Przede wszystkim musimy jednak pamiętać, że ustawodawca przewidział dla osób bliskich pewien okres ochronny, w którym mogą one przystosować się do nowych warunków rodzinnych po śmierci bliskiej osoby. Mianowicie takie osoby mają prawo do dalszego zamieszkiwania i korzystania z urządzenia domowego, co daje im czas konieczny do wprowadzenia zmian w dotychczasowej sytuacji życiowej.
Kodeks cywilny wskazuje krąg osób, które mogą skorzystać z tego uprawnienia. Są to mianowicie małżonek i inne osoby bliskie dla spadkobiercy. Osoby bliskie spadkodawcy to osoby złączone z nim nie tylko stosunkiem pokrewieństwa lub powinowactwa (dzieci, wnuki, rodzice, teściowie), ale także stosunkiem faktycznym (konkubinat). Osobom takim przysługuje uprawnienie do dalszego korzystania z mieszkania i urządzenia domowego w zakresie dotychczasowym w ciągu trzech miesięcy od otwarcia spadku. Należy pamiętać, że spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy. Takie uprawnienie powstaje z mocy samego prawa i nie może zostać ani ograniczone ani zniesione przez spadkodawcę przez oświadczenie czy inną czynność prawną dokonaną za życia.
Należy także pamiętać, że tak określone uprawnienie nie narusza innych praw do lokalu, jakie mogą posiadać spadkobiercy. Mowa tu przede wszystkim o najmie lokalu i spółdzielczym prawie do mieszkania. W takich przypadkach spadkobiercy mają prawo wstąpienia w stosunek prawny najmu czy w prawo spółdzielcze na miejsce zmarłego.
Uprawnienie do mieszkania jest niezależne od faktu bycia spadkobiercą. Zatem nawet, jeżeli spadkobiercy ustawowi zostali wykluczeni z dziedziczenia przez testament, to i tam mają prawo do zamieszkiwania w pozostawionym po zmarłym lokalu przez okres 3 miesięcy.
Zobacz serwis: Postępowanie spadkowe