Adwokat prawa kanonicznego i jego rola w procesie

Rafał Kornat
Adwokat kościelny
rozwiń więcej
Adwokat kościelny./ Fot. Fotolia
Zgodnie z prawem kanonicznym, strony procesu kościelnego posiadają możliwość realizacji swoich praw za pomocą osób kompetentnych – biegłych w prawie kanonicznym. Skorzystanie z pomocy prawnej adwokata jest możliwe na każdym etapie procesu kościelnego, jak i od samego początku jego trwania.

Zadaniem adwokata powołanego do reprezentacji procesowej strony jest wypełnienie swojego zlecenia poprzez obronę prawa strony procesowej. Adwokat zobowiązany jest zachować w tajemnicy oraz zabezpieczyć przed ujawnieniem lub niepożądanym wykorzystaniem wszystko to, o czym dowiedział się w związku z wykonywaniem obowiązków zawodowych. Adwokat powinien wykonywać swoje czynności według najlepszej woli i wiedzy, z należytą uczciwością, sumiennością i gorliwością.     

Strona, która posiada zdolność procesową może występować w procesie bez pomocy adwokata i bronić swoich praw samodzielnie, jednak indywidualne czynności strony, należy określić jako działanie na własne ryzyko i odpowiedzialność. W procesie prawnym obowiązuje ogólna zasada: nie domniemywa się nieznajomości prawa. Mając na względzie skomplikowaną procedurę prawno-kanoniczną, strona procesowa rozpoczynając proces o stwierdzenie nieważności małżeństwa bez pomocy adwokata, może działać na swoją niekorzyść. Zgodnie z kan. 1526 strona, która twierdzi, ze małżeństwo jest nieważnie zawarte, jest zobowiązania do udowodnienia tytułu prawnego, który zaznacza jako przyczynę nieważności.

Przeprowadzanie przez stronę procedury dowodzenia nieważności bez znajomości prawa kanonicznego jest działaniem, które może powodować niewłaściwą interpretację w określaniu problematyki małżeńskiej stron, jak również przedłożeniem nieodpowiednich środków dowodowych. Adwokat wprowadzony do procesu przez stronę, jest dla niej zabezpieczeniem, wobec właściwego przedstawienia stanu faktycznego. Adwokat posiadający odpowiednią wiedzę kanoniczną jest emocjonalnie i psychologiczne zdystansowany do oceny faktów będących przedmiotem osądzenia.          

Zgodnie z kan. 1483 – adwokat ma być doktorem prawa kanonicznego lub skądinąd prawdziwie biegłym i zatwierdzonym przez tegoż biskupa.

Strony wynajmujące adwokata mogą zapytać o kwalifikacje prawnika w związku z wykonywanym zleceniem.

Zobacz również: "Rozwód" kościelny - najczęstsze pytania i problemy

Zasadnym jest stwierdzenie, że prawodawca kościelny wymaga od adwokatów wysokich kwalifikacji w postaci doktoratu z prawa kanonicznego, ze względu na wieloaspektowość poszczególnych czynności adwokackich  przewidzianych przez prawodawcę kościelnego.

Adwokat powołany do sprawy zobowiązany jest do tego, aby wykazać się aktywnością i kompetencją przy realizacji zlecenia, poprzez prezentację odpowiedniego materiału dowodowego, jak również poprawnością działań wynikających z określonych etapów postępowania, przewidzianych przez prawo kanoniczne. Profesjonalnie przeprowadzona faza dowodzenia ma przedstawić analizę faktów, które pomogą sędziemu uzyskać pewność moralną.

