Nie każda rzecz może być przedmiotem zapisu
Korzystając z instytucji zapisu windykacyjnego możemy przekazać:
- rzeczy oznaczoną co do tożsamości;
- zbywalne prawo majątkowe;
- przedsiębiorstwo lub gospodarstwo rolne;
- ustanowienie na rzecz zapisobiercy użytkowania lub służebności.
Nowe przepisy wprowadzające zapis windykacyjny zaczynają obowiązywać od 23 października 2011 r.
Zapis windykacyjny jest bezskuteczny, jeżeli w chwili otwarcia spadku przedmiot zapisu nie należy do spadkodawcy albo spadkodawca był zobowiązany do jego zbycia.
Zobacz również serwis: Spadki
Przyjęcie zapisu lub jego odrzucenie
Podobnie jak spadek, zapis windykacyjny może zostać przez spadkobiercę przyjęty lub odrzucony.
Przepisy o powołaniu spadkobiercy, przyjęciu i odrzuceniu spadku, o zdolności do dziedziczenia oraz o niegodności stosuje się bowiem odpowiednio do zapisów windykacyjnych.
Termin na przyjęcie zapisu windykacyjnego wynosi 6 miesięcy od dnia, w którym zapisobierca dowiedział się o tytule swojego powołania.
Zapisobierca może w tym czasie przyjąć zapis wprost, z dobrodziejstwem inwentarza lub go odrzucić.
Kto nie może być zapisobiercą
Zapisobiercą zapisu windykacyjnego nie może być osoba, która nie żyje w chwili otwarcia spadku (a więc w chwili śmierci spadkodawcy) oraz osoba prawna, która w tym czasie nie istnieje.
Dziecko już poczęte w chwili otwarcia spadku może zostać zapisobiercą, jeżeli urodzi się żywe.
Pamiętajmy, iż osoba, na rzecz której został ustanowiony zapis windykacyjny może zostać uznana przez sąd za niegodną dziedziczenia. Ma to miejsce w następujących przypadkach:
- zapisobierca dopuścił się umyślnie ciężkiego przestępstwa przeciwko spadkodawcy;
- podstępem lub groźbą nakłonił spadkodawcę do sporządzenia lub odwołania testamentu albo w taki sam sposób przeszkodził mu w dokonaniu jednej z tych czynności;
- umyślnie ukrył lub zniszczył testament spadkodawcy, podrobił lub przerobił jego testament albo świadomie skorzystał z testamentu przez inną osobę podrobionego lub przerobionego.
Nawet przy spełnieniu powyższych przesłanek nie jest możliwe uznanie danej osoby za niegodną dziedziczenia, jeżeli spadkodawca jej przebaczył.
Skutkiem uznania zapisobiercy za niegodnego jest wyłączenie go od dziedziczenia, tak jakby nie dożył otwarcia spadku.
Zobacz również: Zapis windykacyjny a podatek