Spadki

Dziedziczenie ustawowe jest obok dziedziczenia testamentowego formą dziedziczenia. Z dziedziczeniem ustawowym mamy do czynienia w przypadku braku testamentu. Do dziedziczenia ustawowego powołane są osoby określone w ustawie Kodeks Cywilny w art. 931-940. W jakich częściach poszczególne osoby dziedziczą spadek?

W dniu 25 listopada 2018 r. weszła w życie ustawa o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej. Ustawa ta wprowadza szereg nowych rozwiązań regulujących zasady tymczasowego zarządzania przedsiębiorstwem po śmierci przedsiębiorcy, który we własnym imieniu wykonywał działalność gospodarczą (na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej) oraz kontynuowania działalności gospodarczej z wykorzystaniem tego przedsiębiorstwa, również w spółce cywilnej. Jakie zmiany wprowadziła ustawa o zarządzie sukcesyjnym w prawie cywilnym, handlowym, podatkowym, administracyjnym i prawie pracy?

Od 1 stycznia 2019 r. podatkowi od spadków i darowizn nie będą podlegały odziedziczone środki z pracowniczego planu kapitałowego. Wysokość podatku pozostanie bez zmian. Nie zmieni się także zakres zwolnienia dla członków najbliższej rodziny.

W dniu 24 listopada 2018 r. w życie wchodzi ustawa o zarządzie sukcesyjnym. Nowe przepisy mają na celu ułatwić sukcesję przedsiębiorstw rodzinnych wprowadzając instytucję zarządcy sukcesyjnego. Według NIK ustawa nie pomoże zbytnio przedsiębiorcom - nie ma w niej rozwiązań pozwalających przekazać przedsiębiorstwo zmarłego jego spadkobiercy oraz pominięto problemy wynikające ze śmierci małżonka przedsiębiorcy, jeśli oboje mieli wspólność majątkową.

W jaki sposób dziedziczą po sobie mąż i żona? Czy oprócz małżonka do spadku będą miały prawo także inne osoby?

Nic nie jest wieczne, również sądowe postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku, które w pewnych okolicznościach może zostać zmienione przez sąd. Aby jednak doszło do zmiany postanowienia, musi zaistnieć uzasadnione przypuszczenie, że osoba, która uzyskała stwierdzenie nabycia spadku, nie jest spadkobiercą lub że jej udział w spadku jest inny niż stwierdzony.

Czy można kwestionować testament w postępowaniu o stwierdzeniu nabycia spadku, czy trzeba odrębnego postępowania w tym celu i zawieszenia postępowania o stwierdzeniu nabycia spadku? Wyjaśnia radca prawny Paulina Piekarska.

W sytuacji, w której zachodzi podejrzenie, że osoba, która uzyskała stwierdzenie nabycia spadku, nie jest spadkobiercą lub że jej udział w spadku jest inny niż stwierdzony, sąd na wniosek może zmienić postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku. Poniżej znajduje się wzór wniosku o zmianę takiego postanowienia.

Roszczenie o zachowek to roszczenie o zapłatę sumy pieniężnej. Kodeks cywilny wskazuje jak liczyć przysługujący uprawnionym udział spadkowy oraz kto może domagać się zapłaty.

W dniu 25 lipca 2018 r. Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę wprowadzającą zarząd sukcesyjny, czyli nowe rozwiązania w zakresie dziedziczenia przedsiębiorstw. Najnowsze przepisy pozwalają przedsiębiorcy na powołanie zarządcy sukcesyjnego, który prowadził będzie bieżące sprawy przedsiębiorstwa po śmierci właściciela, do czasu zakończenia formalności spadkowych.

To już pewne - przepisy dotyczące zarządu sukcesyjnego wejdą w życie w IV kwartale 2018 r. Nowe rozwiązania dają przedsiębiorcy wpisanemu do CEIDG możliwość powołania zarządcy sukcesyjnego, który prowadził będzie bieżące sprawy przedsiębiorstwa po śmierci właściciela, do czasu zakończenia formalności spadkowych. Dzięki nowym rozwiązaniom w mocy zostaną utrzymane, umowy o pracę, kontrakty, zezwolenia i koncesje związane z przedsiębiorstwem.

