Instytucja zachowku przysługuje najbliższym krewnym, którzy zostali pominięci w testamencie. Mogą oni ubiegać się o połowę równowartości majątku, który otrzymaliby dziedzicząc z ustawy. W przypadku małoletnich i niezdolnych do pracy wynosi on 2/3.
Jakie kryteria trzeba spełnić by odziedziczyć zachowek?
Spadkobiercy osoby, która zmarła a nie zdążyła skorzystać z zachowku mogą go odziedziczyć. Żądanie wypłaty zachowku przysługuje tylko wtedy, gdy osoba która dziedziczy zachowek należy do kręgu uprawnionych. Mianowicie, jeżeli osoba, której przysługiwał zachowek nie dożyła momentu otwarcia spadku, prawo to przechodzi na jej spadkobierców, czyli często na dzieci.
Zobacz: Spadki
Krąg uprawnionych do zachowku
Według kodeksu cywilnego, uprawnieni do zachowku są zstępni i małżonek zmarłego oraz rodzice testatora.
Wysokość zachowku
Standardowo zachowek wynosi połowę równowartości majątku, którą osoba otrzymałaby dziedzicząc według ustawy. Są jednak dwa wyjątki od tej zasady: jeżeli osoba jest małoletnia lub trwale niezdolna do pracy przysługuje jej zachowek w wysokości 2/3 równowartości majątku według dziedziczenia ustawowego.
Aby nam przysługiwało prawo do zachowku musimy być w kręgu spadkobierców uprawnionych po pierwszym spadkodawcy.
Jan K. zmarł i zostawił dwoje dzieci uprawnionych do zachowku: Marka K. i Zofię Z. W niedługim czasie Zofia Z. zginęła w wypadku, nie realizując swojego prawa do zachowku po zmarłym ojcu. Zostawiła syna, Kamila Z., któremu będzie przysługiwał zachowek po zmarłym dziadku.
Zobacz również: Przedawnienie zachowku
Darowizny, których nie doliczamy do spadku
Ustawodawca wyróżnił pewną grupę darowizn, których nie dolicza się do spadku. Są to:
1) darowizny drobne zwyczajowo przyjęte np. prezenty wręczone z okazji urodzin, świąt, imienin itp.
2) darowizny wręczone ponad 10 lat przed otwarciem spadku
3) darowizny dokonane na rzecz innych osób niż spadkobiercy lub uprawnieni do zachowku.
Do zachowku dolicza się darowiznę uczynioną przez spadkodawcę na rzecz osoby uprawnionej do zachowku.