SN: Nie można pozbawić zachowku dziecka

tomasz.krol@infor.pl Tomasz Król
prawnik - prawo pracy, cywilne, gospodarcze, administracyjne, podatki, ubezpieczenia społeczne, sektor publiczny
rozwiń więcej
SN: Nie można pozbawić zachowku dziecka / Shutterstock

W walkę o spadek (jeszcze za życia spadkodawcy) dorośli mieszają dzieci. Także kilkuletnie. W jaki sposób? Dzieci są wydziedziczane w testamencie! Jest to bezprawne bo podstawą wydziedziczenia musi być jakieś naruszenie norm wobec np. babci. Jakie „grzechy” wobec babci, która sporządza taki testament, może mieć 3-letni Paweł albo 4-letnia Krysia? Oczywiste jest więc, że sądy eliminują taki zapisy testamentowe krzywdzące dzieci.

Prawo nie pozwala dowolnie rozdysponować pieniędzy ze spadku. Spadkodawca musi uwzględnić interesy osób wskazanych przez kodeks cywilny. Ojciec musi uwzględnić interesy dzieci, żona interesy męża. Nie zawsze się te ograniczenia podobają spadkodawcom. Próbują wydziedziczać w testamencie nielubiane przez siebie osoby. Padają zarzuty bycia niegodnym dziedziczenia. Ofiarą tego padają niemowlęta i kilkuletnie dzieci.

SN: Zachowek a wydziedziczenia kilkuletniego dziecka

Podstawą prawną do nieetycznych działań spadkodawców wobec dzieci jest art. 1008 kodeksu cywilnego. Przepis wprowadza takie przesłanki wydziedziczenia:

Spadkodawca może w testamencie pozbawić zstępnych, małżonka i rodziców zachowku (wydziedziczenie), jeżeli uprawniony do zachowku:

Przesłanka 1) wbrew woli spadkodawcy postępuje uporczywie w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego;

Przesłanka 2) dopuścił się względem spadkodawcy albo jednej z najbliższych mu osób umyślnego przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności albo rażącej obrazy czci;

Przesłanka 3) uporczywie nie dopełnia względem spadkodawcy obowiązków rodzinnych.

Nie ma możliwości, aby dziecko dopuściło się jakiekolwiek czynu wskazanego przez ten przepis wobec rodziców albo dziadków. Pomimo, że jest to niemożliwe, co chwila ktoś próbuje

Pokażmy na przykładzie rozstrzygnięcia Sądu Najwyższego jak się takie próby kończą. Poniżej pełna treść stanowiska SN w pliku PDF do ściągnięcia (pobrania) (postanowienie z 13 grudnia 2024 r., sygn. akt nr I CSK 662/24) link

postanowienie SN - wydziedziczenie, dziecko testament

postanowienie SN - wydziedziczenie, dziecko testament

Polecamy: Wynagrodzenia 2025. Rozliczanie płac w praktyce

Sądy stają po stronie wydziedziczonych dzieci

Przykład

Pani Joanna przed śmiercią wydziedziczyła syna i swojego wnuka. Jedynym spadkobiercą uczyniła córkę. Jako przyczynę wydziedziczenia syna Pani Joanna wskazała brak opieki. Sąd - po śmierci Pani Joanny- podważył zapisy testamentu co do wydziedziczenia wnuka. Wnuk ma roszczenie (reprezentują go rodzice) do córki Pani Joanny (przejęła kosztem wnuka cały majątek matki) o zachowek o wartości 250 000 zł. I ta musi to roszczenie zaspokoić.

Spadek to często walka o pieniądze. Np. o pozbawienie zachowku nielubianej części rodziny. Spadkodawca nie chce, aby ta część rodziny otrzymał po jego śmierci choć złotówkę spadku. Z jego perspektywy prawo jest złe bo blokuje jego swobodę decyzji – zachowek daje Walcząc z tym „złym” prawem dorośli posuwają się do naruszania kilkuletnich dzieci. Prawa dzieci chronią sądy.

