Mobilizacja wojskowa - co warto wiedzieć?

Paweł Kula
prawnik, redaktor portalu Infor.pl
rozwiń więcej
mobilizacja wojskowa / ShutterStock
Niedawna decyzja o mobilizacji na terenie strategicznego wroga musiała spowodować powstanie pytań w kwestii organizacji tego samego procesu w Polsce. Kto realnie mógłby być powołany do polskiej armii?
rozwiń >

Kiedy może być mobilizacja?

Najważniejszą podstawą prawną dotyczącą możliwości mobilizacji jest art. 136 Konstytucji RP. Zgodnie z tym przepisem powszechna mobilizacja może być zarządzona przez prezydenta na wniosek premiera w przypadku bezpośredniego, zewnętrznego niebezpieczeństwa dla państwa.

Pojęcie „bezpośrednie, zewnętrzne niebezpieczeństwo” nie jest zerojedynkowe. Można jednak zaryzykować tezę, że w obecnych warunkach geopolitycznych taki stan wystąpiłby, gdyby wojska rosyjskie dokonały agresji na terytorium Polski. Wydaje się, że do mobilizacji w nad Wisłą jest obecnie daleko. Od strony formalnej – stan wojny nie jest jednak warunkiem koniecznym mobilizacji.

Co to jest mobilizacja wojskowa?

Zgodnie z art. 533 Ustawy o obronie ojczyzny, powołanie do służby wojskowej pełnionej w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny następuje za pomocą kart powołania lub w drodze podania informacji o powołaniu do publicznej wiadomości.

Mobilizacja jest stanem, w którym obywatele mogą przejść pod rozkazy wojskowe przy użyciu określonego, relatywnie szybkiego trybu.

Kogo biorą do wojska w czasie wojny?

W czasie mobilizacji szerokie grono może otrzymać kartę mobilizacyjną. Należy jednak zwrócić uwagę, kto realnie ma największe szanse, aby zostać żołnierzem. Zgodnie z art. 531 ust. 1 Ustawy o obronie ojczyzny, w pierwszej kolejności powoływani są żołnierze rezerwy.

Jaki wiek do wojska w razie wojny?

Przydział w razie mobilizacji nie dotyczy osób które nie ukończyły osiemnastego roku życia lub ukończyły sześćdziesiąty rok życia.

Obowiązek świadczeń w razie mobilizacji

Art. 637 Ustawy o obronie ojczyzny stanowi, że osoby podlegające obowiązkowi świadczeń osobistych mogą być w każdym czasie w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny powołane do wykonania różnego rodzaju prac doraźnych na rzecz Sił Zbrojnych lub jednostek organizacyjnych wykonujących zadania na potrzeby obrony państwa. Czas wykonywania świadczeń osobistych nie może przekraczać jednorazowo 7 dni.

Czy można zmobilizować kobiety do wojska?

Kobiety nie podlegają powołaniu do wojska  w razie mobilizacji jednak ustawa przewiduje wyjątek dla kobiet o określonych kwalifikacjach zawodowych (przede wszystkim medycznych).

Do kwalifikacji wojskowej (z potencjalną możliwością powołania do wojska w razie mobilizacji) są zobowiązane kobiety będące absolwentkami lub studentkami ostatniego roku na kierunkach:

  • analityka medyczna,
  • farmacja,
  • lekarski,
  • lekarsko-dentystyczny,
  • pielęgniarstwo,
  • psychologia,
  • ratownictwo medyczne,
  • weterynaria.

Regulacja w kwestii powoływania kobiet do wojska ze względu na zawód dotyczy również szkół innych niż wyższe.

Kto nie podlega mobilizacji?

Przede wszystkim, nie można zmobilizować do wojska osób niezdolnych do służby wojskowej z powodów zdrowotnych. Jednocześnie przepisy wymieniają określone grupy wyłączone z powołania w razie mobilizacji ze względu na stanowiska. Wyłączenia dotyczą m.in. grup takich jak:

  • posłowie, senatorowie, radni
  • służby mundurowe inne niż wojsko

Prawo
Renta wdowia. Kiedy wejdzie w życie? Ministra podała termin, jest zmiana
16 lip 2024

Projekt wprowadzający rentę wdowią wróci już niedługo pod obrady Sejmu. Ministra rodziny, pracy i polityki społecznej Agnieszka Dziemianowicz-Bąk przekazała, że ma się to wydarzyć jeszcze w lipcu. Podała też termin, kiedy w związku z tym ustawa o rencie wdowiej może ostatecznie wejść w życie.

