Spadki

Spadkodawca w testamencie dokonuje rozporządzeń swoim majątkiem na czas po swojej śmierci. Oprócz powołania spadkobiercy testament może zawierać szczegółowe rozporządzenia co do poszczególnych składników majątku w postaci zapisu zwykłego i zapisu windykacyjnego. Czym się różnią te dwa rozporządzenia i którym lepiej się posłużyć?

Dziedziczenie z testamentu ma pierwszeństwo przed dziedziczeniem ustawowym. Jednakże w sytuacji gdy spadkodawca nie powołał w testamencie spadkobiercy albo gdy żadna z osób nie chce lub nie może dziedziczyć, dochodzi do dziedziczenia ustawowego. Kto dziedziczy na zasadach określonych w Kodeksie cywilnym, w jakiej kolejności i jaka część komu się należy?

Planowane na czerwiec 2018 r. zmiany w zakresie podatku do spadków i darowizn mają być zachętą do prowadzenia firm po śmierci ich dotychczasowych właścicieli. Kto skorzysta ze zwolnień i w jakim zakresie?

W czerwcu 2018 r. mają zacząć obowiązywać przepisy o zarządzie sukcesyjnym. Nowe regulacje powinny ułatwić dziedziczenie rodzinnych firm.

Od 1 czerwca 2018 r. małżonkowie uzyskają nowy sposób dziedziczenia rodzinnej firmy. Rządowy projekt ustawy o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej jest obecnie przedmiotem prac sejmowych.

Podstawowym celem przygotowywanej ustawy jest zapewnienie przedsiębiorcom, będącym osobami fizycznymi, warunków do zachowania ciągłości funkcjonowania przedsiębiorstwa po ich śmierci. Ustawa będzie użyteczna dla niektórych przedsiębiorców, ale zapewne nie będzie miała większego wpływu na ograniczenie zjawiska polegającego na braku sukcesji firm rodzinnych.

Ministerstwo Finansów w porozumieniu z Ministerstwem rozwoju stwierdziło, że amortyzacja dziedziczonego majątku powinna odbywać się na dotychczasowych zasadach. Jednocześnie zapowiedziano nowe rozwiązanie w stosunku do darowizn.

Czy trzeba złożyć oświadczenie o przyjęciu spadku? W jakiś sposób można go odrzucić? Jak kształtuje się odpowiedzialność za długi spadkowe?

Czym jest testament? Kto i w jaki sposób może go sporządzić? Czy można go odwołać lub zmienić?

Po nabyciu spadku spadkobiercy są współwłaścicielami majątku spadkowego. Aby każdy z nich mógł swobodnie rozporządzać swoją częścią konieczne jest zniesienie współwłasności w drodze sądowego lub umownego działu spadku przed notariuszem. Dowiedz się jakich kosztów wymaga dział spadku przed notariuszem i jakie dokumenty należy w tym celu zgromadzić.

Powstanie obowiązku zapłacenia podatku od otrzymanej darowizny bądź spadku jest zależne od ich wartości. Istotną rolę odgrywa w tym wypadku wysokość kwoty wolnej od podatku.

Sposób przyjęcia spadku wpływa na zakres odpowiedzialności za długi spadkodawcy. Jakie konsekwencje ma przyjęcie spadku wprost? Jak kształtuje się odpowiedzialność w przypadku przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza?

W jakich sytuacjach konieczne okazuje się doliczenie darowizny do spadku? Na czym polega taka operacja rachunkowa?

Kiedy powstaje obowiązek podatkowy? Jak rozliczyć podatek od spadków i darowizn w 2017 r.? Skorzystaj z naszego poradnika i rozlicz z nami podatek od spadków i darowizn.

W pierwszej kolejności roszczenie o zachowek powinniśmy kierować przeciwko spadkobiercom zmarłego. Co możemy zrobić w sytuacji, gdy od nich nie możemy otrzymać należnego nam zachowku?

