REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy przed uzyskaniem kościelnego wyroku nasze małżeństwo było ważne?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
dr Arletta Bolesta
Adwokat kościelny
Stwierdzenie nieważności małżeństwa kościelnego./ Fot. Fotolia
Stwierdzenie nieważności małżeństwa kościelnego./ Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Małżeństwo należy uznać za ważne, nawet gdy w czasie jego trwania pojawią się jakieś wątpliwości. Oznacza to tym samym, iż po otrzymaniu stwierdzenia nieważności swojego małżeństwa obie strony mogą być przekonane, iż do tego momentu nie żyły w grzesznym związku.

Na początku warto od razu zacytować jeden z kanonów wprost dotyczący naszej problematyki: Małżeństwo cieszy się przychylnością prawa, dlatego w wątpliwości należy uważać je za ważne, dopóki nie udowodni się czegoś przeciwnego (kan. 1060 KPK).

REKLAMA

REKLAMA

Gdy zrozumie się istotę kościelnego procesu, w wyniku którego zawarte małżeństwo zostaje orzeczone jako nieważne, wówczas pojawiają się naturalną koleją rzeczy następne pytania: czy strony żyły zatem w nieważnym, grzesznym związku, czy dzieci z tego związku mają ślubne pochodzenie, co więcej czy po  pozytywnych wyrokach nagle ich status zmieni się.

Tych pytań może być znacznie więcej. Tymczasem Prawodawca jasno odpowiada na nie, iż zawarte małżeństwo należy uznać za ważne, nawet gdy w czasie jego trwania pojawią się jakieś wątpliwości i to zasadne. Oznacza to tym samym, iż po otrzymaniu stwierdzenia nieważności swojego związku obie strony mogą być przekonane, iż do tego momentu nie żyły w grzesznym związku, bo był on przecież ważny, były zatem małżonkami, że dzieci mają ślubne pochodzenie i na tym obszarze dalej nic się nie zmieni, gdyż poczęte one zostały, gdy związek – ważny – był już zawiązany. Jest to naturalny tok rozumowania. Przyjęcie przeciwnego byłoby niesprawiedliwością.

Zobacz również: Stwierdzenie nieważności małżeństwa kościelnego a kolejny ślub

Takich domniemań prawnych w Kodeksie Prawa Kanonicznego jest o wiele więcej. Zawsze jednak obecna jest przy nich inna reguła, zasada, że gdy ktoś twierdzi inaczej, a więc przeciwnie, wówczas musi to udowodnić, co oznacza tym samym możliwość obalenia domniemania (kan. 1585 KPK).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

O jakie zatem jeszcze domniemania prawne chodzi? Wymienię kilka: 

  • Gdy po zawarciu małżeństwa małżonkowie wspólnie zamieszkali, domniemywa się dopełnienie, dopóki coś przeciwnego nie zostanie udowodnione (kan. 1061 §2 KPK);
  • Jeżeli podczas zawierania małżeństwa strona była powszechnie uważana za ochrzczoną albo jej chrzest był wątpliwy, należy domniemywać, zgodnie z kan. 1060, ważność małżeństwa, dopóki w sposób pewny nie udowodni się, że jedna strona była ochrzczona, druga zaś nieochrzczona (kan. 1086 §3 KPK);
  • Domniemywa się, że wewnętrzna zgoda odpowiada słowom lub znakom użytym przy zawieraniu małżeństwa (kan. 1101 §1 KPK); Chociaż małżeństwo zostało zawarte nieważnie z racji przeszkody lub braku formy, to jednak domniemywa się, że wyrażona zgoda trwa, dopóki nie uzyska się pewności jej odwołania (kan. 1107 KPK).

W tym momencie szczerzej chciałabym omówić szczególnie jedno z przytoczonych domniemań prawnych, nota bene najczęściej spotykanych, a mianowicie domniemaniem zgodności aktu woli ze słowami, znakami go wyrażającymi. Jest to rzeczywistość obca dla prawa cywilnego, tymczasem w kanonicznym prawie małżeńskim liczy się wewnętrzny akt woli; podkreślam tu celowo termin - „wewnętrzny”, bowiem to już sugeruje pewne trudności w udowodnieniu tego przez jakieś środki dowodowe, które mają konkretną, zewnętrzną formę: zeznania świadków, oświadczenie strony przeciwnej, przyznanie się, dowód z dokumentów itp.

