Może jednak zaistnieć sytuacja, w której nie dojdzie do złożenia oświadczenia bez winy spadkobiercy. Tak się dzieje gdy spadkobierca umiera przed złożeniem oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku po określonym spadkodawcy.
W takiej sytuacji w drodze tzw. transmisji uprawnienie do złożenia oświadczenia przechodzi na spadkobierców zmarłego.
Transmisja
Transmisja określa uprawnienie następców prawnych zmarłego spadkobiercy do złożenia oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku.
Transmitentem będzie zmarły spadkobierca, osoba która wstępuje w jego sytuację prawną, tj. spadkobierca zmarłego spadkobiercy, jest transmitariuszem.
Transmitariusz może złożyć oświadczenie co do spadku po spadkodawcy tylko wówczas, gdy dziedziczy po transmitencie (na podstawie ustawy lub testamentu).
Składanie oświadczeń przez transmitariusz musi się odbyć w określonym porządku. Aby jego czynności były skuteczne musi najpierw przyjąć spadek po transmitencie a następnie złożyć oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku po pierwszym spadkodawcy.
Wynika z tego, że jeżeli transmitariusz odrzuci spadek po transmitencie to nie może przyjąć spadku po spadkodawcy.
Po zmarłym Janie Kowalskim dziedziczy syn Adam, który umiera po 3 miesiącach od śmierci swojego ojca pozostawiając jako jedynego spadkobiercę syna Tomasza. W tym przypadku Tomasz jako transmitariusz może więc oba spadki, tj. spadek po ojcu- Adamie i spadek po dziadku- Janie, przyjąć lub odrzucić, jak też może odrzucić spadek po dziadku, a przyjąć spadek po ojcu.
Transmitariusz składa oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku po spadkodawcy we własnym imieniu.
Swoboda transmitariusza w podjęciu decyzji nie jest ograniczona, składa on bowiem dwa odrębne oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku. Jednak oświadczenie co do spadku po spadkodawcy jest ściśle powiązane z treścią oświadczenia co do spadku po transmitencie.
Zobacz również: Złożenie oświadczenia w zakresie przyjęcia lub odrzucenia spadku z opóźnieniem
Termin do złożenia oświadczenia
Termin do złożenia oświadczenia co do spadku po spadkodawcy nie może dla transmitariusz mniej korzystny niż gdyby składał normalne oświadczenie co do sposobu przyjęcia spadku (6 miesięcy).
Nie ma znaczenia dla transmitariusza okoliczność kiedy transmitent dowiedział się o swoim powołaniu do spadku po spadkodawcy.
Jeżeli transmitent nigdy nie dowiedział się o powołaniu do dziedziczenia po spadkodawcy ważny jest moment w którym dowiaduje się o tym transmitariusz.
Jeżeli transmitariusz dowie się o tytule powołania do spadku po transmitencie oraz o tytule powołania transmitenta do spadku po spadkodawcy w tej samej dacie oba terminy biegną wówczas równolegle i kończą się w tej samej dacie.
Gdy transmitariusz dowiedział się o obu powołaniach do dziedziczenia w różnych dniach, o rozpoczęciu dla transmitariusza terminu do złożenia oświadczenia o sposobie przyjęcia spadku decyduje dzień powzięcia wiadomości późniejszej.
Zobacz serwis: Postępowanie spadkowe