Co daje przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza
Co do zasady, przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza ogranicza odpowiedzialność spadkobiercy za zobowiązania spadkowe. Nie odpowiada on wtedy za długi przekraczające wartość aktywów spadku. Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza może nastąpić na trzy sposoby:
- poprzez złożenie odpowiedniego oświadczenia przed sądem lub notariuszem,
- z mocy prawa w stosunku do niepełnoletnich spadkobierców,
- z mocy prawa, wobec tych spadkobierców, którzy nie złożyli oświadczenia, gdy przynajmniej jeden z nich przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza.
Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza wiąże się z pewnymi kosztami – komornik musi bowiem dokonać spisu inwentarza, czyli oszacować wartość przedmiotów i praw wchodzących w skład spadku, oraz określić wartość zobowiązań go obciążających. Wynagrodzenie komornika obciąża spadkobierców.
Jeśli spadkodawca miał kredyt hipoteczny
Zasada ograniczenia odpowiedzialności z tytułu dobrodziejstwa inwentarza nie ma zastosowania w przypadku wierzytelności zabezpieczonych hipotecznie. Zgodnie bowiem z art. 74 ustawy o księgach wieczystych i hipotece:
„Wierzyciel hipoteczny może dochodzić zaspokojenia z nieruchomości obciążonej hipoteką, bez względu na ograniczenie odpowiedzialności dłużnika wynikające z prawa spadkowego.”
Można (upraszczając) stwierdzić, iż powyższa regulacja wyłącza nieruchomość (lub prawo) obciążoną hipoteką z masy spadku – w zakresie w jakim mogła być ograniczona przez przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza.
Wierzyciel hipoteczny w sytuacji, w której dług spadkodawcy nie byłby spłacany może skierować roszczenie przeciwko każdorazowemu właścicielowi danej nieruchomości (prawa) i przeprowadzić postępowanie egzekucyjne z nieruchomości.
Zobacz również: W jaki sposób uniknąć dziedziczenia długów spadkowych
Ograniczenie wierzyciela
Ograniczenia wierzyciela w tym zakresie wynikają jedynie z norm dotyczących prawa egzekucyjnego i przepisów ustawy o księgach wieczystych i hipotece. Stąd ograniczenie roszczenia wynika:
- z istniejącego zobowiązania (wierzyciel nie powinien dochodzić większej kwoty niż wynika to z umowy),
- z wartością hipoteki - uprzywilejowana pozycja wierzyciela hipotecznego zawiera się wyłącznie w wartości hipoteki,
- egzekucja bez ograniczeń wynikających z prawa spadkowego może toczyć się wyłącznie co do przedmiotu obciążonego hipoteką.
Zobacz również serwis: Spadki