Tylko na podstawie testamentu
Zięć i synowa nie należą do grona spadkobierców ustawowych określonych w Kodeksie cywilnym. Oznacza to, iż dziedziczenie po teściu czy teściowej może odbywać się jedynie na podstawie testamentu.
Co z zachowkiem?
Sytuacja, w której w testamencie spadkodawca przekazuje majątek zięciowi lub synowej może skutkować obowiązkiem zapłaty zachowku.
Osobami uprawnionymi do otrzymania zachowku są zstępni, małżonek i rodzice spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy.
Warto pamiętać, iż w pierwszej kolejności ustawowo dziedziczą zstępni (dzieci, wnuki itd.) spadkodawcy oraz małżonek. Rodzice zaś dopiero wtedy, gdy spadkodawca nie pozostawił zstępnych. W takiej sytuacji rodzice spadkodawcy dziedziczą w zbiegu z małżonkiem.
Jeżeli uprawniony nie otrzymał należnego mu zachowku bądź w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny, bądź w postaci powołania do spadku, bądź w postaci zapisu, przysługuje mu przeciwko spadkobiercy roszczenie o zapłatę sumy pieniężnej potrzebnej do pokrycia zachowku albo do jego uzupełnienia.
Zachowek wynosi połowę wartości udziału przypadającego osobie uprawnionej, gdyby dziedziczyła z ustawy. Jeżeli uprawnionym do zachowku jest małoletni albo osoba trwale niezdolna do pracy zachowek wynosi dwie trzecie wartości takiego udziału.
Majątek wspólny czy osobisty?
W praktyce wątpliwości może budzić fakt zaliczenia spadku do majątku wspólnego lub osobistego małżonków. Zgodnie z Kodeksem rodzinnym i opiekuńczym przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie należą do majątku osobistego małżonka. Aby odziedziczona rzecz weszła w skład majątku wspólnego małżonków, spadkodawca musi tak zdecydować w testamencie.
Spadek po teściowej lub teściu a podatek
Zięć i synowa nie są objęci zwolnieniem wynikającym z art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn. Ciąży na nich obowiązek uiszczenia podatku od spadków na zasadach przewidzianych dla osób należących do I grupy podatkowej.
Do I grupy podatkowej ustawa zalicza:
- małżonka,
- zstępnych,
- wstępnych,
- pasierba,
- zięcia,
- synową,
- rodzeństwo,
- ojczyma,
- macochę,
- teściów;
Zwolnienie do określonej kwoty
Osoby zaliczane do I grupy podatkowej korzystają ze zwolnienia z podatku od spadków i darowizn do kwoty 9637 zł.
Podatek oblicza się od nadwyżki podstawy opodatkowania ponad kwotę wolną od podatku, według określonej skali. Dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej stawka podatku wynosi:
- do 10 278 zł – 3%,
- od 10 278 zł do 20 556 zł – 308 zł 30 gr i 5% nadwyżki ponad 10 278 zł,
- powyżej 20 556 zł – 822 zł 20 gr i 7% nadwyżki ponad 20 556 zł.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (j. t. Dz. U. z 2018 r., poz. 1025 z późn. zm.);
Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (j. t. Dz. U. z 2017 r. poz. 682)
Ustawa z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (j.t. Dz. U. z 2018 r., poz. 644 z późn. zm.)
Polecamy serwis: Podatek od spadku