REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Pół miliona seniorów z problemem, nie ma komu przekazać majątku: Co zrobić? Testament, darowizna, umowa o dożywocie?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Pół miliona seniorów nie ma komu przekazać majątku: Co zrobić z dorobkiem życia? Testament, darowizna czy umowa o dożywocie
Pół miliona seniorów nie ma komu przekazać majątku: Co zrobić z dorobkiem życia? Testament, darowizna czy umowa o dożywocie
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Pół miliona seniorów w Polsce nie ma spadkobierców, co oznacza, że ich majątek może trafić do gminy lub Skarbu Państwa. Jak temu zapobiec? Testament, darowizna czy umowa o dożywocie to rozwiązania, które pozwalają samodzielnie zdecydować o losach dorobku życia. Sprawdź, jakie masz opcje.

Seniorzy w Polsce coraz częściej stają przed dylematem, co stanie się z ich majątkiem po śmierci. Ponad pół miliona osób nie ma komu przekazać dorobku życia, a brak testamentu oznacza, że ich oszczędności, nieruchomości i pamiątki rodzinne mogą trafić do gminy lub Skarbu Państwa. Mimo to tylko co szósty senior decyduje się na sporządzenie testamentu, a większość nie zabezpiecza prawnie swojej własności. Jakie mają możliwości? Testament, darowizna czy umowa o dożywocie pozwalają samodzielnie zdecydować o losie zgromadzonego majątku. Sprawdź, które rozwiązanie będzie najlepsze.

REKLAMA

Ważne

Z badania Związku Przedsiębiorstw Finansowych wynika, że 4,7 proc. Polaków nie ma komu zostawić swojego majątku. Z danych GUS wynika, że w Polsce jest obecnie blisko 10 mln seniorów, a to oznacza, że temat dotyczy około 0,5 mln rodaków.

Co się stanie z majątkiem seniora, który nie ma spadkobierców?

REKLAMA

Tylko co szósty senior w Polsce zdecydował się na sporządzenie testamentu, co pokazuje, że wciąż brakuje świadomości na temat planowania spadkowego. Wyniki badania przeprowadzonego przez Związek Przedsiębiorstw Finansowych oraz Instytut Rozwoju Gospodarczego Szkoły Głównej Handlowej wskazują, że jedynie 10 proc. Polaków posiada testament, a wśród osób powyżej 64. roku życia odsetek ten wynosi 16,2 proc.. Oznacza to, że aż dziewięciu na dziesięciu seniorów nie zabezpieczyło prawnie przyszłości swojego majątku.

Główną przyczyną braku testamentu jest przekonanie, że nie ma takiej potrzeby – taką odpowiedź wskazało 47 proc. respondentów biorących udział w badaniu ZPF i IRG SGH. Ponad jedna piąta (22,3 proc.) uznała, że nie posiada wystarczających aktywów, by spisywać ostatnią wolę. Co ważne, 4,7 proc. badanych stwierdziło, że nie ma komu zostawić swojego majątku, co oznacza, że temat ten dotyczy ponad pół miliona osób.

Brak testamentu: Dorobek życia seniora przejdzie na państwo

Tymczasem jeśli senior nie pozostawi testamentu, a nie ma ustawowych spadkobierców, to cały jego majątek przechodzi na własność gminy ostatniego miejsca zamieszkania. W przypadku, gdy nie można ustalić takiej gminy, spadek trafia do Skarbu Państwa. Oznacza to, że cały dorobek życia seniora – nieruchomości, oszczędności, przedmioty codziennego użytku, a także wartościowe pamiątki – stają się własnością instytucji państwowych.

Proces ten nie następuje od razu. Najpierw sąd przeprowadza postępowanie spadkowe, by upewnić się, że nie istnieją inni uprawnieni do dziedziczenia krewni. Jeśli ich nie ma, gmina lub państwo przejmuje nieruchomości, oszczędności, przedmioty codziennego użytku, a nawet wartościowe pamiątki.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Jak senior może sam zdecydować o swoim majątku? Jest kilka opcji

Emeryci mają do wyboru kilka rozwiązań. Najprostszą i najczęściej stosowaną formą jest sporządzenie testamentu – można go napisać własnoręcznie lub skorzystać z pomocy notariusza.

Alternatywą jest przekazanie majątku jeszcze za życia w formie darowizny – senior może obdarować wybraną osobę nieruchomością, oszczędnościami czy innymi wartościowymi przedmiotami.

Seniorzy, którzy nie mają spadkobierców, mogą również zdecydować się na zapisanie swojego majątku fundacji lub organizacji charytatywnej, np. hospicjum, domowi dziecka, schronisku dla zwierząt czy instytucji historycznej.

Inną możliwością jest umowa o dożywocie – w jej ramach senior przekazuje nieruchomość w zamian za dożywotnią opiekę lub świadczenia pieniężne.

Co zrobić z pamiątkami i przedmiotami osobistymi? Jak przekazać?