Podobna sytuacji co z zachowkiem dotyczy uznania za niegodnego dziedziczenia.

Dzieci a niegodność dziedziczenia w prawie polskim

Dziecko nie może być uznane za niegodne dziedziczenia. Dziecko nie może naruszyć norm w sposób w art. 928 k.c. Przepis ten wskazuje następujące zasady uznawania za niegodnego:

Spadkobierca może być uznany przez sąd za niegodnego, jeżeli:

Zasada 1. Spadkobierca dopuścił się umyślnie ciężkiego przestępstwa przeciwko spadkodawcy;

Zasada 2. Spadkobierca podstępem lub groźbą nakłonił spadkodawcę do sporządzenia lub odwołania testamentu albo w taki sam sposób przeszkodził mu w dokonaniu jednej z tych czynności;

Zasada 3. Spadkobierca umyślnie ukrył lub zniszczył testament spadkodawcy, podrobił lub przerobił jego testament albo świadomie skorzystał z testamentu przez inną osobę podrobionego lub przerobionego;

Zasada 4. Spadkobierca uporczywie uchylał się od wykonywania wobec spadkodawcy obowiązku alimentacyjnego określonego co do wysokości orzeczeniem sądowym, ugodą zawartą przed sądem albo innym organem albo inną umową;

Zasada 5. Spadkobierca uporczywie uchylał się od wykonywania obowiązku pieczy nad spadkodawcą, w szczególności wynikającego z władzy rodzicielskiej, opieki, sprawowania funkcji rodzica zastępczego, małżeńskiego obowiązku wzajemnej pomocy albo obowiązku wzajemnego szacunku i wspierania się rodzica i dziecka.

Żadne dziecko mające 3 lata nie jest w stanie popełnić takich czynów.

Prawo
Świadczenia dla dzieci z niepełnosprawnością 2025 r.
21 lut 2025

Świadczenia dla dzieci z niepełnosprawnością 2025 r. O jakie świadczenia mogą wystąpić rodzice i opiekunowie dzieci niepełnosprawnych w 2025 r.? Ile wynoszą poszczególne świadczenia? Gdzie złożyć wniosek?

Od 1 marca 2025 r. nowe, wyższe limity dorabiania dla rencistów i emerytów
21 lut 2025

Zakład Ubezpieczeń Społecznych przypomniał w piątek, że od 1 marca zmianie ulegną limity dorabiania do świadczeń dla rencistów i dla wcześniejszych emerytów. Przekroczenie limitów może skutkować zmniejszeniem lub zawieszeniem wypłaty świadczenia przez ZUS.

Krwiodawcy bez ogólnopolskiej ulgi na komunikację? Rząd umywa ręce
21 lut 2025

Honorowi krwiodawcy oddają krew, ratując życie, ale czy mogą liczyć na darmowe przejazdy komunikacją miejską w całym kraju? Posłanka Paulina Matysiak apeluje o jednolitą ulgę, jednak rząd odbija piłeczkę do samorządów. Czy to koniec nadziei na realne wsparcie dla dawców?

MRPiPS ujawniło INFOR co dalej z przeliczeniem emerytur i rent rodzinnych dla osób, którym przyznano świadczenia w latach 2009-2019. Nie będzie wyrównania i odsetek
21 lut 2025

Konstrukcja wyrównania i odsetek może być stosowana, jeżeli ponowne ustalenie wysokości świadczenia wynikałoby z tego, że świadczenie zostało ustalone w wysokości niezgodnej z obowiązującymi przepisami – informuje MRPiPS. Osobom, którym przyznano emerytury lub renty rodzinnej w czerwcu w latach 2009-2019 i które przez lata miały wypłacane zaniżone świadczenia, świadczenia te – w opinii MRPiPS – zostały wyliczone zgodnie z prawem, a konstrukcja waloryzacji rocznej i kwartalnej jest zgodna z konstytucją, zatem – nie przysługują im jednorazowe wyrównania (które sięgałyby nawet kilkunastu tysięcy złotych), ani odsetki od tych wyrównań.