Co do zasady dzieci spadkodawcy dziedziczą razem z żyjącym małżonkiem spadkodawcy (czyli ojcem lub matką bądź małżonkiem rodzica, odpowiednio macochą lub ojczymem), w częściach równych, przy czym udział spadkowy małżonka zmarłego nie może być mniejszy niż jedna czwarta część.

Powołanie do spadku może nastąpić z ustawy (według zasad wynikających z Kodeksu cywilnego) albo z testamentu (zgodnie z wolą spadkodawcy - testatora).

Spadek jest ogółem praw i obowiązków zmarłego o charakterze cywilnoprawnym. Sposób dziedziczenia zależy od tego, czy spadkodawca sporządził testament, czy też nie. Jeżeli nie było testamentu, całość spadku podlega dziedziczeniu ustawowemu, czyli według reguł ustalonych w Kodeksie cywilnym. Ważne jest również to, że dziedziczenie odbywa się na podstawie przepisów obowiązujących w chwili otwarcia spadku, czyli śmierci spadkodawcy.

Dział spadku można przeprowadzić w sądzie lub zawierając umowę z pozostałymi spadkobiercami. Gdy którykolwiek ze spadkobierców nie chce zgodzić się na dział lub gdy nie ma zgody co do sposobu jego przeprowadzenia, zawarcie umowy będzie wykluczone. Wówczas pozostaje droga postępowania sądowego.

W dniu 18 października 2015 r. weszła w życie niezbyt obszerna, lecz doniosła, a wręcz fundamentalna zmiana przepisów kodeksu cywilnego i kilku innych ustaw dotycząca spadkobrania. Zmiana ta jest na tyle ważna dla (niestety) każdego, że opisywały ją nie tylko branżowe, kierowane do prawników, gazety i portale internatowe. Żeby uniknąć błędu ważne jest dość precyzyjne przedstawienie tego co się zmieniło, stąd uznaliśmy, że temat ten warto choć zwięźle poruszyć w naszym Radarze Prawnym.

18 października 2015 r. weszły w życie przepisy, które znacząco zmieniają zasady odpowiedzialności za długi spadkowe. Dzięki nowym przepisom spadkobiercy, którzy nie złożą w ciągu 6 miesięcy oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku nie będą już ponosić nieograniczonej odpowiedzialności za długi wchodzące w jego skład. Od teraz „milczenie” spadkobiercy będzie się wiązało z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza, a więc ewentualna odpowiedzialność za długi spadkowe nie będzie mogła być wyższa niż wartość odziedziczonego majątku.

Dziedziczenie długów czekają zmiany z dniem 18 października 2015 r. Nowe przepisy zapewniają większą ochronę dłużnikom i będą miały zastosowanie do spadków, które zostały otwarte z tą datą lub późniejszą. Jeśli spadkobierca w okresie 6 miesięcy od dowiedzenia się o tytule do dziedziczenia nie zrobi nic, odziedziczy spadek z dobrodziejstwem inwentarza. Będzie odpowiadał za długi spadkowe tylko do wartości ustalonego w inwentarzu stanu czynnego spadku.

Śmierć osoby wynajmującej lokal socjalny czy też lokal komunalny stawia pod znakiem zapytania sytuację mieszkaniową osób wspólnie z nią zamieszkujących. Zarówno lokal socjalny, jak i lokal komunalny, nie stanowią przedmiotu własności najemcy, co powoduje, iż lokal taki nie wchodzi do masy spadkowej po zmarłym najemcy. W konsekwencji ani najemca, ani jego rodzina nie mogą podjąć żadnych skutecznych prawnie działań, które powodowałyby w przyszłości „dziedziczenie” praw do takiego lokalu przez rodzinę najemcy.

Dziedziczeniem nazywamy nabycie po osobie zmarłej majątku, ale także obowiązków majątkowych, np. długów. Spadek można odziedziczyć na podstawie zasad ustawowych określonych w Kodeksie cywilnym i mamy wówczas do czynienia z tzw. dziedziczeniem ustawowym.