Dochowanie obowiązku sporządzenia testamentu w jednej z określonych w prawie spadkowym form, jest kluczowe dla ważności tego dokumentu, bowiem w razie niedochowania formy testament jest nieważny i dochodzi do dziedziczenia ustawowego. Przepisy Kodeksu cywilnego wyróżniają dwie formy testamentów: testamenty zwykłe i szczególne. Jakie wymagania formalne należy spełniać, sporządzając testament?

Opiekun lub opiekunowie dziecka mogą chcieć odrzucić spadek w jego imieniu. W tym celu muszą jednak wcześniej prosić sąd rodzinny o zgodę na dokonanie tej czynności. Jak powinien wyglądać wniosek o zezwolenie na odrzucenie spadku w imieniu dziecka?

O ile odrzucenie spadku we własnym imieniu nie jest zbyt trudną czynnością, odrzucenie spadku w imieniu dziecka jest trochę bardziej skomplikowane, jednak nie ma z tym większych problemów, pod warunkiem dochowania przepisanych terminów. Jak więc zrzec się spadku w imieniu małoletniego dziecka i w jakim terminie należy to zrobić?

Dzieci oraz małżonek w pierwszej kolejności dziedziczą z ustawy spadek po rodzicach. W jakich częściach? Jakich formalności powinni dopełnić? Co z dziedziczeniem na podstawie testamentu i podatkiem od spadku?

Postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku ma na celu rozwianie wątpliwości co do statusu spadku i osób uczestniczących w tym postępowaniu. Prawo do złożenia wniosku do sądu o wszczęcie postępowania ma każda osoba mająca interes prawny w stwierdzeniu nabycia spadku. Jak powinien wyglądać taki wniosek?

Zachęcamy do wzięcia udziału w badaniu ankietowym, które ma na celu zebranie opinii społeczeństwa dotyczących zmian prawa spadkowego w celu wykorzystania nowych technologii przy dokonywaniu rozrządzeń na wypadek śmierci (tzw. e-testament – np. testament wideo). Badanie opracował Paweł Dyrduł, prawnik z kancelarii KG LEGAL Kiełtyka Gładkowski - Spółka partnerska. Kancelaria radców prawnych. Opinie przedstawione w ankietach wypełnionych do 23 sierpnia 2018 r. posłużą do przygotowania publikacji naukowej.

Spadkobiercy dziedziczą cały majątek po spadkodawcy, w tym konieczność spłaty zaległych rat alimentów. Jeżeli zaległości były wyższe, niż 500 zł, które regulował Fundusz Alimentacyjny, to różnica między zasądzonym świadczeniem, a wypłacanym, wchodzi w skład spadku jako dług. Istnieje jednak pewien sposób na to by uniknąć tego zobowiązania - jak to zrobić?

Spadek to ogół praw i obowiązków majątkowych zmarłego przechodzących na spadkobierców z chwilą śmierci spadkodawcy. Przedstawiamy najważniejsze informacje odnośnie dziedziczenia.

Zapis może być poczyniony również na rzecz spadkobiercy ustawowego lub testamentowego bez obowiązku zaliczenia go na poczet udziału w spadku – wtedy mamy do czynienia z testamentowym zapisem naddziałowym. Od tego rodzaju zapisu naddziałowego trzeba odróżnić ustawowy zapis naddziałowy, który stanowi specjalne uprawnienie małżonka spadkodawcy.

Spadkodawca w testamencie dokonuje rozporządzeń swoim majątkiem na czas po swojej śmierci. Oprócz powołania spadkobiercy testament może zawierać szczegółowe rozporządzenia co do poszczególnych składników majątku w postaci zapisu zwykłego i zapisu windykacyjnego. Czym się różnią te dwa rozporządzenia i którym lepiej się posłużyć?

Dziedziczenie z testamentu ma pierwszeństwo przed dziedziczeniem ustawowym. Jednakże w sytuacji gdy spadkodawca nie powołał w testamencie spadkobiercy albo gdy żadna z osób nie chce lub nie może dziedziczyć, dochodzi do dziedziczenia ustawowego. Kto dziedziczy na zasadach określonych w Kodeksie cywilnym, w jakiej kolejności i jaka część komu się należy?

