REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zaburzenia psychiczne mogące być podstawą nieważności małżeństwa

Bolesław A. Dùllek
Prawnik, adwokat kościelny, ekspert w zakresie kościelnych procesów o stwierdzenie nieważności małżeństwa
Najczęstszym tytułem, z którego prowadzi się w sądach kościelnych procesy małżeńskie, jest niezdolność do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich z przyczyn natury psychicznej./Fot. Shutterstock
Najczęstszym tytułem, z którego prowadzi się w sądach kościelnych procesy małżeńskie, jest niezdolność do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich z przyczyn natury psychicznej./Fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Najczęstszym tytułem, z którego prowadzi się w sądach kościelnych procesy małżeńskie, jest niezdolność do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich z przyczyn natury psychicznej. Jest on proponowany jako jedyny tytuł lub też towarzyszą mu inne (np. bojaźń i przymus). Zdarza się, że proces małżeński jest prowadzony z tytułu niezdolności do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich z przyczyn natury psychicznej po jednej ze stron (męża lub żony) lub po obu stronach (męża i żony).

Przesłanki zaistnienia tytułu

Aby udowodnić nieważność małżeństwa z tytułu niezdolności do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich, należy dowieść:

REKLAMA

1) że istotne obowiązki małżeńskie nie były wypełnianie;

2) że ów niewypełnianie wynikało z niezdolności, a nie ze złej woli (wykluczenia);

3) że ów niezdolność ma naturę psychiczną, a nie np. fizyczną.

W kolejnych akapitach przedstawione zostaną konkretne schorzenia natury psychicznej (przykłady) mogące uniezdolnić stronę do wypełniania istotnych obowiązków małżeńskich. Zostaną one podzielone na trzy grypy:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  1. zaniedbywanie obowiązków stricte małżeńskich;
  2. zaniedbywanie obowiązku budowania wspólnoty całego życia;
  3. zaniedbywanie obowiązków rodzicielskich.

Polecamy: Pracujący rodzic. Wiesz, co Ci się należy! Poznaj swoje prawa nr 2

Ius in corpus (prawo do ciała)

REKLAMA

Podstawowym obowiązkiem małżeńskim jest obowiązek aktu małżeńskiego, to znaczy fizycznej jedności w znaczeniu cielesnego zjednoczenia i źródła prokreacji. Do zaburzeń natury psychicznej, a w zasadzie psychoseksualnej, które mogą uzniezdolnić stronę do wypełniania omawianego istotnego obowiązku małżeńskiego należą np. nimfomania, satyryzm, homoseksualizm, transseksualizm (jako forma homoseksualizmu), oraz te zaburzenia, które odznaczają się niepokonalną skłonnością do współżycia cielesnego z osobami innymi niż współmałżonek („skłonność do niewierności”).

Poza tym w grę wchodzą takie patologie, w których strona choć jest zdolna wypełniać omawiany istotny obowiązek małżeński w sposób wyłączny z osobą kontrahenta (współmałżonka), to jednak nie jest zdolna do przekazywania tego prawa w sposób naturalny i w stopniu normalnym. Przykładami schorzeń o których mową mogą być np. sadyzm, masochizm, fetyszyzm. Mowa tu także o tzw. gwałcie małżeńskim.

Wśród innych anomalii psychoseksualnych mogących uniezdolnić stronę do zawarcia małżeństwa znajdują się na przykład: narcyzm, ekshibicjonizm, oglądactwo, saliromania, zoofilia, pedofilia, gerontofilia, nekrofilia.

Każdą anomalię należy rozpatrywać indywidualnie, gdyż nie zawsze będzie ona powodować nieważność małżeństwa. Jednak wszelkiego rodzaju wynaturzenia w kwestiach intymnych dają jakieś podstawy do stwierdzenia nieważności małżeństwa – kwestią do ustalenia jest solidność ów podstaw.

Consortium totiuus vitae (wspólnota całego życia)

REKLAMA

Po Soborze Watykańskim II zaczęto akcentować także inne obowiązki małżeńskie, oprócz tych związanych z ludzką seksualnością. W Konstytucji Gaudium et spes sformułowano bardzo ogólny obowiązek, który następnie znalazł się w Kodeksie Prawa Kanonicznego – budowanie wspólnoty całego życia.

Wśród przyczyn natury psychicznej mogących uniezdolnić stronę do wypełniania omawianego istotnego obowiązku, a co za tym idzie do ważnego zawarcia małżeństwa można wymienić na przykład: zaawansowany chroniczny alkoholizm, postawy całkowicie antyspołeczne (socjopatia), niedojrzałość emocjonalną przejawiającą się w skrajnym egoizmie, próżności, uporze (nonkonformizmie), mizantropia w postaci awersji do drugiej płci.