Jak przekazać darowiznę swojemu dziecku i uniknąć podatku? W 2024 r. zrób te trzy rzeczy, a będziesz mógł spać spokojnie
16 lip 2024

Jak przekazać darowiznę swojemu dziecku i uniknąć podatku? Zrób trzy rzeczy, a będziesz mógł spać spokojnie. Darowizny w najbliższej rodzinie są co do zasady zwolnione od podatku, jednak czasami trzeba złożyć druk SD-Z2.

Wycieczki szkolne – sukces programu Podróże z klasą. Wkrótce rusza kolejny nabór
16 lip 2024

W ramach programu „Podróże z klasą” pozytywnie rozpatrzono 2283 wniosków o dofinansowanie wycieczek szkolnych. Barbara Nowacka, minister edukacji, ogłasza nowy nabór w programie, na który przeznaczy dodatkowe 20 mln zł.

15 sierpnia mija termin wdrożenia przepisów z tzw. ustawy Kamilka
16 lip 2024

Na wdrożenie „Standardów ochrony”, wprowadzonych w ramach tzw. ustawy Kamilka pozostał jedynie miesiąc. Niestety, większość placówek, których dotyczą przepisy ma duży problem z przygotowaniem i implementacją wymaganych dokumentów i procedur. 

Od 1 stycznia 2025 r. wzrosną kryteria dochodowe w pomocy społecznej, a także zasiłki
16 lip 2024

Są już nowe kwoty kryteriów dochodowych, uprawniających do świadczeń z pomocy społecznej od dnia 1 stycznia 2025 r. Odpowiednie rozporządzenie w tej sprawie zostało właśnie opublikowane w Dzienniku Ustaw.

Pracowałeś przed 1999 rokiem i masz te dokumenty? Możesz mieć wyższą emeryturę w 2024 roku – tylko złóż wniosek do ZUS
16 lip 2024

Warto przeszukać swoje szafki i segregatory. W nich można znaleźć dokumenty, które mogą pozwolić ZUS-owi przeliczyć ponownie emeryturę i przyznać wyższe świadczenie. Mogą to być np. wpisy w starym „książeczkowym” dowodzie osobistym o zatrudnieniu. Konieczny jest też wniosek do ZUS w tej sprawie. Jest to ważne przede wszystkim dla osób za które były opłacane składki przed 1999 rokiem. Bo po tej dacie wszystkie składki są ujmowane na indywidualnym koncie ubezpieczonego w ZUS.

Zdrowie jest najważniejsze, dlatego akcyza musi pójść w górę. Jest jednak podejrzenie, że chodzi o coś innego
16 lip 2024

Chodzi o podniesienie podatku akcyzowego na papierosy i inne wyroby nikotynowe. Resort finansów poinformował o swoich planach dotyczących wysokości akcyzy na 2025 rok. Ruch ten podyktowany jest rzekomą troską o zdrowie Polaków, ale wiadomo, że jest próbą zaradzenia kryzysowi budżetowemu.

Kiedy ZUS ponownie przeliczy emeryturę? 3 powody. Ważne zwłaszcza dla osób zatrudnionych przed 1999 rokiem
16 lip 2024

Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyjaśnia, że wniosek o ponowne przeliczenie emerytury może skutecznie złożyć emeryt, jeśli są ku temu podstawy.  Jest to możliwe na przykład, gdy emeryt dysponuje nowymi dokumentami dotyczącymi dodatkowego stażu pracy czy dodatkowych zarobków uzyskanych przed lub po przyznaniu świadczenia emerytalnego. 

Będzie drożej. W 2025 r. zapłacimy 59,50 zł podatku za 50-metrowe mieszkanie i 178,50 zł za 150-metrowy dom. W 2020 r. było to 40,50 zł i 121,50 zł.
16 lip 2024

Będzie drożej. Wiemy to, bo wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych w okresie pierwszego półrocza roku wzrósł o 2,7 proc. Zapłacimy 59,50 zł za 50-metrowe mieszkanie i 178,50 zł za 150-metrowy dom.

Sprzątali w biurowcu i kradli wartościowe rzeczy
16 lip 2024

Para zatrudniona do sprzątania w warszawskim biurowcu po godzinach kradła wartościowe przedmioty. Skradzione rzeczy oszacowany na blisko 15 tys. zł. 

pokaż więcej
Proszę czekać...