek będzie mógł przypaść wyłącznie dziadkom, zaś w dalszej kolejności odpowiednio ich dzieciom i wnukom.

Ograniczenie kręgu spadkobierców ustawowych z tzw. trzeciej grupy będzie miało zastosowanie do spadków otwartych po 15.11.2023 roku. 

Niegodność dziedziczenia 

Nowe przepisy rozszerzają katalog sytuacji, pozwalających uznanie spadkobiercy za niegodnego dziedziczenia. Od 15 listopada 2023 roku za niegodnego dziedziczenia będzie mógł zostać uznany spadkobierca, jeżeli:

  1. uporczywie uporczywie uchylał się od wykonywania wobec spadkodawcy obowiązku alimentacyjnego określonego co do wysokości orzeczeniem sądowym, ugodą zawartą przed sądem albo innym organem albo inną umową;
  2.  uporczywie uchylał się od wykonywania obowiązku pieczy nad spadkodawcą, w szczególności wynikającego z władzy rodzicielskiej, opieki, sprawowania funkcji rodzica zastępczego, małżeńskiego obowiązku wzajemnej pomocy albo obowiązku wzajemnego szacunku i wspierania się rodzica i dziecka.

Warto wskazać, że wprowadzone nowelizacją przepisy art. 928 § 1 pkt 4 i 5 k.c. stosuje się do zdarzeń stanowiących podstawę uznania za niegodnego dziedziczenia, zaistniałych po dniu 15.11.2023 roku. Oznacza to, że nie można powoływać się na ww. okoliczności w sprawie o uznanie za niegodnego dziedziczenia, jeżeli jest ona już w toku lub gdy spadkodawca zmarł przed 15.11.2023 roku. W tym drugim przypadku nie ma możliwości bowiem, by spadkobierca, który ma zostać uznany za niegodnego mógł się dopuścić zachowań, o których mowa w tych przepisach. 

Termin na złożenie oświadczenia o przyjęciu lub odrzucenia spadku

REKLAMA

Nowelizacja prawa spadkowego co prawda nie zmienia terminu na złożenie oświadczenia o przyjęciu lub odrzucenia spadku, który w dalszym ciągu wynosi 6 miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania. Jednakże usuwa spór panujący zarówno w judykaturze, jak i doktrynie odnośnie zachowania ww. terminu. Od teraz do zachowania powyższego terminu, wystarczające będzie złożenie przed jego upływem wniosku do sądu o odebranie oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku. Powyższa zasada odnosić się będzie również do zachowania terminu na złożenie wniosku do sądu o odebranie oświadczenia o uchyleniu się od skutków prawnych oświadczenia. Istotna będzie bowiem data złożenia wniosku, a nie data przyjęcia przez sąd takiego oświadczenia. 

Ponadto jeżeli złożenie oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku wymaga zezwolenia sądu, bieg terminu do złożenia oświadczenia ulega zawieszeniu na czas trwania postępowania sądowego w tym przedmiocie. 

Warto wskazać, że jeżeli termin do złożenia oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku albo o uchyleniu się od skutków prawnych tego oświadczenia nie upłynął przed dniem 15 .11.2023 roku zastosowanie będą miały już powyższe zasady.

 

oprac. Wioleta Matela-Marszałek
Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Emeryci, ZUS i przeliczanie emerytur. Kolejne 15 wyroków sądów cywilnych [wykonanie wyroku TK z 4 czerwca 2024 r.]

Zestawienie i omówienie korzystnych wyroków sądów powszechnych w sprawach dot. wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20, w tym jednego prawomocnego. Przeliczenie emerytur, wyrównania, odsetki z ZUS na rzecz emerytów. Jakie są realia w sądach okręgowych i apelacyjnych.

ZUS naruszał Konstytucję dla emerytur powszechnych po 2013 r. Ale nie dla emerytur z 2010 r.

W 2005 r. przeszłam na wcześniejszą emeryturę w wieku 55 lat. W 2010 r gdy skończyłam 60 lat co prawda miałam jakieś przeliczenie na którym zyskałam brutto 249,88. Następnie w 2016r znów miałam przeliczenie i to zyskałam 78,53 brutto. W obecnej chwili mam 75 lat. Czy mogę ubiegać się o ponowne przeliczenie na podstawie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z czerwca 2024 r.

W najbliższy weekend zmieniamy czas na letni, ale czy to ma sens? Eksperci są jednomyślni

Wniosek dotyczący zniesienia zmiany czasu dwa razy w roku w Unii Europejskiej przestał być procedowany w 2020 roku z powodu wybuchu pandemii Covid-19. Od tego czasu mija już 5 lat. Czy nadszedł czas na wznowienie prac nad likwidacją obowiązkowej zmiany czasu w marcu i październiku każdego roku? Czy to nadal ma sens? Poprosiliśmy o wypowiedź przedstawicieli różnych środowisk i ekspertów kilku dziedzin. Co z nich wynika?