Zobacz również: Symulacja jako przyczyna nieważności małżeństwa kościelnego

REKLAMA

Druga trudność wiąże się z inną kwestią, a mianowicie, na ile osoba, która, użyjmy kolokwializmu, kłamała, obecnie będzie mówiła prawdę. Następnie, na ile strona przeciwna (ale także świadkowie) będzie w stanie za pomocą jakichś dowodów wydobyć właściwą i w końcu prawdziwą treść wewnętrznego aktu woli. Te wzmiankowane trudności ukazują zatem zasadność wprowadzenia domniemań, w przeciwnym wypadku zapanowałby całkowite nieuporządkowanie w tej materii.

Celem tylko dopowiedzenia, przytoczone domniemanie można obalić i gdy tak się stanie, wówczas mamy do czynienia z udowodnieniem nieważności zawartego związku z tytułu jakiegoś rodzaju wykluczenia (symulacji): wykluczenia zgody małżeńskiej, istotnych przymiotów czy elementów małżeństwa.

Na początku zostało postawione m.in. pytanie odnośnie tego, czy strona, u której orzeczono nieważność małżeństwa żyła w nieważnym, grzesznym związku. Teraz, odwracając to pytanie, można zadać inne, a mianowicie czy strony po takim wyroku, szczególnie gdy zapadł on „z winy” przykładowo jednej z nich, mogą brać aktywny udział w sakramentalnym życiu (z podobnymi pytaniami spotykam się w sytuacji otrzymania rozwodu). Odpowiedź również jest klarowna, strony mają prawo przystępować do sakramentów św., przy założeniu, iż ta ich „wina” nie jest dalej w jakiś sposób kontynuowana. Powtórzmy, wynika to z tego, iż dopóki małżeństwo trwało, dopóty było ono ważne.

Konkludując, przez wprowadzenie do prawa instytucji domniemania prawnego Prawodawca zlikwidował sytuacje problematyczne, które już odnoszą się do wewnętrznego wymiaru życia człowieka. To połączenie tych dwóch rzeczywistości – wewnętrznej oraz zewnętrznej wynika też ze specyfiki w ogóle prawa kanonicznego, tj. z tego, iż jest to prawo Boskie jak i ludzkie, z tego, iż prawo to obejmuje też właśnie wewnętrzny wymiar życia człowieka.

Polecamy serwis: Rozwód kościelny

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
ZUS kolejny raz niekorzystnie przelicza. 264,20 zamiast 247,7 miesięcy daje niższą emeryturę

W artykule przykład ponownego przeliczenia emerytury. Raz przy pomocy wskaźnika 247,7 miesięcy średniego dalszego życia (dobre dla emeryta), a potem przy pomocy 264,20 miesięcy (złe - obniża emeryturę).

Ustawa incydentalna do kosza. Jest weto prezydenta Andrzeja Dudy

Ustawa incydentalna zawetowana przez prezydenta Andrzeja Dudę - przekazała dzisiaj szefowa KPRP Małgorzata Paprocka. Teraz ustawa wróci z powrotem do Sejmu. Wniosek prezydenta można odrzucić większością 3/5 głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów. Czy tak się stanie?

Rzecznik Praw Pacjenta będzie ścigał praktyki pseudomedyczne. Kary do 1 mln zł

W dniu 10 marca 2025 r. w Wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów opublikowano założenia nowelizacji ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta oraz ustawy o systemie powiadamiania ratunkowego. Celem tej nowelizacji ma być m.in. zwiększenie uprawnień Rzecznika Praw Pacjenta, zmiana przepisów w zakresie postępowań w sprawach praktyk naruszających zbiorowe prawa pacjentów a także określenia w przepisach ustawy praktyk pseudomedycznych i wdrożenie postępowania w sprawie takich praktyk. Projekt nowelizacji powstaje w Ministerstwie Zdrowia i ma zostać przyjęty przez Radę Ministrów i skierowany do Sejmu w II kwartale 2025 r.

