Małżeństwo kościelne a zmiana płci

dr Arletta Bolesta
Adwokat kościelny
rozwiń więcej
Pytanie o to czy ze względu na zmianę płci małżeństwo jest możliwe nie jest novum./Fot. Shutterstock / shutterstock
Pytanie o to czy ze względu na zmianę płci małżeństwo jest możliwe nie jest żadnym novum. Na płaszczyźnie kościelnego prawa małżeńskiego już na zasadzie pewnej dedukcji należy przyjąć nieważność takiego związku. Na podstawie jakich przyczyn można byłoby zatem stwierdzić jego nieważność?

Po pierwsze, gdy jedna ze stron dokonuje zmiany płci, to możemy mieć do czynienia z transseksualizmem, a ten „podchodzi” pod niezdolność natury psychicznej. Wchodząc w szczegóły, to, powinny tu zostać spełnione poniższe warunki:

1. niezdolność musi być uprzednia wobec zawarcia małżeństwa

Gdyby zatem chodziło tylko o zmianę płci, która nastąpiłaby po zawarciu małżeństwa, to ten wymóg nie byłby spełniony. Skoro jednak zmiana płci pozostaje w związku z rzeczonym transseksualizmem, to raczej trudno jest sobie wyobrazić, aby ten powstał dopiero po zawiązaniu węzła małżeńskiego;

2. ciężkość niezdolności

Wychodzę z założenia, iż problem nie wymaga szczególnego pochylenia się nad nim, gdyż zarówno zmiana płci, jak i transseksualizm nie jest czymś błahym;

3. absolutność niezdolności

Nie chodzi więc o – kolokwialnie mówiąc – niedogadywanie się dwóch stron ze sobą, co o istotne obowiązki małżeńskie. Te zaś nie są możliwe do spełnienia przy transseksualizmie czy to po zmianie płci, czy też bez tej zmiany. Strona transseksualna nie będzie ukierunkowana na związek z osobą, która byłaby heteroseksualna (chodzi o płeć genetyczną). Przykładowo może to być sytuacja, gdy strona jest kobietą, czuje się jako mężczyzna, więc będzie poszukiwała związku z kobietą.

Polecamy: Seria 5 książek. Poznaj swoje prawa!

Przy niezdolności natury psychicznej można mówić o samym transseksualizmie albo o jego połączeniu ze zmianą płci. Przy kolejnym tytule w grę wchodzi i transseksualizm, i zmiana płci, bowiem na uwadze mamy nic innego jak przeszkodę niezdolności, jednak tym razem chodzi o niezdolność fizyczną (impotencja). Po zmianie płci dokonanie seksualnego aktu jest możliwe, gdy następuje zmiana płci na kobiecą, ale już nie odwrotnie. Tak więc widzimy, iż nieważność może opierać się również i na tej przeszkodzie. Ale po raz kolejny, gdy zmiana płci nastąpiła po zawarciu małżeństwa, tak że zostało ono dopełnione, to nie można prowadzić procesu z przeszkody impotencji, gdyż ta również – jak niezdolność psychiczna – musi istnieć przed zawiązaniem węzła małżeńskiego.

Gdy istnieje wybór: czy prowadzić proces na podstawie przeszkody małżeńskiej, czy wady zgody małżeńskiej, to należy pamiętać, iż w prawie kanonicznych istnieje pierwszeństwo przeszkód przed wadami. Być może dlatego, iż te pierwsze są łatwiejsze w udowodnieniu. Na podstawie jednak powyżej przedstawionych szczegółów widać, iż, aby prowadzić proces na podstawie jakiegoś tytułu, na samym początku należy rozeznać się czy w danej konkretnej sprawie małżeńskiej zachodzi to, co wymagane jest do udowodnienia przeszkody czy wady.

Naturalnie to tylko kilka wniosków bez wchodzenia w niuanse. Warto też mieć na uwadze, iż w rzeczonym prawie w ogóle związek osób tej samej płci nie wchodzi „w rachubę”. Jest to tzw. małżeństwo czy związek nieistniejący. Chodzi tu nie o płeć widzianą na zewnątrz, gdyż ta może ulec zmianie, ale o płeć genetyczną.

Nasuwa się też jeszcze jeden wniosek. Otóż celowo w naszej refleksji pominęliśmy stosowanie pewnych terminów jak zaburzenie itp. Sprawa jest klarowna, iż Kodeks prawa kanonicznego ma takie a nie inne zasady. Jeśli zatem osoba decyduje się na bycie jego członkiem, to musi siłą rzeczy podporządkować się owym zasadom i właśnie to nie podlega dyskusji. Nie oznacza to jednak braku szacunku czy tolerancji dla osób, ich problemu, które było przedmiotem naszej analizy.

