REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zaburzenia psychiczne mogące być podstawą nieważności małżeństwa

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Bolesław A. Dùllek
Prawnik, adwokat kościelny, ekspert w zakresie kościelnych procesów o stwierdzenie nieważności małżeństwa
Najczęstszym tytułem, z którego prowadzi się w sądach kościelnych procesy małżeńskie, jest niezdolność do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich z przyczyn natury psychicznej./Fot. Shutterstock
Najczęstszym tytułem, z którego prowadzi się w sądach kościelnych procesy małżeńskie, jest niezdolność do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich z przyczyn natury psychicznej./Fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Najczęstszym tytułem, z którego prowadzi się w sądach kościelnych procesy małżeńskie, jest niezdolność do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich z przyczyn natury psychicznej. Jest on proponowany jako jedyny tytuł lub też towarzyszą mu inne (np. bojaźń i przymus). Zdarza się, że proces małżeński jest prowadzony z tytułu niezdolności do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich z przyczyn natury psychicznej po jednej ze stron (męża lub żony) lub po obu stronach (męża i żony).

Przesłanki zaistnienia tytułu

Aby udowodnić nieważność małżeństwa z tytułu niezdolności do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich, należy dowieść:

REKLAMA

1) że istotne obowiązki małżeńskie nie były wypełnianie;

2) że ów niewypełnianie wynikało z niezdolności, a nie ze złej woli (wykluczenia);

3) że ów niezdolność ma naturę psychiczną, a nie np. fizyczną.

W kolejnych akapitach przedstawione zostaną konkretne schorzenia natury psychicznej (przykłady) mogące uniezdolnić stronę do wypełniania istotnych obowiązków małżeńskich. Zostaną one podzielone na trzy grypy:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  1. zaniedbywanie obowiązków stricte małżeńskich;
  2. zaniedbywanie obowiązku budowania wspólnoty całego życia;
  3. zaniedbywanie obowiązków rodzicielskich.

Polecamy: Pracujący rodzic. Wiesz, co Ci się należy! Poznaj swoje prawa nr 2

Ius in corpus (prawo do ciała)

REKLAMA

Podstawowym obowiązkiem małżeńskim jest obowiązek aktu małżeńskiego, to znaczy fizycznej jedności w znaczeniu cielesnego zjednoczenia i źródła prokreacji. Do zaburzeń natury psychicznej, a w zasadzie psychoseksualnej, które mogą uzniezdolnić stronę do wypełniania omawianego istotnego obowiązku małżeńskiego należą np. nimfomania, satyryzm, homoseksualizm, transseksualizm (jako forma homoseksualizmu), oraz te zaburzenia, które odznaczają się niepokonalną skłonnością do współżycia cielesnego z osobami innymi niż współmałżonek („skłonność do niewierności”).

Poza tym w grę wchodzą takie patologie, w których strona choć jest zdolna wypełniać omawiany istotny obowiązek małżeński w sposób wyłączny z osobą kontrahenta (współmałżonka), to jednak nie jest zdolna do przekazywania tego prawa w sposób naturalny i w stopniu normalnym. Przykładami schorzeń o których mową mogą być np. sadyzm, masochizm, fetyszyzm. Mowa tu także o tzw. gwałcie małżeńskim.

Wśród innych anomalii psychoseksualnych mogących uniezdolnić stronę do zawarcia małżeństwa znajdują się na przykład: narcyzm, ekshibicjonizm, oglądactwo, saliromania, zoofilia, pedofilia, gerontofilia, nekrofilia.

Każdą anomalię należy rozpatrywać indywidualnie, gdyż nie zawsze będzie ona powodować nieważność małżeństwa. Jednak wszelkiego rodzaju wynaturzenia w kwestiach intymnych dają jakieś podstawy do stwierdzenia nieważności małżeństwa – kwestią do ustalenia jest solidność ów podstaw.

Consortium totiuus vitae (wspólnota całego życia)

REKLAMA

Po Soborze Watykańskim II zaczęto akcentować także inne obowiązki małżeńskie, oprócz tych związanych z ludzką seksualnością. W Konstytucji Gaudium et spes sformułowano bardzo ogólny obowiązek, który następnie znalazł się w Kodeksie Prawa Kanonicznego – budowanie wspólnoty całego życia.

Wśród przyczyn natury psychicznej mogących uniezdolnić stronę do wypełniania omawianego istotnego obowiązku, a co za tym idzie do ważnego zawarcia małżeństwa można wymienić na przykład: zaawansowany chroniczny alkoholizm, postawy całkowicie antyspołeczne (socjopatia), niedojrzałość emocjonalną przejawiającą się w skrajnym egoizmie, próżności, uporze (nonkonformizmie), mizantropia w postaci awersji do drugiej płci.

