Czy zapisobierca windykacyjny jest odpowiedzialny za wypłatę zachowków?
Taka odpowiedzialność zapisobiercy windykacyjnego rzeczywiście istnieje. W przypadku bowiem, gdy uprawniony nie może otrzymać od spadkobiercy należnego mu zachowku, może żądać od osoby, na rzecz której został uczyniony zapis windykacyjny doliczony do spadku sumy pieniężnej potrzebnej do uzupełnienia zachowku.
Zapisobierca windykacyjny jest zobowiązany do wypłaty tej sumy jedynie w granicach wzbogacenia, będącego skutkiem zapisu windykacyjnego. Gdy zaś zapisobierca windykacyjny sam uprawniony jest do zachowku, ponosi on odpowiedzialność względem innych osób uprawnionych do zachowku tylko do wysokości nadwyżki przekraczającej jego własny zachowek.
Warto pamiętać, iż odpowiedzialność kilku zapisobierców windykacyjnych względem uprawnionego do zachowku jest solidarna.
Czy zapis windykacyjny ma wpływ na wysokość zachowku?
Przy ustalaniu udziału spadkowego stanowiącego podstawę do obliczania zachowku, uwzględnia się także spadkobierców niegodnych oraz tych, którzy spadek odrzucili. Nie uwzględnia się jednak spadkobierców, którzy zrzekli się dziedziczenia lub zostali wydziedziczeni.
Zobacz również: Czym jest wydziedziczenie?
Przy obliczaniu samego zachowku nie uwzględnia się poleceń oraz zapisów zwykłych. Do spadku dolicza się jednak darowizny (z wyjątkiem drobnych darowizn zwyczajowo w danych stosunkach przyjętych oraz dokonanych przed więcej niż dziesięciu laty licząc wstecz od otwarcia spadku, darowizn na rzecz osób nie będących spadkobiercami albo uprawnionymi do zachowku). Dolicza się tu również zapisy windykacyjne poczynione przez spadkodawcę.
W jaki sposób ustalić wartość przedmiotu darowizny lub zapisu windykacyjnego? W przypadku zapisu windykacyjnego uwzględniamy jego stan z chwili otwarcia spadku, a ceny z chwili ustalania zachowku.
Roszczenie przeciwko osobie obowiązanej do uzupełnienia zachowku z tytułu otrzymanych od spadkodawcy zapisu windykacyjnego lub darowizny przedawnia się z upływem lat pięciu od otwarcia spadku.
Kto jest uprawniony do zachowku?
Prawo do zachowku przysługuje zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby uprawnieni do spadku z ustawy, a zostali pominięci w testamencie.
Wysokość zachowku zależy od osoby uprawnionego. I tak, jeżeli uprawniony jest trwale niezdolny do pracy albo jeżeli zstępny jest małoletni, zachowek przysługuje w wysokości dwóch trzecich wartości udziału spadkowego, który by mu przypadał przy dziedziczeniu ustawowym. W innych zaś przypadkach stanowi połowę takiego udziału.
Roszczenie o zapłatę sumy pieniężnej potrzebnej do pokrycia zachowku przysługuje, jeżeli uprawniony nie otrzymał należnego mu zachowku bądź w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny, bądź w postaci powołania do spadku, bądź w postaci zapisu.
Zobacz również: Krok po kroku jak napisać pozew o zachowek?
Krótko o zapisie windykacyjnym
To nowa instytucja prawa cywilnego, przepisy dotyczące zapisu windykacyjnego obowiązują od 23 października 2011 r. Dzięki tego rodzaju zapisowi spadkodawca może postanowić, iż oznaczona osoba nabędzie przedmiot zapisu już z chwilą otwarcia spadku. Zapis windykacyjny może być jednak poczyniony jedynie w testamencie notarialnym. Jego przedmiotem mogą być rzeczy oznaczone co do tożsamości, zbywalne prawa majątkowe, przedsiębiorstwo, gospodarstwo rolne, ustanowienie na rzecz zapisobiercy użytkowania lub służebności.
Zobacz również serwis: Spadki