Planowane na czerwiec 2018 r. zmiany w zakresie podatku do spadków i darowizn mają być zachętą do prowadzenia firm po śmierci ich dotychczasowych właścicieli. Kto skorzysta ze zwolnień i w jakim zakresie?

W czerwcu 2018 r. mają zacząć obowiązywać przepisy o zarządzie sukcesyjnym. Nowe regulacje powinny ułatwić dziedziczenie rodzinnych firm.

Od 1 czerwca 2018 r. małżonkowie uzyskają nowy sposób dziedziczenia rodzinnej firmy. Rządowy projekt ustawy o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej jest obecnie przedmiotem prac sejmowych.

Podstawowym celem przygotowywanej ustawy jest zapewnienie przedsiębiorcom, będącym osobami fizycznymi, warunków do zachowania ciągłości funkcjonowania przedsiębiorstwa po ich śmierci. Ustawa będzie użyteczna dla niektórych przedsiębiorców, ale zapewne nie będzie miała większego wpływu na ograniczenie zjawiska polegającego na braku sukcesji firm rodzinnych.

Ministerstwo Finansów w porozumieniu z Ministerstwem rozwoju stwierdziło, że amortyzacja dziedziczonego majątku powinna odbywać się na dotychczasowych zasadach. Jednocześnie zapowiedziano nowe rozwiązanie w stosunku do darowizn.

Czy trzeba złożyć oświadczenie o przyjęciu spadku? W jakiś sposób można go odrzucić? Jak kształtuje się odpowiedzialność za długi spadkowe?

Czym jest testament? Kto i w jaki sposób może go sporządzić? Czy można go odwołać lub zmienić?

Po nabyciu spadku spadkobiercy są współwłaścicielami majątku spadkowego. Aby każdy z nich mógł swobodnie rozporządzać swoją częścią konieczne jest zniesienie współwłasności w drodze sądowego lub umownego działu spadku przed notariuszem. Dowiedz się jakich kosztów wymaga dział spadku przed notariuszem i jakie dokumenty należy w tym celu zgromadzić.

Powstanie obowiązku zapłacenia podatku od otrzymanej darowizny bądź spadku jest zależne od ich wartości. Istotną rolę odgrywa w tym wypadku wysokość kwoty wolnej od podatku.

Sposób przyjęcia spadku wpływa na zakres odpowiedzialności za długi spadkodawcy. Jakie konsekwencje ma przyjęcie spadku wprost? Jak kształtuje się odpowiedzialność w przypadku przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza?

W jakich sytuacjach konieczne okazuje się doliczenie darowizny do spadku? Na czym polega taka operacja rachunkowa?

Kiedy powstaje obowiązek podatkowy? Jak rozliczyć podatek od spadków i darowizn w 2017 r.? Skorzystaj z naszego poradnika i rozlicz z nami podatek od spadków i darowizn.

W pierwszej kolejności roszczenie o zachowek powinniśmy kierować przeciwko spadkobiercom zmarłego. Co możemy zrobić w sytuacji, gdy od nich nie możemy otrzymać należnego nam zachowku?

Co do zasady dzieci spadkodawcy dziedziczą razem z żyjącym małżonkiem spadkodawcy (czyli ojcem lub matką bądź małżonkiem rodzica, odpowiednio macochą lub ojczymem), w częściach równych, przy czym udział spadkowy małżonka zmarłego nie może być mniejszy niż jedna czwarta część.

Powołanie do spadku może nastąpić z ustawy (według zasad wynikających z Kodeksu cywilnego) albo z testamentu (zgodnie z wolą spadkodawcy - testatora).

Spadek jest ogółem praw i obowiązków zmarłego o charakterze cywilnoprawnym. Sposób dziedziczenia zależy od tego, czy spadkodawca sporządził testament, czy też nie. Jeżeli nie było testamentu, całość spadku podlega dziedziczeniu ustawowemu, czyli według reguł ustalonych w Kodeksie cywilnym. Ważne jest również to, że dziedziczenie odbywa się na podstawie przepisów obowiązujących w chwili otwarcia spadku, czyli śmierci spadkodawcy.

