„Rozwód kościelny” – kiedy zapada wyrok negatywny (na przykładzie symulacji i niezdolności)?

dr Arletta Bolesta
Adwokat kościelny
rozwiń więcej
Na podstawie jakich okoliczności można mówić o nieudowodnieniu nieważności małżeństwa, czyli o wyroku negatywnym?/Fot. Shutterstock / shutterstock
Na podstawie jakich okoliczności można mówić o nieudowodnieniu nieważności małżeństwa, czyli o wyroku negatywnym? Weźmy pod uwagę wybrane przykłady dotyczące takich przyczyn „rozwodów kościelnych” jak symulacja i niezdolność natury psychicznej.

Nieudowodnienie nieważności małżeństwa w przypadku niezdolności

Jak już wiemy, kościelne procesy o nieważność małżeństwa (potocznie nazywane „rozwodami kościelnymi”) najczęściej przebiegają z niezdolności natury psychicznej. Pod nią „podchodzą” różnego rodzaju zaburzenia, choroby, nieprawidłowości tego charakteru. Naturalnie, to co dla biegłego będzie zaburzeniem, wcale nie musi spełniać kryteriów niezdolności. W praktyce więc, gdy opinia sądowego eksperta w danej dziedzinie wskazuje na dany rodzaj nieprawidłowości, to i tak nie można przesądzać o wyroku pozytywnym. Absolutnie o takim wyroku ciężko jest mówić, gdy nawet biegły wysuwa twierdzenia jedynie o trudnościach. Trudności prawie zawsze można przezwyciężyć, podczas gdy prawdziwa postać niezdolność jest na tyle ciężka, iż przynajmniej w chwili zawiązywania węzła małżeńskiego strona obarczona nią nie jest w stanie jej pokonać.

Polecamy: Seria 5 książek. Poznaj swoje prawa!

Negatywny wyrok na przykładzie symulacji

Innym tytułem, a nawet kilkoma tytułami w obrębie jednego rodzaju, jest symulacja (inaczej: wykluczenie). Jej formami są, np.: wykluczenie potomstwa, wierności. Dla przypomnienia: są to rodzaje tzw. symulacji częściowej, której istota polega na, co prawda, woli wstąpienia w ten konkretny związek małżeński, ale już braku woli zachowania wierności, czy otwartości na nowe życie (potomstwo). Czasami jednak przy tych prawnych przyczynach możemy mieć do czynienia tylko z tzw. nadużyciami, ale już nie z samą symulacją. Przykładowo, gdy mamy do czynienia ze zdradą, to ta wcale nie musi oznaczać wykluczenia wierności,. Dodatkowo mogą to potwierdzać takie okoliczności jak zdrada, ale po wielu latach udanego trwania małżeństwa, dokonanie jej w chwili – kolokwialnie mówiąc – słabości (np. bycie pod wpływem alkoholu) itp. Można iść też o krok dalej i „wyobrazić” sobie sytuację, kiedy do zdrady – owszem – dochodzi z osobą, która zdradzającej Stronie znana była nawet przed ślubem, ale nawet i to nie musi oznaczać dokonania w ścisłym słowa tego znaczeniu wykluczenia wierności.

Czytaj więcej: Zdrada w małżeństwie – czy ślub jest nieważny?

Podobnie jest z symulacją potomstwa, bowiem także i przy tej przyczynie, np. jedna ze stron może „zwlekać” z przekazaniem nowego życia, ale to też na sposób konieczny wcale nie musi oznaczać, iż nie chce być absolutnie na nie otwarta. I również można „wyobrazić” sobie taką sytuację, kiedy na przykład warunki, od których strona uzależnia pojawienie się na świecie dziecka są zbytnio wygórowane, ale to też wcale nie musi oznaczać od razu tego rodzaju wykluczenia.

Wyrok negatywny – jakie wnioski?

Jakie wnioski wysuwają się dla nas po tych zaledwie już kilku przykładach?

Należy pamiętać o:

  • ujęciu procesu całościowo

Chodzi o wzięcie pod uwagę absolutnie wszystkich środków dowodowych. Na przykład według oświadczenia strony w skardze przedstawione przez nią okoliczności są symulacją, są niezdolnością. Zostaje to jednak całkowicie obalone pozostałymi dowodami – oświadczeniami, zeznaniami strony przeciwnej, zeznaniami świadków, opinią biegłego. Wskazane okoliczności są zatem symulacją bądź niezdolnością, ale tylko wg tej jednej Strony. Zatem nie można bazować tylko na samych okolicznościach, ale na potwierdzeniu ich dzięki dowodom;

  • wzięciu pod uwagę również innych przyczyn

Chociaż dany tytuł może zostać nieudowodniony, to wcale nie musi to oznaczać, iż nie można mówić o nowej przyczynie. Przecież tytuły często siebie przenikają na przykład niezdolność i symulacja, różne rodzaje symulacji itp. Obstawanie tylko przy jednym z nich, bez wzięcia w ogóle pod uwagę innej przyczyny, nie jest roztropne.

