W dniu 21.06.2012 roku weszło w Niemczech w życie Rozporządzenie Rady (UE) NR 1259/2010 z dnia 20 grudnia 2012 roku * w sprawie wprowadzenia w życie wzmocnionej współpracy w dziedzinie prawa właściwego dla rozwodu i separacji prawnej ¸ zwane dalej Rzym III. Znajduje ono zastosowanie tylko w państwach unijnych, które do niego przystąpiły.
Zobacz również: Rzym III bez Polski
Zmieniło ono radykalnie niemieckie przepisy prawa prywatnego międzynarodowego odnośnie rozwodów.
Małżonkowie mają teraz możliwość wyboru prawa, które ma być zastosowane do ich rozwodu albo separacji.
To jest jednak w praktyce wyjątkiem.
Do wejścia w życie powyższego rozporządzenia niemieckie sądy rodzinne stosowały do rozwodów obcokrajowców ich prawo ojczyste.
Obywatelstwo jako podstawowy łącznik odnośnie norm kolizyjnych dotyczących rozwodów nie będzie w przyszłości odgrywał dużej roli
Łącznik miejsca zamieszkania (domicyl) odgrywa teraz podstawową rolę dla rozwodu małżonków, a nie ich obywatelstwo.
Nie można jeszcze stwierdzić, czy jest to ogólna tendencja prawa europejskiego.
Dotyczyć to będzie też planowanego prawa spadkowego. Do spadku będzie miało zastosowanie prawo ostatniego zamieszkania spadkodawcy, a nie jego obywatelstwo.
W przypadku przeprowadzenia rozwodu małżeństwa obywateli polskich, sądy stosowały przepisy polskiego Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.
Po wejściu w życie Rzymu III niemieckie sądy rodzinne stosują teraz przepisy niemieckiego prawa rodzinnego, które jest zawarte w niemieckim Kodeksie cywilnym .
Polecamy serwis: Rozwody
Wszystkie przesłanki wymagane przez prawo niemieckie do wniesienia wniosku o rozwód muszą być spełnione.
Przede wszystkim wymagana jest jednoroczna rozłąka małżonków (tzw. Trennung).
Niemiecki sąd rodzinny przeprowadza też obligatoryjnie z urzędu, a nie tylko na wniosek jednego z małżonków, wyrównanie rent.
W przeszłości sądy niemieckie przeprowadzały to postępowanie tylko na wniosek strony na podstawie art. 18 przepisów wprowadzających kodeks cywilny, które zawierają normy prawa prywatnego międzynarodowego.
Dotychczas sądy niemieckie orzekały też na wniosek jednego z małżonków , czy i który z nich ponosi winę rozkładu pożycia.
Orzekanie o winie ma w Polsce duże znaczenie dla roszeń alimentacyjnych rozwiedzionego małżonka.
Prawo niemieckie stosuje się także w przypadku art. 8 b (Rzym III), w którym małżonkowie mieli ostatnio miejsce zwykłego pobytu w Niemczech, jeżeli w momencie złożenia wniosku o rozwód jeden z małżonków dalej tam mieszka.
Jeżeli polska obywatelka wraca do Polski, to jej małżonek może mieszkając dalej w Niemczech przeprowadzić rozwód na prawie niemieckim. Tej możliwości nie będzie miał, jeżeli polska obywatelka wcześniej złoży w Polsce pozew o rozwód.
Rzym III przyniósł duże ułatwienie dla sądów i adwokatów prowadzących sprawy rozwodowe uwalniając ich od czasami żmudnego szukania (szczególnie w Stanach Zjednoczonych) właściwych przepisów.
* Ogłoszone w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej . 343/10 PL
Zobacz również: Alimenty dla dziecka w Niemczech