REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Orzeczenie sądu o separacji

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Adam Sroga
Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Separacja / fot. Fotolia
Separacja / fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Każdy z małżonków może żądać, ażeby sąd orzekł separację, jeżeli nastąpił zupełny rozkład pożycia. O czym rozstrzyga sąd w orzeczeniu o separacji?

Orzeczenie o separacji – o czym rozstrzyga sąd?

Jeżeli między małżonkami nastąpił zupełny rozkład pożycia, każdy z nich może żądać, ażeby sąd orzekł separację. Jeśli separacji żąda jeden z małżonków, powinien wnieść pozew do sądu, który następnie rozpoznaje sprawę według przepisów o postępowaniach odrębnych. Z kolei, jeśli małżonkowie są zgodni co do żądania orzeczenia separacji, kierują wniosek do sądu, który rozpatruje go w postępowaniu nieprocesowym.

REKLAMA

Warto jednak wiedzieć, że takie postępowanie, czy to w procesie według przepisów o postępowaniach odrębnych, czy w postępowaniu nieprocesowym, kończy się wydaniem orzeczenia separacji. Orzeczenie (wyrok w postępowaniu wg przepisów o postępowaniach odrębnych albo postanowienie w postępowaniu nieprocesowym) zawiera również inne elementy

Polecamy: Umowy z rodziną - jak rozliczać podatki (PDF)

Orzeczenie o winie

REKLAMA

Orzeczenie separacji obliguje zasadniczo sąd do orzeczenia, czy i który z małżonków ponosi winę rozkładu pożycia. Sąd może orzec o winie jednego lub obojga małżonków, może też ustalić, że małżonkowie nie ponoszą winy. Sąd zaniecha natomiast orzeczenia o winie na zgodne żądanie małżonków. Zgodne żądanie może zostać wyrażone na rozprawie, ale może też wynikać z samego faktu złożenia zgodnego wniosku w postępowaniu nieprocesowym.

REKLAMA

Sąd rozstrzygnie o winie małżonka, gdy uzna, że jego zachowanie przyczyniło się do powstania lub pogłębienia rozkładu pożycia. Obojętne jest natomiast, w jakim stopniu każde z małżonków przyczyniło się do tego. Stąd możliwe jest przypisanie obojgu małżonkom winy rozkładu pożycia.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Najczęściej rozkład pożycia jest skutkiem wystąpień wielu przyczyn, a nie jednej. Jedną z najpowszechniej występujących przyczyn rozkładu pożycia jest zdrada, jako naruszająca normy moralne i przejaw rażącej nielojalności wobec współmałżonka (por. wyrok SN z 6 maja 1997 r., I CKN 86/97). Także pozory zdrady mogą zostać zakwalifikowane jako zawiniona przyczyna rozkładu pożycia. Naruszenie (poza już wspomnianym obowiązkiem wierności) podstawowych obowiązków małżeńskich, takich jak: wspólne pożycie, wzajemna pomoc, współdziałanie dla dobra rodziny, przyczynianie się do zaspokajania potrzeb rodziny, również uzasadniają przypisanie małżonkowi winy rozkładu pożycia. Taką przyczynę może stanowić: nie usprawiedliwiony poważnymi względami wyjazd jednego z małżonków do innej miejscowości z zamiarem stałego pobytu (por. orzeczenie SN z 15 listopada 1951 r., C 1003/51), brak lojalności jednego z małżonków wobec drugiego (por. wyrok SN z 20 kwietnia 2004 r., V CK 273/03), opuszczenie żony w zaawansowanej ciąży, odmowa wsparcia w trudnych chwilach, nieinteresowanie się porodem (por. wyrok SN z 12 marca 2010 r., I ACa 35/10), czy nawet zmiana religii (por. wyrok SN z 25 sierpnia 2004 r., IV CK 609/03).

W innych przypadkach sąd ustali faktyczny rozkład pożycia, co uzasadniać będzie orzeczenie separacji, ale zaniecha orzekanie o winie, gdyż żadna ze stron nie ponosi winy za rozkład pożycia. Taką przyczyną będzie opuszczenia mieszkania (szczególnie gdy ma na celu ochronę wspólnych małoletnich dzieci), które jest reakcją na niewłaściwe zachowanie drugiego z małżonków (por. wyrok SA w Katowicach z 13 maja 2005 r., I ACa 2184/04), bezpłodność (por. wyrok SN z 26 października 2000 r., II CKN 956/99), jak również odmowa współżycia fizycznego przez kobietę, nad którą mąż się znęcał (por. wyrok SA w Gdańsku z 20 maja 2009 r., I ACa 368/09).

