Odrzucenie spadku we własnym imieniu jest łatwe – wystarczy złożyć oświadczenie o odrzuceniu spadku przed obliczem sądu lub notariusza. Zrzeczenie się spadku (nie dziedziczenia) wywołuje taki skutek jakby osoba odrzucająca spadek zmarła przed spadkodawcą. W praktyce oznacza to, że w miejsce osoby odrzucającej spadek wejdą jej dzieci, które odziedziczą w częściach równych udział rodzica.
Polecamy : Poradnik Gazety Prawnej 9/18 Firma w spadku – zarząd sukcesyjny
Ponieważ małoletnie dzieci samodzielnie nie mogą odrzucić spadku, konieczne jest działanie rodziców w ich imieniu. Procedura odrzucenia spadku w imieniu małoletniego dziecka jest trochę bardziej skomplikowana niż odrzucenie spadku w imieniu własnym, jednak przy zachowaniu ustawowych terminów nie ma się czego obawiać.
Procedurę odrzucenia spadku w imieniu małoletniego możemy podzielić na 3 główne etapy:
- odrzucenie spadku przez rodzica (rodziców) w ich imieniu – przed notariuszem lub sądem – należy to zrobić w ciągu 6 miesięcy od dnia, w którym rodzic dowiedział się o śmierci spadkodawcy albo o istnieniu testamentu w którym został powołany do spadku.
- złożenie do właściwego sądu rodzinnego wniosku o zezwolenie na dokonanie czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu majątkiem dziecka – w tym wypadku taką czynnością jest odrzucenie spadku.
- po otrzymaniu sądowego zezwolenia, złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku w imieniu małoletniego dziecka.
Zgoda sądu na odrzucenie spadku w imieniu dziecka
Obowiązek uzyskania zgody sądu na złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku w imieniu małoletniego wynika z art. 156 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, który stanowi że opiekun powinien uzyskiwać zezwolenie sądu opiekuńczego we wszelkich ważniejszych sprawach (przekraczających zwykły zarząd), które dotyczą osoby lub majątku małoletniego.
Na odrzucenie spadku w imieniu dziecka rodzic ma 6 miesięcy od chwili złożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku we własnym imieniu. Terminu tego trzeba bezwzględnie pilnować bowiem jego przekroczenie poskutkuje uznaniem spadku za przyjęty z dobrodziejstwem inwentarza.
W związku z powyższym konieczne jest złożenie pisemnego wniosku do sądu opiekuńczego, właściwego dla miejsca zamieszkania (nie zameldowania) małoletniego dziecka - w braku miejsca zamieszkania odpowiedni jest sąd opiekuńczy miejsca pobytu dziecka. Opłata od takiego wniosku wynosi 40 zł. W ramach jednego wniosku można prosić sąd o wyrażenie zgody na odrzucenie spadku w imieniu kilkorga dzieci. W ten sposób unikniesz dodatkowych opłat i czasochłonnej procedury.
We wniosku należy wskazać przyczynę z jakiej wnioskujemy o odrzucenie spadku w imieniu dziecka. Wzór wniosku i wykaz potrzebnych załączników znajdziesz w poniższym artykule.
Wniosek trzeba również odpowiednio udokumentować. Dobrze uzasadniony i udokumentowany wniosek zazwyczaj bardzo szybko jest uwzględniany przez sąd rodzinny – postępowanie kończy się często na jednej rozprawie i szybkim przesłuchaniu świadków, którymi przeważnie są tylko wnioskodawcy. Postępowanie w tej sprawie kończy się wydaniem przez sąd postanowienia.
Po uprawomocnieniu się wydanego przez sąd rodzinny odpowiedniego postanowienia, należy zawnioskować o wydanie odpisu tego postanowienia. Odpis jest doręczany pocztą choć czasem można się umówić na osobiste odebranie dokumentu.
Złożenie oświadczenia w imieniu dziecka
Uzbrojeni w odpis sądowego postanowienia zezwalającego na złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku w imieniu dziecka, rodzic może udać się do sądu lub notariusza celem złożenia tegoż oświadczenia. W ostatnim słowie zwrócę ponownie uwagę na terminy przewidziane w toku całej procedury – kluczowe dla powodzenia całej procedury jest ich dochowanie.
Opracowano na podstawie:
Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (j.t. Dz.U. z 2017 r. poz. 682)
Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (j.t. Dz.U. z 2018 r. poz. 1025)