Nowelizacja prawa spadkowego zakłada wiele udogodnień dla spadkobierców, którzy dzięki zmianom mają być lepiej chronieni w sytuacji, gdy w spadku odziedziczą długi. Sytuacja daje jednak duże pole do nadużyć, którym przeciwdziałać musi nowa regulacja.

Co do zasady czynienie nakładów na majątek przyszłego spadkodawcy może mieć wpływ na dziedzicznie po nim. Sytuacja osoby czyniącej nakłady uzależniona jest jednak od tego czy osoba ta zostanie spadkobiercą po osobie starszej, a także od tego w jakim celu uczyniła nakłady na majątek spadkowy.

Z momentem śmierci prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą na spadkobierców. Spadek można przyjąć na trzy sposoby: bez ograniczenia odpowiedzialności za długi (przyjęcie proste), z ograniczeniem odpowiedzialności (z tzw. dobrodziejstwem inwentarza) lub odrzucić.

W przypadku, gdy jesteśmy spadkobiercami kodeks cywilny daje nam możliwość zdecydowania czy chcemy przyjąć spadek, czy też nie. Ale to nie wszystko. Gdy zdecydujemy się na przyjęcie spadku, prawo pozwala nie tylko na przyjęcie spadku wprost – w tej sytuacji spadkobierca odpowiada za wszelkie długi spadkodawcy bez ograniczeń, ale także przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza – w tej sytuacji spadkobierca także odpowiada za długi spadkodawcy, z tym jednak zastrzeżeniem, że odpowiedzialność ta jest ograniczona do wartości stanu czynnego spadku. Tym samym spadkobierca decyduje o tym, czy przyjmuje spadek, czy też go odrzuca, a gdy przyjmuje – czy wprost czy z dobrodziejstwem inwentarza.

Często osoby posiadające nieruchomości, planujące przekazać mienie swoim następcom, zastanawiają się w jakiej formie to uczynić – czy przepisać majątek w testamencie, czy dokonać podziału jeszcze za życia (aby uniknąć ewentualnych sporów), poprzez zawarcie umowy darowizny lub dożywocia. Celem niniejszego artykułu jest przyjrzenie się jednej z form przekazania majątku najbliższym przez zawarcie umowy dożywocia oraz analiza statusu spadkobiorców dożywotnika.

Umowny dział spadku możliwy jest tylko i wyłącznie w jednej sytuacji – gdy spadkobiercy porozumieją się w kwestii spadku i nie wystąpią z roszczeniami sądowymi. W porównaniu do sądowego działu spadku, umowny dział spadku jest szybszy i tańszy. W jakiej formie można zawrzeć taką umowę i co powinna zawierać?

Za niegodnego dziedziczenia może być uznany spadkobierca zarówno ustawowy, jak i testamentowy. Przyczyny niegodności mają charakter zamknięty, przez co nie jest możliwe żądanie uznania za niegodnego z innych, choćby podobnych względów np. popełnienie umyślnego ciężkiego przestępstwa przeciwko osobie bliskiej spadkodawcy (np. konkubinie) czy też dopuszczenie się czynu nagannego w odczuciu społecznym.

Zachowek zabezpiecza interesy osób tak by po śmierci spadkodawcy miały jakieś korzyści ze spadku nawet jeśli zostały pominięte w testamencie. Zachowek należy się tylko najbliższej rodzinie zmarłego. Co jeszcze warto wiedzieć o instytucji zachowku?

Dziedziczenie firmy rodzinnej, czyli przekazywanie firmy rodzinnej z pokolenia na pokolenie to zadanie realne i wbrew pozorom nieskomplikowane. Decyzja w zakresie zasad dziedziczenia firmy rodzinnej należy do do jej właściciela. Co zatem należy zrobić, by firma przetrwała zmianę pokoleniową i nie straciła przy tym majątku?

Zarówno odrzucenie spadku jak i zrzeczenie się dziedziczenia to dwie instytucje prawa cywilnego, których celem jest wyłączenie od dziedziczenia. Jaka jest zatem różnica między odrzuceniem spadku a zrzeczeniem się dziedziczenia?

