Spadki zagraniczne mogą przysporzyć wielu wątpliwości. Otrzymując schedę z zagranicy często nie wiemy czy stosować prawo polskie czy obce. A przecież w każdym państwie są inne terminy i inne uprawnienia spadkobierców.
Prawo właściwe dla spraw spadkowych określają przepisy ustawy z dnia 4 lutego 2011 Prawo prywatne międzynarodowe oraz Konwencja haska dotycząca kolizji praw w przedmiocie formy rozporządzeń testamentowych z 5 października 1961 r. Należy również pamiętać o umowach międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.
Prawo ojczyste spadkodawcy
Zgodnie z przepisami ustawy Prawo prywatne międzynarodowe spadkodawca może w testamencie lub w innym rozrządzeniu na wypadek śmierci poddać sprawę spadkową swojemu prawu ojczystemu, prawu miejsca swojego zamieszkania albo prawu miejsca swojego zwykłego pobytu z chwili dokonania tej czynności lub z chwili swojej śmierci.
Jeżeli takiego wyboru nie dokona, to wówczas właściwe jest prawo ojczyste spadkodawcy z chwili jego śmierci.
Cudzoziemiec mający obywatelstwo dwóch lub więcej państw podlega, jako prawu ojczystemu, prawu tego z nich, z którym jest najściślej związany.
O ważności testamentu i innych rozrządzeń na wypadek śmierci rozstrzyga prawo ojczyste spadkodawcy z chwili dokonania tych czynności.
Prawo właściwe dla testamentu i jego odwołanie określa Konwencja dotycząca kolizji praw w przedmiocie formy rozporządzeń testamentowych, sporządzona w Hadze dnia 5 października 1961 r. (Dz. U. z 1969 r., Nr34, poz. 284).
Pani Anna została spadkobierczynią spadku po swoim przyjacielu - obywatelu niemieckim. W takim przypadku dziedziczenie odbywa się według zasad prawa niemieckiego.
Jeżeli prawem ojczystym spadkodawcy jest prawo obce, to dziedziczenie następuje właśnie według tego prawa obcego (chyba że spadkodawca wskaże w testamencie jako właściwe prawo swojego miejsca zamieszkania). Prawo ojczyste spadkodawcy określa krąg uprawnionych spadkobierców oraz zasady dziedziczenia.
Warto pamiętać, że w poszczególnych państwach prawo to może znacznie się różnić od polskiego. Na przykład w prawie niemieckim termin na zrzeczenie się spadku to sześć tygodni (chyba że ostatnie miejsce zamieszkania spadkodawcy było za granicą). Prawo francuskie zaś posługuje się instytucją rezerwy, która jest zbliżona do naszego polskiego zachowku.
Zobacz również: Jak dziedziczy się we Francji?
Pomocą służy konsul
Gdy musimy załatwić formalności spadkowe za granicą, niezbędne informacje uzyskamy w polskim konsulacie. Wydziały konsularne pośredniczą także przy niektórych czynnościach związanych z postępowaniem spadkowym. Przykładowo Wydział Konsularny Ambasady Rzeczypospolitej w Londynie uczestniczy w wydobyciu w Anglii i Walii poświadczonej kopii testamentu.
Zobacz również serwis: Spadki
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 4 lutego 2011 r. Prawo prywatne międzynarodowe (Dz. U. z 2011 r., Nr 80, poz. 432).