Niezdolność do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich z przyczyn natury psychicznej czy symulacja

Bolesław A. Dùllek
Prawnik, adwokat kościelny, ekspert w zakresie kościelnych procesów o stwierdzenie nieważności małżeństwa
rozwiń więcej
Najkrócej rzecz ujmując, należy powiedzieć, że niezdolność polega na niemożności (strona nie może wypełniać istotnych obowiązków małżeńskich), zaś symulacja na niechęci (strona nie chce wypełniać istotnych obowiązków małżeńskich)./Fot. Shutterstock / shutterstock
Niezwykle istotne znaczenie kanoniczno-prawne, a jeszcze większe kanoniczno-procesowe, ma określenie tytułów, z których ma się toczyć proces małżeński. Można to porównać do procesu cywilnego, w którym oskarża się kogoś o kradzież, a zostało się pobitym - sąd nie orzeknie kradzieży, a o pobicie nikt sądu nie zapytał - sprawę się przegra. Podobnie w procesie małżeńskim - jest poprosimy sąd kościelny o orzeczenie nieważności małżeństwa z tytułu niezdolności, sądu nie będzie interesowała ewentualna symulacja i odwrotnie. A konsekwencje mogą być przemienne w skutkach - po nieraz długim i kosztownym procesie otrzymuje się wyrok negatywny (niestwierdzający nieważności małżeństwa), choć z łatwością można by uzyskać wyrok pozytywny, gdyby tylko zamiast niezdolności badać sprawę pod kątem symulacji lub odwrotnie.

Zasadnicza różnica - chcieć i móc

Najkrócej rzecz ujmując, należy powiedzieć, że niezdolność polega na niemożności (strona nie może wypełniać istotnych obowiązków małżeńskich), zaś symulacja na niechęci (strona nie chce wypełniać istotnych obowiązków małżeńskich).

Polecamy: Pracujący rodzic. Wiesz, co Ci się należy! Poznaj swoje prawa nr 2

Przykłady - kazuistyka

Dla zobrazowania tej różnicy posłużymy się przykładem opartym o obowiązek przyjęcia i wychowania potomstwa (dobro potomstwa). Może się zdarzyć, że strona bardzo chce mieć dzieci, ale w wyniku jakichś psychicznych urazów (np. gwałtu) nie jest w stanie (nie może - jest niezdolna) do tego, by na sposób małżeński oddać się drugiej stronie. Innymi słowy chce, ale nie może - niezdolność. W innej sytuacji strona jest zdrowa na ciele i umyśle, może mieć dzieci, lecz z jakichś powodów nie chce ich mieć. Innymi słowy może, ale nie chce - symulacja.

Innym przykładem niech będzie niewierność. Może się zdarzyć, że strona z przyczyn leżących w jej psychice jest niezdolna do zachowania wierności małżeńskich (np. hiperseksualność) - wtedy mamy do czynienia z niezdolnością (chce, ale nie może zachować wierności). W innym przypadku, strona nie cierpi na żadne dolegliwości natury psychoseksualnej uniezdalniające ją do wierności małżeńskiej (może), lecz z jakiegoś powodu zwyczajnie tej wierności nie chce zachować (nie chce) - wtedy mamy do czynienia z symulacją (może, ale nie chce).

Zaprezentowane powyżej dwa przykłady są bodaj najczęściej występującymi w procesach małżeńskich.

Konsekwencje kanoniczno-prawne

Tytuł prawny, z którego ma się toczyć proces małżeński proponuje się już na etapie redakcji skargi powodowej (pozwu). To na jej podstawie (oraz odpowiedzi strony przeciwnej) sąd ustala tzw. formułę wątpliwości, czyli hipotezę procesową, którą w wyniku procesu potwierdzi lub obali. Złe sformułowanie prośby w skardze powodowej (pozwie) może już na wstępie dyskwalifikować sprawę i skutecznie uniemożliwić jej wygraną. Dlatego tak istotne jest poprawne zredagowanie skargi powodowej (pozwu). Należy pamiętać, że o tym czy dobrze sformułowaliśmy skargę, dowiemy się w zasadzie dopiero po niejednokrotnie bardzo długim procesie - wtedy będzie już za późno cokolwiek poprawiać, a proces będzie trzeba poprowadzić od samego początku.

Ustalanie zachodzenia przesłanek koniecznych

Jeśli nie jesteś pewien/pewna, czy w Twoim przypadku masz do czynienia z niezdolnością, czy z symulacją, to skontaktuj się z naszą Kancelarią – pomożemy Ci to ustalić:

e-mail: cancellaria.canonica@gmail.com
tel.: 511 324 109
web: cancellariacanonica.pl

Polecamy serwis: Rozwód kościelny

Prawo
Prawie 3,4 mln przyznanych świadczeń na wyprawki szkolne. Wnioski o dodatkowe 300 zł można składać do 30 listopada
16 sie 2024

Zakład Ubezpieczeń Społecznych poinformował, że do tej pory w ramach programu "Dobry Start" przyznał blisko 3,4 mln świadczeń. Zakład przeznaczył na ten cel 925 mln zł. Wnioski o 300 zł na wyprawkę szkolną można składać do 30 listopada. 

