Separacja małżonków

Roma Opoka
Aplikant adwokacki
rozwiń więcej
Rozwód Fot. Fotolia
W ujęciu prawnym separacja powstaje w konsekwencji orzeczenia sądu. Sąd może orzec separację na żądanie każdego z małżonków, pod warunkiem, że nastąpił zupełny rozkład pożycia między małżonkami czyli tak zwane rozdzielenie od stołu i łoża. Separacja rozwiązuje wspólnotę nie pozwalając jednak na wstępowanie w nowy związek małżeński.

Związek małżonków oznacza wspólnotę duchową, fizyczną i gospodarczą. Ustanie któregokolwiek z elementów tej wspólnoty można uznać za przejaw rozkładu. Rozkład jednak jest zupełny, gdy nie istnieje między małżonkami więź duchowa, fizyczna ani gospodarcza. Przy orzekaniu separacji Sąd nie bada czy rozkład pożycia małżeńskiego jest trwały. Bada tylko czy rozkład ten jest zupełny. Niedopuszczalnym jest orzeczenie separacji jeżeli wskutek niej miałyby ucierpieć małoletnie dzieci. Nie jest możliwym orzeczenie separacji, jeżeli byłaby ona sprzeczna z zasadami współżycia społecznego, czyli np. w sytuacji gdy jej orzeczenie byłoby rażącą krzywdą dla drugiego małżonka.

Zobacz: Umowa małżeńska o zniesieniu wspólności ustawowej po ślubie

Żądanie małżonka

Sąd orzeka o separacji na żądanie któregokolwiek z małżonków, również tego który jest winny powstania w małżeństwie zupełnego rozkładu pożycia.

Pozew składa się w sądzie okręgowym właściwym ze względu na ostatnie miejsce zamieszkania małżonków. Zgodnie z Kodeksem rodzinnym i opiekuńczym, jeżeli małżonkowie nie mają wspólnych małoletnich dzieci, sąd może orzec separację na podstawie ich zgodnego żądania. W tym wypadku sąd nie orzeka o winie rozkładu pożycia. Jeżeli jeden z małżonków żąda orzeczenia separacji, a drugi orzeczenia rozwodu i żądanie to jest uzasadnione, sąd orzeka rozwód. Jeżeli jednak orzeczenie rozwodu nie jest dopuszczalne, a żądanie orzeczenia separacji jest uzasadnione, sąd orzeka separację

Zobacz: Nierówne udziały w majątku wspólnym małżonków

Skutki separacji

Wyrok separacyjny nie zrywa więzi rodzinnych, małżonkowie pozostają nadal rodziną.

Sąd może ze względu na dobro dziecka pozostawić władzę rodzicielską obojgu rodzicom. Możliwym jest również ograniczenie władzy jednemu z rodziców i powierzenie jej drugiemu.

Sąd orzekając o separacji może orzec o zawieszeniu lub pozbawieniu władzy rodzicielskiej. Orzeczenie separacji powoduje powstanie między małżonkami rozdzielności majątkowej, która nie może być zmieniona w drodze umowy. Na wniosek jednego z małżonków sąd może też w wyroku orzekającym separację dokonać podziału majątku wspólnego. Odnośnie zobowiązań które powstały w trakcie trwania małżeństwa, przed orzeczeniem separacji, odpowiedzialność za nie ponoszą wspólnie małżonkowie. Jeżeli zobowiązania powstały po orzeczeniu separacji przez sąd to każdy małżonek odpowiada samodzielnie za swoje długi.

Zobacz: Odmowa orzeczenia rozwodu z uwagi na dobro dziecka


Powrót do stanu sprzed separacji


Sąd może orzec o zniesieniu separacji na zgodne żądanie małżonków. Wówczas stosunki między małżonkami oraz między nimi a osobami trzecimi wracają do stanu sprzed orzeczenia separacji. Dotyczy to również ustroju rozdzielności majątkowego. Na zgodny wniosek małżonków sąd znosząc separację może jednak utrzymać ustrój rozdzielności. Jeżeli w rodzinie są małoletnie dzieci, sąd znosząc separację powinien orzec o władzy rodzicielskiej nad nimi.

Zobacz: Łatwiej uzyskasz alimenty zza granicy

Prawo
Opłaty pobierane przez cmentarze nielegalne. Nekropolia mogą pobierać jedynie opłaty za pochówek. Przełomowy wyrok WSA w Olszynie
02 lis 2024

Organy samorządowe nie mogą ustanawiać (a cmentarze – na tej postawie) pobierać jakichkolwiek opłat, które są niezwiązane z pochówkiem zmarłych, tj. m.in. opłat za dochowanie zmarłego do już opłaconego grobu, wjazd na cmentarz i korzystanie z cmentarza – orzekł WSA w Olsztynie. Wyrok ten – z pewnością – będzie stanowił istotną informację dla wielu osób, które w związku ze Świętem Zmarłych, w najbliższych dniach, udadzą się na groby swoich bliskich. 