Wśród częstych powodów natury psychicznej uniezdalniających wypełnianie omawianego istotnego obowiązku małżeńskiego znajdują się także: syndrom borderline, epilepsja, nerwica lękowa, nerwica obsesyjna, fobia obsesyjna, oligofrenia, paranoja, szok emocyjny, osobowość zależna, psychoza maniakalno-depresyjna, schizofrenia.

Istotne jest to, że strona nie musi mieć wyżej wymienionych (bądź też innych) schorzeń natury psychicznej medycznie potwierdzonych – wystarczą objawy, na których bazie powołany do tego celu biegły sądowy wyda stosowną ekspertyzę.

Bonum prolis (dobro potomstwa)

Ostatnią kategorią obowiązków są obowiązki skupiające się wokół dobra potomstwa, które w ceremonii zaślubin zostały wyrażone w słowach „Czy chcecie przyjąć i po katolicku wychować potomstwo, którym was Bóg obdarzy?”.

Obowiązki te są ściśle związane z już omówionymi: zakłada się tu bowiem zdolność strony do wypełniania obowiązków stricte małżeńskich (prawo do ciała). To ono gwarantuje liturgiczne „przyjęcie potomstwa”. Omówione już zaburzenia psychoseksualne mogą skutecznie niweczyć zdolność strony do realizacji tego obowiązku. Oczywiście obowiązek ten może być także zaniedbany z przyczyn innych niż psychoseksualne, na przykład z powodu skrajnego egoizmu – strona z obawy przed ograniczeniem jej wolności nie jest w stanie oddać się drugiej stronie celem zrodzenia potomstwa, które ów wolność by w stopniu znacznym ograniczyło. Innym przykładem może być mizantropia w postaci niechęci do dzieci, strach przed porodem i inne. Kwestią do wyjaśnienia i ustalenia w każdym indywidualnym przypadku jest kwestia tego, czy mamy do czynienia z niemocą, to jest niezdolnością, czy niechęcią to jest wykluczeniem.

Kiedy już dziecko się pocznie ważne jest zainteresowanie jego osobą w okresie ciąży, porodu, jego dzieciństwa i adolescencji. Tyczy się to zarówno kobiety jak i mężczyzny. Kobieta spożywająca nadmierne ilości alkoholu w czasie ciąży, mężczyzna nieuczestniczący w porodzie z błahych powodów, udział obu rodziców w wychowywaniu – odprowadzanie do żłobka, przedszkola, udział w zebraniach rodziców, nauka, wspólne spędzanie czasu, rozwijanie umiejętności, przebieranie, mycie, wspólna zabawa, wspólne wyjazdy, ostatecznie także płacenie alimentów, korzystanie z widzeń – cała gama obowiązków rodziców względem dziecka.

Ustalanie w konkretnej sytuacji

Jeśli nie jesteś pewien/pewna, czy w Twoim przypadku zachodzą przesłanki do stwierdzenia nieważności małżeństwa z tytułu niezdolności do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich z przyczyn natury psychicznej, skontaktuj się z naszą Kancelarią – pomożemy Ci to ustalić:

e-mail: cancellaria.canonica@gmail.com
tel.: 511 324 109
web: cancellariacanonica.pl

Polecamy serwis: Rozwód kościelny

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Emerytury stażowe – Lewica i Solidarność naciskają na zmiany. Czy rząd przychyli się do ich propozycji?

Emerytury stażowe mogą się urzeczywistnić. Lewica i Solidarność walczą o zmiany, które mają umożliwić wcześniejsze przejście na emeryturę osobom z długim stażem pracy. Czy obecny rząd w końcu przychyli się do tych postulatów?

Przepadło 31 000 zł świadczenia wspierającego. Rodziny zmarłych osób niepełnosprawność idą do sądu. Bez szans

Umierają osoby niepełnosprawne przed otrzymaniem świadczenia wspierającego. Mają najpoważniejszy stan zdrowia. Są sparaliżowane. Chorują na choroby nowotworowe. Są to staruszki i staruszkowie. Wiele instytucji (w tym RPO) jak i same osoby niepełnosprawne ostrzegało, że część osób umrze w okresie oczekiwania na przyznanie tego świadczenia, które stało się przewlekłym dla kilkudziesięciu tysięcy osób.

Czy to już koniec przestawiania zegarków? Zniesienia zmiany czasu jest na agendzie UE

Czy to już koniec przestawiania naszych zegarków? Polska prezydencja w Unii Europejskiej podejmuje próbę przełamania impasu w sprawie zniesienia zmian czasu. Choć Komisja Europejska popiera ten pomysł, to brukselska biurokracja wciąż blokuje postępy. Dlaczego Europa nadal tkwi w czasowym chaosie i czy polski rząd zdoła zmienić bieg wydarzeń?

