Czy można mówić o przegranej sprawie w kościelnym procesie małżeńskim?

dr Arletta Bolesta
Adwokat kościelny
rozwiń więcej
Czy można mówić o przegranej sprawie w kościelnym procesie małżeńskim? / Fot. Fotolia
W kościelnym procesie małżeńskim często dochodzi do wyroków negatywnych, czyli takich kiedy nie stwierdzono nieważności małżeństwa. Czy można mówić zatem o przegranej sprawie?

Tak o wygranej, jak i o przegranej nie powinno się mówić, naturalnie pomijając czysto emocjonalne podejście do swojej sprawy i w swojej sprawie, bowiem wówczas takie zachowanie wydaje się zrozumiałe.

Celem kościelnego procesu o orzeczenie nieważności zawiązku małżeńskiego jest nie tyle odpowiedź na zasadnicze pytanie: czy małżeństwo zostało nieważnie zawarte? Lecz przez to pytanie celem jest dotarcie do prawdy obiektywnej o stanie związku, albowiem co najmniej w chwili jego powstawania mogło ono już być nieważne z przyczyn podanych przez prawodawcę. Przyczyny te (tytuły prawne) są powszechnie znane, nie są gdzieś zawoalowaną treścią, stąd „tworzenie” ich po zawarciu związku nie może być podstawą do orzeczenia jego nieważności, a skoro tak, to nie służą tak pojętemu wygraniu swojej sprawy. Aby lepiej to zrozumieć warto posłużyć się jednym z przykładów, chociażby kwestią choroby psychicznej, podpadającą pod niezdolność natury psychicznej wymienionej w Kodeksie Prawa Kanonicznego w kan. 1095 nr 3. Aby orzec na jej podstawie nieważność małżeństwa istnieje wymóg udowodnienia jej istnienia co najmniej w chwili zawierania związku, zaś celem kościelnego procesu małżeńskiego będzie potwierdzenie tegoż faktu przez udowodnienie.

Zobacz również: Nietypowe rozwiązania w kościelnym procesie małżeńskim

Pierwszym etapem jest potwierdzenie-udowodnienia, aby tym sposobem podać argumentację za tym, iż „zasługą” żadnej ze stron nie będzie istnienie jakiegoś rodzaju niezdolności. Natomiast jedyną zasługą będzie prośba o wszczęcie procesu właśnie z tej a nie innej przyczyny. Dotyczy to każdego tytułu, stąd konieczna jest ich znajomość. Zdarza się, iż proces przebiega na podstawie nie takiej przyczyny, jaka winna zostać podniesiona, gdyż strony tak mylnie sądziły. Wówczas można mówić o swoistego rodzaju przegraniu, co jednak przy zasadności istnienia innych tytułów do danej sprawy, można mimo wszystko naprawić.

Analogicznie, skoro nie powinno mówić się o przegranej, tak również nie powinno mówić się o „wygranej”. Nie będzie zasługą stron istnienie takiego a nie innego stanu faktycznego, stąd nie będą ani „zwycięzcami”, ani „winnymi” i to niezależnie od tego też po czyjej stronie należy upatrywać przyczynę pozytywnego wyroku.

Należy wiedzieć, iż przez podkreślenie właśnie stanu faktycznego, stanu obiektywnego trudno jest mówić o „winie” w znaczeniu powszechnie stosowanym.

Zobacz: "Wina" stron w kościelnym procesie małżeńskim

Skoro tak przedstawia się sytuacja to można postawić dosyć kontrowersyjne pytanie o sens podjęcia starania o stwierdzenie nieważności swojego małżeństwa. Takie pytanie może pozostawać w związku ze źle pojętym rozumieniem prawdy obiektywnej. W końcu może pozostawać w związku z pewną obojętnością, typu: „że skoro chodzi o dojście do prawdy obiektywnej to ona sama się obroni, a każdy wie, że mój pierwszy związek jest nieważny”. Nic bardziej mylnego. Pomijając płaszczyznę moralną, to właśnie przez podjęcie prawnych kroków i to właściwych nie obserwuje się jakiegoś zniechęcenia, a wręcz dążenie do potwierdzenia stanu faktycznego/prawdy.

Jak to powyżej zostało już stwierdzone, na pewno można przytoczyć też inną argumentację, bowiem nie można całkowicie odrzucać argumentów strony przeciwnej, a wręcz odwrotnie, warto byłoby się w nie wsłuchać i przeanalizować. O „przegranej” można mówić wtedy, gdy zabrakło wiedzy i przykładowo, zamiast wyjść z propozycją tej właściwej przyczyny, zaproponowana została zupełnie inna - zamiast opisać na podstawie odpowiednich faktów właściwą przyczynę, uwaga skoncentrowana została na zbytecznych zdarzeniach.

Zobacz też: Stwierdzenie nieważności małżeństwa – jak rozpocząć?

Prawo
Powstanie ukraiński legion w Polsce. Będzie to nowa formacja złożona z ochotników
08 lip 2024

Umówiliśmy się na sformowanie i szkolenie na terenie Polski ukraińskiego legionu. Będzie to nowa formacja złożona z ochotników, która mogłaby umożliwić obywatelom Ukrainy, znajdującym się na terenie Polski, wzięcie udziału w obronie Ukrainy. Ogłosił dzisiaj w Warszawie prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski.