Dział spadku można przeprowadzić w sądzie lub zawierając umowę z pozostałymi spadkobiercami. Gdy którykolwiek ze spadkobierców nie chce zgodzić się na dział lub gdy nie ma zgody co do sposobu jego przeprowadzenia, zawarcie umowy będzie wykluczone. Wówczas pozostaje droga postępowania sądowego.

W dniu 18 października 2015 r. weszła w życie niezbyt obszerna, lecz doniosła, a wręcz fundamentalna zmiana przepisów kodeksu cywilnego i kilku innych ustaw dotycząca spadkobrania. Zmiana ta jest na tyle ważna dla (niestety) każdego, że opisywały ją nie tylko branżowe, kierowane do prawników, gazety i portale internatowe. Żeby uniknąć błędu ważne jest dość precyzyjne przedstawienie tego co się zmieniło, stąd uznaliśmy, że temat ten warto choć zwięźle poruszyć w naszym Radarze Prawnym.

18 października 2015 r. weszły w życie przepisy, które znacząco zmieniają zasady odpowiedzialności za długi spadkowe. Dzięki nowym przepisom spadkobiercy, którzy nie złożą w ciągu 6 miesięcy oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku nie będą już ponosić nieograniczonej odpowiedzialności za długi wchodzące w jego skład. Od teraz „milczenie” spadkobiercy będzie się wiązało z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza, a więc ewentualna odpowiedzialność za długi spadkowe nie będzie mogła być wyższa niż wartość odziedziczonego majątku.

Dziedziczenie długów czekają zmiany z dniem 18 października 2015 r. Nowe przepisy zapewniają większą ochronę dłużnikom i będą miały zastosowanie do spadków, które zostały otwarte z tą datą lub późniejszą. Jeśli spadkobierca w okresie 6 miesięcy od dowiedzenia się o tytule do dziedziczenia nie zrobi nic, odziedziczy spadek z dobrodziejstwem inwentarza. Będzie odpowiadał za długi spadkowe tylko do wartości ustalonego w inwentarzu stanu czynnego spadku.

Śmierć osoby wynajmującej lokal socjalny czy też lokal komunalny stawia pod znakiem zapytania sytuację mieszkaniową osób wspólnie z nią zamieszkujących. Zarówno lokal socjalny, jak i lokal komunalny, nie stanowią przedmiotu własności najemcy, co powoduje, iż lokal taki nie wchodzi do masy spadkowej po zmarłym najemcy. W konsekwencji ani najemca, ani jego rodzina nie mogą podjąć żadnych skutecznych prawnie działań, które powodowałyby w przyszłości „dziedziczenie” praw do takiego lokalu przez rodzinę najemcy.

Dziedziczeniem nazywamy nabycie po osobie zmarłej majątku, ale także obowiązków majątkowych, np. długów. Spadek można odziedziczyć na podstawie zasad ustawowych określonych w Kodeksie cywilnym i mamy wówczas do czynienia z tzw. dziedziczeniem ustawowym.

Nowelizacja prawa spadkowego zakłada wiele udogodnień dla spadkobierców, którzy dzięki zmianom mają być lepiej chronieni w sytuacji, gdy w spadku odziedziczą długi. Sytuacja daje jednak duże pole do nadużyć, którym przeciwdziałać musi nowa regulacja.

Co do zasady czynienie nakładów na majątek przyszłego spadkodawcy może mieć wpływ na dziedzicznie po nim. Sytuacja osoby czyniącej nakłady uzależniona jest jednak od tego czy osoba ta zostanie spadkobiercą po osobie starszej, a także od tego w jakim celu uczyniła nakłady na majątek spadkowy.

Z momentem śmierci prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą na spadkobierców. Spadek można przyjąć na trzy sposoby: bez ograniczenia odpowiedzialności za długi (przyjęcie proste), z ograniczeniem odpowiedzialności (z tzw. dobrodziejstwem inwentarza) lub odrzucić.