Polecamy serwis: Rozwód kościelny

Prawo
Zakaz trzymania psów na uwięzi od 2025 roku. Tylko 2 wyjątki. Dodatkowo: minimalne powierzchnie kojców [projekt ustawy]
17 lip 2024

Do Sejmu wpłynął projekt nowelizacji ustawy o ochronie zwierząt autorstwa posłów Koalicji Obywatelskiej, wprowadzający zakaz trzymania psów na uwięzi. Ten zakaz będzie miał dwa wyjątki: będzie można tymczasowo trzymać psa na smyczy podczas spaceru i w transporcie. Zmiana przepisów mają wejść w życie sześć miesięcy po dniu publikacji w Dzienniku Ustaw.

Opieka nad chorym rodzicem: Zwolnienie od pracy i zasiłek
17 lip 2024

Jeżeli pojawi się konieczność sprawowania opieki nad chorym członkiem rodziny, pracownik może skorzystać ze zwolnienia od pracy, a przy tym skorzystać z zasiłku opiekuńczego. Kiedy będzie to możliwe oraz jakie formalności są niezbędne?

5 dni urlopu, których pracodawca musi ci udzielić. We wskazanym przez ciebie terminie. Dopilnuj złożenia wniosku zgodnie z zasadami
17 lip 2024

5 dni urlopu, których pracodawca musi ci udzielić. We wskazanym przez ciebie terminie. Dopilnuj złożenia wniosku zgodnie z zasadami. Można łatwo zyskać dni wolne od pracy, bo pracodawca nie może odmówić.

100 tys. złotych na budowę płotu? Tak. Ale musi mieć określoną wysokość, Termin składania wniosków upłynie 2 sierpnia 2024 roku
17 lip 2024

100 tys. złotych na budowę płotu? Tak. Ale musi mieć określoną wysokość, Termin składania wniosków upłynie 2 sierpnia 2024 roku. Inwestycje mają zapobiegać rozprzestrzenianiu się ASF. Wnioski trzeba składać elektronicznie.

Świadczenie wspierające dla osób z niepełnosprawnościami. Ile wynosi, dla kogo, kiedy, jak wystąpić?
17 lip 2024

Świadczenie wspierające jest formą pomocy dla dorosłych osób z niepełnosprawnościami. Jego przyznanie nie jest zależne od kryterium dochodowego, a od określonego poziomu potrzeby wsparcia. Jak uzyskać świadczenie wspierające? Ile ono wynosi?

Waloryzacja emerytur i rent w 2025 roku. Wskaźnik 6,78%
17 lip 2024

W dniu 17 lipca 2024 r. w wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów opublikowano założenia projektu rozporządzenia w sprawie wysokości zwiększenia wskaźnika waloryzacji emerytur i rent w 2025 r. Rząd zaproponował, by wskaźnik ten pozostał na poziomie ustawowego minimum.

Będzie kolejny dodatek do emerytury dla matek z rodzin wielodzietnych? Jest wniosek. Zdaniem resortu to ciekawa propozycja
17 lip 2024

Będzie kolejny dodatek do emerytury dla matek z rodzin wielodzietnych? Jest wniosek. Zdaniem resortu to ciekawa propozycja. Chodzi o kobiety pracujące w gospodarstwach rolnych, które tworzą rodziny wielodzietne.

Ważny termin dla osób urodzonych po 1968 r. Decyzja tylko do końca lipca
17 lip 2024

Tylko do końca lipca trwa okno transferowe. Osoby, które urodziły się po 1968 r., mogą zdecydować, gdzie ma trafiać część składki emerytalnej – na subkonto w ZUS czy do OFE.

Nowe wzory dokumentów składanych do ZUS. Zmiana od 1 września 2024 r.
17 lip 2024

Zmienią się wzory dokumentów składanych do ZUS. Nowe wzory zawiera projekt nowelizacji rozporządzenia w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego. Chodzi m.in. o dostosowanie formularzy do nowych przepisów dotyczących wprowadzenia wcześniejszej emerytury dla nauczycieli.

1500 zł kary za wezwanie karetki w tych przypadkach. Kto zapłaci? Czy powinniśmy się obawiać wezwania pogotowia? Sprawdź.
17 lip 2024

1500 zł kary za nieuzasadnione wezwanie pogotowia. Kto zapłaci? Czy powinniśmy się obawiać wezwania karetki? Nieuzasadnione wezwanie pogotowia w 2022 roku miało miejsce 2 mln razy.Jak zidentyfikować nagłe pogorszenie zdrowia?

pokaż więcej
Proszę czekać...