Prawa w Kościele dla cywilnych małżeństw

dr Arletta Bolesta
Adwokat kościelny
rozwiń więcej
Jednym z praw przysługujących cywilnym małżeństwom jest możliwość ochrzczenia dzieci./Fot. Shutterstock / fot. Shutterstock
Spotykając się z osobami pozostającymi ze sobą w cywilnym związku na pierwszy plan wysuwa się podkreślany przez te osoby zarzut, iż pozbawione są pewnych praw na kościelnym forum. Na pewno nie można odmówić temu jakiejś racji, ale nie powinno się lekceważyć faktu, iż ten opisany stan wynika właśnie z pozostania ze sobą wyłącznie na kontrakcie cywilnym. Przyjrzyjmy się zatem bliżej prawom, jakie te osoby posiadają w Kościele.

Prawo do ochrzczenia potomstwa

Jednym z przysługujących im praw jest prawo do ochrzczenia swojego potomstwa. Prawo jak najbardziej oczywiste, a mimo tego często podnoszone chociażby w formie zapytania. I tak, tylko z racji na cywilny związek rodziców, nie można odmówić ochrzczenia ich dziecka. Abstrahując od tego, że przecież dziecko nie jest winne zaistniałej sytuacji, to czasami pozostanie tylko w cywilnym związku też może być niejako „niezawinione”. Przykładem może być sytuacja, gdy strona niewinna rozpadu swojego wcześniejszego, kościelnego małżeństwa zawiera związek cywilny, gdyż jej sprawa nie zakończyła się pozytywnie w trakcie kościelnego procesu małżeńskiego. Oczywiście, nie powinno przy tym w żaden sposób bulwersować pytanie od duszpasterza o to, czy nie warto pomyśleć o takim procesie, gdy nie miał on miejsca.

Polecamy: Alimenty. Jak szybko dostać pieniądze na dziecko

Reasumując: brak ślubu kościelnego nie stanowi zakazu udzielenia sakramentu chrztu św. dziecku. Jest to o tyle istotne, gdyż nie można mówić o sytuacji uwarunkowania ochrzczenia dziecka od zawiązania przez jego rodziców kościelnego węzła małżeńskiego.

Prawo do bycia rodzicem chrzestnym

Pojawia się natomiast jeszcze inne pytanie, pozostające w związku z chrztem św., a mianowicie: czy osoby będące w cywilnym związku mają prawo do bycia rodzicem chrzestnym. I tutaj jest faktem, iż taki ich cywilny status może być przeszkodą w podjęciu przez nich roli chrzestnego. Na pewno nie będzie jednak barierą w byciu przez nich świadkami tegoż sakramentu. Zakazu tego nie można interpretować tylko negatywnie, gdyż wynika on nie tyle z bycia w opozycji do cywilnych małżeństw, co z zadań, jakie stoją przed rodzicami chrzestnymi, a te mocno zakorzenione są w praktyce religijnego życia (kwestia przyjmowania sakramentów św.).

Prawo do komunii św.

Drugim sakramentem św., w ramach którego cywilni małżonkowie mogą czuć się wykluczeni ze wspólnoty Kościoła jest Eucharystia. Ten Sakrament warto rozważyć równolegle z jeszcze innym, tj. ze spowiedzią św. I kolejnym faktem, któremu nie można zaprzeczyć, jest brak prawa do przyjmowania komunii św. przez w/w osoby. Wynika on z niespełnienia jednego z warunków spowiedzi św. (poprawa - kan. 959 KPK). Przy tym pojawiają się jeszcze dwa kolejne prawa. Pierwsze - to możność mimo wszystko udziału (chociaż niepełnego) we mszy św. Drugim zaś prawem jest prawo do przyjęcia komunii św. mimo cywilnego kontraktu jednakże po spełnieniu pewnych warunków. Pisałam o tym w artykule pt. Rozwód cywilny a przyjmowanie komunii świętej.

Prawo do pochówku

Przejdźmy jeszcze do podnoszonego tak często na publicznym forum odmówienia pogrzebu osób, które były jedynie na cywilnym kontrakcie. Gdy tylko takie osoby wykazują chęć pojednania z Kościołem, gdy życie ich było tego przykładem, to odmowa nie powinna mieć miejsca.

Prawo do sprawowania funkcji w Kościele

W KPK regulowane są także wymogi przy okazji wykonywania pewnych zadań, funkcji w Kościele. Takimi są: katechizacja, kościelna adwokatura. W obu tych przypadkach jednym z wymogów jest pewna moralna nieskazitelność u osób wykonujących te zadania, ale też prawodawca uczula na podejście do każdej sprawy na sposób indywidualny, co tylko otwiera drogę do wyjątków od reguły.

Podsumowanie

W ramach podsumowania naszych analiz warto jeszcze wysunąć dwie konkluzje. Pierwszą jest próba zrozumienia przez cywilne małżeństwa, iż nie tyle pozbawienie ich pewnych praw, co raczej niekorzystanie z nich wynika z prostej sytuacji przekroczenia zasad Kodeksu Kanonicznego, na jakich opiera się Kościół. Drugim wnioskiem jest postulat, aby wszyscy duszpasterze stali na straży niedopuszczenia do zaistnienia pewnych restrykcyjnych nadużyć.