W przypadku, gdy jesteśmy spadkobiercami kodeks cywilny daje nam możliwość zdecydowania czy chcemy przyjąć spadek, czy też nie. Ale to nie wszystko. Gdy zdecydujemy się na przyjęcie spadku, prawo pozwala nie tylko na przyjęcie spadku wprost – w tej sytuacji spadkobierca odpowiada za wszelkie długi spadkodawcy bez ograniczeń, ale także przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza – w tej sytuacji spadkobierca także odpowiada za długi spadkodawcy, z tym jednak zastrzeżeniem, że odpowiedzialność ta jest ograniczona do wartości stanu czynnego spadku. Tym samym spadkobierca decyduje o tym, czy przyjmuje spadek, czy też go odrzuca, a gdy przyjmuje – czy wprost czy z dobrodziejstwem inwentarza.

Często osoby posiadające nieruchomości, planujące przekazać mienie swoim następcom, zastanawiają się w jakiej formie to uczynić – czy przepisać majątek w testamencie, czy dokonać podziału jeszcze za życia (aby uniknąć ewentualnych sporów), poprzez zawarcie umowy darowizny lub dożywocia. Celem niniejszego artykułu jest przyjrzenie się jednej z form przekazania majątku najbliższym przez zawarcie umowy dożywocia oraz analiza statusu spadkobiorców dożywotnika.

Dziedziczenie ustawowe – kodeksowa kolejność dziedziczenia

Najważniejsze aspekty ustawy o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej

Podatek od spadków i darowizn w 2019 r.

NIK: ustawa o zarządzie sukcesyjnym nie pomoże przedsiębiorcom

Spadek po mężu i żonie - kto i jak dziedziczy po małżonku?

Jak zmienić postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku?

Jak podważyć testament?

Wniosek o zmianę postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku – WZÓR

Zachowek - jak liczyć?

Zarząd sukcesyjny – na czym polega?

Zarząd sukcesyjny 2018 - Prezydent podpisał ustawę

Jakie wyróżniamy rodzaje testamentów?

Wniosek o zgodę na odrzucenie spadku w imieniu dziecka – WZÓR

Jak zrzec się spadku w imieniu małoletniego dziecka?

Spadek po rodzicach – zasady dziedziczenia, formalności, podatek

Wniosek o stwierdzenie nabycia spadku z testamentu 2018/2019 – WZÓR

Wniosek o stwierdzenie nabycia spadku z ustawy 2018/2019 – WZÓR

Testament wideo i inne e-testamenty – badanie ankietowe

Spadkodawca zalegał z alimentami? Możesz odziedziczyć spory dług - jak tego uniknąć?

Spadek 2018 – wszystko co musisz wiedzieć

Czym jest zapis naddziałowy?

Zapis zwykły i zapis windykacyjny – czym się różnią?

Porządek dziedziczenia ustawowego - kto po kim dziedziczy i jaki udział?

Podatek od spadków i darowizn 2018

Zarząd sukcesyjny 2018

Dziedziczenie rodzinnej firmy przez małżonka – nowe przepisy w 2018 r.

Nowe zasady sukcesji firm rodzinnych - kto z nich skorzysta?

Amortyzacja dziedziczonego majątku na dotychczasowych zasadach

Przyjęcie i odrzucenie spadku w 2018 r.

Dziedziczenie testamentowe

Umowny dział spadku przed notariuszem – jakie dokumenty i jakie koszty

Kto musi płacić podatek od darowizn i spadków w 2017 r.?

Długi spadkodawcy a odpowiedzialność spadkobierców

Darowizna doliczona do spadku

Podatek od spadków i darowizn 2017

Przeciwko komu kierować roszczenie o zachowek?

Dziedziczenie przez dzieci spadkodawcy

Nowe zasady dziedziczenia od 2016 r.

Czym jest spadek - zmiany 2016

Podział spadku w sądzie

Zmiany w prawie spadkowym

Prawo spadkowe - ważne zmiany

Dziedziczenie długów - zmiany 2015 r.

Czy można sobie zapewnić „dziedziczenie” praw do lokalu komunalnego oraz praw do lokalu socjalnego?

Czy członkowie rodziny mogą zabezpieczyć sobie dziedziczenie po osobie starszej?

Nowelizacja prawa spadkowego

Czy czynienie nakładów na majątek osoby starszej ma wpływ na dziedziczenie po takiej osobie?

Prawo spadkowe - praktyczne uwagi

Odpowiedzialność za długi spadkodawcy

Czy umowa dożywocia ma wpływ na spadkobranie po dożywotniku?