Dłuższy urlop dla rodziców. Rząd wprowadza uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków i rodziców dzieci urodzonych w terminie (ale wymagających dłuższej hospitalizacji po urodzeniu)
31 paź 2024

Rząd przyjął projekt ustawy wprowadzający nowe uprawnienie – uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków i rodziców dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających dłuższej hospitalizacji po urodzeniu. Wymiar uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie wynosił odpowiednio do 8 albo do 15 tygodni.

Kto odpowiada za zniszczony nagrobek? Ile kosztuje jego odbudowa?
31 paź 2024

W ubiegłym roku akty wandalizmu spowodowały zniszczenie co najmniej 120 nagrobków w całym kraju. Kto odpowiada za przypadkowe lub celowe zniszczenie miejsca pochówku? Ile kosztuje odbudowa nagrobka? 

Rewolucyjne zmiany w szkołach. Będą cyfrowe podręczniki, zmiany w przeprowadzaniu egzaminu maturalnego, zmiany dotyczące programów nauczania
31 paź 2024

Rząd przyjął projekt zmian w przepisów w trzech ustawach - o systemie oświaty, o systemie informacji oświatowej oraz w prawie oświatowym. Zmienią się m.in. zasady przeprowadzania egzaminu maturalnego i wprowadzony zostanie obowiązek zapewnienia cyfrowego odzwierciedlenia wszystkich podręczników.

Dziś ostatni dzień na wniosek o 300+ tak, aby wypłata nastąpiła jeszcze w 2024 roku
31 paź 2024

Czy na pewno złożyłeś wniosek o 300+? Jeśli nie, warto zrobić to dziś. Ostatni dzień października gwarantuje wypłatę świadczenia z ZUS w ciągu 2 miesięcy, a więc do końca grudnia 2024 roku. Złożenie wniosku o jeden dzień później oznacza wypłatę już w 2025 roku.

Śmierć bliskiej osoby – o czym należy pamiętać?
31 paź 2024

Śmierć bliskiej osoby wiąże się nie tylko z przeżywaniem żałoby, ale także z koniecznością dopełnienia różnych formalności, z których organizacja pogrzebu to dopiero początek. Do czego ma prawo rodzina po śmierci bliskiego? O czym powinno się pamiętać?

2520 zł dodatku dopełniającego do renty socjalnej. Dla kogo? Od kiedy?
30 paź 2024

W dniu 30 października 2024 r. Prezydent RP Andrzej Duda podpisał ustawę z 27 września 2024 r. o zmianie ustawy o rencie socjalnej oraz niektórych innych ustaw. Nowelizacja ta wprowadza do ustawy o rencie socjalnej nowe świadczenie tj. dodatek dopełniający. Dodatek ten będzie przysługiwał osobom uprawnionym do renty socjalnej, które spełniają jednocześnie dodatkowy warunek tj. posiadają orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy oraz do samodzielnej egzystencji. Aby dostać dodatek trzeba będzie złożyć wniosek. Kwota dodatku będzie wynosiła 2520 zł. Pierwszy raz ów dodatek będzie wypłacony (razem z rentą socjalną) w maju 2025 r. z wyrównaniem od stycznia. Ustawa przewiduje też coroczną waloryzację dodatku dopełniającego od dnia 1 marca. 

Renciści z drugim dodatkiem. W 2025 r. pierwszy dodatek 2520 zł [do renty socjalnej 1780,96 zł, a potem 1901,70 zł brutto]
30 paź 2024

W 2025 r. renta socjalna 1780,96 zł, a potem 1901,70 zł brutto. Do obu tych kwot stały dodatek 2520 zł. Nie wiemy jednak od kiedy i ile wyniesie drugi dodatek do renty (tym razem dla rencistów niezdolnych do pracy). Bo to najbardziej interesuje rencistów - od kiedy dodatek dla rencistów niezdolnych do pracy. I jaka jest wysokość tego dodatku. Czekamy na tą informację.

ZUS bez komisji lekarskich. Jeden lekarz, jedna pielęgniarka albo jeden fizjoterapeuta [Nowelizacja]
30 paź 2024

Zmiana polega na rezygnacji przez ZUS z wydawania orzeczeń niezbędnych np. do otrzymania renty przez komisje lekarskie. Składają się dziś z 3 lekarzy. Obecnie mamy za mało lekarzy na rynku. Dlatego rząd wprowadzi od 1 stycznia 2025 r. w miejsce komisji lekarskich orzeczenia jednego lekarza rozpatrującego odwołania np. rencistów. 67% czytelników w szybkiej internetowej sondzie, uznało to za dobry ruch rządu.

Kiedy dowożenie dzieci do szkoły jest obowiązkowe, a kiedy fakultatywne? Regionalna Izba Obrachunkowa odpowiada
30 paź 2024

Czy gmina może rozszerzyć realizację zadania własnego polegającego na organizacji na terenie miasta bezpłatnego dowozu dla uczniów do publicznych szkół podstawowych znajdujących się zarówno na terenie obwodu jak i poza nim? Z takim pytaniem burmistrz Niemodlina zwrócił się do Regionalnej Izby Obrachunkowej w Opolu.

pokaż więcej
Proszę czekać...