Kto może odrzucić spadek?
Spadek jest ogółem praw i obowiązków zmarłego o charakterze cywilnoprawnym. Prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób, które są uprawnione są do dziedziczenia. Zgodnie z Kodeksem cywilnym spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku. Spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy.
Prawo spadkowe regulują przepisy zawarte w Ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny
Spadkobiorca ma 3 rozwiązania. Zgodnie z art. 1012 Kodeksu cywilnego spadkobierca może:
- Przyjąć spadek wprost (czyli bez ograniczenia odpowiedzialności za długi spadkowe),
- Przyjąć spadek z dobrodziejstwem inwentarza(z ograniczeniem odpowiedzialności za długi spadkowe),
- Odrzucić spadek.
Odrzucenie spadku – jak to zrobić?
Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone przed notariuszem lub przed sądem. Brak stosownego oświadczenia spadkobiercy oznacza, iż przyjmuje on spadek z dobrodziejstwem inwentarza.
Złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku skutkuje brakiem odpowiedzialności za długi spadkowe oraz pozbawieniem roszczeń do wszelkich aktywów pozostawionych przez spadkodawcę.
Ile czasu na odrzucenie spadku?
Termin do złożenia oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku wynosi 6 miesięcy i liczony jest od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swojego powołania do spadku. Dla spadkobiercy ustawowego jest to dzień, w którym spadkobierca dowiedział się o śmierci spadkodawcy, zaś dla spadkobiercy z testamentu dzień, w którym dowiedział się o powołaniu go do spadku w testamencie.
Istnieją sytuacje, w których spadek można odrzucić pomimo upłynięcia terminu. Jest to możliwe w sytuacji, gdy spadek został przyjęty pod wpływem błędu, czyli kiedy spadkobiercy nie mieli świadomości jakimi wierzytelnościami obciążony jest spadek lub jaka była faktyczna wartość majątku.
Może być również tak, że spadkobiercy nie wiedzieli, że otrzymali spadek i dlatego nie złożyli żadnego oświadczenia. W takim wypadku muszą udowodnić przed sądem, że nie mieli wcześniej wiedzy o spadku.
Spadek można odrzucić również jeśli udowodni się przed sądem, że nie zrobiło się tego w odpowiednim terminie pod wpływem groźby innego spadkobiercy lub osoby trzeciej.
Jak odrzucić spadek za małoletnie dziecko?
W imieniu małoletnich dzieci oświadczenie składa przedstawiciel ustawowy, którym zazwyczaj jest rodzic. Jednak oświadczenie o przyjęciu bądź odrzuceniu spadku zawsze należy do czynności przekraczających zwykły zarząd, dlatego też opiekunowie muszą uzyskać zgodę sądu opiekuńczego na odrzucenie spadku.
Co istotne termin na złożenie w tej sprawie odpowiedniego oświadczenia nie może upłynąć przed zakończeniem postępowania przed sądem opiekuńczym dotyczącym zgody na dokonanie czynności. Nie ma więc obawy, że z powodu braku decyzji sądu upłynie termin odrzucenia spadku w imieniu dziecka.
Czy odrzucenie spadku trzeba zgłosić do Urzędu Skarbowego?
Zgodnie z art. 17a ust 1 Ustawy od podatku od spadków i darowizn odrzucenie spadku nie wywoła skutku jakim jest opodatkowanie nabycia majątku według zasad ogólnych. W związku z tym fiskus nie musi zostać powiadomiony o odrzuceniu spadku.
Odrzucenie spadku – kto dziedziczy dalej?
Odrzucenie spadku powoduje, że spadkobierca traci prawa i obowiązki wchodzące w skład spadku. Zostaje wyłączony z dziedziczenia i jest traktowany tak, jakby nie dożył chwili otwarcia spadku. Odrzucenie spadku powoduje, że do dziedziczenia dochodzą wówczas zstępni odrzucającego spadek lub ulegają odpowiednio zwiększeniu udziały spadkowe pozostałych spadkobierców bądź dochodzą do dziedziczenia spadkobiercy powołani w dalszej kolejności.