Ustalenie winy ma doniosłość dla innych rozstrzygnięć, w szczególności o zasądzeniu alimentów dla współmałżonka, a nawet ustalenia nierównych udziałów w majątku wspólnym.

Zobacz również: Czym różni się rozwód od separacji?

Orzeczenie o władzy rodzicielskiej

Sąd rozstrzyga ponadto o władzy rodzicielskiej nad wspólnym małoletnim dzieckiem obojga małżonków i kontaktach rodziców z dzieckiem. O ile jest to zgodne z dobrem dziecka, sąd uwzględni pisemne porozumienie małżonków o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem po orzeczeniu separacji. Nawet jeśli małżonkowie nie przedstawili sądowi takiego porozumienia, nie jest wykluczone pozostawienie władzy rodzicielskiej obojgu małżonkom, a to z uwagi na prawo dziecka do wychowania przez oboje rodziców. Tą zasadą oraz nadrzędnością interesu dziecka nad interesem rodziców sąd powinien się przede wszystkim kierować, orzekając o władzy rodzicielskiej.

Sąd może powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając władzę rodzicielską drugiego z rodziców do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku do osoby dziecka. Są to przede wszystkim kwestie tak istotne, jak: wybór szkoły, decyzja o wyjeździe dziecka za granicę, czy konieczność leczenia. W każdym razie rozstrzygnięcie w przedmiocie władzy rodzicielskiej powinno być definitywne, jednoznaczne i wykonalne (por. wyrok SA w Białymstoku z 28 października 2010 r., I ACa 458/10).

Niezależnie od orzeczenia o władzy rodzicielskiej, sąd określa kontakty z rodziców z dzieckiem. Nawet porozumienie małżonków o sposobie utrzymywania kontaktów z dzieckiem po rozwodzie nie zwalnia sądu z obowiązku orzeczenia o tych kontaktach w wyroku (por. uchwała SN z 5 czerwca 2012 r., III CZP 72/11).

Koszty utrzymania i wychowania dziecka

Sąd rozstrzyga obligatoryjnie w orzeczeniu separacji, w jakiej wysokości każdy z małżonków jest obowiązany do ponoszenia kosztów utrzymania i wychowania dziecka. Obowiązku sądu w tym zakresie nie wyłącza zawarcie przez małżonków umowy co do realizacji obowiązku alimentacyjnego. Obowiązek alimentacyjny realizuje cel ekonomiczny, zapewniając uprawnionemu niezbędne środki materialne, ale też kształtuje właściwe zasady postępowania w rodzinie, wpływa na umocnienie łączących rodzinę więzi i kształtuje wzajemne relacje między jej członkami (por. uchwała SN z 24 lutego 2011 r., III CZP 134/10). Zasadą powinno być rozłożenie wspomnianego obowiązku na oboje rodziców. Ważne powody mogą jednak wyjątkowo uzasadniać zwolnienie jednego z rodziców od kosztów utrzymania dziecka. Obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dziecka istnieje niezależnie od tego, czy dziecko znajduje się w niedostatku. Zakres obowiązku alimentacyjnego może być jednak zróżnicowany i zależy z jednej strony od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz – z drugiej – od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.

Sposób korzystania z mieszkania

Sąd orzeka o sposobie korzystania ze wspólnego mieszkania przez czas wspólnego zamieszkiwania małżonków, o ile zajmują oni wspólne mieszkanie. Orzeczenie w tej kwestii uzasadnione jest przede wszystkim dobrem małoletnich dzieci. Wyjątkowo sąd może orzec eksmisję jednego z małżonków, w szczególności z powodu „rażącej naganności postępowania” (por. uchwała SN z 13 stycznia 1978 r., III CZP 30/77). Sąd orzeka o sposobie korzystania ze wspólnego mieszkania, o ile w chwili wydawania orzeczenia małżonkowie zajmują mieszkanie i faktycznie z niego korzystają.

