Homoseksualizm jako przyczyna nieważnie zawartego małżeństwa

dr Arletta Bolesta
Adwokat kościelny
rozwiń więcej
Rozwód kościelny / ShutterStock
Kwestia homoseksualizmu jako przyczyny uznania małżeństwa za nieważnie zawarte wydaje się tak oczywista, że poruszanie jej właśnie w tym aspekcie mogłoby nic nie wnieść w naszą analizę. Postarajmy się zatem spojrzeć na tę seksualną orientację w kontekście przyczyn, na podstawie których może przebiegać proces małżeński, jak i w świetle tego, kiedy trudno orzec nieważność małżeństwa, gdyby się poszło w tym kierunku.

Jednym z tytułów, pod który szybko można zakwalifikować homoseksualizm, jest znana już nam ze wcześniejszych rozważań niezdolność natury psychicznej do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich (kan. 1095 nr 3 KPK). Już przy pierwszym kontakcie z tą przyczyną może pojawić się zarzut strony homoseksualnej o jej dyskryminacji w postaci uznania jej orientacji za zaburzenie, chorobę. Tymczasem, warto wejść w samo sformułowanie treści rzeczonej normy nieco głębiej. A chodzi w niej o istotne obowiązki małżeńskie. Jednym z nich jest intymne pożycie małżonków. Naturalnie, w przypadku omawianej orientacji, w zależności od tego, czy mamy do czynienia z kobietą czy mężczyzną, ten obowiązek może być „łatwiej”, bądź „trudniej” realizowany. Zawsze jednak homoseksualna strona wewnętrznie sama będzie odczuwała, że nie jest zdolna właśnie w sensie psychicznym do podjęcia tegoż obowiązku w sposób satysfakcjonujący, tak siebie, jak i stronę przeciwną.

Inną przyczyną przy homoseksualizmie, na podstawie której może przebiegać kościelny proces małżeński może być wykluczenie, czyli inaczej symulacja jednego z elementów małżeństwa, jak – ponownie – pożycia intymnego (kan. 1101 §2 KPK).

Warto pamiętać o tym, iż niemożliwe jest stwierdzenie nieważności małżeństwa po tej samej stronie procesowej (np. pozwanej) z tytułu niezdolności i jakiegoś rodzaju wykluczenia. Trzeba zatem wybrać jedną przyczynę. Inna zasada jest  taka, iż priorytet przyznaje się niezdolności. W praktyce dużo zależy od dowodów (przykładowo strona i świadkowie wiedzą o wykluczeniu pożycia, ale już nie mają wiedzy, iż strona wykluczyła pożycie z powodu swojej orientacji).

Innym rodzajem symulacji może być wykluczenie zgody małżeńskiej, gdy strona nie chce zawierać małżeństwa, gdyż ma homoseksualną orientację. Wyraża jednak zgodę małżeńską na sposób pozorny celem zatajenia prawdy o swojej seksualnej orientacji (kan. 1101 § 2 KPK).

Kolejnym rodzajem symulacji może być wykluczenie jedności bądź wierności z podobnych względów (kan. 1101 § 2 KPK). W wyliczonych przypadkach symulacji istnieją pewne reguły prawne, którymi rządzi się proces, jak taka, iż nie można orzekać nieważności małżeństwa, tak z tytułu wykluczenia całkowitego (symulacja zgody małżeńskiej), jak i z tytułu wykluczenia częściowego (wykluczenie istotnych przymiotów i elementów małżeństwa). Wszystko zależeć będzie od zgromadzonych środków dowodowych.

W przypadku homoseksualizmu możemy mieć również do czynienia z inną przyczyną prawną, jaką jest podstępne wprowadzenie w błąd (kan. 1098 KPK). Ten jednak nie wymaga jakiegoś szczególnego rozwinięcia.

Jak widzimy zatem: istnieje szereg przyczyn prawnych, na podstawie których można rozpatrywać homoseksualizm. Czasami, aby nie urazić strony zaproponowaną przyczyną (np. niezdolność psychiczna) można wyjść z zupełnie innym tytułem. Jest to na pewno jakieś wyjście, rozwiązanie, jednakże strona wnosząca skargę i o takim nastawieniu musi zdawać sobie w pełni sprawę z tego, iż każda przyczyna rządzi się pewnymi regułami, posiada pewne warunki, i chociaż – jak w naszej analizie – można łatwo i prosto podpiąć tę seksualną orientację pod różne przyczyny, to jednak wcale nie musi to pociągnąć za sobą konsekwencji w postaci stwierdzenia nieważności małżeństwa.

Na zakończenie jeszcze jeden wątek o tym, kiedy nie jest możliwym wydanie pozytywnego wyroku, biorąc pod uwagę omawianą kwestię. Jednym z przykładów będzie – nazwijmy to roboczo – chęć zdobycia zupełnie innego doświadczenia, aniżeli to dotychczasowe. Polega ono na wejściu na sposób incydentalny w seksualny kontakt z osobą o tej samej płci czy podjęcia nawet kilkukrotnego eksperymentu, tj. pożycia z osobą o tej samej płci, celem uzyskania odpowiedzi na pytanie o przyczynę obniżonego popędu seksualnego po swojej stronie itp. Przykładów może być na pewno więcej. Jednak to, iż takie zdarzenie miało miejsce, nie oznacza od razu stwierdzenia u siebie homoseksualnej orientacji i uznania małżeństwa za nieważnie zawarte.