800 plus w 2025 i 2026 r. - termin na wniosek do ZUS

800 plus w 2025 i 2026 r. - nowy okres świadczeniowy rozpoczyna się 1 czerwca. Kiedy najlepiej złożyć elektroniczny wniosek do ZUS? Termin zapewniający ciągłość wypłaty świadczenia wychowawczego niedługo mija.

REKLAMA

Żołnierze do premiera: Mamy prawo do drugiej emerytury obok tej mundurowej. Każdy z nas ma na koncie w FUS składki powiększane corocznie o wskaźnik waloryzacji

Mundurowi, którzy rozpoczęli służbę przed 1999 r. nie mają prawa - nawet w przypadku 25 lat pracy cywilnej i odprowadzania składek z tego tytuł do ZUS - do emerytury cywilnej pobieranej obok mundurowej. Inną sytuację prawną mają mundurowi, którzy rozpoczęli służbę po 1999 r. - mają prawo do drugiej emerytury z tytułu składek wypracowanych z pracy w cywilu po zakończeniu służby. W grudniu 2024 r. żołnierze wysłali w tej sprawie list do premiera D. Tuska.

Nie będzie zakazu używania kominków. Na pewno? MKiŚ odpowiada na kontrowersje dotyczące programu Czyste Powietrze

Nowe zasady programu „Czyste Powietrze”, które mają na celu poprawę jakości powietrza i zwiększenie efektywności energetycznej budynków, wzbudzają kontrowersje. Zmiany wprowadzone przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska, w tym kwestie dotyczące kominków i źródeł ciepła, stały się przedmiotem gorącej dyskusji. W odpowiedzi na te kontrowersje, minister Krzysztof Bolesta zapewnia, że nie wprowadzi się zakazu używania kominków, a zmiany w regulaminie są wynikiem szerokich konsultacji społecznych i ekspertów. Problemem pozostaje jednak interpretacja zapisów przez urzędników, co budzi obawy o przyszłość bezpieczeństwa energetycznego Polaków.

Banki likwidują bankomaty. Czy koniec gotówki staje się faktem na naszych oczach?

Banki zaczynają likwidować bankomaty. To zaś rodzi sprzeciw społeczeństwa i niepokoi Rzecznika Praw Obywatelskich, który zwraca uwagę na ryzyko wykluczenia finansowego. Może to wpłynąć szczególnie na osoby starsze i mieszkańców wsi – ale nie tylko. Jakie jeszcze konsekwencje rodzi dalsze ograniczanie gotówki, które postępuje już od pewnego czasu?

Pakt migracyjny: 20 tys. euro za każdą nieprzyjętą osobę. Czy Polska zapłaci podatek UE?

Pakt migracyjny Unii Europejskiej, który wejdzie w życie w 2026 roku, nakłada na państwa członkowskie obowiązek przyjmowania migrantów lub płacenia tzw. „podatku migracyjnego” w wysokości 20 tys. euro za każdą nieprzyjętą osobę. Polska, pomimo apeli Brukseli, konsekwentnie odmawia implementacji tych przepisów, co może doprowadzić do poważnych konsekwencji finansowych i politycznych. Jakie będą efekty tego stanowiska?

REKLAMA

Nie każda wdowa z rentą rodzinną dostanie rentę wdowią. Dlaczego? ZUS: tak jest w przepisach

Renta wdowia to możliwość pobierania dwóch świadczeń jednocześnie, przykładowo emerytury oraz renty rodzinnej po zmarłym współmałżonku. Korzystniejsze świadczenie ZUS wypłaci od lipca 2025 r. pełnej wysokości, a drugie w wymiarze 15 proc. Okazuje się jednak, że nie każda wdowa i każdy wdowiec, którym ZUS wydał decyzję o przyznaniu renty rodzinnej „załapie się” na dobrodziejstwo wynikające z renty wdowiej.

Spokój na zawsze: Jak testament notarialny zapewnia Ci bezpieczeństwo?

Testament notarialny to jedna z najpewniejszych form wyrażenia swojej ostatniej woli. Dzięki sporządzeniu go przed notariuszem masz gwarancję, że dokument będzie zgodny z prawem, nie zostanie podważony, a Twoje decyzje dotyczące majątku zostaną zrealizowane bez problemów. Dowiedz się, dlaczego warto postawić na tę bezpieczną opcję i jakie korzyści niesie ze sobą testament sporządzony w obecności notariusza.

REKLAMA