Podział majątku

Orzeczenie separacji powoduje powstanie pomiędzy małżonkami ustroju rozdzielności majątkowej. Analogicznie jak w przypadku sprawy rozwodowej, sąd może dokonać podziału wspólnego majątku na wniosek jednego z małżonków, jeżeli przeprowadzenie tego podziału nie spowoduje nadmiernej zwłoki w postępowaniu. Stan taki zaistnieje w szczególności wtedy, gdy pomiędzy małżonkami nie ma sporu co do składników i sposobu podziału majątku lub gdy wyjaśnienie spornych między stronami okoliczności bądź też takich okoliczności, które sąd obowiązany jest ustalić z urzędu, wymaga przeprowadzenia postępowania dowodowego w ograniczonym przedmiotowo i czasowo zakresie (por. uchwała SN z 13 stycznia 1978 r., III CZP 30/77).

Adam Sroga
Radca prawny

Podstawa prawna:

art. 613 w zw. z art. 57i 58 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz. U. z 2017 r., poz. 682 z późn. zm.)

©℗ Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy INFOR Biznes. Kup licencję

Polecamy serwis: Rozwody

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: gazetaprawna.pl

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Socjolog: wyborcy kierują się emocjami, nikt nie czyta programów; zwycięża ten, kto umiejętnie przeplata politykę nienawiści z polityką miłości

Wyborcy deklarują, że chcą programów, ale kierują się emocjami - powiedział w Studiu PAP socjolog, dr hab., prof. Uniwersytetu Warszawskiego Przemysław Sadura. Zapytany jakich działań kandydatów można się spodziewać w miesiącu, który pozostał do wyborów, powiedział, że boi się "puszczać wodze fantazji".

Złodzieje nie świętują: zabezpiecz dom czy mieszkanie przed wyjazdem na Wielkanoc. Jadąc uważaj, trwa policyjna akcja: Wielkanoc 2025

Wielkanoc 2025, podobnie jak te w latach ubiegłych jest szczególnie ważnym dla nas okresem, ale w natłoku obowiązków nietrudno o nieuwagę. Taki moment mogą szybko wykorzystać złodzieje. Policja od lat ostrzega: złodzieje nie świętują - zabezpiecz dom czy mieszkanie przed wyjazdem na Wielkanoc. Jadąc uważaj, bo jak zawsze trwa policyjna akcja: Wielkanoc na drogach.

Prof. Sieroszewski: Powyżej 24 tygodnia ciąży nie ma aborcji a poród. NRL: wytyczne Ministra Zdrowia dot. aborcji nie są wiążące dla sądów i nie rozwiewają wszystkich wątpliwości

Opinią publiczną wstrząsnęła ostatnio informacja o przerwaniu 9 miesięcznej ciąży w szpitalu w Oleśnicy. Zdarzyło się w 2024 roku ale informacja o tym fakcie dotarła do szerszej opinii publicznej w bieżącym roku. Wiele osób jest zaszokowanych tym, że zamiast doprowadzić do urodzenia dziecka, lekarz doprowadził do jego śmierci. W tej sprawie Prokuratura Okręgowej we Wrocławiu prowadzi postępowanie wyjaśniające. Sprawą zainteresował się Rzecznik Praw Obywatelskich. Natomiast Naczelna Rada Lekarska apeluje do Ministra Zdrowia o doprecyzowanie przepisów prawnych dot. dopuszczalności przerywania ciąży. O wyjaśnienia co do pojęcia przerwanie ciąży apeluje też Zarząd Główny Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników. Prezes PTGiP prof. Sieroszewski wskazuje, że słowo +aborcja+" pochodzi z łaciny; +abortus+ oznacza poronienie. Z poronieniem mamy do czynienia do 23 tygodnia ciąży i tym samym z aborcją. Powyżej 24 tygodnia nie ma żadnej aborcji, a poród" – wyjaśnia prof. Sieroszewski. W tle całej sprawy są wydane w sierpniu 2024 r. wytyczne Ministra Zdrowia w sprawie obowiązujących przepisów prawnych dotyczących dostępu do procedury przerwania ciąży.

Papież Franciszek: Egoizm ciąży bardziej niż krzyż – rozważania na Drogę Krzyżową

Watykan opublikował poruszające rozważania Drogi Krzyżowej autorstwa papieża Franciszka, który wciąż dochodzi do siebie po ciężkim zapaleniu płuc. „W świecie chłodnej kalkulacji i bezlitosnych interesów” Ojciec Święty wzywa do nawrócenia serca, współczucia i odrzucenia obojętności.