Polecamy serwis: Rozwód kościelny

Prawo
Powstanie ukraiński legion w Polsce. Będzie to nowa formacja złożona z ochotników
08 lip 2024

Umówiliśmy się na sformowanie i szkolenie na terenie Polski ukraińskiego legionu. Będzie to nowa formacja złożona z ochotników, która mogłaby umożliwić obywatelom Ukrainy, znajdującym się na terenie Polski, wzięcie udziału w obronie Ukrainy. Ogłosił dzisiaj w Warszawie prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski.

Tusk i Zełenski podpisali porozumienie w sprawie bezpieczeństwa. Oto szczegóły
08 lip 2024

Polska będzie nadal wspierać Ukrainę sprzętem wojskowym, oba kraje będą się wymieniać doświadczeniami, by zwiększać zdolności obronne, będą też zachęcać do kooperacji przemysły obronne. Tak zakłada "Porozumienie o dwustronnej współpracy w dziedzinie bezpieczeństwa", w części dotyczącej obrony, podpisane dzisiaj w Warszawie.

Związki partnerskie dla par nie tylko tej samej płci [projekt rządowy]. Rejestracja w USC, wspólny majątek i nazwisko, jedno rozliczenie PIT, dziedziczenie, zwolnienie z podatku spadkowego, renta rodzinna i inne zmiany
08 lip 2024

W dniu 8 lipca 2024 r. w Wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów opublikowano założenia ustawy o rejestrowanych związkach partnerskich i ustawy wprowadzającej tą pierwszą. Mają to być więc projekty rządowe. Celem tych ustaw jest wprowadzenie do polskiego porządku prawnego nowej instytucji: rejestrowanego związku partnerskiego, dostępnego dla par tej samej płci oraz dla par różnej płci. Projekty nowych przepisów mają zostać przyjęte przez Radę Ministrów w IV. kwartale 2024 r. Na ten moment nie ma informacji o planowanym terminie wejścia w życie tych przepisów.

"Rejestrowany związek partnerski będą mogły zawrzeć 2 osoby pełnoletnie, stanu wolnego, niezależnie od płci". Jest projekt ustawy o związkach partnerskich
08 lip 2024

Rejestrowany związek partnerski będą mogły zawrzeć dwie osoby pełnoletnie, stanu wolnego, niezależnie od płci. Będzie możliwe zawarcie umowy majątkowej partnerskiej. Tak wynika z informacji o projekcie ustawy o rejestrowanych związkach partnerskich i ustawy wprowadzającej.

Minister ds. polityki senioralnej Marzena Okła-Drewnowicz zapowiedziała budowę mieszkań dla osób starszych na terenach pogórniczych
08 lip 2024

Minister ds. polityki senioralnej Marzena Okła-Drewnowicz zapowiedziała budowę mieszkań dla osób starszych na terenach pogórniczych w Katowicach. Chodzi o mieszkania, w których seniorzy mogliby funkcjonować samodzielnie. Trwają już prace nad odpowiednim programem.

Bon energetyczny również w 2025 r. Do tego 500 zł za 1 MWh dla gospodarstw domowych i 693 zł dla małych firm. Dla kogo?
08 lip 2024

Bon energetyczny również w 2025 r. Do tego 500 zł za 1 MWh dla gospodarstw domowych i 693 zł dla małych firm. Czy również w przyszłym roku będą dostępne takie koła ratunkowe? Znamy stanowisko resortu klimatu i środowiska.

Na jakim etapie jest renta wdowia? Będą poprawki dotyczące zbiegu świadczeń emerytalno-rentowych
08 lip 2024

Projekt ustawy dotyczący renty wdowiej aktualnie przechodzi przez Sejmową Komisję Polityki Społecznej i Rodziny. Posłowie zdecydowali o wprowadzeniu do niego poprawek. Chodzi o sprecyzowanie katalogu praw do świadczeń emerytalno-rentowych, do których będzie można stosować regułę zbiegu prawa do kilku świadczeń emerytalno-rentowych.

Śmierć emeryta lub rencisty. Czy wtedy zawsze trzeba zwrócić do ZUS-u emeryturę lub rentę? Kto ma prawo do świadczenia po zmarłym? Wniosek ENS
08 lip 2024

Wiele osób nie wie, czy może zatrzymać emeryturę lub rentę, którą listonosz doręczył już po śmierci emeryta lub rencisty. Dotyczy to także świadczeń, które wpływają na rachunek w banku. ZUS wyjaśnia, kto w takim przypadku ma prawo do emerytury lub renty po zmarłym członku rodziny.                                  

Rower dla każdego: 50 proc. dopłaty do zakupu rowerów elektrycznych. Z dotacji będą mogły skorzystać indywidualne osoby, przedsiębiorcy i samorządy
08 lip 2024

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej planuje dopłaty do zakupu rowerów elektrycznych. W ramach programu „Mój rower elektryczny” uruchomi dofinansowanie zakupu prawie 47000 szt. pojazdów. Beneficjentami programu będą osoby fizyczne, przedsiębiorcy oraz jednostki samorządu terytorialnego.

Posiedzenie Rady Bezpieczeństwa Narodowego przed wylotem polskiej delegacji na szczyt NATO w Waszyngtonie
08 lip 2024

W poniedziałek, 8 lipca 2024 r. o godz. 9.00 w Belwederze odbędzie się zwołane przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudę posiedzenie Rady Bezpieczeństwa Narodowego. Posiedzenie odbędzie się przed wylotem polskiej delegacji na Szczyt NATO w Waszyngtonie.

pokaż więcej
Proszę czekać...