Stopień trudności: zmienny.
Wymagane dokumenty: brak.
Krok 1: Sprawdzamy okoliczności
Porównaj: nieważność testamentu.
Najbardziej oczywiste błędy – takie jak zła forma, testament wspólny, czy brak podpisu – „wychwyci” sąd podczas postępowania o stwierdzenie nabycia spadku.
Pozostałe (jak np. wady oświadczenia woli – błąd, groźba, niepoczytalność) wymagają udowodnienia co może być trudne.
Krok 2: Dowody
Powołując się na mało oczywiste przesłanki nieważności – należy przedstawić na tę okoliczność przekonujące dowody. Ich skompletowanie może często napotkać na liczne trudności.
Przykładowe dowody:
- dot. wad oświadczeń woli :
- niepoczytalność- zeznania świadków, lekarzy, orzeczenia lekarskie.
- Błąd: świadkowie, dokumenty, korespondencja ze spadkodawcą.
- Groźba – nagrania, świadkowie, orzeczenie sądu (w przypadku gróźb karalnych).
- Fałszerstwo – w przypadku podejrzenia fałszerstwa testamentu, należy poszukać dokumentów z próbką pisma spadkodawcy, oraz ze wzorem podpisu. Następnym krokiem powinno być złożenie wniosku o powołanie biegłego – grafologa.
Zobacz też: Czy można odwołać testament?
Krok 3: Jaki wniosek ?
Obalenia testamentu można dokonać już na etapie postępowania o stwierdzenie nabycia spadku- składając wniosek o uznanie testamentu za nieważny. Zarzuty można podnieść na rozprawie (do protokołu – sędzia powinien pokierować stroną, która chce złożyć taki wniosek.
Wniosek można również złożyć pisemnie – do biura podawczego sądu, lub pocztą.
Sąd Rejonowy w Radomiu I Wydział Cywilny. Sygn. akt I Ns 156/08 Wnoszę o uznanie testamentu zmarłego Jana Kowalskiego za nieważny, z uwagi na brak zdolności do czynności prawnych spadkodawcy w momencie sporządzenia testamentu. Uzasadnienie: Testament jest datowany na dzień 21.08.2007r. W tej dacie spadkodawca z uwagi na postępującą chorobę psychiczną był ubezwłasnowolniony – w załączeniu – uwierzytelniona kopia postanowienia o ubezwłasnowolnieniu Jana Kowalskiego z dnia 20.05.2006r. |
Jeśli sąd nie uwzględnił wniosku postępowanie o stwierdzeniu nabycia spadku można zażalić do sądu okręgowego (za pośrednictwem sądu rejonowego).
Krok 4 (alternatywny): Jeśli postanowienie uprawomocniło się
Czasami bywa tak, że kwestia nieważności testamentu pojawia się już po uprawomocnieniu się postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku.
Wówczas można nadal wnosić o jego zmianę, lub uchylenie w oparciu o art. 679 kpc
Kiedy można złożyć wniosek ?
Jeśli osoba wskazana w postanowieniu nie jest spadkodawcą, lub jej udział spadkowy jest inny niż stwierdzony. W sytuacji w której chcemy obalić testament zachodzi przesłanka:
- pierwsza, jeśli testament powoływał osobę spoza grona spadkobierców ustawowych
- druga, jeśli np. w testamencie spadkodawca inaczej podzielił masę spadku nie powołując osób trzecich do spadku
Koszt: 50 zł.
Zobacz serwis: Testament