Kogo można wydziedziczyć
Wydziedziczyć można jedynie osoby, które są uprawnione do zachowku, czyli:
Przyczyny wydziedziczenia
Ustawodawca wskazał w treści art. 1008 Kodeksu cywilnego, w jakich sytuacjach spadkodawca może w testamencie pozbawić swoich zstępnych, małżonka i rodziców zachowku.
Są to przypadki, gdy jedna z tych osób:
- wbrew woli spadkodawcy postępuje uporczywie w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego, np. czerpie środki utrzymania z nielegalnych źródeł, nadużywa alkoholu, zaniedbuje rodzinę;
- dopuściła się względem spadkodawcy albo jednej z najbliższych mu osób umyślnego przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności albo rażącej obrazy czci;
- uporczywie nie dopełnia względem spadkodawcy obowiązków rodzinnych, np. obowiązku alimentacyjnego czy obowiązku opieki i pomocy.
Zstępni ( dzieci, wnuki, prawnuki itd. ) wydziedziczonego zstępnego zachowują prawo do zachowku.
W jaki sposób dokonać wydziedziczenia
Postanowienie o wydziedziczeniu może być zawarte tylko i wyłącznie w testamencie. Użyte w testamencie sformułowania co do woli pozbawienia uprawnionego zachowku nie mogą nasuwać żadnych wątpliwości.
To, czy rzeczywiście miała miejsce sytuacja pozwalająca na wydziedziczenie lub czy nastąpiło po niej przebaczenie pozostaje kwestią rozstrzygnięcia sądu w toku postępowania o stwierdzenie nabycia spadku.
Zobacz również: Zachowek a darowizna
Dlatego rozwiązaniem może okazać się rozmowa z notariuszem, który zweryfikuje, czy zachodzą przesłanki, aby wydziedziczyć i pomoże należycie sprecyzować powody wydziedziczenia. W sytuacji, kiedy zachowanie spadkobiercy jest negatywnie oceniane przez spadkodawcę, a nie stanowi jednej z przesłanek wydziedziczenia, to spadkodawca może jedynie sporządzić testament negatywny. Skutkiem testamentu negatywnego jest wyłączenie od dziedziczenia, przy zachowaniu prawa do zachowku.
Spadkodawca, który chce wydziedziczyć określoną osobę, powinien w testamencie wyraźnie napisać, kogo wydziedzicza i z której z podanych powyżej przyczyn.
Przebaczenie
Zasadą jest, że wydziedziczenie jest bezskuteczne, jeżeli spadkobierca przebaczył spadkobiercy. Przebaczenie musi mieć miejsce po wydziedziczeniu uprawnionego do zachowku. W przypadku, gdy spadkobierca zmieni treść testamentu, sporządzi nowy lub odwoła już sporządzony wydziedziczenie również zostaje anulowane.
Nie można wydziedziczyć częściowo tzn. pozbawić jedynie części zachowku.
Nie można wydziedziczyć pod warunkiem ani z zastrzeżeniem terminu, bo sporządzone w taki sposób wydziedziczenie będzie nieważne, np. nie można zastrzec warunku, że spadkobierca zostanie wydziedziczony jeżeli nie zmieni swojego dotychczasowego zachowania w określonym czasie.
Zobacz również serwis: Spadki