REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Przyjęcie spadku w 2023. Czy zawsze trzeba spłacać długi spadkodawcy?

Piotr T. Szymański
Redaktor portalu Infor.pl
To od spadkobiercy zależy, w jakim zakresie będzie odpowiadał za długi spadkowe
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

Przyjęcie spadku pozwala spadkobiercy nie tylko zdecydować, że chce dziedziczyć, ale także – w jakim zakresie będzie odpowiadał za długi spadkowe. Czy zawsze spadkobierca musi spłacać odziedziczone długi? Jak można ograniczyć odpowiedzialność za długi spadkowe?
rozwiń >

Spadkobiercy nabywają spadek z chwilą otwarcia spadku, czyli z chwilą śmierci spadkodawcy. Nie jest to jednak nabycie definitywne, ponieważ zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego spadkobierca może spadek odrzucić. Jeśli natomiast spadek przyjmie, może zdecydować, w jakim zakresie będzie odpowiadał za długi spadkowe.

REKLAMA

Co może zrobić spadkobierca

Spadkobierca ma do wyboru trzy możliwości. Może:

  • przyjąć spadek bez ograniczenia odpowiedzialności za długi (przyjęcie proste), albo
  • przyjąć spadek z ograniczeniem odpowiedzialności za długi do wartości ustalonego w inwentarzu stanu czynnego spadku (przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza), albo
  • spadek odrzucić, wyłączając tym samym samego siebie od dziedziczenia oraz od odpowiedzialności za długi. 

Tu zajmiemy się przyjęciem spadku i jego rodzajami.

Czy można przyjąć spadek częściowo

Spadkobierca nie może spadku częściowo przyjąć, a częściowo odrzucić. Od tej reguły Kodeks cywilny dopuszcza trzy wyjątki:

  • udział z tytułu podstawienia spadkobierca może przyjąć lub odrzucić, niezależnie od przyjęcia lub odrzucenia udziału spadkowego, który przypadł mu z powołania do spadku – ustawowego lub testamentowego,
  • udział z tytułu przyrostu spadkodawca może odrzucić, a przyjąć udział przypadający mu jako spadkobiercy powołanemu (ale nie odwrotnie),
  • jeżeli spadkobierca jest powołany do spadku zarówno z ustawy, jak i z testamentu, może spadek odrzucić jako spadkobierca testamentowy, a przyjąć jako spadkobierca ustawowy.

Co to jest przyrost

Przyrost polega na tym, że jeżeli spadkodawca powołał kilku spadkobierców testamentowych, a jeden z nich nie chce (odrzucił spadek) lub nie może być (np. nie dożył otwarcia spadku) spadkobiercą, przeznaczony dla niego udział, w braku odmiennej woli spadkodawcy, przypada pozostałym spadkobiercom testamentowym w stosunku do przypadających im udziałów.

Co to jest podstawienie

Podstawienie polega na tym, że spadkodawca może powołać spadkobiercę testamentowego na wypadek, gdyby inna osoba powołana jako spadkobierca ustawowy lub testamentowy nie chciała lub nie mogła być spadkobiercą.

Co to jest przyjęcie proste spadku

W razie prostego przyjęcia spadku spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe bez ograniczenia. Odpowiada więc zarówno odziedziczonym majątkiem spadkowym, jak i majątkiem zgromadzonym przez niego do chwili otwarcia spadku.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Wyjątkiem jest odpowiedzialność za zapisy zwykłe i polecenia, oraz za zachowki. Odpowiedzialność spadkobiercy z tytułu zapisów zwykłych i poleceń ogranicza się do wartości stanu czynnego spadku. Jeżeli natomiast spadkobierca obowiązany do zapłaty zachowku jest sam uprawniony do zachowku, jego odpowiedzialność ogranicza się tylko do wysokości nadwyżki przekraczającej jego własny zachowek

Co to jest przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza

W razie przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe tylko do wartości ustalonego w wykazie inwentarza albo spisie inwentarza stanu czynnego spadku.  

Kiedy można przyjąć lub odrzucić spadku

Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu 6 miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania

Ważne

Brak oświadczenia spadkobiercy w powyższym terminie jest jednoznaczny z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza

Jeżeli przed upływem terminu do złożenia oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku spadkobierca zmarł nie złożywszy takiego oświadczenia, oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone przez jego spadkobierców. Termin do złożenia tego oświadczenia nie może się skończyć wcześniej aniżeli termin do złożenia oświadczenia co do spadku po zmarłym spadkobiercy. 

Quiz

Rozwiąż nasz quiz i sprawdź, co wiesz o testamentach!

