Zapis windykacyjny w pytaniach i odpowiedziach

Wioleta Matela
rozwiń więcej
Zapis windykacyjny./ Fot. Fotolia / Fotolia
Zapis windykacyjny to nowa instytucja prawa spadkowego. W poniższym artykule odpowiadamy na najczęstsze wątpliwości dotyczące jego stosowania.

W jaki sposób mogę ustanowić zapis windykacyjny w testamencie?

Zapis windykacyjny może być dokonany jedynie w testamencie notarialnym. Aby nie było wątpliwości o jaki zapis chodzi w treści aktu notarialnego powinno znaleźć się wyraźne określenie, że spadkodawca ustanawia zapis windykacyjny. W razie wątpliwości czy spadkodawcy chodziło o zapis zwykły czy windykacyjny, przyjmuje się skutki wynikające z zapisu zwykłego. Dlatego ustawodawca ograniczył możliwość ustanowienia zapisu windykacyjnego jedynie do testamentu notarialnego.

Jak mogę udokumentować swoje prawa do zapisu windykacyjnego?

Informacje dotyczące zapisu windykacyjnego znajdą się zarówno w postanowieniu sądu o stwierdzeniu nabycia spadku, jak i w notarialnym akcie poświadczenia dziedziczenia. Informacje zawarte w tych dokumentach są wystarczające dla potwierdzenia nabycia przedmiotu zapisu przez zapisobiercę windykacyjnego.

Pamiętajmy, iż sąd stwierdzi nabycie spadku dopiero po upływie 6 miesięcy od dnia otwarcia spadku, chyba że wszyscy znani spadkobiercy złożyli już oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku. Tak samo jest w przypadku aktu poświadczenia dziedziczenia sporządzanego przez notariusza.

Zobacz również: Zapis windykacyjny a podatek

Czy mogę przekazać nieruchomości lub przedsiębiorstwo?

Tak. Przedmiotem zapisu windykacyjnego mogą być nieruchomości, a także przedsiębiorstwo czy gospodarstwo rolne. Spadkodawca może w ten sposób przekazać również zbywalne prawa majątkowe takie jak na przykład udziały w spółce z o. o.

Podstawą wpisu do księgi wieczystej dla zapisobiercy windykacyjnego uzyskującego nieruchomość jest postanowienie sądu stwierdzające nabycie spadku (w którym znajdą się informacje o zapisach windykacyjnych) lub notarialny akt poświadczenia dziedziczenia.

Przepisy dotyczące zapisu windykacyjnego weszły w życie 23 października 2011 r. Nowa instytucja prawa spadkowego umożliwia przekazanie określonych w testamencie przedmiotów, które oznaczone osoby nabędą w chwili otwarcia spadku.

Zobacz również: Zapis windykacyjny 2011

Czy możliwe jest przekazanie w formie zapisu windykacyjnego określonej kwoty pieniężnej?

Nie. Przekazanie pieniędzy w zapisie windykacyjnym nie jest możliwe. Zgodnie z art. 9811§ 2 przedmiotem zapisu windykacyjnego może być: rzecz oznaczona co do tożsamości, zbywalne prawo majątkowe, przedsiębiorstwo lub gospodarstwo rolne, oraz ustanowienie na rzecz zapisobiercy użytkowania lub służebności.

Czy mogę cały spadek rozdysponować w formie zapisów windykacyjnych?

Takie rozrządzenie testamentowe może spowodować, iż zapisy windykacyjne staną się bezskuteczne. Zgodnie bowiem z art. 961 Kodeksu cywilnego, jeżeli spadkodawca przeznaczył oznaczonej osobie w testamencie poszczególne przedmioty majątkowe, które wyczerpują prawie cały spadek, osobę tę poczytuje się w razie wątpliwości nie za zapisobiercę, lecz za spadkobiercę. Jeżeli takie rozrządzenie testamentowe zostało dokonane na rzecz kilku osób, osoby te poczytuje się w razie wątpliwości nie za powołane do całego spadku w częściach ułamkowych odpowiadających stosunkowi wartości przeznaczonych im przedmiotów.

Zobacz również: Zapis windykacyjny - dla kogo?

Kiedy jeszcze zapis windykacyjny może okazać się bezskuteczny?

Ma to miejsce w sytuacji, gdy przedmiot zapisu nie należy do spadkodawcy w chwili otwarcia spadku (w przypadku prawa użytkowania lub służebności, konieczne jest aby przedmiot na którym ustanawia się te prawa wchodził do spadku). Podobnie w sytuacji, gdy spadkodawca w chwili otwarcia spadku zobowiązany jest do zbycia przedmiotu zapisu windykacyjnego (lub składnika spadku, na którym ma powstać użytkowanie lub służebność).

