Ministerstwo Sprawiedliwości pracuje nad zmianami w prawie spadkowym. Zmiany te obejmują m.in. przesłanki sporządzenia testamentu ustnego, uregulowanie testamentu wojskowego w Kodeksie cywilnym oraz rozszerzenie katalogu podmiotów, które nie mogą być świadkami testamentu.
- Zaostrzenie przesłanek sporządzenia testamentu ustnego
- Regulacja testamentu ustnego audiowizualnego
- Skrócenie terminu stwierdzenia treści testamentu ustnego
- Zmiany dotyczące ważności testamentów szczególnych
- Wprowadzenie testamentu wojskowego
- Kto nie będzie mógł być świadkiem testamentu?
- Nowelizacja Kodeksu postępowania cywilnego
Zaostrzenie przesłanek sporządzenia testamentu ustnego
Proponowane zmiany zaostrzą przesłanki umożliwiające sporządzenie testamentu ustnego. Nowe rozwiązania mają na celu zminimalizowanie ryzyka fałszowania tego rodzaju testamentów. Testament ustny będzie można sporządzić jedynie w sytuacjach, w których sporządzenie testamentu w formie pisemnej jest niemożliwe lub znacznie utrudnione z powodu wystąpienia szczególnych i nagłych okoliczności, takich jak nagła poważna choroba. Dodatkowo musi istnieć obawa rychłej śmierci osoby sporządzającej testament.
Regulacja testamentu ustnego audiowizualnego
Ministerstwo Sprawiedliwości proponuje również regulację testamentu ustnego audiowizualnego, który będzie można sporządzić za pomocą technik audiowizualnych, takich jak nagranie wideo. W odróżnieniu od jego "zwykłej" formy, testament ustny audiowizualny będzie można sporządzić bez konieczności angażowania świadków.
Skrócenie terminu stwierdzenia treści testamentu ustnego
Proponowane zmiany znacznie skrócą termin, w jakim stwierdza się treść testamentu ustnego. Treść testamentu ma być stwierdzona niezwłocznie, nie później jednak niż w ciągu miesiąca od jego sporządzenia. Jeśli zaś spadkodawca umrze, treść testamentu będzie można stwierdzić wyłącznie przed sądem, w terminie 3 miesięcy od śmierci spadkodawcy.
Zmiany dotyczące ważności testamentów szczególnych
Zmiany będą także dotyczyć ważności testamentów szczególnych. Obecnie zachowują one moc przez maksymalnie 6 miesięcy od ustania okoliczności, które uzasadniały sporządzenie takiego testamentu. Projekt Ministerstwa Sprawiedliwości skraca ten czas do 3 miesięcy (1 miesiąca w przypadku testamentu audiowizualnego).
Wprowadzenie testamentu wojskowego
Do Kodeksu cywilnego wprowadzona zostanie także instytucja testamentu wojskowego. Tę formę testamentu dotychczas regulowało rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej. Zmiana sprawi, że wszystkie formy testamentu będą uregulowane w Kodeksie cywilnym.
Kto nie będzie mógł być świadkiem testamentu?
Rozszerzony zostanie także katalog podmiotów, które nie mogą być świadkami testamentu. Będą to np. partner bądź partnerka osoby, dla której została przewidziana w testamencie jakakolwiek korzyść, krewni lub powinowaci takiej osoby do czwartego stopnia czy osoba uprawniona do reprezentacji osoby prawnej, dla której w testamencie została przewidziana jakakolwiek korzyść.
Nowelizacja Kodeksu postępowania cywilnego
Znowelizowany zostanie również Kodeks postępowania cywilnego. Poza zmianami związanymi z regulacją testamentu ustnego audiowizualnego, projekt odpowiada na postulat Rzecznika Praw Obywatelskich, który dotyczy problemu tzw. podwójnych postanowień spadkowych.
Obecnie projekt Ministerstwa Sprawiedliwości znajduje się na etapie uzgodnień wewnątrzresortowych.