REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy przed uzyskaniem kościelnego wyroku nasze małżeństwo było ważne?

dr Arletta Bolesta
Adwokat kościelny
Stwierdzenie nieważności małżeństwa kościelnego./ Fot. Fotolia
Stwierdzenie nieważności małżeństwa kościelnego./ Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Małżeństwo należy uznać za ważne, nawet gdy w czasie jego trwania pojawią się jakieś wątpliwości. Oznacza to tym samym, iż po otrzymaniu stwierdzenia nieważności swojego małżeństwa obie strony mogą być przekonane, iż do tego momentu nie żyły w grzesznym związku.

Na początku warto od razu zacytować jeden z kanonów wprost dotyczący naszej problematyki: Małżeństwo cieszy się przychylnością prawa, dlatego w wątpliwości należy uważać je za ważne, dopóki nie udowodni się czegoś przeciwnego (kan. 1060 KPK).

REKLAMA

REKLAMA

Gdy zrozumie się istotę kościelnego procesu, w wyniku którego zawarte małżeństwo zostaje orzeczone jako nieważne, wówczas pojawiają się naturalną koleją rzeczy następne pytania: czy strony żyły zatem w nieważnym, grzesznym związku, czy dzieci z tego związku mają ślubne pochodzenie, co więcej czy po  pozytywnych wyrokach nagle ich status zmieni się.

Tych pytań może być znacznie więcej. Tymczasem Prawodawca jasno odpowiada na nie, iż zawarte małżeństwo należy uznać za ważne, nawet gdy w czasie jego trwania pojawią się jakieś wątpliwości i to zasadne. Oznacza to tym samym, iż po otrzymaniu stwierdzenia nieważności swojego związku obie strony mogą być przekonane, iż do tego momentu nie żyły w grzesznym związku, bo był on przecież ważny, były zatem małżonkami, że dzieci mają ślubne pochodzenie i na tym obszarze dalej nic się nie zmieni, gdyż poczęte one zostały, gdy związek – ważny – był już zawiązany. Jest to naturalny tok rozumowania. Przyjęcie przeciwnego byłoby niesprawiedliwością.

Zobacz również: Stwierdzenie nieważności małżeństwa kościelnego a kolejny ślub

Takich domniemań prawnych w Kodeksie Prawa Kanonicznego jest o wiele więcej. Zawsze jednak obecna jest przy nich inna reguła, zasada, że gdy ktoś twierdzi inaczej, a więc przeciwnie, wówczas musi to udowodnić, co oznacza tym samym możliwość obalenia domniemania (kan. 1585 KPK).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

O jakie zatem jeszcze domniemania prawne chodzi? Wymienię kilka: 

  • Gdy po zawarciu małżeństwa małżonkowie wspólnie zamieszkali, domniemywa się dopełnienie, dopóki coś przeciwnego nie zostanie udowodnione (kan. 1061 §2 KPK);
  • Jeżeli podczas zawierania małżeństwa strona była powszechnie uważana za ochrzczoną albo jej chrzest był wątpliwy, należy domniemywać, zgodnie z kan. 1060, ważność małżeństwa, dopóki w sposób pewny nie udowodni się, że jedna strona była ochrzczona, druga zaś nieochrzczona (kan. 1086 §3 KPK);
  • Domniemywa się, że wewnętrzna zgoda odpowiada słowom lub znakom użytym przy zawieraniu małżeństwa (kan. 1101 §1 KPK); Chociaż małżeństwo zostało zawarte nieważnie z racji przeszkody lub braku formy, to jednak domniemywa się, że wyrażona zgoda trwa, dopóki nie uzyska się pewności jej odwołania (kan. 1107 KPK).