Małoletnie dziecko, jako podmiot praw i obowiązków, może odziedziczyć dług spadkowy. Przepisy kodeksu cywilnego chronią jednak małoletniego spadkobiercę przed koniecznością ponoszenia odpowiedzialności za długi spadkowe z własnego majątku.

Przyjęcie spadku wprost, czyli przyjęcie go bez ograniczenia odpowiedzialności za długi to jedna z trzech możliwości, jakie ma spadkobierca. Zgodnie z nowelizacją kodeksu cywilnego domniemanie przyjęcia spadku wprost będzie obowiązywało w prawie spadkowym tylko do 2015 roku.

Domniemanie przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza to jedna ze zmian wprowadzonych do postępowania spadkowego nowelizacją z dnia 12 sierpnia 2014 roku. Czy ograniczenie odpowiedzialności za długi spadkowe poprzez założenie przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza jest korzystne dla spadkobierców?

Ograniczenie odpowiedzialności za długi spadkowe jedynie do wysokości istniejących w spadku aktywów oraz wprowadzenie prywatnego spisu inwentarza to główne założenia przyjętego w dniu 12 sierpnia 2014 roku przez Radę Ministrów projektu ustawy o zmianie ustawy - Kodeks cywilny, ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw.

Wprowadzenie prywatnego spisu inwentarza spadku to kolejna, obok ograniczenia odpowiedzialności za długi spadkowe, zmiana przyjęta projektem nowelizacji ustawy – Kodeks cywilny, ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw. Spis inwentarza ma sporządzać – na podstawie wzoru – sam spadkobierca.

Ograniczenie dziedziczenia długów spadkowych tylko do wysokości majątku spadku to główna zmiana wprowadzona nowelizacją kodeksu cywilnego. Zgodnie z przyjętym przez rząd projektem Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Cywilnego przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza ma być od 2015 r. zasadą prawa spadkowego.

Co do zasady – długi należy spłacać. Są jednak takie sytuacje, kiedy płacić już nie musimy, np. długi przedawniły się. Co zatem należy zrobić, gdy dostaniemy pismo od komornika? Poniżej, krótki poradnik, krok po kroku.

Niegodność dziedziczenia oraz wydziedziczenie to dwie instytucje uregulowane w prawie spadkowym, z którymi każdy spadkodawca winien się zapoznać, aby świadomie podejmować decyzje majątkowe na wypadek śmierci. Czym różni się niegodność dziedziczenia od wydziedziczenia?

Wydziedziczenie, czyli pozbawienie zachowku to, obok niegodności dziedziczenia, instytucja prawa spadkowego, która ma na celu pozbawienie konkretnych osób korzyści wynikających z dziedziczenia. Na czym polega wydziedziczenie i jakie są jego przesłanki?

Odpowiednie zabezpieczenie konta a tym samym oszczędności na nim zgromadzonych, na wypadek śmierci najbliższych stanowi problem o coraz większym znaczeniu praktycznym. Prawo bankowe przewiduje dwie skuteczne możliwości zabezpieczenia konta na wypadek śmierci, tj. dyspozycję wkładem na wypadek śmierci oraz zwrot kosztów pogrzebu.

Wspólny testament małżonków to instytucja, która nie występuje w polskim prawie spadkowym. Jest natomiast powszechnie stosowana w Niemczech oraz Austrii. Nad wprowadzeniem do kodeksu cywilnego konstrukcji wspólnego testamentu małżonków pracuje Komisja Kodyfikacji Prawa Cywilnego.

Ulga mieszkaniowa z tytułu sprawowania opieki nad spadkodawcą jest instytucją przewidzianą wprost w ustawie z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. 1983 nr 45 poz. 207). Ulga mieszkaniowa z tytułu sprawowania opieki nad spadkodawcą pozwala na skorzystanie z preferencji podatkowej.

Ulga mieszkaniowa na gruncie znowelizowanej 27 grudnia 2013 roku ustawy o podatku od spadków i darowizn rozumiana jest jako konstrukcja umożliwiająca uniknięcie zapłaty podatku od nabytej nieodpłatnie nieruchomości. Kto i na jakich warunkach może skorzystać z ulgi mieszkaniowej?