Tusk i Zełenski podpisali porozumienie w sprawie bezpieczeństwa. Oto szczegóły
08 lip 2024

Polska będzie nadal wspierać Ukrainę sprzętem wojskowym, oba kraje będą się wymieniać doświadczeniami, by zwiększać zdolności obronne, będą też zachęcać do kooperacji przemysły obronne. Tak zakłada "Porozumienie o dwustronnej współpracy w dziedzinie bezpieczeństwa", w części dotyczącej obrony, podpisane dzisiaj w Warszawie.

Związki partnerskie dla par nie tylko tej samej płci [projekt rządowy]. Rejestracja w USC, wspólny majątek i nazwisko, jedno rozliczenie PIT, dziedziczenie, zwolnienie z podatku spadkowego, renta rodzinna i inne zmiany
08 lip 2024

W dniu 8 lipca 2024 r. w Wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów opublikowano założenia ustawy o rejestrowanych związkach partnerskich i ustawy wprowadzającej tą pierwszą. Mają to być więc projekty rządowe. Celem tych ustaw jest wprowadzenie do polskiego porządku prawnego nowej instytucji: rejestrowanego związku partnerskiego, dostępnego dla par tej samej płci oraz dla par różnej płci. Projekty nowych przepisów mają zostać przyjęte przez Radę Ministrów w IV. kwartale 2024 r. Na ten moment nie ma informacji o planowanym terminie wejścia w życie tych przepisów.

"Rejestrowany związek partnerski będą mogły zawrzeć 2 osoby pełnoletnie, stanu wolnego, niezależnie od płci". Jest projekt ustawy o związkach partnerskich
08 lip 2024

Rejestrowany związek partnerski będą mogły zawrzeć dwie osoby pełnoletnie, stanu wolnego, niezależnie od płci. Będzie możliwe zawarcie umowy majątkowej partnerskiej. Tak wynika z informacji o projekcie ustawy o rejestrowanych związkach partnerskich i ustawy wprowadzającej.

Minister ds. polityki senioralnej Marzena Okła-Drewnowicz zapowiedziała budowę mieszkań dla osób starszych na terenach pogórniczych
08 lip 2024

Minister ds. polityki senioralnej Marzena Okła-Drewnowicz zapowiedziała budowę mieszkań dla osób starszych na terenach pogórniczych w Katowicach. Chodzi o mieszkania, w których seniorzy mogliby funkcjonować samodzielnie. Trwają już prace nad odpowiednim programem.

Bon energetyczny również w 2025 r. Do tego 500 zł za 1 MWh dla gospodarstw domowych i 693 zł dla małych firm. Dla kogo?
08 lip 2024

Bon energetyczny również w 2025 r. Do tego 500 zł za 1 MWh dla gospodarstw domowych i 693 zł dla małych firm. Czy również w przyszłym roku będą dostępne takie koła ratunkowe? Znamy stanowisko resortu klimatu i środowiska.

Na jakim etapie jest renta wdowia? Będą poprawki dotyczące zbiegu świadczeń emerytalno-rentowych
08 lip 2024

Projekt ustawy dotyczący renty wdowiej aktualnie przechodzi przez Sejmową Komisję Polityki Społecznej i Rodziny. Posłowie zdecydowali o wprowadzeniu do niego poprawek. Chodzi o sprecyzowanie katalogu praw do świadczeń emerytalno-rentowych, do których będzie można stosować regułę zbiegu prawa do kilku świadczeń emerytalno-rentowych.

Śmierć emeryta lub rencisty. Czy wtedy zawsze trzeba zwrócić do ZUS-u emeryturę lub rentę? Kto ma prawo do świadczenia po zmarłym? Wniosek ENS
08 lip 2024

Wiele osób nie wie, czy może zatrzymać emeryturę lub rentę, którą listonosz doręczył już po śmierci emeryta lub rencisty. Dotyczy to także świadczeń, które wpływają na rachunek w banku. ZUS wyjaśnia, kto w takim przypadku ma prawo do emerytury lub renty po zmarłym członku rodziny.                                  

Rower dla każdego: 50 proc. dopłaty do zakupu rowerów elektrycznych. Z dotacji będą mogły skorzystać indywidualne osoby, przedsiębiorcy i samorządy
08 lip 2024

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej planuje dopłaty do zakupu rowerów elektrycznych. W ramach programu „Mój rower elektryczny” uruchomi dofinansowanie zakupu prawie 47000 szt. pojazdów. Beneficjentami programu będą osoby fizyczne, przedsiębiorcy oraz jednostki samorządu terytorialnego.

Posiedzenie Rady Bezpieczeństwa Narodowego przed wylotem polskiej delegacji na szczyt NATO w Waszyngtonie
08 lip 2024

W poniedziałek, 8 lipca 2024 r. o godz. 9.00 w Belwederze odbędzie się zwołane przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudę posiedzenie Rady Bezpieczeństwa Narodowego. Posiedzenie odbędzie się przed wylotem polskiej delegacji na Szczyt NATO w Waszyngtonie.

pokaż więcej
Proszę czekać...