Jeśli senior nie ma spadkobierców, a jego osobiste rzeczy takie jak fotografie, dokumenty, pamiątki rodzinne nie zostały wcześniej przekazane konkretnym osobom, zazwyczaj trafiają wraz z całym majątkiem do gminy lub Skarbu Państwa.

W praktyce jednak często są sprzedawane, niszczone lub trafiają do magazynów urzędowych, jeśli nie mają wartości rynkowej.

Jeśli senior chce, by jego pamiątki przetrwały i trafiły w dobre ręce, warto sporządzić listę przedmiotów i wskazać osoby lub instytucje, które powinny je otrzymać, np. muzeum, archiwum, bibliotekę czy organizację historyczną.

Można też za życia podzielić pamiątki i wręczyć je osobom lub instytucjom, które je docenią. Albo wskazać w testamencie, co ma się stać z osobistymi przedmiotami.

Darowizny, testamenty, spadki. Prawidłowe zapisy. Przykładowe wzory

Umowa o dożywocie – jak to działa w praktyce? Czy warto?

REKLAMA

Umowa o dożywocie, której zapisy opierają się na Kodeksie cywilnym, zwłaszcza w artykule 908 (i kolejnych), daje seniorowi możliwość przekazania własności nieruchomości osobie prywatnej albo instytucji (np. funduszowi hipotecznemu) w zamian za opiekę lub dożywotnie świadczenia pieniężne.

Po podpisaniu takiej umowy nabywca nieruchomości (np. fundusz hipoteczny) zobowiązuje się do zapewnienia seniorowi dożywotniego prawa zamieszkiwania, które jest zabezpieczone poprzez ustanowienie służebności osobistej mieszkania. To prawo jest wpisywane do księgi wieczystej nieruchomości, co oznacza, że jest wiążące także dla jej przyszłych właścicieli.

Na mocy umowy o dożywocie senior otrzymuje dożywotnio comiesięczną rentę. Może otrzymać też jednorazową kwotę pieniężną.

Zaletą hipoteki odwróconejdodatkowe pieniądze, które senior może dostać, by podreperować swój domowy budżet. Plusem jest też to, że senior, który zawarł umowę z funduszem hipotecznym, nie musi płacić już co miesiąc czynszu za mieszkanie (w tym jego podwyżek) ani regulować innych opłat (np. podatku od nieruchomości, opłat przekształceniowych), bo te koszty są po stronie świadczeniodawcy.

Dla niektórych emerytów, zwłaszcza tych, którzy mają spadkobierców i chcą zostawić im mieszkanie lub dom, minusem może być to, że w przypadku renty dożywotniej nie ma możliwości dziedziczenia nieruchomości. W chwili zawarcia umowy z funduszem hipotecznym to właśnie na fundusz przechodzi prawo własności do takiej nieruchomości.

Seniorzy bez spadkobierców nie muszą godzić się na to, by ich majątek trafił do urzędu. Dzięki testamentowi, darowiźnie czy umowie o dożywocie mogą sami zdecydować o losach swojego dorobku.

Warto również rozważyć hipotekę odwróconą – pozwala ona uzyskać dodatkowe środki na godne życie, zamiast zostawiać nieruchomość państwu.

Tabela: Możliwości dysponowania majątkiem przez seniorów

Seniorzy mają do wyboru testament, darowiznę i umowę o dożywocie. Dzięki tym rozwiązaniom mogą sami zdecydować o losie swojego dorobku, unikając sytuacji, w której ich majątek przejdzie na własność państwa. Oto tabelka, które zawiera najważniejsze informacje o wadach i zaletach tych rozwiązań.

OpcjaOpisZaletyWady

Testament

Dokument określający, kto po śmierci otrzyma majątek seniora. Może być napisany własnoręcznie lub u notariusza.

- Pełna kontrola nad podziałem majątku

- Możliwość przekazania majątku osobom spoza rodziny

- Może być zmieniany w dowolnym momencie

- Może być podważony w sądzie

- Nie zabezpiecza seniora na starość

Darowizna

Przekazanie majątku za życia seniora. Można darować nieruchomości, oszczędności lub przedmioty wartościowe.

- Majątek trafia do wybranej osoby natychmiast

- Możliwość uniknięcia postępowania spadkowego

- Senior traci prawo własności

- Może wiązać się z koniecznością zapłaty podatku

Umowa o dożywocie

Przekazanie nieruchomości w zamian za dożywotnią opiekę lub świadczenia pieniężne.

- Senior ma zapewnione utrzymanie do końca życia

- Możliwość zamieszkania w przekazanej nieruchomości

- Brak możliwości przekazania nieruchomości spadkobiercom

- Wymaga formalnego aktu notarialnego

Źródła:

Źródło: Tekst na podstawie informacji prasowej FH Dom

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Po co raz na 7 lat przepuszczać osoby niepełnosprawne ze stałym orzeczeniem przez specjalistów w WZON?

