Jedność i wierność małżeńska
Wierność małżeńska wypływa z istotnego przymiotu małżeństwa jakim jest jedność. Małżeństwo bowiem i to zarówno w ujęciu prawa kościelnego, jak i polskiego, to związek jednego mężczyzny i jednej kobiety, czyli związek monogamiczny. Zdarzają się jednak sytuacje, w których ktoś być może nie dopuszcza jeszcze wielożeństwa, co wprost sprzeciwia się jedności małżeńskiej (bigamia), ale dopuszcza niewierność (zdradę).
Polecamy: Pracujący rodzic. Wiesz, co Ci się należy! Poznaj swoje prawa nr 2
Wykluczenie wierności – symulacja częściowa
Zdrada (niewierność), aby powodowała nieważność małżeństwa musi być zamierzona lub przynajmniej dopuszczana przez jednego z małżonków w chwili składania przysięgi małżeńskiej. Innymi słowy nupturient wypowiadając słowa „ślubuję ci miłość, wierność i uczciwość małżeńską” robiłby to nieszczerze. Metaforycznie można by to porównać do gry aktorskiej – coś jest wypowiadane, ale nie jest to wypowiadane szczerze – na serio. W języku kanonistycznym powiemy, że zewnętrzne wyrażenie przysięgi wierności małżeńskiej jest sprzeczne z wewnętrznymi przekonaniami. Najważniejsze jest bowiem to co w chwili składania przysięgi małżeńskiej nupturient myśli i czuje, co nie zawsze przekłada się na to co mówi.
Pozytywny akt woli
Ponieważ wykluczenie wierności małżeńskiej musi dokonać się pozytywnym aktem woli ważne jest, by dowodząc symulacji częściowej wykazać, że nupturient już przed ślubem i niedługo po zachowywał się w sposób stojący w sprzeczności z przysięgą wierności.
Jeżeli np. mężczyzna był przed ślubem uważany za flirciarza i kokietował liczne kobiety, jeśli współżył z licznymi kobietami przed ślubem, jeśli nie zaprzestał tego mimo związania się ze swoją przyszłą żoną, a także w okresie narzeczeństwa. Jeśli krótko po małżeństwie utrzymywał kontakty w tym intymne z innymi kobietami, to mamy podstawy uważać, że taki mężczyzna nigdy nie chciał być wierny swojej żonie.
Przyczyna zawarcia i symulowania
Uzasadniając wykluczenie wierności małżeńskiej, należy zastanowić się nad dwoma przyczynami:
1) causa contrahendi – przyczyna zawarcia małżeństwa, tzn. dlaczego osoba wykluczająca wierność małżeńską zawarła takie małżeństwo;
2) causa simulandi – przyczyna symulowania, tzn. dlaczego osoba zawierając małżeństwo wykluczyła wierność.
Brak podstaw faktycznych
Niestety praktyka często pokazuje, że do sądów kościelny zgłaszają się osoby, które zostały skrzywdzone przez swojego współmałżonka w wyniku zdrady. Zdrada ta jednak był jednorazowa i nastąpiło po upływie długiego czasu od zawarcia małżeństwa. Zwykle taka zdrada jest przejawem zwykłej ludzkiej słabości i skłonności do złego i nie stanowi wykluczenia wierności małżeńskiej w chwili zawierania małżeństwa. Ty samym taka zdrada nie jest powodem stwierdzenia nieważności małżeństwa.
Polecamy serwis: Rozwód kościelny