Postępowanie sądowe o orzeczenie rozwodu ma charakter osobisty. Oznacza to, że nie ma możliwości, aby rozwodu zażądał przedstawiciele ustawowy małżonka, ani tym bardziej prokurator.
Złożenie pozwu
Orzeczenie rozwodu jest możliwe tylko po przeprowadzeniu procesu sądowego. Wiąże się to z faktem, iż dopiero po złożeniu przez małżonków pozwu, sąd może rozstrzygać sprawę. W procesie o rozwód jeden małżonek pozywa drugiego o rozwód. Konieczne jest wykazanie, że nastąpił trwały i zupełny rozkład pożycia na płaszczyźnie uczuciowej, fizycznej i ekonomicznej.
Sąd nie orzeknie rozwodu, jeżeli:
- wskutek rozwodu miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci,
- byłoby to sprzeczne z zasadami współżycia społecznego,
- orzeczenia rozwodu żąda małżonek wyłącznie winny rozpadu pożycia małżeństwa, chyba że drugi małżonek wyrazi zgodę na rozwód.
Koszty
Sąd pobiera z góry stałą opłatę w wysokości 600 zł. Naklejenie od razu znaczków opłaty sądowej za 600 zł. na pozew rozwodowy, spowoduje przyspieszenie sprawy.
Dodatkowe opłaty są związane z dochodzeniem alimentów, podziałem mieszkania, eksmisją czy też podziałem majątku.
Zobacz: Kto ponosi winę za rozpad małżeństwa?
Przebieg
Sąd rozpatruje sprawę na rozprawie. Rozpraw może być więcej niż jedna.
Przesłuchanie małżonków jest obowiązkowe. W toku procesu strony mogą zgłaszać wszelkie dowody. Można prosić sąd o przeprowadzenie dowodów ze świadków, dokumentów, biegłych.
Zdarza się, że małżonkowie chcą wykorzystać w wojnie rozwodowej własne dzieci. Należy pamiętać, że w charakterze świadka nie mogą być przesłuchani małoletni, którzy nie ukończyli trzynastu lat, a w przypadku małoletnich będących dziećmi lub wnukami stron - jeżeli nie ukończyli siedemnastu lat.
W czasie procesu sąd może przekazać sprawę do postępowania mediacyjnego, jeżeli uzna, że istnieją szanse na utrzymanie małżeństwa. To samo sąd może uczynić w celu ugodowego załatwienia spornych kwestii między małżonkami, które dotyczą zaspokojenia potrzeb rodziny, alimentów, sposobu sprawowania władzy rodzicielskiej.
Rozstrzygnięcie sądu zapada w formie wyroku. Sąd orzeka, który z małżonków jest winny rozkładowi pożycia, chyba, że małżonkowie zrezygnują z tego.
Wyrok orzekający rozwód
Rozstrzygnięcie o rozwodzie zapada w formie wyroku. W procesie o rozwód sąd rozstrzyga o wielu innych sprawach małżonków i ich dzieci. Nie można wszczynać odrębnej sprawy o alimenty między małżonkami w czasie orzekania o rozwód. Sąd może też orzec w następujących kwestiach:
- alimentów na drugiego małżonka,
- alimentów na dzieci,
- władzy rodzicielskiej,
- kontaktów z dzieckiem,
- sposobu korzystania ze wspólnego mieszkania,
- podziału mieszkania lub przyznaniu go jednemu z małżonków,
- podziału majątku.
Postępowanie odwoławcze
Po wydaniu wyroku można składać apelację. Sprawę w II instancji rozpatruje sąd apelacyjny. Kasacja do Sądu Najwyższego jest niedopuszczalna.
Zobacz serwis: Sprawa rozwodowa