REKLAMA

Linia orzecznicza: Sądy o przeliczaniu emerytur niekorzystnie dla ZUS. Emeryci walczą o wyrok TK z 4 czerwca 2024 r.

Orzecznictwo w sprawach wniosków o ponowne przeliczenie emerytury po wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 4 czerwca 2024 r. sygn. akt SK 140/20 jest bardzo niejednolite. Wskazana niejednolitość przejawia się na wielu płaszczyznach, przede wszystkim niektóre sądy powszechne orzekają na korzyść emerytów poprzez zmianę decyzji ZUS, inne z kolei orzekają na niekorzyść, oddalając odwołania emerytów. W artykule zostaną przedstawione zarówno wyroki korzystne, jak i niekorzystne.

Luka w przepisach. W MOPS rodzina z podwójnym 20 000 zł. Świadczenie pielęgnacyjne i świadczenie wspierające

Zapadł wyrok sądu administracyjnego, z którego wynika, że opiekunka albo opiekun osoby niepełnosprawnej wcale nie musi oddawać świadczenia pielęgnacyjnego do MOPS w związku ze świadczeniem wspierającym (dla osoby niepełnosprawnej). Wydawałoby się, że wszystko jasne – jest świadczenie wspierające dla osoby niepełnosprawnej więc zwracamy świadczenie pielęgnacyjne. Ale nie. Sąd stwierdził:

IMGW ostrzega: burze, trąby powietrzne, wiatr do 100 km/h i gwałtowne wzrosty stanów wody

IMGW alarmuje. Trąby powietrzne mogą wystąpić w pasie od Lubelszczyzny po Kujawy. Tam też zostało wydane ostrzeżenie II stopnia przed burzami, którym może towarzyszyć wiatr do 100 km/h. IMGW wydał również ostrzeżenia I stopnia przed burzami. Na południu kraju intensywne opady deszczu mogą powodować podtopienia.

ePraca: nowy obowiązek zgłaszania ofert pracy przez pracodawców, od II kwartału 2025 r. Jest ustawa

Technologia zmienia rynek pracy coraz bardziej. Od jakiegoś czasu można szukać pracy w aplikacji ePraca. Aplikacja do łatwego zainstalowania na telefon jest nowoczesnym narzędziem, dla tych którzy chcą zmienić czy szukają pracy. Co ważne, w związku ze zmianami ustawowymi, a konkretnie w związku z uchwaleniem ustawy o rynku pracy, w zakresie portalu i aplikacji ePraca został uregulowany nowy obowiązek zgłaszania ofert pracy przez pracodawców - ale których?

REKLAMA

Prezydent zdecydował: Gminy będą mogły zablokować budowę tysięcy domów. Zmiana ważnego terminu dla właścicieli nieruchomości i koniec z bezterminowymi decyzjami o warunkach zabudowy

W dniu 16 kwietnia 2025 r. Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę z dnia 4 kwietnia 2025 r. o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz niektórych innych ustaw, która wprowadza zmianę ważnego dla właścicieli nieruchomości (i gmin) terminu w zakresie reformy planowania przestrzennego. W związku z ww. reformą – już niebawem – miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego oraz decyzje o warunkach zabudowy będą musiały być zgodne z uchwalanymi przez gminy planami ogólnymi, a tym samym – gminy będą mogły uniemożliwić właścicielowi nieruchomości np. budowę domu na działce, która w ww. planie ogólnym zostanie zlokalizowana w strefie objętej zakazem zabudowy. Nie zmienia się jednak termin na wydawanie bezterminowych decyzji o warunkach zabudowy, na uzyskanie których pozostało już niewiele czasu.

Wielki Piątek w Kościele katolickim: Jest to dzień postu ścisłego. Jakie są uroczystości?

W Wielki Piątek Kościół katolicki nie sprawuje się mszy świętej. W świątyniach celebrowana jest liturgia Męki Pańskiej, trwa adoracja krzyża, któremu oddaje się cześć przez uklęknięcie – jak Chrystusowi Eucharystycznemu. Odbywa się uroczysta Droga Krzyżowa. Jest to dzień postu ścisłego.

REKLAMA