Polecamy serwis: Rozwód kościelny

Prawo
Powstanie ukraiński legion w Polsce. Będzie to nowa formacja złożona z ochotników
08 lip 2024

Umówiliśmy się na sformowanie i szkolenie na terenie Polski ukraińskiego legionu. Będzie to nowa formacja złożona z ochotników, która mogłaby umożliwić obywatelom Ukrainy, znajdującym się na terenie Polski, wzięcie udziału w obronie Ukrainy. Ogłosił dzisiaj w Warszawie prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski.

Tusk i Zełenski podpisali porozumienie w sprawie bezpieczeństwa. Oto szczegóły
08 lip 2024

Polska będzie nadal wspierać Ukrainę sprzętem wojskowym, oba kraje będą się wymieniać doświadczeniami, by zwiększać zdolności obronne, będą też zachęcać do kooperacji przemysły obronne. Tak zakłada "Porozumienie o dwustronnej współpracy w dziedzinie bezpieczeństwa", w części dotyczącej obrony, podpisane dzisiaj w Warszawie.

Związki partnerskie dla par nie tylko tej samej płci. Najwcześniej w 2025 roku. Rejestracja w USC, wspólny majątek i jedno rozliczenie PIT, dziedziczenie, zwolnienie z podatku spadkowego, renta rodzinna i inne zmiany
08 lip 2024

W dniu 8 lipca 2024 r. w Wykazie prac legislacyjnych opublikowano założenia ustawy o rejestrowanych związkach partnerskich i ustawy wprowadzającej. Celem tych ustaw jest wprowadzenie do polskiego porządku prawnego nowej instytucji: rejestrowanego związku partnerskiego, dostępnego dla par tej samej płci oraz dla par różnej płci. Projekty nowych przepisów mają zostać przyjęte przez Radę Ministrów w IV. kwartale 2024 r. Na ten moment nie ma informacji o planowanym terminie wejścia w życie tych przepisów.

"Rejestrowany związek partnerski będą mogły zawrzeć 2 osoby pełnoletnie, stanu wolnego, niezależnie od płci". Jest projekt ustawy o związkach partnerskich
08 lip 2024

Rejestrowany związek partnerski będą mogły zawrzeć dwie osoby pełnoletnie, stanu wolnego, niezależnie od płci. Będzie możliwe zawarcie umowy majątkowej partnerskiej. Tak wynika z informacji o projekcie ustawy o rejestrowanych związkach partnerskich i ustawy wprowadzającej.

Minister ds. polityki senioralnej Marzena Okła-Drewnowicz zapowiedziała budowę mieszkań dla osób starszych na terenach pogórniczych
08 lip 2024

Minister ds. polityki senioralnej Marzena Okła-Drewnowicz zapowiedziała budowę mieszkań dla osób starszych na terenach pogórniczych w Katowicach. Chodzi o mieszkania, w których seniorzy mogliby funkcjonować samodzielnie. Trwają już prace nad odpowiednim programem.

Bon energetyczny również w 2025 r. Do tego 500 zł za 1 MWh dla gospodarstw domowych i 693 zł dla małych firm. Dla kogo?
08 lip 2024

Bon energetyczny również w 2025 r. Do tego 500 zł za 1 MWh dla gospodarstw domowych i 693 zł dla małych firm. Czy również w przyszłym roku będą dostępne takie koła ratunkowe? Znamy stanowisko resortu klimatu i środowiska.

Na jakim etapie jest renta wdowia? Będą poprawki dotyczące zbiegu świadczeń emerytalno-rentowych
08 lip 2024

Projekt ustawy dotyczący renty wdowiej aktualnie przechodzi przez Sejmową Komisję Polityki Społecznej i Rodziny. Posłowie zdecydowali o wprowadzeniu do niego poprawek. Chodzi o sprecyzowanie katalogu praw do świadczeń emerytalno-rentowych, do których będzie można stosować regułę zbiegu prawa do kilku świadczeń emerytalno-rentowych.

Śmierć emeryta lub rencisty. Czy wtedy zawsze trzeba zwrócić do ZUS-u emeryturę lub rentę? Kto ma prawo do świadczenia po zmarłym? Wniosek ENS
08 lip 2024

Wiele osób nie wie, czy może zatrzymać emeryturę lub rentę, którą listonosz doręczył już po śmierci emeryta lub rencisty. Dotyczy to także świadczeń, które wpływają na rachunek w banku. ZUS wyjaśnia, kto w takim przypadku ma prawo do emerytury lub renty po zmarłym członku rodziny.                                  

Rower dla każdego: 50 proc. dopłaty do zakupu rowerów elektrycznych. Z dotacji będą mogły skorzystać indywidualne osoby, przedsiębiorcy i samorządy
08 lip 2024

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej planuje dopłaty do zakupu rowerów elektrycznych. W ramach programu „Mój rower elektryczny” uruchomi dofinansowanie zakupu prawie 47000 szt. pojazdów. Beneficjentami programu będą osoby fizyczne, przedsiębiorcy oraz jednostki samorządu terytorialnego.

Posiedzenie Rady Bezpieczeństwa Narodowego przed wylotem polskiej delegacji na szczyt NATO w Waszyngtonie
08 lip 2024

W poniedziałek, 8 lipca 2024 r. o godz. 9.00 w Belwederze odbędzie się zwołane przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudę posiedzenie Rady Bezpieczeństwa Narodowego. Posiedzenie odbędzie się przed wylotem polskiej delegacji na Szczyt NATO w Waszyngtonie.

pokaż więcej
Proszę czekać...