- Brak zgody małżonka na rozwód
- Kiedy rozwód jest niemożliwy?
- Rozwód bez zgody jednej ze stron - czy możliwy?
Brak zgody małżonka na rozwód
„Chciałabym złożyć pozew o rozwód. Problem w tym, że mój mąż rozwodu nie chce. Tłumaczy to chwilowym kryzysem, który na pewno z czasem uda nam się przezwyciężyć. Czy mam szansę dostać wyrok rozwodowy pomimo braku zgody drugiej strony?” [Elwira]
Przepisy dotyczące możliwości orzeczenia rozwodu określa Kodeks rodzinny i opiekuńczy.
Zgodnie z nim, jeżeli między małżonkami nastąpił zupełny i trwały rozkład pożycia, każdy z małżonków może żądać, ażeby sąd rozwiązał małżeństwo przez rozwód.
Kiedy rozwód jest niemożliwy?
Mimo zupełnego i trwałego rozkładu pożycia rozwód nie jest jednak dopuszczalny, jeżeli wskutek niego miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci małżonków albo jeżeli z innych względów orzeczenie rozwodu byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.
Ważne! Rozwód nie jest również dopuszczalny, jeżeli żąda go małżonek wyłącznie winny rozkładu pożycia, chyba że drugi małżonek wyrazi zgodę na rozwód albo że odmowa jego zgody na rozwód jest w danych okolicznościach sprzeczna z zasadami współżycia społecznego.
Rozwód bez zgody jednej ze stron - czy możliwy?
Jak zatem widać kwestia odmowy zgody na rozwód w praktyce nie jest problemem, jeżeli rozwodu żąda małżonek, który nie jest wyłącznie winny rozkładu pożycia.
Co do zasady, jeżeli to właśnie małżonek wyłącznie winny żąda rozwodu, to nie jest on dopuszczalny. Istnieją tu jednak dwa wyjątki, gdy:
- drugi małżonek wyraża zgodę na rozwód;
- odmowa zgody na rozwód jest w danych okolicznościach sprzeczna z zasadami współżycia społecznego.
Przepisy wprost nie wymieniają wprost konkretnych sytuacji, które byłyby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. W każdym konkretnym przypadku mogą być one zatem różne.
„Ocena skuteczności odmowy zgody na rozwód (art. 56 § 3 k.r.o.) powinna być dokonywana przede wszystkim z uwzględnieniem przyczyn rozkładu oraz okoliczności i zdarzeń, jakie powstały po ustaniu pożycia małżonków (np. związków pozamałżeńskich oraz dzieci w nich urodzonych, jak też społecznej celowości legalizacji tych związków)” – uznał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 10 maja 2000 r. (III CKN 1032/99).
„Orzeczenie rozwodu jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego wtedy, gdy z zasadami tymi nie dałoby się pogodzić rażącej krzywdy, jakiej doznałby małżonek sprzeciwiający się orzeczeniu rozwodu albo gdy przeciw rozwodowi przemawiają poważne względy natury społeczno-wychowawczej” – stwierdził Sąd Apelacyjny w Poznaniu w wyroku z dnia 12 lutego 2020 r. (I ACa 230/19).
Sąd Apelacyjny w Gdańsku podkreślił zaś, iż odmowa małżonka zgody na rozwód ze względów religijnych nie może być uznana za sprzeczną z zasadami współżycia społecznego (I ACa 290/99).