Czasowe ograniczenie prawa do azylu jest działa. Co to oznacza?

Polska wprowadza czasowe ograniczenie prawa do składania wniosków o ochronę międzynarodową na granicy z Białorusią. Rząd argumentuje, że to konieczne dla bezpieczeństwa kraju, ale decyzja budzi kontrowersje. Co oznacza nowe rozporządzenie, jakie są jego skutki i jak wpłynie na sytuację na granicy? Oto szczegóły.

REKLAMA

Apel do premiera: Dwóch pułkowników. Jeden z emeryturą do 11 tysięcy 135 zł 73 gr. Drugi 5 tysięcy 177 zł 37 gr netto

Trzech senatorów skierowało pismo do premiera D. Tuska z apelem w sprawie emerytur mundurowych. Chodzi o problem składek ZUS za okres pracy cywilnej byłych wojskowych, która w praktyce nie wpływa na wysokość emerytury mundurowej. Mundurowi oczekują albo doliczania tych składek w większym wymiarze do emerytury wojskowej albo drugiej emerytury cywilnej.

Prawo sztucznej inteligencji: co pominięto w AI Act i projekcie polskiej ustawy. Gdzie szukać przepisów o AI jeżeli nie ma ich w AI Act ani w polskiej implementacji?

Sam AI Act jako mimo że jest rozporządzeniem unijnym i nie wymaga implementacji do przepisów prawa danego państwa członkowskiego, tak jak Dyrektywy unijne, to jednak wymaga uzupełnienia w prawie krajowym – co polski ustawodawca już zauważył. Obecnie prace nad taką ustawą (Projekt ustawy o systemach sztucznej inteligencji) są prowadzone, a wynik prac legislacyjnych możemy znaleźć tu: https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12390551 . Dodatkowo wcześniej opracowano również projekt ustawy o związkach zawodowych mający na celu zapewnienie właściwego informowania pracowników o wykorzystywaniu AI. Te akty prawne w mojej ocenie regulują głównie działania developerów AI oraz relacje między nimi a organami państwowymi i użytkownikami. TO czego ewidentnie brakuje, to regulacji sytuacji prawnej użytkowników i ich relacji z pozostałymi osobami. Czy to oznacza, że nie jest ona uregulowana w prawie?

Urlop ojcowski tylko dla mężczyzn, macierzyński i rodzicielski dla taty i mamy. Jakie zasady w 2025 roku

Z dziećmi w domu najczęściej zostają mamy. Wykorzystują do tego płatne urlopy macierzyński oraz rodzicielski. Jest jednak świadczenie, które przysługuje wyłącznie tatusiom. Jak często mężczyźni korzystają z urlopu ojcowskiego wypłacanego przez ZUS?

Przygotuj się na kryzys – zapasy żywności na 72 godziny! Apel Unii Europejskiej, to nie jest żart

Unia Europejska zachęca do gromadzenia podstawowych zapasów (żywność, leki, woda) na co najmniej 72 godziny w razie sytuacji kryzysowej. Okazuje się bowiem, że według badań Eurobarometru obecnie 50 proc. obywateli Unii po trzech dniach pozostałoby bez wody i jedzenia. Co zawiera „Unia Gotowości”?

REKLAMA

Renta wdowia. ZUS może wyliczyć korzystniejszy wariant dla tych co mają rentę rodzinną i inne świadczenie (np. emeryturę)

Tak zwana renta wdowia to możliwość pobierania dwóch świadczeń jednocześnie, w proporcjach 100 i 15 procent ich wysokości. O tym czy ZUS ma wypłacać w całości świadczenie główne (np. emeryturę), a w części rentę rodzinną bądź odwrotnie decyduje klient. Taki dylemat wnioskujący może przerzucić na ZUS, który wyliczy korzystniejszy wariant - wyjaśnia Sebastian Szczurek, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa opolskiego. Wdowy i wdowcy z województwa opolskiego od stycznia tego roku składają wnioski o rentę wdowią. W regionie o dodatkowe pieniądze ubiega się już ponad 16,3 tysięcy osób, a placówki ZUS-u w całej Polsce przyjęły już 577 tys. formularzy o rentę wdowią. Chociaż decyzje przyznające świadczenie ZUS może wysyłać do klientów dopiero od lipca, to zachęca do składania wniosków już teraz.

Warto teraz złożyć wniosek o rentę wdowią – zachęca ZUS. Później mogą być kolejki chętnych

Teraz jest najlepszy moment na składanie wniosków o rentę wdowią. W ostatnim miesiącu składania wniosków ZUS spodziewa się fali chętnych. Pierwsze świadczenia będą wypłacane od 1 lipca 2025 r.

REKLAMA