W tym momencie szczerzej chciałabym omówić szczególnie jedno z przytoczonych domniemań prawnych, nota bene najczęściej spotykanych, a mianowicie domniemaniem zgodności aktu woli ze słowami, znakami go wyrażającymi. Jest to rzeczywistość obca dla prawa cywilnego, tymczasem w kanonicznym prawie małżeńskim liczy się wewnętrzny akt woli; podkreślam tu celowo termin - „wewnętrzny”, bowiem to już sugeruje pewne trudności w udowodnieniu tego przez jakieś środki dowodowe, które mają konkretną, zewnętrzną formę: zeznania świadków, oświadczenie strony przeciwnej, przyznanie się, dowód z dokumentów itp.

Zobacz również: Symulacja jako przyczyna nieważności małżeństwa kościelnego

REKLAMA

Druga trudność wiąże się z inną kwestią, a mianowicie, na ile osoba, która, użyjmy kolokwializmu, kłamała, obecnie będzie mówiła prawdę. Następnie, na ile strona przeciwna (ale także świadkowie) będzie w stanie za pomocą jakichś dowodów wydobyć właściwą i w końcu prawdziwą treść wewnętrznego aktu woli. Te wzmiankowane trudności ukazują zatem zasadność wprowadzenia domniemań, w przeciwnym wypadku zapanowałby całkowite nieuporządkowanie w tej materii.

Celem tylko dopowiedzenia, przytoczone domniemanie można obalić i gdy tak się stanie, wówczas mamy do czynienia z udowodnieniem nieważności zawartego związku z tytułu jakiegoś rodzaju wykluczenia (symulacji): wykluczenia zgody małżeńskiej, istotnych przymiotów czy elementów małżeństwa.

Na początku zostało postawione m.in. pytanie odnośnie tego, czy strona, u której orzeczono nieważność małżeństwa żyła w nieważnym, grzesznym związku. Teraz, odwracając to pytanie, można zadać inne, a mianowicie czy strony po takim wyroku, szczególnie gdy zapadł on „z winy” przykładowo jednej z nich, mogą brać aktywny udział w sakramentalnym życiu (z podobnymi pytaniami spotykam się w sytuacji otrzymania rozwodu). Odpowiedź również jest klarowna, strony mają prawo przystępować do sakramentów św., przy założeniu, iż ta ich „wina” nie jest dalej w jakiś sposób kontynuowana. Powtórzmy, wynika to z tego, iż dopóki małżeństwo trwało, dopóty było ono ważne.

Konkludując, przez wprowadzenie do prawa instytucji domniemania prawnego Prawodawca zlikwidował sytuacje problematyczne, które już odnoszą się do wewnętrznego wymiaru życia człowieka. To połączenie tych dwóch rzeczywistości – wewnętrznej oraz zewnętrznej wynika też ze specyfiki w ogóle prawa kanonicznego, tj. z tego, iż jest to prawo Boskie jak i ludzkie, z tego, iż prawo to obejmuje też właśnie wewnętrzny wymiar życia człowieka.

Polecamy serwis: Rozwód kościelny

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/15
Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
od 1 stycznia i od 1 lipca
od 1 stycznia i od 1 czerwca
od 1 lutego i od 1 lipca
Następne
Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Jak ograniczyć problem świątecznego marnowania żywności?

Marnotrawstwo żywności w okresie Świąt Bożego Narodzenia jest szczególnie istotnym problemem. Grudzień to czas wzmożonych zakupów, przygotowywania potraw w dużych ilościach i obfitych uczt, co często prowadzi do nadprodukcji i wyrzucania jedzenia. Czy w polskich domach można zorganizować święta w sposób zrównoważony?

Zdrada a odwołanie darowizny. Co na to sądy? [Przykłady]

Czy z powody zdrady można odwołać darowiznę? Przepisy w tym zakresie nie są jednoznaczne, dlatego wiele zależy od konkretnej sytuacji. Prezentujemy przykładowe orzeczenia sądów.