Dowodzenie w procesie polega na szczegółowym analizowaniu i badaniu konkretnych zjawisk i towarzyszących mu okoliczności w celu potwierdzenia lub wykluczenia faktu procesowego. Przeprowadzenie dowodu jest zatem niewątpliwie skrupulatnym etapem każdego procesu, wymagającym zaangażowania intelektu i praktyki procesowej, ponieważ bez odpowiedniej wiedzy nie wyselekcjonujemy odpowiednich sytuacji ze stanu faktycznego, niezbędnych do udowodnienia lub zaprzeczenia hipotezy w litis contestation. Obecność adwokata w stadium dowodzenia stanowi zabezpieczenie wobec prezentowanego środka dowodowego jako kompletnego, wiarygodnego i rzetelnego.

W konsekwencji swojego działania adwokat zapewnia wiarygodność przytaczanego środka dowodowego, który, jak się domniemywa został przez adwokata  poddany wnikliwej i szczegółowej kontroli pod kątem zasadności.

Według kan. 1601 po zamknięciu postępowania dowodowego sędzia wyznacza odpowiedni okres czasu na przedstawienie obron i uwag. Celem obrony nie jest wyłącznie polemika na temat zasadności przytaczanych argumentów, czy też dywagacja na temat dowodów złożonych przez stronę przeciwną. Istotną treścią głosów obrończych jest w każdym przypadku wydobycie z przeprowadzonych własnych środków dowodowych, tych wszystkich aspektów, które bezpośrednio lub pośrednio potwierdzają wiarygodność wprowadzanej przez stronę tezy procesowej. Adwokat ma przede wszystkim zwrócić uwagę na te kwestie i opinie prawne, które skłonią sędziego jak i pomogą mu dojść do pewności moralnej niezbędnej do wydania sprawiedliwego wyroku. Adwokat w przedstawionych uwagach obrończych winien zmusić sędziego do wysiłku intelektualnego, by rozpatrując argumenty za i przeciw uzyskał pewność moralną wyrażając swą pozytywną opinie. Umiejętność posługiwania się prawem stosowanie jego przepisów w obronie wyraża się poprzez stosowanie tych norm prawnych, które przekonają sędziego, co do zasadności reprezentowanego stanowiska.  

Udział adwokata powoduje rozwój procesu. W swych uwagach adwokat odwołuje się nie tylko do norm prawnych, ale i do innych źródeł takich jak komentarze, orzecznictwo Roty Rzymskiej, uchwały synodów, soborów. Udział adwokata staje się podstawą wzbudzania debat nie tylko o rzeczach teoretycznych, ale też opartych na wiedzy i praktycznym doświadczeniu.    

Polecamy serwis: Rozwód kościelny

Prawo
Jak długo musi trwać małżeństwo, żeby ZUS przyznał rentę wdowią? Sprawdź, kto będzie mógł liczyć na pieniądze po zmarłym małżonku
16 sie 2024

Jak długo musi trwać małżeństwo, żeby ZUS przyznał rentę wdowią? Sprawdź, kto będzie mógł liczyć na pieniądze po zmarłym małżonku. Przyznane owdowiałym seniorom świadczenie nie jest dożywotnie i mogą stracić do niego prawo.

Prawie 3,4 mln przyznanych świadczeń na wyprawki szkolne. Wnioski o dodatkowe 300 zł można składać do 30 listopada
16 sie 2024

Zakład Ubezpieczeń Społecznych poinformował, że do tej pory w ramach programu "Dobry Start" przyznał blisko 3,4 mln świadczeń. Zakład przeznaczył na ten cel 925 mln zł. Wnioski o 300 zł na wyprawkę szkolną można składać do 30 listopada. 

Zasiłki rodzinne od 1 listopada 2024 r. Nowe rozporządzenie w Dzienniku Ustaw
16 sie 2024

W Dzienniku Ustaw opublikowano nowe rozporządzenie, które dotyczy kwot świadczeń rodzinnych i kryteriów dochodowych, obowiązujących od 1 listopada 2024 r. Chodzi m.in. o zasiłek rodzinny, zasiłek pielęgnacyjny czy tzw. becikowe.

