Prawa w Kościele dla cywilnych małżeństw

dr Arletta Bolesta
Adwokat kościelny
rozwiń więcej
Jednym z praw przysługujących cywilnym małżeństwom jest możliwość ochrzczenia dzieci./Fot. Shutterstock / fot. Shutterstock
Spotykając się z osobami pozostającymi ze sobą w cywilnym związku na pierwszy plan wysuwa się podkreślany przez te osoby zarzut, iż pozbawione są pewnych praw na kościelnym forum. Na pewno nie można odmówić temu jakiejś racji, ale nie powinno się lekceważyć faktu, iż ten opisany stan wynika właśnie z pozostania ze sobą wyłącznie na kontrakcie cywilnym. Przyjrzyjmy się zatem bliżej prawom, jakie te osoby posiadają w Kościele.

Prawo do ochrzczenia potomstwa

Jednym z przysługujących im praw jest prawo do ochrzczenia swojego potomstwa. Prawo jak najbardziej oczywiste, a mimo tego często podnoszone chociażby w formie zapytania. I tak, tylko z racji na cywilny związek rodziców, nie można odmówić ochrzczenia ich dziecka. Abstrahując od tego, że przecież dziecko nie jest winne zaistniałej sytuacji, to czasami pozostanie tylko w cywilnym związku też może być niejako „niezawinione”. Przykładem może być sytuacja, gdy strona niewinna rozpadu swojego wcześniejszego, kościelnego małżeństwa zawiera związek cywilny, gdyż jej sprawa nie zakończyła się pozytywnie w trakcie kościelnego procesu małżeńskiego. Oczywiście, nie powinno przy tym w żaden sposób bulwersować pytanie od duszpasterza o to, czy nie warto pomyśleć o takim procesie, gdy nie miał on miejsca.

Polecamy: Alimenty. Jak szybko dostać pieniądze na dziecko

Reasumując: brak ślubu kościelnego nie stanowi zakazu udzielenia sakramentu chrztu św. dziecku. Jest to o tyle istotne, gdyż nie można mówić o sytuacji uwarunkowania ochrzczenia dziecka od zawiązania przez jego rodziców kościelnego węzła małżeńskiego.

Prawo do bycia rodzicem chrzestnym

Pojawia się natomiast jeszcze inne pytanie, pozostające w związku z chrztem św., a mianowicie: czy osoby będące w cywilnym związku mają prawo do bycia rodzicem chrzestnym. I tutaj jest faktem, iż taki ich cywilny status może być przeszkodą w podjęciu przez nich roli chrzestnego. Na pewno nie będzie jednak barierą w byciu przez nich świadkami tegoż sakramentu. Zakazu tego nie można interpretować tylko negatywnie, gdyż wynika on nie tyle z bycia w opozycji do cywilnych małżeństw, co z zadań, jakie stoją przed rodzicami chrzestnymi, a te mocno zakorzenione są w praktyce religijnego życia (kwestia przyjmowania sakramentów św.).

Prawo do komunii św.

Drugim sakramentem św., w ramach którego cywilni małżonkowie mogą czuć się wykluczeni ze wspólnoty Kościoła jest Eucharystia. Ten Sakrament warto rozważyć równolegle z jeszcze innym, tj. ze spowiedzią św. I kolejnym faktem, któremu nie można zaprzeczyć, jest brak prawa do przyjmowania komunii św. przez w/w osoby. Wynika on z niespełnienia jednego z warunków spowiedzi św. (poprawa - kan. 959 KPK). Przy tym pojawiają się jeszcze dwa kolejne prawa. Pierwsze - to możność mimo wszystko udziału (chociaż niepełnego) we mszy św. Drugim zaś prawem jest prawo do przyjęcia komunii św. mimo cywilnego kontraktu jednakże po spełnieniu pewnych warunków. Pisałam o tym w artykule pt. Rozwód cywilny a przyjmowanie komunii świętej.

Prawo do pochówku

Przejdźmy jeszcze do podnoszonego tak często na publicznym forum odmówienia pogrzebu osób, które były jedynie na cywilnym kontrakcie. Gdy tylko takie osoby wykazują chęć pojednania z Kościołem, gdy życie ich było tego przykładem, to odmowa nie powinna mieć miejsca.

Prawo do sprawowania funkcji w Kościele

W KPK regulowane są także wymogi przy okazji wykonywania pewnych zadań, funkcji w Kościele. Takimi są: katechizacja, kościelna adwokatura. W obu tych przypadkach jednym z wymogów jest pewna moralna nieskazitelność u osób wykonujących te zadania, ale też prawodawca uczula na podejście do każdej sprawy na sposób indywidualny, co tylko otwiera drogę do wyjątków od reguły.

Podsumowanie

W ramach podsumowania naszych analiz warto jeszcze wysunąć dwie konkluzje. Pierwszą jest próba zrozumienia przez cywilne małżeństwa, iż nie tyle pozbawienie ich pewnych praw, co raczej niekorzystanie z nich wynika z prostej sytuacji przekroczenia zasad Kodeksu Kanonicznego, na jakich opiera się Kościół. Drugim wnioskiem jest postulat, aby wszyscy duszpasterze stali na straży niedopuszczenia do zaistnienia pewnych restrykcyjnych nadużyć.