Przedświąteczna zbiórka? Szef nie ma prawa angażować w to pracowników, ale jeśli zgodzą się pomóc, musi im zapłacić

Grudzień to czas przedświątecznych zbiórek i często wkraczają one w tym czasie również na grunt zawodowy. Jednak w pracy trzeba uważać. Zarówno pracownik, jak i pracodawca muszą przestrzegać określonych zasad, by pozostać w zgodzie z obowiązującymi przepisami.

Co zrobić, żeby dostać rentę wdowią? ZUS: musisz mieć prawo do obu świadczeń

ZUS wyjaśnia co należy zrobić, aby otrzymać rentę wdowią. Przede wszystkim ZUS musi najpierw ustalić prawo do świadczenia. W może się okazać konieczne złożenie odpowiedniego wniosku.

REKLAMA

Często chorujesz? Uważaj, bo możesz z tego powodu stracić pracę. Zgodnie z prawem. Sprawdź, w jakich sytuacjach nie możesz czuć się bezpiecznie

Pracownik nieobecny w pracy z powodu choroby ma określone prawa. W szczególności, w czasie nieobecności jest chroniony przed wypowiedzeniem umowy. Jednak jeśli choruje często i dezorganizuje pracę w zakładzie, może stracić pracę.

1000,00 zł na ferie zimowe w 2025 r. dla dzieci urodzonych od 1 stycznia 2009 r. do 31 grudnia 2020 r. Sprawdź, jakie warunki należy spełnić!

Po raz kolejny Fundacja „Szansa dla Gmin” rekrutuje dzieci i młodzież na wypoczynek zimowy. W 2025 r. dofinansowanie wyniesie aż 1000,00 zł dla każdego uczestnika. Kto może uczestniczyć w zimowisku?

Chcesz wykorzystać ze zwolnienia z powodu siły wyższej? Jeśli pracujesz w budżetówce, dobrze się zastanów. Stracisz nie tylko przy wypłacie

Korzystanie ze zwolnienia z powodu siły wyższej to nie tylko kłopot dla pracodawcy. To również strata finansowa dla pracownika. I to nie tylko ta dotycząca wysokości wynagrodzenia. Pociąga to za sobą również dalsze konsekwencje.

Zabrakło urlopu wypoczynkowego na święta? Jest na to jeden sposób – dodatkowe 2 dni wolnego, którego pracodawca nie może odmówić

Pracownicy, którzy nie wykorzystali jeszcze – w ciągu bieżącego roku kalendarzowego – tzw. 2 dni opieki na dziecko – mogą wykorzystać je w okresie świąteczno-noworocznym, tym bardziej – jeżeli nie dysponują już urlopem wypoczynkowym, a pracodawca nie będzie mógł odmówić im udzielenia zwolnienia. Jeżeli tego nie zrobią – niewykorzystane dni wolne przepadną wraz z końcem roku.

REKLAMA

Układ w postępowaniu restrukturyzacyjnym – czym jest i co można w nim zawrzeć?

Układ w postępowaniu restrukturyzacyjnym jest porozumieniem, zaakceptowanym przez sąd, między dłużnikiem a jego wierzycielami co do metod restrukturyzacji przedsiębiorstwa. Metody te zawsze muszą mieścić się w granicach prawa, a w ich ramach mogą zostać dowolnie dobrane.

Rewolucja w EU ETS: Jak Unia planuje osiągnąć neutralność klimatyczną do 2050 roku?

Unijny system EU ETS, fundament europejskiej polityki klimatycznej, osiągnął imponującą redukcję emisji, ale eksperci biją na alarm: bez radykalnych zmian po 2030 roku system może stracić swoją skuteczność. Włączenie technologii pochłaniania CO2 i utworzenie Europejskiego Centralnego Banku Węglowego to rozwiązania, które mogą zrewolucjonizować walkę z kryzysem klimatycznym i pomóc Europie osiągnąć neutralność klimatyczną do 2050 roku. Jakie decyzje zapadną w najbliższych latach?

REKLAMA