ShutterStock

Gdzie można przyjąć albo odrzucić spadek 

Oświadczenie o przyjęciu albo odrzuceniu spadku może być złożone: 

  • przed notariuszem,
  • w sądzie rejonowym, w którego okręgu znajduje się miejsce zamieszkania lub pobytu składającego oświadczenie, lub
  • w sądzie spadku w toku postępowania o stwierdzenie praw do spadku

Co to jest sąd spadku

Do czynności w postępowaniu spadkowym, które należą do zakresu działania sądów, wyłącznie właściwy jest sąd spadku, którym jest:

  • sąd ostatniego miejsca zwykłego pobytu spadkodawcy, albo
  • sąd miejsca, w którym znajduje się majątek spadkowy lub jego część – jeżeli miejsca zwykłego pobytu w Polsce spadkodawcy nie da się ustalić, albo
  • sąd rejonowy dla m.st. Warszawy – w braku powyższych podstaw.

Sprawa o stwierdzenie nabycia spadku należy do postępowania nieprocesowego. Rozpoznaje ją sąd rejonowy.

Przed notariuszem można złożyć oświadczenie o przyjęciu albo o odrzuceniu spadku:

  • jako odrębne oświadczenie w formie aktu notarialnego,
  • jako oświadczenie złożone do protokołu dziedziczenia.

Jeżeli od dnia otwarcia spadku nie upłynęło 6 miesięcy, w protokole dziedziczenia należy zamieścić oświadczenia spadkobierców o przyjęciu albo o odrzuceniu spadku, chyba że oświadczenia tej treści zostały już przez spadkobierców uprzednio złożone. W takim przypadku należy zamieścić wzmiankę o dacie, miejscu i treści złożonych przez poszczególnych spadkobierców oświadczeń. Przepisy te stosuje się także do oświadczeń osób, na których rzecz spadkodawca uczynił zapisy windykacyjne.

Co powinno zawierać oświadczenie o przyjęciu spadku

Oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku powinno zawierać: 

  • imię i nazwisko spadkodawcy, datę i miejsce jego śmierci oraz miejsce jego ostatniego zamieszkania; 
  • tytuł powołania do spadku; 
  • treść złożonego oświadczenia. 

REKLAMA

Oświadczenie powinno również zawierać wymienienie wszelkich wiadomych składającemu oświadczenie osób należących do kręgu spadkobierców ustawowych, jak również wszelkich testamentów, chociażby składający oświadczenie uważał je za nieważne, oraz danych dotyczących treści i miejsca przechowania testamentów. 

Przy oświadczeniu należy złożyć wypis aktu zgonu spadkodawcy albo prawomocne orzeczenie sądowe o uznaniu za zmarłego lub o stwierdzeniu zgonu, jeżeli dowody te nie zostały już poprzednio złożone. 

Czy można przyjąć spadek warunkowo

Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku złożone pod warunkiem lub z zastrzeżeniem terminu jest nieważne

Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku nie może być odwołane

Jeżeli oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku zostało złożone pod wpływem błędu lub groźby, stosuje się przepisy o wadach oświadczenia woli z następującymi zmianami: 

  • uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia powinno nastąpić przed sądem; 
  • spadkobierca powinien jednocześnie oświadczyć, czy i jak spadek przyjmuje, czy też go odrzuca. 

Spadkobierca, który pod wpływem błędu lub groźby nie złożył żadnego oświadczenia w terminie, może w powyższy sposób uchylić się od skutków prawnych niezachowania terminu. Uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku wymaga zatwierdzenia przez sąd. 

Ile kosztuje przyjęcie spadku

U notariusza

Maksymalna stawka taksy notarialnej wynosi za sporządzenie aktu notarialnego dokumentującego oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku – 50 złotych

W sądzie

Od wniosku o odebranie oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku pobiera się opłatę stałą w kwocie 100 złotych.

 

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Kwoty emerytur i rent wolne od egzekucji i potrąceń 2025 r. – zmiany od 1 marca

Po każdej waloryzacji emerytur i rent rosną też kwoty tych świadczeń wolne od potrąceń i egzekucji. Nie inaczej będzie w 2025 roku. Prezes ZUS wydał już 18 lutego 2025 r. komunikat w sprawie kwoty najniższej emerytury i renty, dodatku pielęgnacyjnego i dodatku dla sierot zupełnych, kwot maksymalnych zmniejszeń emerytur i rent oraz kwot emerytur i rent wolnych od egzekucji i potrąceń.

