Kościelny proces o nieważność małżeństwa w różnych sądach

dr Arletta Bolesta
Adwokat kościelny
rozwiń więcej
Stwierdzenie nieważności małżeństwa kościelnego./ Fot. Fotolia
Błędem, który może narazić stronę na niepotrzebne dodatkowe działania jest przeniesienie schematu działań z innego sądu do swojego. Dzieje się to wówczas, gdy ktoś z bliskich jest w trakcie albo już po swoim kościelnym procesie, zaś druga strona na zasadzie analogii przenosi schemat jednego procesu, dodajmy – toczącego się zupełnie w innym sądzie – do swojej sprawy.

Dlatego w obecnym artykule zwrócimy uwagę na zróżnicowaną praktykę każdego z Sądów, do której warto się dostosować jak i ją uprzednio poznać.

Zanim jednak dojdzie do rozpoczęcia procesu można zauważyć u niektórych porównanie swojego małżeństwa do innych związków i na tej podstawie już wysunięcie podobnej przyczyny, na podstawie której może przebiegać proces. Tymczasem, nie wykluczając, iż i taka może w rzeczywistości okazać się prawdziwa, warto jednak zawsze zbadać historię danego związku w kontekście wszystkich tytułów prawnych.

To zagadnienie pośrednio wiąże się też z innym, a mianowicie, przywołując prosty przykład, takie podejście oznacza też wyzbycie się pewnej pretensjonalności, dlaczego proces u innej osoby zakończył się pozytywnie zaś  mój negatywnym wyrokiem, chociaż poruszony i badany był ten sam problem. Widać to klarownie na przykładzie problemu alkoholowego, widzenie jego zależne już jest od samej strony, od jej osobowości. Innymi słowy, sięganie po alkohol może być zrównane do alkoholizmu w większym stopniu przez osoby, które nie tyle są całkowitymi abstynentami, co przez takowe, które w nieprawidłowy sposób podchodzą do tego problemu, albo to z racji braku wiedzy, albo co więcej z racji nawet i osobowości. U takich osób sięgnięcie przy jakiejś sporadycznej okazji po małą i przyjętą ilość alkoholu może budzić spore oburzenia, a w naszym analizowanym przypadku, zrównanie tego z chorobą alkoholową. Stąd w praktyce swojej nie ograniczam się do „zaufania” stronie mówiącej o alkoholizmie swojego współmałżonka, ale wspólnie w oparciu o stwierdzone obiektywnie objawy tej choroby dochodzimy do wniosku, czy rzeczywiście dany przypadek można podpiąć pod alkoholizm, czy nie jest to racjonalne.

Zobacz również: Nadużywanie alkoholu a rozwód kościelny

Powracając do meritum, gdy strona (strony) dokonają wyboru właściwego Sądu Kościelnego winny zaznajomić się z jego wymogami.

Nie chodzi tylko o wymagane załączniki, bowiem w jednym Sądzie wymaga się metryk chrzcielnych stron, w innym dane z nich umieszcza się w skardze itp., ale także o konstrukcję skargi.

Zobacz również: Załączniki do skargi powodowej

Pomijam kwestie marginalne, które jednak mogą narazić stronę, strony na niepotrzebne poprawki, jak margines, ilość stron. Są bowiem Sądy, w których skarga ogranicza się do niecałej strony, zaś wydobycie właściwych faktów przesunięte zostaje na etap oświadczenia stron, zeznania świadków. Sądy bowiem na podstawie swojego doświadczenia taką praktykę zbudowały.

Kolejną różnicą jest kolejność pewnych etapów. I tak w niektórych Oficjalatach już w trakcie odczytu akt, czyli ich publikacji strona, strony mogą zaznajomić się z treścią uwag Obrońcy węzła małżeńskiego, zaś w innych dopiero po zamknięciu postępowania dowodowego, gdy w oddzielnym liście strony otrzymują je.

Gdy proces przebiega z tytułu wymagającego, bądź przy którym zaleca się udział biegłego (chodzi tu przede wszystkim o niezdolność natury psychicznej do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich) ważnym środkiem dowodowym jest sporządzenie opinii właśnie przez kompetentnego biegłego. I znowu w jednym Sądzie bezpośredniemu badaniu poddana zostaje ta strona, u której domniemywa się istnienie tejże wady, zaś w innym obie.

Nie wspominam o czasie przebiegu procesu, gdyż ten nie zależy tyle od praktyki sądowej co od innych okoliczności, temat ten poruszałam już w artykule: „Czas trwania procesu o stwierdzenie nieważności małżeństwa”.

Istota kościelnego procesu małżeńskiego pozostaje jak widać bez zmian, tj. Sądy nie zrezygnują z podstawowych dowodów, z poszczególnych etapów wymaganych do ważności wyroku, ale zmienne jest tylko to, co wynika z jakiś głębszych przemyśleń. Tu powtórnie można nawiązać chociażby do objętości pozwu: gdy jest on obszerny, wówczas strona go pisząca nie zostaje narażona na pominięcie jakiegoś faktu, gdy będzie zeznawała, ale z drugiej strony, im będzie on krótszy, choć poruszający meritum, tym zeznanie szczególnie strony przeciwnej, ale też i świadków będzie obiektywniejsze, gdyż nie zostanie dana im możliwość zaznajomienia się z jego treścią, i niestety z „przygotowania” się do procesu w tym znaczeniu negatywnym.