MRPiPS: Korzystne zmiany w systemie orzekania o niepełnosprawności coraz bliżej
21 lut 2025

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki w przesłanym w piątek komunikacie poinformowało, że Komitet Monitorujący FERS zatwierdził projekt przebudowy modelu orzekania w Polsce oraz uporządkowania systemu świadczeń. Zmiany te - w ocenie resortu - mają rozwiązać problemy osób z niepełnosprawnościami dotyczącymi systemu orzekania o niepełnosprawności.

Rząd: Opóźnia o 6 miesięcy utrudnienia w budowie domów. Jak za daleko do szkoły i lasu domu nie wybudujesz. Tak dziś w przepisach
21 lut 2025

W 2026 r. utrudnienia w budowie domów. Nie tylko najdalej 1,5 km do szkoły podstawowej (w mieście - na wsi 3 km). Blisko domu musi być (nie dalej niż 3 km) o powierzchni 20 ha park, ogródek jordanowski albo las. Park i ogródek jordanowski muszą mieć infrastrukturą. Przepisy miały wejść w życie od 1 stycznia 2026 r. (decyzja rządu premiera M. Morawieckiego). Wejdą pół roku później (decyzja rządu premiera D. Tuska).

Gość Infor.pl: Dzieci uzależnione od smartfonów to lenistwo rodziców?
20 lut 2025

Czy powinno się zakazać używania smartfonów w szkołach? Jak media społecznościowe wykorzystują słabości naszego mózgu? Jak zbudować zdrową relację z technologiami? Czy gry komputerowe to sztuka? Gościem Infor.pl jest Krzysztof M. Maj z Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie.

Cena prądu dla gospodarstw domowych w 2025 r. Do kiedy zamrożona cena maksymalna?
20 lut 2025

W 2025 roku ceny energii elektrycznej ponownie zostały zamrożone, co zostało oficjalnie potwierdzone przez rząd. Nowe regulacje mają na celu ochronę budżetów rodzinnych przed gwałtownymi wzrostami cen, które mogłyby wywołać poważne obciążenia finansowe.

Co zrobić, gdy sąsiad zakłóca spokój? Hałas, dym, drzewa. Jakie opcje daje prawo?
20 lut 2025

Każdy z nas zasługuje na spokój i komfort we własnym domu. Niekiedy działania sąsiadów – od głośnych imprez, remontów w niedozwolonych godzinach, poprzez niekontrolowane grillowanie na balkonach, aż po palenie ognisk na pobliskiej posesji – mogą znacząco obniżać jakość życia. Dodatkowo, sytuacje takie jak nadmierna ilość dymu czy niewłaściwe zagospodarowanie zieleni, w tym drzewa z gałęziami przekraczającymi granicę działki, mogą prowadzić do sporów. Współczesne prawo sąsiedzkie oferuje kilka sposobów rozwiązania konfliktu, zaczynając od polubownego porozumienia, a kończąc na postępowaniu sądowym. Poniżej przedstawiamy szczegółowe kroki, które warto podjąć w obliczu zakłócania spokoju przez sąsiada.

Zwolnienie lekarskie to nie urlop. ZUS kontroluje na 2 sposoby przebywających na chorobowym. Kiedy kontroluje pracodawca?
20 lut 2025

Zwolnienie lekarskie jest dokumentem stwierdzającym niezdolność do pracy i uprawniającym do wypłaty wynagrodzenia albo zasiłku chorobowego. Jest wystawiane osobie, która ze względu na stan zdrowia nie jest w stanie świadczyć pracy. Każda osoba przebywająca na zwolnieniu lekarskim musi się liczyć z możliwością kontroli przeprowadzanej przez ZUS albo pracodawcę.

pokaż więcej
Proszę czekać...