Renta wdowia 2025: nie dla wszystkich wdów i wdowców. Kilka warunków trzeba spełnić i jest limit kwotowy
16 sie 2024

1 stycznia 2025 r. wejdzie w życie nowelizacja z 26 lipca 2024 r. ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw, która wprowadza do polskiego prawa tzw. rentę wdowią. Nowelizacja ta jest już podpisana przez Prezydenta RP i czeka na publikację w Dzienniku Ustaw. Renta wdowia, to będzie na początku (od 1 lipca 2025 r. do 31 grudnia 2026 r.) dodatkowo wypłacane wdowie, lub wdowcowi 15% świadczenia emerytalno-rentowego po zmarłym małżonku. Albo 15% własnego świadczenia jeżeli wdowa, lub wdowiec przejmie świadczenie zmarłego małżonka jako swoje główne, comiesięczne świadczenie (emeryturę albo rentę). Jest też limit: suma obu świadczeń nie może być wyższa niż trzykrotność minimalnej emerytury. Wnioski o rentę wdowią będzie można składać od 1 stycznia 2025 r. Jakie warunki trzeba będzie spełnić, by móc otrzymać to świadczenie?

Czy jest dopuszczalne użyczenie nieruchomości przez jednego współwłaściciela?
16 sie 2024

Oddanie użyczającemu rzeczy, najczęściej nieruchomości do korzystania osobie trzeciej w sytuacji, gdy użyczający jest wyłącznym właścicielem nieruchomości, nie budzi większych wątpliwości. Inaczej wygląda jednak wyrażenie zgody na korzystanie z nieruchomości jedynie przez jednego lub część współwłaścicieli.

7 tys. zł czy 6 450 zł zasiłku pogrzebowego od 2025 r.? Ostateczna decyzja prawdopodobnie we wrześniu
16 sie 2024

Resort rodziny stoi na stanowisku, że wysokość zasiłku pogrzebowego powinna być podwyższona do 7 tys. zł. Co z propozycją ministra finansów, który stoi na stanowisku, że zasiłek pogrzebowy powinien wynosić 6 tys. 450 zł? Wiceminister rodziny, pracy i polityki społecznej poinformował, że ostateczną decyzję poznamy najprawdopodobniej we wrześniu.

Renta wdowia a rozwód. Co z prawem do świadczenia?
16 sie 2024

Rozwiedzeni małżonkowie, którzy mają prawo do renty rodzinnej po zmarłym byłym małżonku, nie będą mogli korzystać z tej korzystnej reguły zbiegu świadczeń, którą przewidują nowe przepisy o rencie wdowiej. Tak wyjaśnił Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Sebastian Gajewski.

Ochrona prawna pracowników załatwiających sprawy sygnalistów
16 sie 2024

Czy ochrona prawna sygnalistów rozciąga się na pracowników załatwiających sprawy sygnalistów? Czy ich również dotyczy zakaz podejmowania działań odwetowych oraz inne środki ochrony? Co z możliwością dochodzenia odszkodowania i zadośćuczynienia?

Renta wdowia nie tylko dla wdów. Komu jeszcze w 2025 roku wzrośnie świadczenie emerytalne? Czy wiesz, o ile? 2 miliony Polaków szykują się do składania wniosków
16 sie 2024

Renta wdowia nie tylko dla wdów. Komu jeszcze w 2025 roku wzrośnie świadczenie emerytalne? Ta renta ma poprawić sytuację finansową owdowiałych osób, a przepisy zadziałają wstecz. Ważne jest jednak to, że śmierć małżonka nie mogła mieć miejsca wcześniej, niż pięć lat przed osiągnięciem przez uprawnionego wieku emerytalnego.

1000 zł z tytułu urodzenia się dziecka od 1 listopada 2024 r.
16 sie 2024

Wśród świadczeń rodzinnych znajduje się także jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka. Od 1 listopada 2024 r. będzie wynosiła 1000 zł. Sprawdź, komu przysługuje. Jakie warunki trzeba spełniać, by uzyskać zapomogę. Kiedy należy złożyć wniosek.

pokaż więcej
Proszę czekać...