Zmiany w Kodeksie postępowania cywilnego
W dniu 19 kwietnia 2010 r. weszła w życie nowelizacja Kodeksu postępowania cywilnego, która wprowadziła zmiany dotyczące trybu dokonywania doręczeń w postępowaniu cywilnym. Ponadto, w dniu 20 października 2010 r. weszło w życie rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości w sprawie szczegółowego trybu i sposobu doręczania pism sądowych w postępowaniu cywilnym. Do rozporządzenia dodano załączniki, które określają szczegółowo wzory m.in. rejestru przesyłek złożonych w urzędzie gminy, wzór formularza potwierdzenia odbioru, czy też wzór nadanych przesyłek poleconych.
Rozszerzono katalog podmiotów, przez które sąd może dokonywać doręczeń. Sąd będzie mógł dokonywać doręczeń także przez innego uprawnionego operatora pocztowego niż Poczta Polska, a także przez osoby zatrudnione w sądzie, komornika lub sądową służbę doręczeniową.
Operatorem w rozumieniu Prawa pocztowego jest przedsiębiorca uprawniony do wykonywania działalności pocztowej. Tak więc, pisma sądowe mogą być doręczane nie tylko za pośrednictwem operatora publicznego.
Przesyłkę doręcza się wskazanemu na niej adresatowi (doręczenie właściwe) lub za pośrednictwem dorosłego domownika, administracji domu, dozorcy lub sołtysa (doręczenie zastępcze). Jednakże doręczenie za pośrednictwem wskazanych powyżej osób nie może być stosowane wówczas, gdy sąd umieścił na stronie adresowej przesyłki napis wyłączający taki sposób doręczenia w ogóle lub w stosunku do oznaczonych osób.
Zobacz też: Jakie uprawnienia ma świadek w procesie cywilnym
Doręczenia między profesjonalnymi pełnomocnikami
Adwokat, radca prawny, rzecznik patentowy oraz radca Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa w toku sprawy doręczają sobie nawzajem bezpośrednio odpisy pism procesowych z załącznikami. Do pisma procesowego wniesionego do sądu dołącza się wówczas dowód doręczenia drugiej stronie odpisu pisma albo dowód jego wysłania przesyłką poleconą. Doręczenie adresatowi może także nastąpić przez wręczenie mu pisma bezpośrednio w sekretariacie sądu. Nie dotyczy to wniesienia pozwu wzajemnego, apelacji, skargi kasacyjnej, zażalenia, sprzeciwu od wyroku zaocznego, sprzeciwu od nakazu zapłaty, zarzutów od nakazu zapłaty, wniosku o zabezpieczenie powództwa, skargi o wznowienie postępowania, skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia i skargi na orzeczenia referendarza sądowego, które należy złożyć w sądzie z odpisami dla strony przeciwnej.
Pisma, do których nie dołączono dowodu doręczenia drugiej stronie albo dowodu wysłania przesyłką poleconą, podlegają zwrotowi bez wzywania do usunięcia tego braku.
Niemożność doręczenia lub odmowa przyjęcia
W razie niemożności doręczenia, pismo przesłane za pośrednictwem operatora publicznego lub innego operatora pocztowego należy złożyć w placówce pocztowej tego operatora, a doręczane w inny sposób - w urzędzie właściwej gminy, umieszczając zawiadomienie o tym w drzwiach mieszkania adresata lub w oddawczej skrzynce pocztowej ze wskazaniem, gdzie i kiedy pismo pozostawiono wraz z pouczeniem, że należy je odebrać w terminie siedmiu dni od dnia umieszczenia zawiadomienia wraz z pouczeniem, że należy je odebrać w terminie siedmiu dni od dnia umieszczenia zawiadomienia. W przypadku bezskutecznego upływu tego terminu, czynność zawiadomienia musi zostać powtórzona.
Odmowa przyjęcia pisma przez adresata jest równoznaczna z dokonaniem doręczenia, a doręczający zwraca pismo do sądu z adnotacją o odmowie jego przyjęcia. Sam fakt odmowy zatem wystarcza dla uznania, że przesyłka została doręczona prawidłowo. Nowelizacja wprowadziła więc fikcję doręczenia, w której datą doręczenia będzie po prostu data odmowy przyjęcia pisma przez adresata.
Doręczenie pism dla osób prawnych, organizacji, osób fizycznych podlegających wpisowi do rejestru albo ewidencji
Pisma dla osób prawnych, organizacji i osób fizycznych podlegających wpisowi do rejestru albo ewidencji na podstawie odrębnych przepisów, w razie niemożności doręczenia pisma - z uwagi na nieujawnienie w rejestrze albo w ewidencji zmiany adresu, a w przypadku osób fizycznych miejsca zamieszkania i adresu - pozostawia się w aktach sprawy ze skutkiem doręczenia, chyba że nowe miejsce zamieszkania i adres są sądowi znane. Sąd rejestrowy przy ogłoszeniu lub doręczeniu postanowienia o pierwszym wpisie poucza wnioskodawcę o skutkach zaniedbania ujawnienia w rejestrze zmian.
Zobacz też serwis: Rozwody