Wśród częstych powodów natury psychicznej uniezdalniających wypełnianie omawianego istotnego obowiązku małżeńskiego znajdują się także: syndrom borderline, epilepsja, nerwica lękowa, nerwica obsesyjna, fobia obsesyjna, oligofrenia, paranoja, szok emocyjny, osobowość zależna, psychoza maniakalno-depresyjna, schizofrenia.

Istotne jest to, że strona nie musi mieć wyżej wymienionych (bądź też innych) schorzeń natury psychicznej medycznie potwierdzonych – wystarczą objawy, na których bazie powołany do tego celu biegły sądowy wyda stosowną ekspertyzę.

Bonum prolis (dobro potomstwa)

Ostatnią kategorią obowiązków są obowiązki skupiające się wokół dobra potomstwa, które w ceremonii zaślubin zostały wyrażone w słowach „Czy chcecie przyjąć i po katolicku wychować potomstwo, którym was Bóg obdarzy?”.

Obowiązki te są ściśle związane z już omówionymi: zakłada się tu bowiem zdolność strony do wypełniania obowiązków stricte małżeńskich (prawo do ciała). To ono gwarantuje liturgiczne „przyjęcie potomstwa”. Omówione już zaburzenia psychoseksualne mogą skutecznie niweczyć zdolność strony do realizacji tego obowiązku. Oczywiście obowiązek ten może być także zaniedbany z przyczyn innych niż psychoseksualne, na przykład z powodu skrajnego egoizmu – strona z obawy przed ograniczeniem jej wolności nie jest w stanie oddać się drugiej stronie celem zrodzenia potomstwa, które ów wolność by w stopniu znacznym ograniczyło. Innym przykładem może być mizantropia w postaci niechęci do dzieci, strach przed porodem i inne. Kwestią do wyjaśnienia i ustalenia w każdym indywidualnym przypadku jest kwestia tego, czy mamy do czynienia z niemocą, to jest niezdolnością, czy niechęcią to jest wykluczeniem.

Kiedy już dziecko się pocznie ważne jest zainteresowanie jego osobą w okresie ciąży, porodu, jego dzieciństwa i adolescencji. Tyczy się to zarówno kobiety jak i mężczyzny. Kobieta spożywająca nadmierne ilości alkoholu w czasie ciąży, mężczyzna nieuczestniczący w porodzie z błahych powodów, udział obu rodziców w wychowywaniu – odprowadzanie do żłobka, przedszkola, udział w zebraniach rodziców, nauka, wspólne spędzanie czasu, rozwijanie umiejętności, przebieranie, mycie, wspólna zabawa, wspólne wyjazdy, ostatecznie także płacenie alimentów, korzystanie z widzeń – cała gama obowiązków rodziców względem dziecka.

Ustalanie w konkretnej sytuacji

Jeśli nie jesteś pewien/pewna, czy w Twoim przypadku zachodzą przesłanki do stwierdzenia nieważności małżeństwa z tytułu niezdolności do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich z przyczyn natury psychicznej, skontaktuj się z naszą Kancelarią – pomożemy Ci to ustalić:

e-mail: cancellaria.canonica@gmail.com
tel.: 511 324 109
web: cancellariacanonica.pl

Polecamy serwis: Rozwód kościelny

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Urlop stażowy 2025: po 10 latach pracy 30 dni urlopu wypoczynkowego, po 15 latach - 35 dni, po 20 latach - 40 dni. Czy wejdzie? Mamy stanowisko resortu pracy

Obecnie analizuje się zagadnienie urlopu stażowego. Idea jest bardzo prosta: pracownikom z krótszym stażem (do 10 lat) przysługuje 20-dniowy urlop wypoczynkowy w 100% finansowany przez pracodawcę, natomiast po przekroczeniu dziesięcioletniego okresu pracy zamiast dotychczasowych 26 dni, wypoczynek zostałby zwiększony do 30 dni, a potem – o kolejne 5 dni za każde następne 5 lat. Resort pracy zajmuje pozytywne stanowisko na wprowadzenie tzw. urlopu stażowego, bo proponowane zmiany mają solidne uzasadnienie zarówno logiczne, społeczne jak i prawne. Zresztą – przecież już teraz w wielu zawodach obowiązują dłuższe urlopy.

Biorą się za listonoszy: bo nie dostarczają przesyłek i awiz, a terminy urzędowe i sądowe biegną. Sprawa skierowana do Urzędu Komunikacji Elektronicznej

Kto z nas nie spotkał się taką sytuacją, że listonosz nie dostarczył przesyłki, nie podjął nawet takiej próby i z automatu zostawił w skrzynce awizo. Mato miejsce szczególnie w dużych miastach, z blokami bez wind. To jeszcze nic, czasami tego awiza nie ma! Możemy przeczytać np. taką skargę: "Poczta nie dostarczyła mi awizo do sądu w Lublinie co mam teraz zrobić. Rozmawiałam z listonoszem to się bezczelnie wypiera. Dlaczego przez czyjąś głupotę mam cierpieć?" Problem rzeczywiście istnieje, bo istnieje skutek doręczenia i pewne terminy biegną.

