Instytucje prawa cywilnego w prawie kościelnym

dr Arletta Bolesta
Adwokat kościelny
rozwiń więcej
Jakie instytucje prawa cywilnego są zatem możliwe w prawie kościelnym?/Fot. Shutterstock
W prawie kanonicznym znana jest tzw. instytucja kanonizacji prawa cywilnego. Istotę jej można oddać tym, iż gdy dana regulacja prawa cywilnego pozostaje w zgodzie z prawem kanonicznym, a tym samym prawem bożym, to istnieje możliwość jej zastosowania w łonie samego prawa kanonicznego. Jakie instytucje prawa cywilnego są zatem możliwe w prawie kościelnym?

Instytucja pojednania

Co prawda instytucja pojednania w kościelnym procesie małżeńskim nie jest novum, ale z kolei w łonie prawa cywilnego są pewne uszczegółowienia dotyczące tak mediacji, jak i mediatora. Dlatego czasami warto wprost dokonać zapożyczenia tego, co zostało już uregulowane, pod warunkiem zgodności z prawem kanonicznym. Gdybyśmy ograniczyli się tylko do dążenia w kierunku pogodzenia się małżonków, to nie byłoby to również niczym nowym. Uważam natomiast za ważne osiągnięcie również innego celu, gdy ten główny nie może zostać zrealizowany. Cel ten polega na uzyskaniu porozumienia odnośnie do przyczyn, na podstawie których przebiega proces. Naturalnie takie porozumienie musi odbyć się w zgodzie z prawdą, czyli stanem faktycznym, natomiast dzięki takiemu posunięciu uniknęłoby się zatargów pomiędzy stronami. Przykładowo mają one miejsce wówczas, gdy jedna ze stron proponuje znaną nam już dobrze przyczynę w postaci niezdolności natury psychicznej po przeciwnej stronie, która z kolei źle ją interpretuje, odbiera, co może mieć różne reperkusje w czasie procesu. Porozumienie pozwoliłoby na uzyskanie większej obiektywności w czasie gromadzenia środków dowodowych. Na pewno łatwiej i prościej byłoby dokonać zaproponowania świadków przez tę procesową stronę, która pozostaje z nimi w relacji np. pokrewieństwa. Łatwiej byłoby również wydobyć dowód z dokumentów przez tę stronę, której taki dowód dotyczy itp. Przede wszystkim osiągnęłoby się pójście w stronę takiej przyczyny, która jest możliwa do udowodnienia.

Polecamy: Darowizny, testamenty, spadki (PDF)

Kontakt sędziego z instytucjami cywilnymi

Innym przykładem cywilnych regulacji jest chociażby ta stanowiąca o kontakcie sądu, sędziego z innymi instytucjami cywilnymi. To może okazać się ważne zwłaszcza w sytuacji, gdy w trakcie kościelnego procesu małżeńskiego wyartykułowane zostaną pewne prawdy, fakty. Takim przykładem jest podanie konkretnych form pomocy stronie, u której stwierdzono jakieś zaburzenie czy podanie pewnych konkretnych przedsięwzięć w cywilnych instytucjach, gdy na jaw wyszły inne fakty (np. jakieś przestępstwo). Na pewno dzięki temu strona nie pozostałaby z jakby nowymi problemami sama, zostałaby otoczona fachową pomocą już po czasie zakończenia kościelnego procesu.

Potrzebna wiedza

To tylko zaledwie dwa przykłady. Oczywiście wykorzystanie ich wymagałoby wysiłku, chociażby pozyskania, ubogacenia swojej dotychczasowej wiedzy. Innym sposobem może być zaangażowanie tych osób, które mają już wiedzę, doświadczenie zdobyte w cywilnej praktyce, tylko że od nich też powinno się w konsekwencji wymagać zdobycia podstawowej wiedzy tym razem z zakresu prawa kanonicznego. Nie są to jednak ogromne wyzwania, zważywszy na fakt w postaci celu, jakim jest dobro samych stron.

Na ten temat m. in. w:

M. Andrzejewski, Prawo rodzinne i opiekuńcze, Warszawa 2014.

Polecamy serwis: Rozwód kościelny

Prawo
"Rejestrowany związek partnerski będą mogły zawrzeć 2 osoby pełnoletnie, stanu wolnego, niezależnie od płci" - tak wynika z projektu ustawy o rejestrowanych związkach partnerskich
08 lip 2024

Rejestrowany związek partnerski będą mogły zawrzeć dwie osoby pełnoletnie, stanu wolnego, niezależnie od płci. Będzie możliwe zawarcie umowy majątkowej partnerskiej. Tak wynika z informacji o projekcie ustawy o rejestrowanych związkach partnerskich i ustawy wprowadzającej.