Wyrok TK. Przeliczenie emerytur z kluczową datą. Sędziowie z warunkami dla 1000 zł do emerytury i 64 000 zł wyrównania [Przykład]

Graniczną datą jest 1 stycznia 2013 r. Jeżeli byłeś na wcześniejszej emeryturze przed 2013 r., to masz szansę na ponowne przeliczenia związane z emeryturą (przez ZUS, o ile nakaże to sąd okręgowy i apelacyjny). Jeżeli na wcześniejszą emeryturę trafiłeś np. 2 stycznia 2013 r., to nie masz na to szans. Powyższe dotyczy emerytów, którzy swoje prawa do podwyżki emerytury wywodzą z wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. sygn. SK 140/20. W artykule list naszego czytelnika, który na wcześniejszą emeryturę przeszedł od 1 listopada 2013 r. Nie może więc skorzystać z korzystnego przeliczenia emerytury na podstawie tego wyroku.

REKLAMA

Rewolucja kaucyjna w Polsce! Zapłacisz więcej, ale odzyskasz bez paragonu

Nowy system kaucyjny zmieni sposób, w jaki kupujesz napoje! Plastikowe butelki, puszki i szkło – sprawdź, które opakowania będą objęte kaucją i jak łatwo odzyskać swoje pieniądze. To nie tylko oszczędność, ale i krok w stronę ekologii!

Zasiłek stały wstecz. Kiedy MOPS wypłaca wyrównanie?

Czy po uzyskaniu wymaganego orzeczenia o stopniu niepełnosprawności gmina przyzna zasiłek stały wstecz? Kiedy najlepiej złożyć wniosek? Jakie są kryteria w 2025 roku? Odpowiadamy!

Przewoźnicy, bądźcie czujni! Nowe przepisy 2025 zmieniają zasady gry w transporcie

Rok 2025 przynosi rewolucję w przepisach transportowych! Zmiany w opłatach drogowych, nowe regulacje SENT, wyższe podatki i obowiązki związane z importem do Wielkiej Brytanii – to tylko wierzchołek góry lodowej. Przewoźnicy muszą być gotowi na te wyzwania. Sprawdź, jak dostosować firmę do tych wszystkich zmian i uniknąć pułapek!

Twój scoring może spadać, zanim dostaniesz kredyt! UOKiK bierze banki pod lupę

Składasz wnioski kredytowe w kilku bankach, by znaleźć najlepszą ofertę? Uważaj! Każde zapytanie może obniżyć Twój scoring w BIK – nawet jeśli nie dostaniesz kredytu. UOKiK sprawdza, czy banki nie wykorzystują tego mechanizmu do ograniczania konkurencji. Czy Twoje szanse na lepszy kredyt są celowo blokowane? Dowiedz się więcej!

REKLAMA

Powrót do Ukrainy po wojnie planuje coraz mniej Ukraińców. Kiedy opuszczą Polskę? [Badanie]

Z badania „Plany obywateli Ukrainy w przypadku zakończeniu wojny” wynika, że tylko co szósty Ukrainiec wróci do kraju po wojnie. Jeśli dojdzie do zakończenia wojny, nie będą długo czekali z wyjazdem z Polski. Dla porównania w 2022 r. powrót deklarował co drugi obywatel Ukrainy.

Świadczenie 500 plus dla małżeństw z długim stażem. W kierunku projektu, jest decyzja

Świadczenie 500 plus dla małżeństw jest coraz bliżej rzeczywistej realizacji. Senacka Komisja Petycji na ostatnim swoim posiedzeniu jednogłośnie podjęła decyzję o kontynuowaniu prac nad wprowadzeniem tego nowego świadczenia. Poprosiła Biuro Legislacyjne o przygotowanie projektu ustawy w tej sprawie.

REKLAMA