III grupa inwalidzka - stopień lekki. Co w 2025 roku?

Orzeczenie o niepełnosprawności w stopniu lekkim, dawniej określane jako trzecia grupa inwalidzka (III grupa) definiuje osoby, których naruszona sprawność organizmu powoduje istotne pogorszenie zdolności do wykonywania pracy lub ograniczenia w pełnieniu ról społecznych. W 2025 roku władze, PFRON, a także rząd i samorządy przygotowały szereg udogodnień oraz wsparć finansowych dla beneficjentów tego stopnia niepełnosprawności. Przyglądamy się najważniejszym z nich.

Luka w przepisach: Przy świadczeniu pielęgnacyjnym opiekunowie stracili. Będzie nowelizacja? [MOPS, ZUS]

W artykule omawiamy taką sytuację. Jest skomplikowana bo dotyczy zwrotu świadczenia pielęgnacyjnego przez opiekuna i jego problemów z utratą ubezpieczenia w NFZ z mocą wsteczną (tak twierdzą MOPS, zobaczymy co na to powiedzą sądy).

REKLAMA

Wyrok TK: Emeryci mocno stracili w ZUS z przeliczeniem emerytur. Przepadł też 15% bonus do kapitału początkowego. Był waloryzowany

Emeryci, którzy rozpoczęli korzystanie z emerytur wcześniejszych od 2013 r. (albo później) nie mogą skorzystać z wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. Te osoby czekają na ewentualną specustawę. Jedyne co im pozostaje to napisać krytyczny list albo komentarz w Internecie.

23 emerytów wygrało z ZUS na przeliczeniu emerytur. Jeden już prawomocnie [Wyrok TK z 4 czerwca 2024 r.]

Zestawienie i omówienie korzystnych wyroków sądów powszechnych w sprawach dot. wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20, w tym jednego prawomocnego. Ile konkretnie wynoszą sumy zasądzone przez sąd na korzyść emerytów. Ich korzyść szacować można kwoty od około 550 zł do blisko 3000 zł miesięcznie. Z 23 wyroków jeden jest prawomocny, pozostałe będą oceniane przez sąd apelacyjny.

MRPiPS: 5070 zł dla każdego od 1 stycznia 2026 r., ale jest „haczyk” – bo nie dla tych co otrzymują premie i nagrody oraz inne dodatki do wynagrodzenia

Czeka nas rewolucja w zakresie płacy minimalnej – w rządzie trwają obecnie prace nad całkowitą zmianą ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Ostateczna wersja projektu zakłada, że pensja minimalna ma opiewać na 55% wysokości przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, co – zgodnie z aktualnymi prognozami – dałoby pensję minimalną na poziomie 5070 zł brutto. Jak się okazuje – nie wszyscy będą mogli jednak liczyć na podwyżkę od 1 stycznia 2026 r., bo MRPiPS wycofało się z pomysłu zrównania płacy minimalnej z wynagrodzeniem zasadniczym.

WZON: Tylko 43 punkty po 25 latach na wózku. Tylko 61 punktów dla niewidomej. W ZUS bez świadczeń także stopień znaczny niepełnosprawności

Otrzymaliśmy kilka listów od osób niepełnosprawnych (orzeczenia stałe, stopień znaczny niepełnosprawności), które zostały przez WZON wykluczone ze świadczenia wspierającego. W artykule ich opinie:

REKLAMA

Rząd kręci bat na właścicieli domów. Będzie limit osób, a nawet metrów dla rodziny? Szykują się wielkie zmiany w przepisach

Hałas, bójki, parkujące, gdzie się da samochody, śmieci i bezsilność sąsiadów – tak można streścić skargi, które leją się lawiną do posłów oraz resortu rozwoju i technologii od tych, którzy stali się ofiarą nowej, polskiej plagi. Domy jednorodzinne zamieniane są w hotele robotnicze. Rząd chce z tym walczyć i kręci bat na ten „biznes”. Szykuje się rewolucja w przepisach?

Cyfrowe wykluczenie w miejscu pracy: cicha forma mobbingu. Czy za wysyłanie memów przez pracowników na WhatsAppie odpowiada pracodawca?

Cyfrowe wykluczenie stanowi często bagatelizowany aspekt mobbingu. Prawo nie nadąża za zmieniającym się środowiskiem pracy. Coraz częściej występująca praca zdalna, powszechne używanie komunikatorów, sprawiają że mobbing nie jest już tylko zjawiskiem bezpośrednim – doświadczalnym i widzialnym przez wszystkich, ale staje się cichy i trudny do udowodnienia dla osób nękanych. Według badań ponad 40 proc. pracowników przyznaje, że doświadcza mobbing.1

REKLAMA