Minister ds. polityki senioralnej Marzena Okła-Drewnowicz zapowiedziała budowę mieszkań dla osób starszych na terenach pogórniczych
08 lip 2024

Minister ds. polityki senioralnej Marzena Okła-Drewnowicz zapowiedziała budowę mieszkań dla osób starszych na terenach pogórniczych w Katowicach. Chodzi o mieszkania, w których seniorzy mogliby funkcjonować samodzielnie. Trwają już prace nad odpowiednim programem.

Bon energetyczny również w 2025 r. Do tego 500 zł za 1 MWh dla gospodarstw domowych i 693 zł dla małych firm. Dla kogo?
08 lip 2024

Bon energetyczny również w 2025 r. Do tego 500 zł za 1 MWh dla gospodarstw domowych i 693 zł dla małych firm. Czy również w przyszłym roku będą dostępne takie koła ratunkowe? Znamy stanowisko resortu klimatu i środowiska.

Na jakim etapie jest renta wdowia? Będą poprawki dotyczące zbiegu świadczeń emerytalno-rentowych
08 lip 2024

Projekt ustawy dotyczący renty wdowiej aktualnie przechodzi przez Sejmową Komisję Polityki Społecznej i Rodziny. Posłowie zdecydowali o wprowadzeniu do niego poprawek. Chodzi o sprecyzowanie katalogu praw do świadczeń emerytalno-rentowych, do których będzie można stosować regułę zbiegu prawa do kilku świadczeń emerytalno-rentowych.

Śmierć emeryta lub rencisty. Czy wtedy zawsze trzeba zwrócić do ZUS-u emeryturę lub rentę? Kto ma prawo do świadczenia po zmarłym? Wniosek ENS
08 lip 2024

Wiele osób nie wie, czy może zatrzymać emeryturę lub rentę, którą listonosz doręczył już po śmierci emeryta lub rencisty. Dotyczy to także świadczeń, które wpływają na rachunek w banku. ZUS wyjaśnia, kto w takim przypadku ma prawo do emerytury lub renty po zmarłym członku rodziny.                                  

Rower dla każdego: 50 proc. dopłaty do zakupu rowerów elektrycznych. Z dotacji będą mogły skorzystać indywidualne osoby, przedsiębiorcy i samorządy
08 lip 2024

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej planuje dopłaty do zakupu rowerów elektrycznych. W ramach programu „Mój rower elektryczny” uruchomi dofinansowanie zakupu prawie 47000 szt. pojazdów. Beneficjentami programu będą osoby fizyczne, przedsiębiorcy oraz jednostki samorządu terytorialnego.

Posiedzenie Rady Bezpieczeństwa Narodowego przed wylotem polskiej delegacji na szczyt NATO w Waszyngtonie
08 lip 2024

W poniedziałek, 8 lipca 2024 r. o godz. 9.00 w Belwederze odbędzie się zwołane przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudę posiedzenie Rady Bezpieczeństwa Narodowego. Posiedzenie odbędzie się przed wylotem polskiej delegacji na Szczyt NATO w Waszyngtonie.

Podróże z klasą. Co dalej z wynagrodzeniem nauczycieli za wycieczki? MEN mówi jasno – dodatkowe wynagrodzenie się nie należy
08 lip 2024

Podróże z klasą. Co dalej z wynagrodzeniem nauczycieli za wycieczki? MEN mówi jasno – nie ma podstaw do wypłaty dodatkowego wynagrodzenia. Karta wycieczki to polecenie służbowe dyrektora i wypłaca się normalne wynagrodzenie.

Czy będzie nowelizacja ustawy o bonie energetycznym? Koszty obniżenia cen energii zagrażają sprzedawcom energii elektrycznej
07 lip 2024

Od niedawna obowiązuje ustawa o bonie energetycznym, która reguluje czasowe ograniczenia cen energii elektrycznej. Nowe przepisy zobowiązały przedsiębiorstwa energetyczne do udziału w kosztach obniżenia cen. Przedsiębiorcy oczekują sprawiedliwego mechanizmu rekompensat za obniżki cen energii.

Wnioski złożyło już 280 tys. osób i wciąż napływają nowe. Można dostać od 712 do 3920 zł świadczenia. Kto ma do niego prawo w 2024 r.?
08 lip 2024

Wnioski złożyło już 280 tys. osób i wciąż napływają nowe. Można dostać od 712 do 3920 zł świadczenia. Kto ma w 2024 r. prawo do nowego świadczenia? Pełnoletnie osoby z niepełnosprawnościami.

pokaż więcej
Proszę czekać...