Polecamy serwis: Rozwód kościelny

Prawo
Edukacja zdrowotna w szkołach od 1 września 2025 r. Dla kogo? Kto może prowadzić ten przedmiot?
18 lis 2024

Edukacja zdrowotna w szkołach od 1 września 2025 r. Dla kogo? Kto może prowadzić ten przedmiot? Komisje sejmowe we wtorek rozpatrzą informacje nt. przygotowania podstawy programowej i harmonogramu prac.

Obniżenie minimalnej składki na ubezpieczenie zdrowotne dla przedsiębiorców w 2025 r. Autopoprawka Ministerstwa Zdrowia. Trzy projekty w Sejmie
18 lis 2024

Obniżenie minimalnej składki na ubezpieczenie zdrowotne dla przedsiębiorców w 2025 r. Autopoprawka Ministerstwa Zdrowia dotycząca podstawy wyliczania oraz opłacania składki zdrowotnej. Trzy projekty w Sejmie

Prawo budowlane do zmiany. Nowe garaże i piwnice muszą być miejscami doraźnego schronienia
18 lis 2024

Konieczne są zmiany w prawie budowlanym. Ponieważ od 2026 roku piwnice i garaże w nowo budowanych obiektach użyteczności publicznej i blokach mieszkalnych będą musiały być tak zaprojektowane, by móc stworzyć w nich miejsca doraźnego schronienia.

Nowe przedmioty w szkole. Edukacja zdrowotna i edukacja obywatelska od roku szkolnego 2025/2026
18 lis 2024

Trwają prace nad projektem rozporządzeniem wprowadzającym do szkół nowe przedmioty: edukację zdrowotną i edukację obywatelską. Projekt trafił do konsultacji społecznych.

QUIZ Szybka 10 z wiedzy ogólnej. Rozruszaj swój mózg
18 lis 2024
Jesienią nie zapominasz o aktywności fizycznej? Świetnie, ale pamiętaj też o gimnastyce umysłu. Szybka 10 pytań z wiedzy ogólnej to doskonałe ćwiczenie na rozruszanie mózgu.
B2B (samozatrudnienie) zamiast umowy o pracę. Wady i zalety. Komu się opłaca taka forma współpracy zarobkowej?
18 lis 2024

Przejście na model współpracy B2B (tzw. samozatrudnienie) to decyzja, która daje większą niezależność i możliwość rozwoju, ale wiąże się również z pewnymi wyzwaniami. Popularność tego rozwiązania wciąż rośnie szczególnie w branżach takich jak IT, consulting czy marketing. Dodatkowo - nie wszystkie firmy oferują dziś zatrudnienie na umowę o pracę. Często to właśnie nowe możliwości zawodowe i wyższe wynagrodzenie na B2B skłaniają do założenia własnej działalności gospodarczej. Jeśli stoisz przed takim wyborem zapoznaj się z korzyściami, jakie daje Ci współpraca w formie B2B, ale także jakie obowiązki Cię czekają jako przedsiębiorcę.

Cena prądu w 2025 roku. Gospodarstwa domowe nadal z gwarantowaną ceną maksymalną 500 zł netto za 1 MWh
18 lis 2024

Ministerstwo Klimatu i Środowiska chce przedłużenia na 2025 rok obowiązywania mechanizmu ceny maksymalnej za energię elektryczną dla odbiorców energii w gospodarstwach domowych, ustalonej na niższym poziomie niż cena, która wynika z zatwierdzonych taryf dla energii elektrycznej przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki. 18 listopada 2024 r. opublikowano założenia nowelizacji ustawy o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców (…).

Obowiązek szkolny. Do kiedy? Jakie kary? Ile dni nieusprawiedliwionych? Resort edukacji szykuje zmiany
18 lis 2024

Obowiązek szkolny. Do kiedy? Jakie kary? Ile dni nieusprawiedliwionych? Resort edukacji szykuje zmiany. Kto podlega obowiązkowi szkolnemu? Do kiedy trwa obowiązek szkolny? Ministerstwo Edukacji Narodowej pracuje nad projektem.

Vouchery Biedronki - reklamy nie wyjaśniają precyzyjnie zasad. Prezes UOKiK stawia zarzuty. Grozi kara do 10% obrotu
18 lis 2024

Na początku 2024 roku, 31 stycznia i 14 lutego, w sklepach Biedronka odbyły się jednodniowe akcje promocyjne – „Specjalna Środa” i „Walentynkowa Środa”. Klienci byli zachęcani do kupienia określonych produktów, za które mieli otrzymać „Zwrot 100% na voucher”. Okazało się jednak, że przedsiębiorca w przekazach reklamowych nie informował jasno o zasadach akcji. Prezes UOKiK postawił spółce Jeronimo Martins Polska zarzut naruszenia zbiorowych interesów konsumentów za co grozi kara do 10 proc. obrotu.

Wysyp mandatów. W tych miejscach kierowcy muszą się mieć na baczności. Inaczej wezwanie
18 lis 2024

System odcinkowego pomiaru prędkości prowadzi do znacznego wzrostu liczby mandatów. Szczególnie dotyczy to nowo wprowadzonych kamer na autostradzie A1, tworzących jeden z najdłuższych takich odcinków w kraju. Kierowcy powinni zachować szczególną ostrożność po przekroczeniu znaku D-51a, gdyż ryzyko otrzymania mandatu jest bardzo wysokie. 

pokaż więcej
Proszę czekać...