Zobacz również serwis: Spadki


Prawo
Komunikat ZUS: Od 1 stycznia 2025 r. nowe wnioski. Potem otrzymasz nie 15%, ale 25% drugiego świadczenia
31 sie 2024

ZUS wyjaśnia nową sytuację w zakresie zbiegu świadczeń z rentą rodzinną, jaka powstanie po wejściu w życie przepisów o rencie wdowiej w okresie 2025-2027 r.

Orzeczenie o niepełnosprawności dziecka? Oto 5 ważnych świadczeń
01 wrz 2024

Mam dziecko z orzeczeniem o niepełnosprawności, co dalej? Takie pytanie często zadają sobie rodzice, szukając informacji o przysługujących im świadczeniach i zasiłkach. W artykule prezentujemy kilka najpopularniejszych form wsparcia, a także najistotniejsze warunki, jakie trzeba spełnić.

Uprawa konopi może być w Polsce legalna. Jak, zgodnie z prawem, założyć przydomową plantację konopi?
31 sie 2024

Legalna uprawa konopi na balkonie lub w ogrodzie jest jak najbardziej możliwa. Muszą to być jednak konopie, w których łączna zawartość substancji psychoaktywnej (tzw. THC) nie przekracza 0,3% i zostaną spełnione ściśle określone wymogi ustawowe. Ziarno i oleje pozyskiwane z konopi włóknistych mają wiele właściwości prozdrowotnych, dlatego warto rozważyć wprowadzenie ich do przydomowego ogródka. 

25 września 2024 r. zaczną obowiązywać nowe przepisy. Pracodawcy nie wiedzą jak je wdrożyć?
30 sie 2024

Przepisy nowej ustawy o ochronie sygnalistów zaczną obowiązywać już 25 września 2024 r. Dla wielu pracodawców oznacza to obowiązek wdrożenia w firnie odpowiednich procedur. Nie mając jednak odpowiedniej wiedzy może to stanowić nie lada wyzwanie.

Dla kogo 200% świadczenia pielęgnacyjnego? W 2024 r. to 5976 zł
30 sie 2024

Na początku 2024 r. zmieniły się zasady przyznawania świadczeń pielęgnacyjnych. Co to oznacza dla rodziców, opiekujących się dwojgiem niepełnosprawnych dzieci? Jakie warunki trzeba spełnić, aby otrzymać pomoc finansową?

Kto musi, a kto może wdrożyć obowiązki prawne dotyczące ochrony sygnalistów w administracji publicznej
30 sie 2024

Czy jednostki organizacyjne gminy lub powiatu liczące mniej niż 10 000 mieszkańców powinny wdrożyć ustawę o ochronie sygnalistów? Co warto wiedzieć o nowych obowiązkach?

Tych opłat szkoły nie mogą pobierać od rodziców. Na co powinni uważać rodzice w roku szkolnym 2024/2025? Obiady w szkole w roku szkolnym 2024/2025
31 sie 2024

Chodzi o koszty przygotowania posiłków w szkole dla dzieci uczęszczających do szkół podstawowych (a w przypadku, gdy szkoła korzysta z usług firmy cateringowej – również ich dowozu), których przerzucanie na rodziców, przez organy prowadzące szkoły – jest bardzo powszechnym zjawiskiem. Jak więc jest z tymi obiadami w szkołach, kto i w jakim zakresie ponosi ich koszt oraz którym uczniom przysługuje całkowite zwolnienie z opłat za posiłki?

Od 288 zł do 328 zł dla samotnego rodzica od 1 listopada 2024 r.
29 sie 2024

1 listopada 2024 r. rozpoczyna się nowy okres zasiłkowy. Samotny rodzic może starać uzyskać od 288 zł do 328 zł. Chodzi o zasiłek rodzinny i dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka. Od czego zależy jego wysokość?

Zatrudnianie cudzoziemców: Zastrzeżenia dotyczące limitów zezwoleń na pracę dla cudzoziemców. Sprzeciw resortów rozwoju i technologii oraz rolnictwa
30 sie 2024

MRiT oraz MRiRW sprzeciwiają się proponowanym przez MRPiPS limitom zezwoleń na pracę dla cudzoziemców a także proponowanym zapisom o opłacie od przedsiębiorstw za wniosek. Limity powinny być elastycznie dostosowywane do bieżących potrzeb rynkowych, a przepisy nie powinny nadmiernie obciążać finansowo przedsiębiorców.

Od 51 zł do 1780,96 zł brutto na kontach emerytów 30 sierpnia 2024 r.
29 sie 2024

Zakład Ubezpieczeń Społecznych rozpoczął wypłaty 14. emerytur. Kto może liczyć na 1780,96 zł, a kto dostanie mniej? Czternastki w tym roku otrzyma ok. 8,9 mln emerytów i rencistów. Kto nie otrzyma dodatkowego świadczenia pieniężnego?

pokaż więcej
Proszę czekać...