Polecamy serwis: Rozwód kościelny

Prawo
Ważny termin dla osób urodzonych po 1968 r. Decyzja tylko do końca lipca
17 lip 2024

Tylko do końca lipca trwa okno transferowe. Osoby, które urodziły się po 1968 r., mogą zdecydować, gdzie ma trafiać część składki emerytalnej – na subkonto w ZUS czy do OFE.

Nowe wzory dokumentów składanych do ZUS. Zmiana od 1 września 2024 r.
17 lip 2024

Zmienią się wzory dokumentów składanych do ZUS. Nowe wzory zawiera projekt nowelizacji rozporządzenia w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego. Chodzi m.in. o dostosowanie formularzy do nowych przepisów dotyczących wprowadzenia wcześniejszej emerytury dla nauczycieli.

1500 zł kary za nieuzasadnione wezwanie pogotowia. Kto zapłaci? Czy powinniśmy się obawiać wezwania karetki? Sprawdź.
17 lip 2024

1500 zł kary za nieuzasadnione wezwanie pogotowia. Kto zapłaci? Czy powinniśmy się obawiać wezwania karetki? Nieuzasadnione wezwanie pogotowia w 2022 roku miało miejsce 2 mln razy.Jak zidentyfikować nagłe pogorszenie zdrowia?

Program Dobry Start: Do ZUS wpłynęło około 1,5 mln wniosków o świadczenie 300 plus
17 lip 2024

Od 1 lipca 2024 r. ZUS przyjmuje wnioski o świadczenie z programu Dobry Start. Dotychczas rodzice złożyli prawie 1,5 mln wniosków na ponad 2 mln dzieci. W 2023 r. ZUS przyznał świadczenie dla prawie 4,6 mln dzieci.

Płaca minimalna 2025: Ile wyniesie na rękę, czyli netto?
17 lip 2024

Jaka będzie płaca minimalna w 2025 roku? Rząd zaproponował, aby od 1 stycznia 2025 r. najniższe wynagrodzenie za pracę wyniosło 4626 zł brutto. Ta propozycja ma duże szanse na wejście w życie, bo Rada Dialogu Społecznego nie wypracowała wspólnego stanowiska w tej sprawie. Zobaczmy, ile to jest netto, czyli "na rękę".

Inflacja w sklepach wyższa niż oblicza GUS. Handlowcy przerzucą w wakacje na klientów cały VAT podwyższony w kwietniu
17 lip 2024

Przeanalizowano ponad 71,4 tys. cen detalicznych w czerwcu 2024 roku. Jakie wyniki? Otóż codzienne zakupy podrożały w porównaniu do czerwca 2023 roku średnio o 3,1%. W maju podwyżka (cały czas w porównaniu do analogicznego miesiąca w roku poprzednim) wyniosła 2,9%, w kwietniu – 2,4%, a w marcu – 2,1%. To już trwała tendencja. Kolejny miesiąc z rzędu ceny konsekwentnie idą w górę. W grudniu 2024 r. inflacja może dojść do poziomu 4-5%. A ceny w sklepach mogą wzrosnąć jeszcze wyżej. W 2025 roku inflacja może być wyższa niż w 2024 r. Spadek inflacji jest prognozowany dopiero na 2026 rok – o ile oczywiście nie będzie żadnych poważnych zawirowań. Do tego eksperci przypominają, że obecna walka cenowa między dyskontami spowalnia poziom i tempo wzrostu cen. Ale jednocześnie ostrzegają, że w czasie wakacji sklepy mogą przerzucić całość odmrożonego w kwietniu podatku VAT na swoich klientów.

Andrzej Duda. Ile zostało prezydentowi do końca kadencji?
17 lip 2024

Kiedy prezydent Andrzej Duda kończy kadencję? Kiedy są wybory prezydenckie?

Osoby z niepełnosprawnościami czekają na ustawę o asystencji osobistej. Co mówi pełnomocnik rządu ds. osób z niepełnosprawnościami?
17 lip 2024

Osoby z niepełnosprawnościami czekają na ustawowe uregulowanie asystencji osobistej. Łukasz Krasoń, pełnomocnik rządu ds. osób z niepełnosprawnościami, przekazał, że projekt przepisów jest już na ostatniej prostej. Upowszechnienie się asystencji osobistej pozwoliłoby sporej grupie osób z niepełnosprawnościami na bardziej aktywne życie, także pod względem zawodowym.

Renta wdowia. Kiedy wejdzie w życie? Ministra podała termin, jest zmiana
17 lip 2024

Projekt wprowadzający rentę wdowią wróci już niedługo pod obrady Sejmu. Ministra rodziny, pracy i polityki społecznej Agnieszka Dziemianowicz-Bąk przekazała, że ma się to wydarzyć jeszcze w lipcu. Podała też termin, kiedy w związku z tym ustawa o rencie wdowiej może ostatecznie wejść w życie.

Jak przekazać darowiznę swojemu dziecku i uniknąć podatku? W 2024 r. zrób te trzy rzeczy, a będziesz mógł spać spokojnie
16 lip 2024

Jak przekazać darowiznę swojemu dziecku i uniknąć podatku? Zrób trzy rzeczy, a będziesz mógł spać spokojnie. Darowizny w najbliższej rodzinie są co do zasady zwolnione od podatku, jednak czasami trzeba złożyć druk SD-Z2.

pokaż więcej
Proszę czekać...