Zasiłki rodzinne od 1 listopada 2024 r. Nowe rozporządzenie w Dzienniku Ustaw
16 sie 2024

W Dzienniku Ustaw opublikowano nowe rozporządzenie, które dotyczy kwot świadczeń rodzinnych i kryteriów dochodowych, obowiązujących od 1 listopada 2024 r. Chodzi m.in. o zasiłek rodzinny, zasiłek pielęgnacyjny czy tzw. becikowe.

Renta wdowia 2025: nie dla każdej wdowy i wdowca. Jest kilka warunków i limit kwotowy
16 sie 2024

1 stycznia 2025 r. wejdzie w życie nowelizacja z 26 lipca 2024 r. ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw, która wprowadza do polskiego prawa tzw. rentę wdowią. Nowelizacja ta jest już podpisana przez Prezydenta RP i czeka na publikację w Dzienniku Ustaw. Renta wdowia, to będzie na początku (od 1 lipca 2025 r. do 31 grudnia 2026 r.) dodatkowo wypłacane wdowie, lub wdowcowi 15% świadczenia emerytalno-rentowego po zmarłym małżonku. Albo 15% własnego świadczenia jeżeli wdowa, lub wdowiec przejmie świadczenie zmarłego małżonka jako swoje główne, comiesięczne świadczenie (emeryturę albo rentę). Jest też limit: suma obu świadczeń nie może być wyższa niż trzykrotność minimalnej emerytury. Wnioski o rentę wdowią będzie można składać od 1 stycznia 2025 r. Jakie warunki trzeba będzie spełnić, by móc otrzymać to świadczenie?

Czy jest dopuszczalne użyczenie nieruchomości przez jednego współwłaściciela?
16 sie 2024

Oddanie użyczającemu rzeczy, najczęściej nieruchomości do korzystania osobie trzeciej w sytuacji, gdy użyczający jest wyłącznym właścicielem nieruchomości, nie budzi większych wątpliwości. Inaczej wygląda jednak wyrażenie zgody na korzystanie z nieruchomości jedynie przez jednego lub część współwłaścicieli.

7 tys. zł czy 6 450 zł zasiłku pogrzebowego od 2025 r.? Ostateczna decyzja prawdopodobnie we wrześniu
16 sie 2024

Resort rodziny stoi na stanowisku, że wysokość zasiłku pogrzebowego powinna być podwyższona do 7 tys. zł. Co z propozycją ministra finansów, który stoi na stanowisku, że zasiłek pogrzebowy powinien wynosić 6 tys. 450 zł? Wiceminister rodziny, pracy i polityki społecznej poinformował, że ostateczną decyzję poznamy najprawdopodobniej we wrześniu.

Czy wdowia renta należy się po rozwodzie? Jest wyjaśnienie
16 sie 2024

Rozwiedzeni małżonkowie, którzy mają prawo do renty rodzinnej po zmarłym byłym małżonku, nie będą mogli korzystać z tej korzystnej reguły zbiegu, którą przewidują nowe przepisy o rencie wdowiej. Tak wyjaśnił Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Sebastian Gajewski.

Ochrona prawna pracowników załatwiających sprawy sygnalistów
16 sie 2024

Czy ochrona prawna sygnalistów rozciąga się na pracowników załatwiających sprawy sygnalistów? Czy ich również dotyczy zakaz podejmowania działań odwetowych oraz inne środki ochrony? Co z możliwością dochodzenia odszkodowania i zadośćuczynienia?

Renta wdowia nie tylko dla wdów. Komu jeszcze w 2025 roku wzrośnie świadczenie emerytalne? Czy wiesz, o ile? 2 miliony Polaków szykują się do składania wniosków
16 sie 2024

Renta wdowia nie tylko dla wdów. Komu jeszcze w 2025 roku wzrośnie świadczenie emerytalne? Ta renta ma poprawić sytuację finansową owdowiałych osób, a przepisy zadziałają wstecz. Ważne jest jednak to, że śmierć małżonka nie mogła mieć miejsca wcześniej, niż pięć lat przed osiągnięciem przez uprawnionego wieku emerytalnego.

1000 zł z tytułu urodzenia się dziecka od 1 listopada 2024 r.
16 sie 2024

Wśród świadczeń rodzinnych znajduje się także jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka. Od 1 listopada 2024 r. będzie wynosiła 1000 zł. Sprawdź, komu przysługuje. Jakie warunki trzeba spełniać, by uzyskać zapomogę. Kiedy należy złożyć wniosek.

215,84 zł zasiłku pielęgnacyjnego od 1 listopada 2024 r.
16 sie 2024

215,84 zł zasiłku pielęgnacyjnego od 1 listopada 2024 r. Tyle będzie wynosił zasiłek pielęgnacyjny w nowym okresie zasiłkowym. W Dzienniku Ustaw opublikowane zostało stosowne rozporządzenie w tej sprawie. Sprawdź, komu będzie przysługiwało.

pokaż więcej
Proszę czekać...