Tak pyta nasza czytelniczka. I argumentuje „Skoro niektóre osoby niepełnosprawne mają orzeczenia na stałe z MZON lub ZUS, bo ich schorzenia nie rokują poprawy, to po co zasadnym jest "przepuszczanie" ich co 7 lat przez "specjalistów" WZON? Moim zdaniem chyba tylko po to, by tysiące osób oceniających miały nadal zapewnioną pracę. Może i ona niewdzięczna, ale chyba nie aż taka zła, skoro są chętni...

Szymon Hołownia – partia, program, wiek, zawód, wykształcenie [Kandydat na Prezydenta RP 2025]

Szymon Hołownia – do jakiej partii należy kandydat na Prezydenta RP w 2025 r.? Jaki program wyborczy ma Szymon Hołownia? Przedstawiamy wiek, zawód, wykształcenie kandydata na Prezydenta RP oraz listę wszystkich kandydatów i najnowszy sondaż.

Sławomir Mentzen – partia, program, wiek, zawód, wykształcenie [Kandydat na Prezydenta RP 2025]

Sławomir Mentzen – do której partii należy kandydat na Prezydenta RP? Przedstawiamy program wyborczy Sławomira Mentzena, wiek, zawód oraz wykształcenie. Sprawdź listę wszystkich kandydatów na Prezydenta RP w 2025 r. Kto prowadzi w najnowszym sondażu prezydenckim?

Czy można butelkować wodę wodociągową? Sąd administracyjny stawia sprawę jasno

Zdaniem sądu woda wodociągowa nie spełnia wymagań, by trafić do butelek. Tylko naturalne wody mineralne i źródlane gwarantują czystość i bezpieczeństwo, co ma kluczowe znaczenie dla zdrowia konsumentów. Co zatem wybierać? Woda butelkowana to synonim najwyższej jakości – sprawdź, dlaczego!

REKLAMA

Środki zaskarżenia w sprawach o dostęp do informacji publicznej

Organy odwoławcze i sądy, do których trafiają sporne sprawy, chętniej wykorzystują pojęcie „nadużywania” prawa do informacji, chociaż nie wynika ono z żadnego przepisu prawa, a stanowi zagrożenie dla prawa do informacji.

Jest projekt w sprawie ustanowienia całorocznego czasu letniego

Czy to koniec zmiany czasu w Polsce? Posłowie PSL-TD złożyli w Sejmie projekt nowelizacji ustawy o czasie urzędowym na terenie Polski. Czasem obowiązującym cały rok miałby być czas letni.

660 tys. rolników w tarapatach: Muszą udowodnić, że są aktywnymi gospodarzami

Nowe regulacje dotyczące wprowadzenia kryterium „aktywnego rolnika” budzą obawy wśród polskich rolników. Zmiana ma na celu skierowanie wsparcia do osób rzeczywiście zajmujących się produkcją rolną, jednak może dotknąć aż 660 tysięcy gospodarzy, którzy będą musieli udowodnić swoją aktywność zawodową. Ministerstwo Rolnictwa zapewnia, że procedura weryfikacji będzie uproszczona, ale rolnicy obawiają się dodatkowych trudności i wykluczenia z systemu dopłat. Jakie będą skutki tej reformy?

Rafał Trzaskowski – partia, program, wiek, zawód, wykształcenie [Kandydat na Prezydenta RP 2025]

Rafał Trzaskowski – do której partii należy? Przedstawiamy program wyborczy kandydata na Prezydenta RP w 2025 roku, wiek, zawód oraz wykształcenie. Sprawdź pełną listę kandydatów w wyborach 2025 r. i wyniki najnowszego sondażu.

REKLAMA

Karol Nawrocki – partia, program, wiek, zawód, wykształcenie [Kandydat na Prezydenta RP 2025]

Karol Nawrocki - jaka partia popiera kandydata na Prezydenta RP? Przedstawiamy program wyborczy Karola Nawrockiego, wiek, zawód oraz wykształcenie. Sprawdź listę wszystkich kandydatów w wyborach 2025 r. Jakie są wyniki najnowszego sondażu prezydenckiego?

Tylko 61 punktów. Dla WZON osoba niewidoma całkiem samodzielna. Świadczenie wspierające od 78 punktów. A świadczenie pielęgnacyjne? Stopień znaczny niepełnosprawności

Redakcja otrzymała list od czytelniczki, która jako niewidoma osoba niepełnosprawna otrzymała 61 punkty w WZON. Punkty oceniają jej niesamodzielność. Dla 100 punktów poziomu potrzeby wsparcia mamy całkowitą niesamodzielność. 61 punktów to osoba całkiem nieźle sobie radząca sama. A więc niezasługująca na świadczenie wspierające (w 2025 r. maksymalnie wynosi powyżej 4100 zł). Żeby dostać niewielką wartość tego świadczenia (713 zł) nasza czytelniczka musiałaby mieć 78 punktów (w 2025 r.). Oznacza to, że osoba niewidoma jest dramatycznie poza system świadczenia wspierającego. No bo może chodzić, ma sprawne ręce.

REKLAMA