Orzekanie o niepełnosprawności - będą nowe zasady. MRPiPS: projekt zatwierdzony

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej poinformowało 21 lutego 2025 r., że dzień wcześniej Komitet Monitorujący FERS zatwierdził projekt przebudowy modelu orzekania o niepełnosprawności oraz uporządkowania systemu świadczeń. MRPiPS dodało, że nowy system uwzględnia postulaty osób z niepełnosprawnościami, w tym orzekanie przez specjalistów z danych dziedzin.

Zakaz sprzedaży szampanów bezalkoholowych: Sejmowa komisja rozpatrzyła petycję. Czas na stanowisko resortu zdrowia

Czy zostanie wprowadzony zakaz sprzedaży szampanów bezalkoholowych? Co z produktami bezalkoholowymi imitującymi opakowania napoi alkoholowych? Sejmowa komisja rozpatrzyła w czwartek petycję w tej sprawie.

Świadczenia dla dzieci z niepełnosprawnością 2025 r.

Świadczenia dla dzieci z niepełnosprawnością 2025 r. O jakie świadczenia mogą wystąpić rodzice i opiekunowie dzieci niepełnosprawnych w 2025 r.? Ile wynoszą poszczególne świadczenia? Gdzie złożyć wniosek?

REKLAMA

Od 1 marca 2025 r. nowe, wyższe limity dorabiania dla rencistów i emerytów

Zakład Ubezpieczeń Społecznych przypomniał w piątek, że od 1 marca zmianie ulegną limity dorabiania do świadczeń dla rencistów i dla wcześniejszych emerytów. Przekroczenie limitów może skutkować zmniejszeniem lub zawieszeniem wypłaty świadczenia przez ZUS.

Krwiodawcy bez ogólnopolskiej ulgi na komunikację? Rząd umywa ręce, odbija piłeczkę do samorządów

Honorowi krwiodawcy oddają krew, ratując życie, ale czy mogą liczyć na darmowe przejazdy komunikacją miejską w całym kraju? Posłanka Paulina Matysiak apeluje o jednolitą ulgę, jednak rząd odbija piłeczkę do samorządów. Czy to koniec nadziei na realne wsparcie dla dawców?

MRPiPS ujawniło co dalej z przeliczeniem emerytur i rent rodzinnych dla osób, którym przyznano świadczenia w latach 2009-2019. Nie będzie wyrównania i odsetek

Konstrukcja wyrównania i odsetek może być stosowana, jeżeli ponowne ustalenie wysokości świadczenia wynikałoby z tego, że świadczenie zostało ustalone w wysokości niezgodnej z obowiązującymi przepisami – informuje MRPiPS. Osobom, którym przyznano emerytury lub renty rodzinnej w czerwcu w latach 2009-2019 i które przez lata miały wypłacane zaniżone świadczenia, świadczenia te – w opinii MRPiPS – zostały wyliczone zgodnie z prawem, a konstrukcja waloryzacji rocznej i kwartalnej jest zgodna z konstytucją, zatem – nie przysługują im jednorazowe wyrównania (które sięgałyby nawet kilkunastu tysięcy złotych), ani odsetki od tych wyrównań.

MRPiPS: Korzystne zmiany w systemie orzekania o niepełnosprawności coraz bliżej

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki w przesłanym w piątek komunikacie poinformowało, że Komitet Monitorujący FERS zatwierdził projekt przebudowy modelu orzekania w Polsce oraz uporządkowania systemu świadczeń. Zmiany te - w ocenie resortu - mają rozwiązać problemy osób z niepełnosprawnościami dotyczącymi systemu orzekania o niepełnosprawności.

REKLAMA

Rząd: Opóźnia o 6 miesięcy utrudnienia w budowie domów. Jak za daleko do szkoły i lasu domu nie wybudujesz. Tak dziś w przepisach

W 2026 r. utrudnienia w budowie domów. Nie tylko najdalej 1,5 km do szkoły podstawowej (w mieście - na wsi 3 km). Blisko domu musi być (nie dalej niż 3 km) o powierzchni 20 ha park, ogródek jordanowski albo las. Park i ogródek jordanowski muszą mieć infrastrukturą. Przepisy miały wejść w życie od 1 stycznia 2026 r. (decyzja rządu premiera M. Morawieckiego). Wejdą pół roku później (decyzja rządu premiera D. Tuska).

Gość Infor.pl: Dzieci uzależnione od smartfonów to lenistwo rodziców?

Czy powinno się zakazać używania smartfonów w szkołach? Jak media społecznościowe wykorzystują słabości naszego mózgu? Jak zbudować zdrową relację z technologiami? Czy gry komputerowe to sztuka? Gościem Infor.pl jest Krzysztof M. Maj z Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie.

REKLAMA