W sytuacji, gdy długi spadkowe są znaczne i mogą przewyższyć wartość spadku, należy rozważyć odrzucenie spadku, ewentualnie przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza. W sytuacji gdy decydujemy się na odrzucenie spadku, pamiętajmy o swoich dzieciach. Jak wygląda procedura odrzucenia spadku?

Testament ustny to szczególna forma sporządzenia ostatniej woli. Dotyczy osób, wobec których zachodzi obawa rychłej śmierci. Komisja Kodyfikacyjna Prawa Cywilnego zapowiada reformę prawa spadkowego w zakresie testamentu ustnego oraz prawa do zachowku.

Oświadczenie o przyjęciu bądź odrzuceniu spadku jest bezwarunkowe, bezterminowe i nieodwołalne. Jeżeli będzie dotknięte wadami oświadczenia woli, może być objęte bezwzględną nieważnością. W jaki sposób złożyć ważne oświadczenie?

Zapis zwykły i zapis windykacyjny – czym się różnią?

Porządek dziedziczenia ustawowego - kto po kim dziedziczy i jaki udział?

Podatek od spadków i darowizn 2018

Zarząd sukcesyjny 2018

Dziedziczenie rodzinnej firmy przez małżonka – nowe przepisy w 2018 r.

Nowe zasady sukcesji firm rodzinnych - kto z nich skorzysta?

Amortyzacja dziedziczonego majątku na dotychczasowych zasadach

Przyjęcie i odrzucenie spadku w 2018 r.

Dziedziczenie testamentowe

Umowny dział spadku przed notariuszem – jakie dokumenty i jakie koszty

Kto musi płacić podatek od darowizn i spadków w 2017 r.?

Długi spadkodawcy a odpowiedzialność spadkobierców

Darowizna doliczona do spadku

Podatek od spadków i darowizn 2017

Przeciwko komu kierować roszczenie o zachowek?

Dziedziczenie przez dzieci spadkodawcy

Nowe zasady dziedziczenia od 2016 r.

Czym jest spadek - zmiany 2016

Podział spadku w sądzie

Zmiany w prawie spadkowym

Prawo spadkowe - ważne zmiany

Dziedziczenie długów - zmiany 2015 r.

Czy można sobie zapewnić „dziedziczenie” praw do lokalu komunalnego oraz praw do lokalu socjalnego?

Czy członkowie rodziny mogą zabezpieczyć sobie dziedziczenie po osobie starszej?

Nowelizacja prawa spadkowego

Czy czynienie nakładów na majątek osoby starszej ma wpływ na dziedziczenie po takiej osobie?

Prawo spadkowe - praktyczne uwagi

Odpowiedzialność za długi spadkodawcy

Czy umowa dożywocia ma wpływ na spadkobranie po dożywotniku?

Czym jest umowa o dział spadku?

Kto i kiedy może złożyć pozew o uznanie za niegodnego dziedziczenia?

Co to jest zachowek i co warto o nim wiedzieć?

Dziedziczenie firmy rodzinnej

Odrzucenie spadku a zrzeczenie się dziedziczenia

Czy małoletnie dziecko dziedziczy dług spadkowy?

Przyjęcie spadku wprost tylko do 2015 r.

Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza

Ograniczenie odpowiedzialności za długi spadkowe

Prywatny spis inwentarza spadku

Ograniczenie dziedziczenia długów spadkowych

Co robić, gdy dostałem pismo od komornika? Poradnik, krok po kroku

Niegodność dziedziczenia a wydziedziczenie

Wydziedziczenie, czyli pozbawienie zachowku

Jak zabezpieczyć konto na wypadek śmierci?

Wspólny testament małżonków

Ulga mieszkaniowa z tytułu sprawowania opieki nad spadkodawcą

Ulga mieszkaniowa

Odrzucenie spadku w polskim prawie

Testament ustny – zmiany w prawie spadkowym

Kiedy oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku jest nieważne?