Polecamy serwis: Rozwód kościelny

Prawo
"Rejestrowany związek partnerski będą mogły zawrzeć 2 osoby pełnoletnie, stanu wolnego, niezależnie od płci" - tak wynika z projektu ustawy o rejestrowanych związkach partnerskich
08 lip 2024

Rejestrowany związek partnerski będą mogły zawrzeć dwie osoby pełnoletnie, stanu wolnego, niezależnie od płci. Będzie możliwe zawarcie umowy majątkowej partnerskiej. Tak wynika z informacji o projekcie ustawy o rejestrowanych związkach partnerskich i ustawy wprowadzającej.

Minister ds. polityki senioralnej Marzena Okła-Drewnowicz zapowiedziała budowę mieszkań dla osób starszych na terenach pogórniczych
08 lip 2024

Minister ds. polityki senioralnej Marzena Okła-Drewnowicz zapowiedziała budowę mieszkań dla osób starszych na terenach pogórniczych w Katowicach. Chodzi o mieszkania, w których seniorzy mogliby funkcjonować samodzielnie. Trwają już prace nad odpowiednim programem.

Bon energetyczny również w 2025 r. Do tego 500 zł za 1 MWh dla gospodarstw domowych i 693 zł dla małych firm. Dla kogo?
08 lip 2024

Bon energetyczny również w 2025 r. Do tego 500 zł za 1 MWh dla gospodarstw domowych i 693 zł dla małych firm. Czy również w przyszłym roku będą dostępne takie koła ratunkowe? Znamy stanowisko resortu klimatu i środowiska.

Na jakim etapie jest renta wdowia? Będą poprawki dotyczące zbiegu świadczeń emerytalno-rentowych
08 lip 2024

Projekt ustawy dotyczący renty wdowiej aktualnie przechodzi przez Sejmową Komisję Polityki Społecznej i Rodziny. Posłowie zdecydowali o wprowadzeniu do niego poprawek. Chodzi o sprecyzowanie katalogu praw do świadczeń emerytalno-rentowych, do których będzie można stosować regułę zbiegu prawa do kilku świadczeń emerytalno-rentowych.

Śmierć emeryta lub rencisty. Czy wtedy zawsze trzeba zwrócić do ZUS-u emeryturę lub rentę? Kto ma prawo do świadczenia po zmarłym? Wniosek ENS
08 lip 2024

Wiele osób nie wie, czy może zatrzymać emeryturę lub rentę, którą listonosz doręczył już po śmierci emeryta lub rencisty. Dotyczy to także świadczeń, które wpływają na rachunek w banku. ZUS wyjaśnia, kto w takim przypadku ma prawo do emerytury lub renty po zmarłym członku rodziny.                                  

Rower dla każdego: 50 proc. dopłaty do zakupu rowerów elektrycznych. Z dotacji będą mogły skorzystać indywidualne osoby, przedsiębiorcy i samorządy
08 lip 2024

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej planuje dopłaty do zakupu rowerów elektrycznych. W ramach programu „Mój rower elektryczny” uruchomi dofinansowanie zakupu prawie 47000 szt. pojazdów. Beneficjentami programu będą osoby fizyczne, przedsiębiorcy oraz jednostki samorządu terytorialnego.

Posiedzenie Rady Bezpieczeństwa Narodowego przed wylotem polskiej delegacji na szczyt NATO w Waszyngtonie
08 lip 2024

W poniedziałek, 8 lipca 2024 r. o godz. 9.00 w Belwederze odbędzie się zwołane przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudę posiedzenie Rady Bezpieczeństwa Narodowego. Posiedzenie odbędzie się przed wylotem polskiej delegacji na Szczyt NATO w Waszyngtonie.

Podróże z klasą. Co dalej z wynagrodzeniem nauczycieli za wycieczki? MEN mówi jasno – dodatkowe wynagrodzenie się nie należy
08 lip 2024

Podróże z klasą. Co dalej z wynagrodzeniem nauczycieli za wycieczki? MEN mówi jasno – nie ma podstaw do wypłaty dodatkowego wynagrodzenia. Karta wycieczki to polecenie służbowe dyrektora i wypłaca się normalne wynagrodzenie.

Czy będzie nowelizacja ustawy o bonie energetycznym? Koszty obniżenia cen energii zagrażają sprzedawcom energii elektrycznej
07 lip 2024

Od niedawna obowiązuje ustawa o bonie energetycznym, która reguluje czasowe ograniczenia cen energii elektrycznej. Nowe przepisy zobowiązały przedsiębiorstwa energetyczne do udziału w kosztach obniżenia cen. Przedsiębiorcy oczekują sprawiedliwego mechanizmu rekompensat za obniżki cen energii.

Wnioski złożyło już 280 tys. osób i wciąż napływają nowe. Można dostać od 712 do 3920 zł świadczenia. Kto ma do niego prawo w 2024 r.?
08 lip 2024

Wnioski złożyło już 280 tys. osób i wciąż napływają nowe. Można dostać od 712 do 3920 zł świadczenia. Kto ma w 2024 r. prawo do nowego świadczenia? Pełnoletnie osoby z niepełnosprawnościami.

pokaż więcej
Proszę czekać...